Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników

Zbigniew Matyjas*
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy
oraz czynników sektorowych na wyniki finansowe
spółek w świetle badań empirycznych
Wstęp
Wybór sektora jako środowiska, w którym działa przedsiębiorstwo
od zawsze miał duże znaczenie w teorii zarządzania strategicznego.
Teoretycznie sektor powinien mieć znaczenie nie tylko na podejmowane
przez firmy strategie, powinien również, przynajmniej częściowo, mieć
wpływ na osiągane przez nie wyniki. Tymczasem empiryczne potwierdzenie tego założenia, podejmowane w badaniach światowych od wielu
lat, przynosi mieszane wyniki w tym zakresie. Rezultaty badań wskazują, iż nie mniejsze znaczenie mają czynniki oddziałujące na poziomie
poszczególnych firm, dodatkowo same wyniki badań są niejednokrotnie
znacząco rozbieżne.
W polskiej literaturze przedmiotu, poza wstępnymi badaniami
przeprowadzonymi przez Autora niniejszego opracowania [Matyjas,
2011b], problematyka znaczenia czynników sektorowych w zasadzie nie
była przedmiotem poważniejszych dociekań, tak natury teoretycznej, jak
też i empirycznej.
Wobec powyższego celem opracowania jest przedstawienie wyników badań własnych w zakresie wpływu czynników oddziałujących na
poziomie sektora na wyniki przedsiębiorstw.
Opracowanie przeprowadzone zostało w ramach programu badawczego finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki1.
1. Przegląd literatury
Pierwszy problematyką wpływu czynników sektorowych (wraz z
czynnikami oddziałującymi na poziomie firmy) na ogólny wynik finansowy przedsiębiorstw zainteresował się Schmalensee [1985]. Poza tymi
zmiennymi pod uwagę wziął dodatkowo: stopień koncentracji sektora
Dr, Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Łódzki, [email protected], ul. Matejki 22/26, 90-237 Łódź
1 Projekt badawczy habilitacyjny nr N N115 401440
*
24
Zbigniew Matyjas
oraz udział w sektorze pojedynczego gracza. Analiza była przeprowadzona na próbie amerykańskich przedsiębiorstw przemysłowych (były
to strategiczne jednostki biznesu) dla roku 1975. Rezultaty wskazywały
na duże znaczenie zmiennych oddziałujących na poziomie sektora
(niemal 20% czynników z tego poziomu) oraz przez czynniki nieoznaczone (ponad 80%). Czynniki oddziałujące na poziomie firmy odpowiadały w badaniach tych za zaledwie 1% średniego ogólnego wyniku.
Podchodząc do wyniku w ostrożny sposób Schmalensee stwierdził, iż
„pozorna nieobecność efektów oddziałujących na poziomie firmy jest
nieco zaskakująca. […] Brak czynników na poziomie firmy […] oznacza,
iż wiedza na temat rentowności firmy w sektorze A nie mówi nam nic
na temat jej potencjalnej rentowności w przypadkowo wybranym sektorze B. Jest to zgodne z podważeniem roli konglomeratu w ostatniej dekadzie:[…] mądre firmy nie dywersyfikują się poza granice swoich
kompetencji” [Schmalensee, 1985, s. 349].
Badania te wywołały duży oddźwięk w wielu środowiskach zajmujących się zarządzaniem strategicznym. Jako pierwszy wyniki te próbował podważyć Rumelt [1991], co wiązało się z jego koncepcjami znaczenia czynników zasobowych (a więc oddziałujących na poziomie firmy)
w ostatecznych wynikach firm. Przy czteroletnim horyzoncie czasowym
badań rezultaty ich pokazały niemal całkowite zaprzeczenie poprzedniego opracowania. Tym razem poziom firmy odpowiadał za ponad
44% ogólnego wyniku uwzględnionych w badaniach przedsiębiorstw,
przy zaledwie 4% znaczeniu czynników sektorowych.
Tak duża rozbieżność wyników wywołała ożywioną dyskusję
wśród badaczy, która prowadzona jest do dnia dzisiejszego. Początkowe
lata badań doskonale podsumowali McGahan i Porter [1997], którzy na
podstawie przeprowadzonych przez siebie badań zaobserwowali znaczący wpływ na wyniki firm zarówno czynników oddziałujących na
poziomie sektora (19%), jak też i firmy (32%). Tym razem horyzont czasowy był znacznie dłuższy, obejmował lata 1981-1994. Znacząco większa
była również próba badawcza, obejmowała wszystkie sektory, z wyłączeniem sektorów finansowych. Tym niemniej nawet te ostatnie badania
nie rozwiały ostatecznie wszystkich wątpliwości co do wpływu i znaczenia czynników oddziałujących na poziomie sektora na wyniki przedsiębiorstw.
Te pierwsze prace badawcze były zaledwie wstępem do szerokiego
prowadzenia badań w tym zakresie. W kolejnych latach opublikowano
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników…
25
wiele opracowań w zakresie tej problematyki. Ich wyniki nie były jednoznaczne – w kilku przypadkach poziom sektora był istotny, w wielu
natomiast czynniki sektorowe były mało znaczące dla ogólnych wyników finansowych badanych firm.
Nie przybliżając szczegółowo większości opracowań2 należy zauważyć, iż regułą stały się duże próby badawcze. Pierwsze badania operowały na próbach składających się z kilkuset przypadków, późniejsze
natomiast były znacznie większe. Przykładowo badania Ruefliego i Wigginsa [2003] prowadzone były na próbie niemal 1800 firm, badania Lee
[2009] na próbie przeszło 7100 firm, a badania Bamiatzi i Halla [2009] na
ogromnej próbie ponad 70 tysięcy firm.
Reasumując wyniki kluczowych badań można stwierdzić, iż:
– wstępnie zakładany wpływ zmiennych oddziałujących na poziomie
sektora na wyniki finansowe firm został potwierdzony, aczkolwiek
nie jest tak duży, jak było to wstępnie zakładane,
– wyniki najnowszych badań wskazują na dużą rozpiętość uzyskanych rezultatów: zmienne sektorowe wpływają na 0,14% - 40,6%
wyniku badanych firm,
– generalnie większe jest znaczenie czynników oddziałujących na poziomie firmy, niż na poziomie sektora, co w pewien sposób potwierdza założenia podejścia zasobowego. Jednak może to wiązać się
również z przeoczeniem poziomu oddziaływania wewnątrz sektorowego – tj. poziomu grup strategicznych [Short i inni, 2007].
Uwzględnienie tego poziomu może potencjalnie zmienić wyniki badań.
2. Próba badawcza oraz zmienne badawcze
Podstawowym celem prowadzonych badań jest próba zweryfikowania stopnia wpływu zmiennych sektorowych oraz zmiennych oddziałujących na poziomie firmy na wyniki finansowe polskich spółek.
Analizie poddano spółki, których walory notowane były na koniec lat
2007, 2008, 2009, 2010 oraz 2011 na Giełdzie Papierów Wartościowych w
Warszawie. Każda ze spółek zakwalifikowanych do badań została również przyporządkowana do określonego sektora działalności, kryterium
Z uwagi na zakres i ramy opracowania nie dokonano bliższej charakterystyki większości opracowań. Szersze opracowanie prowadzonych prac badawczych w ostatnich 25
latach wraz ze wskazaniem metodyki badawczej, próby i dokładnych wyników [Matyjas, 2011a].
2
26
Zbigniew Matyjas
przyporządkowania zgodne było z klasyfikacją PKD. Z założenia z badań wyeliminowane zostały spółki z metasektorów finansowego oraz
handlowego. W procesie gromadzenia danych wykorzystano bazę danych Amadeus (spółki notowane na GPW), bazę danych PONT info
(wyniki poszczególnych sektorów wg klasyfikacji PKD), jak również
skonsolidowane raporty roczne spółek lub raporty jednostkowe, jeśli
spółka nie sporządzała raportów skonsolidowanych.
Mając na uwadze powyższe wstępne założenia do badań zaklasyfikowanych zostało 389 spółek (dla poszczególnych lat istnieją różnice),
których podział na sektory przedstawiony jest w tablicy 1.
Tablica 1. Spółki według sektorów
Nr
Sektor
PKD
10 Produkcja artykułów spożywczych
11 Produkcja napojów
13 Produkcja wyrobów tekstylnych
15 Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych
16 Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli
17 Produkcja papieru i wyrobów z papieru
18 Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji
19 Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji
ropy
20 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
21 Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz
leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych
22 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych
23 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców
niemetalicznych
24 Produkcja metali
25 Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem
maszyn i urządzeń
26 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych
27 Produkcja urządzeń elektrycznych
28 Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana
29 Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z
wyłączeniem motocykli
31 Produkcja mebli
Liczba
spółek
22
2
5
2
8
5
5
3
10
5
15
13
6
21
9
6
17
4
3
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników…
27
32
33
35
3
5
12
36
38
41
42
43
52
55
56
58
59
60
61
62
63
68
Pozostała produkcja wyrobów
Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz,
parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody
Działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i
unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców
Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków
Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i
wodnej
Roboty budowlane specjalistyczne
Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport
Zakwaterowanie
Działalność usługowa związana z wyżywieniem
Działalność wydawnicza
Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych
Nadawanie programów ogólnodostępnych i abonamentowych
Telekomunikacja
Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w
zakresie informatyki oraz działalność powiązana
Działalność usługowa w zakresie informacji
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
2
4
35
15
16
7
2
8
10
6
3
20
44
12
22
Źródło: Opracowanie własne
Analizowane zmienne podzielono na trzy podstawowe grupy: charakteryzujące rentowność na poziomie poszczególnych spółek, w zakresie rentowności na poziomie sektora, zmienne kontrolne określające
wielkość badanych przedsiębiorstw. Zestawienie wszystkich analizowanych zmiennych znajduje się w tab. 2.
Tablica 2. Zmienne wykorzystane w badaniu
Akronim
Opis zmiennej
ROA
Rentowność aktywów razem dla poziomu poszczególnej spółki
ROS
Rentowność sprzedaży dla poziomu poszczególnej spółki
ROA_I
Rentowność aktywów razem dla poziomu sektora
ROS_I
Rentowność sprzedaży dla poziomu sektora
28
AO
Rev
Zbigniew Matyjas
Aktywa ogółem dla poziomu poszczególnej spółki (liczone logarytmem naturalnym)
Przychody ogółem dla poziomu poszczególnej spółki (liczone logarytmem naturalnym)
Źródło: Opracowanie własne
3. Metodyka badań
Badania przeprowadzono w oparciu o zmodyfikowane podejście
zastosowane przez Bamiatzi i Halla [2009], wykorzystując model regresji
wielorakiej, przy założeniu, iż:
Model 1:
Y ROA_11  0  1ROA_10  2 ROA_ I _10  3 AO_10 4 Rev _10   (1)
YROA_10  0  1ROA_ 09 2 ROA_ I _ 09 3 AO_ 09 4 Rev _ 09  (2)
YROA_ 09  0  1ROA_ 08  2 ROA_ I _ 08 3 AO_ 08 4 Rev _ 08  (3)
YROA_ 08  0  1 ROA_ 07  2 ROA_ I _ 07 3 AO_ 07 4 Rev _ 07  (4)
Model 2:
Y ROS_11   0  1ROS_ 10  2 ROS_ I _10 3 AO_ 10  4 Rev _ 10 
YROS_10  0  1 ROS_ 09 2 ROS_ I _ 09 3 AO_ 09 4 Rev _ 09 
YROS_ 09  0  1ROS_ 08 2 ROS_ I _ 08 3 AO_ 08 4 Rev _ 08 
YROS_ 08  0  1 ROS_ 07 2 ROS_ I _ 07 3 AO_ 07 4 Rev _ 07 
(5)
(6)
(7)
(8)
gdzie:
Y ROA_ 11/ 10/ 09/ 08 – rentowność aktywów własnych na poziomie
firmy odpowiednio w latach 2011/10/09/08
Y ROS_ 11/ 10/ 09/ 08 – rentowność sprzedaży na poziomie firmy odpowiednio w latach 2011/10/09/08
1 ROA_10/ 09/ 08/ 07 – średnia rentowność aktywów własnych na poziomie firmy odpowiednio w latach 2010/09/08/07
1 ROS_10/ 09/ 08/ 07 – średnia rentowność sprzedaży na poziomie
firmy odpowiednio w latach 2011/10/09/08
2 ROA_ I _ 10/ 09/ 08/ 07 – średnia rentowność aktywów własnych na
poziomie sektora odpowiednio w latach 2011/10/09/08
2 ROS_ I _ 10/ 09/ 08/ 07 – średnia rentowność sprzedaży na poziomie
sektora odpowiednio w latach 2011/10/09/08
3  AO_10/ 09/ 08/ 07 – średnia wartość aktywów ogółem na poziomie
firmy odpowiednio w latach 2011/10/09/08
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników…
29
3 Rev _ I _ 10/ 09/ 08/ 07 – średnia wielkość przychodów na poziomie
firmy odpowiednio w latach 2011/10/09/08
0 – wyraz wolny
4. Wyniki badań
Wyniki przeprowadzonych badań zaprezentowane zostały w tab. 3
i 4. Na ich podstawie można wyraźnie zaobserwować w zasadzie całkowity brak wpływu zmiennych na poziomie sektora na wyniki finansowe badanych spółek. Wskazuje na to bardzo niska wartość współczynnika β2 wraz z brakiem istotności statystycznej tego współczynnika
dla obu zastosowanych w badaniu modeli.
Tablica 3. Wpływ czynników sektorowych na ROA firm – model 1
Zmienna
zależna
β0
ROA_10
ROA_I_10
AO_10
Rev_10
N
Skorygowane
R2
Rok 2011
R
286
R2
,386
,149
,137
F
β
t
12,32
-,122
,371***
-,04
-,13
,216*
-,05
6,72
-,66
-,1,00
1,66
14,52
3,65
,374***
-,04
-,20
,195
1,77
6,94
-,74
-1,37
1,32
24,46
-1,655
,479***
,083
-,25*
,248*
-,80
8,71
1,58
-1,82
1,78
10,19
-2,883
,336***
,014
-,28*
,37**
-1,24
5,54
,24
-1,90
2,54
Rok 2010
β0
ROA_09
ROA_I_09
AO_09
Rev_09
323
,393
,154
,144
Rok 2009
β0
ROA_08
ROA_I_08
AO_08
Rev_08
277
,514
,265
,254
Rok 2008
β0
ROA_07
ROA_I_07
239
,385
AO_07
Rev_07
* p < 0,10 ** p < 0,05 *** p < 0,01
Źródło: Opracowanie własne
,148
,134
30
Zbigniew Matyjas
Tablica 4. Wpływ czynników sektorowych na ROS firm – model 2
Zmienna
zależna
β0
ROS_10
ROS_I_10
AO_10
Rev_10
N
Skorygowane
R2
Rok 2011
R
291
R2
,269
,072
,059
F
β
t
5,58
,174
,248***
-,06
-,14
,157
,56
4,30
-1,07
-1,02
1,17
10,01
,054
,334***
-,02
,402***
-,39**
,46
5,94
-,46
2,65
-2,53
,35
-,082
,002
,028
-,15
,169
-,32
,02
,47
-,85
,95
6,30
-10,04
-,05
,001
-,65***
,783***
-1,51
-,78
,02
-4,07
4,72
Rok 2010
β0
ROS_09
ROS_I_09
AO_09
Rev_09
324
,334
,112
,100
Rok 2009
β0
ROS_08
ROS_I_08
AO_08
Rev_08
281
,071
,005
-,009
Rok 2008
β0
ROS_07
ROS_I_07
241
,311
AO_07
Rev_07
* p < 0,10 ** p < 0,05 *** p < 0,01
Źródło: Opracowanie własne
,096
,081
Zupełnie inna sytuacja jest zaobserwowana dla czynników oddziałujących na poziomie firmy. Ich wpływ jest silnie statystycznie potwierdzony dla niemal każdego z lat uwzględnionych w badaniu (wyjątek to
ROS dla lat 2007/08). Istotne znaczenie we wpływie na wyniki badanych
podmiotów mają również zmienne kontrolne w postaci logarytmów
naturalnych aktywów ogółem spółek (zwłaszcza dla ROS w latach 2010 i
2008) oraz przychodów ogółem badanych podmiotów (szczególnie dla
zmiennej ROS w roku 2008, także w 2010, jak też dla ROA w roku 2008).
Takie wyniki zbieżne są z wcześniej uzyskanymi wynikami w badaniach prowadzonych przez Autora na próbie 85 polskich spółek publicznych za lata 2005-2007 [Matyjas, 2011b].
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników…
31
Jednakże pomimo braku potwierdzenia wpływu czynników oddziałujących na poziomie sektora w wynikach przeprowadzonych badań należy podchodzić do tego z pewną ostrożnością. Zawarte w opracowaniu badania należy w dalszym ciągu traktować jako wstępne. Liczebność próby badawczej (389 spółek) jest dalece mniejsza wobec dużych badań światowych. Tym niemniej w warunkach polskich można ją
przyjąć jako zadowalającą. Ostrożność w formułowaniu ostatecznych
wniosków sugerują również przytoczone uprzednio wyniki badań światowych. Stąd badania takie winny być w przyszłości ponawiane,
uwzględniając szersze spektrum zarówno zmiennych badawczych, metod statystycznej weryfikacji hipotez, jak też i horyzontu czasowego badań.
Zakończenie
Reasumując przeprowadzone powyżej badania wraz z uwzględnieniem istniejącego obecnie stanu wiedzy należy stwierdzić, iż duże
zainteresowanie badaczy na świecie podejmowaniem problematyki
wpływu czynników sektorowych na wyniki finansowe przedsiębiorstw
nie jest dziełem przypadku. Wynika to z wagi poruszanego problemu.
Wszak istotność poziomu sektora dla podejmowania decyzji natury strategicznej jest jednym z kluczowych założeń zarządzania strategicznego.
Wprawdzie samo kwestionowanie wpływu poziomu sektora na wyniki
finansowe przedsiębiorstw nie oznacza automatycznie przekreślenia
jego ważności dla decyzji strategicznych podejmowanych przez firmy w
ogóle, tym niemniej jest to znaczące podważenie istotności problematyki
znaczenia sektora w dyscyplinie.
Dalsze prowadzenie badań w tym zakresie wydaje się być wskazane, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej specyfiki. Rozwój naszej
gospodarki odbywał się niejednokrotnie w całkowicie odmienny sposób
od utartych schematów wielu rozwiniętych gospodarek światowych. A
to może również rzutować na wyniki osiągane w podobnych badaniach.
Tym niemniej projektując kolejne badania w tym zakresie istotnym wydaje się być uwzględnienie nieco szerszego spektrum analizowanych
zmiennych, tak na poziomie sektora, jak też i na poziomie pojedynczej
spółki (przykładowo nakłady na B+R, nakłady inwestycyjne, czy też nakłady reklamowe).
Można również dalej rozszerzać horyzont badawczy. Wprawdzie w
rodzimych warunkach przeprowadzenie badań w horyzoncie czaso-
32
Zbigniew Matyjas
wym dłuższym niż 10-letni wydaje się być wątpliwe, jednak ten okres
jest zapewne dostępny badawczo.
Ponadto kolejne badania winny skorzystać z szerszego spektrum
narzędzi ilościowych. Przydatne mogłyby być zarówno badania panelowe (pasujących do badań w dłuższym horyzoncie czasowym), wykorzystanie metod nieparametrycznych (np. analizy KołmogorowaSmirnowa), czy też analizy komponentów wariancyjnych. Szczególne
znaczenie może mieć większa liczba wykorzystanych metod ilościowych jednocześnie w jednym badaniu, co pozwoliłoby na zwiększenie
trafności wniosków na podstawie zbliżonych rezultatów badań z jednoczesnym wykorzystaniem kilku narzędzi statystycznych.
Literatura
1. Bamiatzi V., Hall G. (2009), Firm versus Sector Effects on Profitability
and Growth: The Importance of Size and Interaction, “International Journal of the Economics of Business”, vol. 16, No. 2, July, ss. 205-220
2. Lee J. (2009), Does Size Matter in Firm Performance? Evidence from US
Public Firms, “International Journal of the Economics of Business”,
vol. 16, No. 2, July, ss. 189-203
3. Matyjas Z. (2011a), Wpływ czynników oddziałujących na poziomie sektora
na wyniki finansowe przedsiębiorstw – przegląd badań światowych, w:
Wybory strategiczne w przedsiębiorstwach. Uwarunkowania, Urbanowska-Sojkin E., Wyd. UE w Poznaniu
4. Matyjas Z.(2011b), Wpływ czynników sektorowych na wyniki finansowe
polskich spółek publicznych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici”,
Ekonomia XLII, Zeszyt 403
5. McGahan A.M., Porter M.E. (1998), How much does industry matter,
really?, “Strategic Management Journal”, vol. 18, Summer Special Issue, ss. 15-30
6. Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. Nr 251, poz. 1885)
7. Ruefli T.W., Wiggins R.R. (2003), Industry, Corporate, And Segment
Effects And Business Performance: A Non-Parametric Approach, “Strategic Management Journal”, vol. 24, ss. 861-879
8. Rumelt R.P. (1991), How Much Does Industry Mutter?, “Strategic
Management Journal”, vol. 12, ss. 167-185
9. Schmalensee R. (1985), Do Markets Differ Much?, “American Economic Review”, vol. 75, ss. 341-351
Wpływ czynników oddziałujących na poziomie firmy oraz czynników…
33
10. Short J.C., Ketchen Jr. D.J., Palmer T.B. (2007), Firm, Strategic Group,
and Industry Influences on Performance, “Strategic Management Journal”, vol. 28, ss. 147-167
Streszczenie
Podstawowym celem opracowania jest przedstawieniem wyników badań
własnych w zakresie wpływu czynników oddziałujących na poziomie sektora
na wyniki finansowe spółek. Wykorzystano próbę 389 polskich spółek publicznych, dane finansowe zostały zebrane za lata 2007-2011, wykorzystaną metodą
była analiza regresji wielorakiej. Wyniki badań światowych pokazują rozbieżne
rezultaty – od bardzo dużego wpływu czynników sektorowych na wyniki finansowe przedsiębiorstw do ich niemal całkowitego braku. Wyniki przeprowadzonych przez Autora badań wskazują na brak udziału zmiennych sektorowych w wynikach finansowych spółek, przy dużym znaczeniu zmiennych oddziałujących na poziomie firmy.
Słowa kluczowe
czynniki sektorowe, regresja wieloraka
The impact of company- and industry-level effects on the financial
performance of companies (Summary)
The main aim of the article is to present the results of own research in the
field of the impact of industry-level effects on the financial performance of
companies. The sample consisted of 389 Polish public companies, the data were
collected for the period 2007-2011, the empirical analysis was conducted using
the multiple regression analysis. The results of international research show the
divergent outcomes – from the importance of industry effects on companies
performance to almost no effects. The results of my research show the insignificant influence of industry effects on companies performance with the significant influence of company-level effects.
Keywords
industry-level effects, multiple regression analysis