Pokaż treść!
Transkrypt
Pokaż treść!
Wieúci aniøowskie Nr 3 (49) Marzec 2001 Cena 1,50 z≥. ISSN 1509-6025 Marzec Marzec. Wracamy z parku. Wreszcie przesz≥a zima. Spod stopnia≥ego úniegu wyjrza≥y murawy. Drzewa nagie, lecz pierwsze kie≥kujπ juø trawy, ChoÊ na stawie zielony, cienki lÛd siÍ trzyma. Z upojonymi wiosnπ wracamy oczyma, Krokiem lekkim, jak podczas tanecznej zabawy. Ulicπ po s≥onecznej stronie idziem prawej, Za sobπ ciep≥o s≥oÒca czujemy plecyma. W rozpiÍtych p≥aszczach úpieszπ ochoczo przechodnie, Jacyú úwieøsi, weso≥o patrzπ i pogodnie; NiaÒki z dzieÊmi wychodzπ z ciemnych domÛw sieni. A my, pierwszπ przechadzkπ dumnie upojeni, Idziem w miasto po p≥ytach suchych juø chodnikÛw, Z grudkami pulchnej ziemi na piÍtach trzewikÛw. Leopold Staff W NUMERZE: *XXX i XXXI SESJE RADY GMINY* *KRUS - JEDNORAZOWA WYP£TA WYR”WNAWCZA* *TRADYCJE STRAØY GROBOWEJ W RANIØOWIE* *JAKA PYSZNA SANNA* *IV KONKURS PLASTYCZNY "ALKOHOL, NIKOTYNA TO TW”J WR”G"* *MATEMATYCZNY CZAR PAR* *KILKA S£”W O M•DREJ MI£OåCI* *TERMINARZ ROZGRYWEK SENIOR”W I JUNIOR”W W RUNDZIE WIOSENNEJ* * 2 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Z PRAC RADY GMINY XXX sesja Rady Gminy Niezwykle burzliwa by≥a XXX jubileuszowa sesja Rady Gminy. Jak na wstÍpie zaznaczy≥ wÛjt Henryk Bajek - przypad≥y w udziale niepopularne rozwiπzania, jakimi sπ zaniøenie stopnia organizacyjnego szkÛ≥ podstawowych w Posuchach i Korczowiskach. G≥Ûwnym powodem reorganizacji tych placÛwek jest brak úrodkÛw finansowych na ich utrzymanie. Obecnie subwencja oúwiatowa jest naliczana w przeliczeniu na ucznia, stπd teø szko≥y o ma≥ej liczbie uczniÛw nie majπ prawa bytu, bo subwencja nie wystarczy nawet na p≥ace nauczycieli. Do samych p≥ac w oúwiacie musielibyúmy do≥oøyÊ 294.000 z≥. Drugim argumentem - wyjaúnia≥ w dalszym ciπgu wÛjt - przemawiajπcym za reorganizacjπ w tym roku jest zwiÍkszenie liczby klas gimnazjalnych, w zwiπzku z czym gmina musia≥aby zatrudniÊ dodatkowo 8 nauczycieli. A úredni koszt zatrudnienia nauczyciela wynosi rocznie 35.000 z≥. W tym roku nauczyciele szkÛ≥ reorganizowanych znaleüliby pracÍ bπdü to w Gimnazjum, bπdü w innej szkole podstawowej. W przypadku utrzymania obecnej sieci szkÛ≥ gmina bÍdzie zmuszona do≥oøyÊ do otrzymanej subwencji oúwiatowej kwotÍ 2,5 mln z≥. A wydatki na szeroko rozumianπ oúwiatÍ, tj. szko≥y podstawowe, gimnazja, úwietlice, dowÛz uczniÛw, utrzymanie zespo≥u oúwiatowego, przedszkoli wraz z zaplanowanymi inwestycjami stanowiÊ bÍdπ oko≥o 80% wydatkÛw gminy. RÛwnoczeúnie mamy obowiπzek realizowania innych zadaÒ ustawowych w zakresie opieki spo≥ecznej, gospodarki komunalnej, rolnictwa, leúnictwa, transportu, utrzymania straøy poøarnych, kultury, administracji. W celu zapewnienia w≥aúciwego funkcjonowania wszystkich zadaÒ gmina bÍdzie zmuszona do zaciπgniÍcia kredytu bπdü dokonania dalszej racjonalizacji sieci szkolnej i przedszkolnej. W poprzednich latach koszty funkcjonowania oúwiaty wraz z wydatkami inwestycyjnymi stanowi≥y oko≥o 40-50% budøetu gminy. Obecny tak znaczπcy wzrost wydatkÛw na oúwiatÍ nie jest wynikiem niew≥aúciwego gospodarowania, lecz skutkiem obowiπzkowego wdraøania reformy oúwiatowej, w tym obligatoryjne podwyøki dla nauczycieli a takøe koniecznoúÊ budowy gimnazjum i racjonalizacji sieci szkÛ≥. Ze stanowiskiem wÛjta nie zgodzili siÍ radni z tych dwÛch miejscowoúci: Henryk Olszowy i JÛzef Hartfelder. Proponowali oni poszukaÊ oszczÍdnoúci w innych dziedzinach dzia≥alnoúci gminy, a nie akurat w ich szko≥ach. Nadmieniali, øe jeszcze kilka lat temu obiecywano mieszkaÒom Posuch, øe pozostanie 6 klas, a teraz to siÍ zmienia. Na sesjÍ przyby≥o liczne grono rodzicÛw zainteresowanych losem swoich dzieci. Ich zdaniem dzieci powinny byÊ jak najbliøej domu, a jeøeli juø muszπ byÊ dowoøone do innej szko≥y, to do takiej, gdzie sπ w≥aúciwe warunki do nauki i rozwoju. Podkreúlali, øe chodzi im o salÍ gimnastycznπ i komputerowπ. A tam, gdzie proponuje Zarzπd Gminy umieúciÊ ich dzieci, tych warunkÛw nie ma. Projekt uchwa≥y w sprawie reorganizacji szkÛ≥ przewidywa≥ dowoøenie uczniÛw klas IV-VI z Korczowisk do Mazur oraz z Posuch do Zielonki. Za takim rozwiπzaniem przemawia≥y wzglÍdy ekonomiczne i organizacyjne. Nawet w przypadku awarii autobusu, nie jest to odleg≥oúÊ, ktÛrej dzieci nie mog≥yby pokonaÊ. Ponadto za takim rozwiπzaniem przemawia≥a pozytywna opinia wizytatora z Podkarpackiego Kuratorium Oúwiaty. Po d≥ugiej i czasami burzliwej dyskusji przewodniczπcy Rady Gminy Marian Indyk podda≥ pod g≥osowanie projekt uchwa≥y w sprawie przekszta≥cenia Szko≥y Podstawowej w Posuchach. "Za" g≥osowa≥o 10 radnych, "przeciw" by≥o 6 a 2 "wstrzyma≥o siÍ". Rodzice obecni na sali byli oburzeni takim wynikiem g≥osowania. Oúwiadczyli, øe nie dadzπ swoich dzieci do Szko≥y Podstawowej w Zielonce. Chcπ, aby by≥y dowoøone do Woli Raniøowskiej. Radny Henryk Olszowy wystπpi≥ z wnioskiem o uchylenie podjÍtej uchwa≥y. Jako, øe wynik g≥osowania wyglπda≥: 8 "za" i 10 "przeciw", uchwa≥a pozosta≥a. NastÍpnie radni przystπpili do g≥osowania nad projektem uchwa≥y przygotowanej przez Zarzπd Gminy w sprawie przekszta≥cenia Szko≥y Podstawowej w Korczowiskach. "Za" by≥o 10 radnych, 7 "przeciw" i 1 "wstrzymujπcy siÍ". W dalszej czÍúci obrad Rada Gminy podjÍ≥a uchwa≥Í w sprawie wzrostu op≥aty administracyjnej. Op≥ata za wpis do ewidencji dzia≥alnoúci gospodarczej bÍdzie wynosiÊ 45 z≥., natomiast za zmianÍ wpisu do ewidencji dzia≥alnoúci gospodarczej - 20 z≥. Bardzo waønπ sprawπ omawianπ przez radnych by≥o znakowanie zwierzπt. Ustawa o zwalczaniu chorÛb zakaünych zwierzπt, badaniu zwierzπt i miÍsa oraz o inspekcji weterynaryjnej na≥oøy≥a na gminy od 2001 roku obowiπzek kolczykowania zwierzπt. Koszty kolczykowania ponosi w≥aúciciel. Rada Gminy ustala wysokoúÊ op≥at za te czynnoúci. Po dyskusji, w ktÛrej radni wypowiadali siÍ co do wysokoúci stawek oraz zg≥aszali swoje propozycje, ostatecznie pozosta≥a propozycja Zarzπdu Gminy, ktÛra zosta≥a w g≥osowaniu przyjÍta i wynosi: 1) byd≥o, úwinie, owce i kozy - 4 z≥. za pierwszπ sztukÍ, 2) za kaødπ nastÍpnπ sztukÍ - 2 z≥. Jednoczeúnie ustalono op≥atÍ za wydawanie úwiadectw miejsca pochodzenia zwierzπt w wysokoúci 2 z≥. za jedno úwiadectwo. W sprawach rÛønych Rada Gminy zapozna≥a siÍ z organizacjπ czasu wolnego dla dzieci i m≥odzieøy w okresie ferii zimowych. Stosownych informacji i wyjaúnieÒ udziela≥ dyrektor GOKSiR Stanis≥aw Samojedny. NastÍpnie Przewodniczπcy przedstawi≥ radnym pisma, ktÛre wp≥ynÍ≥y do Rady Gminy. By≥y to miÍdzy innymi: f pismo jednostki OSP Posuchy o przydzielenie kwoty 8.000 z≥. na zamontowanie podgrzewacza w garaøu, pod≥πczenie instalacji wodnej i wykonanie sto≥Ûw i ≥awek do remizy. W zwiπzku z tym , øe jest opracowywany projekt budøetu, pismo skierowano do Zarzπdu Gminy, f pismo UrzÍdu Marsza≥kowskiego WojewÛdztwa Podkarpackiego o moøliwoúci nawiπzania wspÛ≥pracy z gminami holenderskimi. Sekretarz gminy Jan Niemczyk wyjaúni≥ radnym, øe gmina moøe z≥oøyÊ ofertÍ wspÛ≥pracy w dziedzinie szkolnictwa, wymiany m≥odzieøy, kultury, turystyki i agroturystyki. Radni zobowiπzali WÛjta do podjÍcia dzia≥aÒ zmierzajπcych do nawiπzania wspÛ≥pracy z gminami holenderskimi, f So≥tys wsi Staniszewskie Eugeniusz Dec z≥oøy≥ skargÍ na WÛjta Gminy, øe w obecnoúci Rady So≥eckiej podar≥ umowÍ na zakup okien do remizy w Staniszewskiem. WÛjt wyjaúni≥, øe uchwa≥a zebrania wiejskiego w Staniszewskiem by≥a rozpatrywana na posiedzeniu Zarzπdu Gminy, ktÛry jπ uniewaøni≥, gdyø by≥a niezgodna z prawem. So≥tys ze Staniszewskiego zosta≥ o tym poinformowany na piúmie, a mimo tego przed≥oøy≥ powyøszπ umowÍ na zakup okien, ktÛra opiewa≥a na kwotÍ 14.000 z≥. przekraczajπcπ moøliwoúÊ udzielenia zamÛwienia "z wolnej rÍki". Przewodniczπcy Rady zauwaøy≥, øe forma odmowy respektowania przez WÛjta Gminy umowy przedstawionej przez so≥tysa wsi Staniszewskie by≥a niestosowna i nie powinna mieÊ miejsca. XXXI sesja Rady Gminy W dniu 5 marca 2001 roku odby≥a siÍ XXXI sesja Rady Gminy (nadzwyczajna, bo zwo≥ana na wniosek grup radnych). Tak, jak na porzedniπ sesjÍ, i tym razem licznie przybyli rodzice dzieci z Posuch i Korczowisk niezadowoleni z podjÍtych wczesniej uchwa≥, a dotyczπcych reorganizacji ich szkÛ≥. Na wstÍpie radny JÛzef Hartfelder z Korczowisk wyjaúni≥ powÛd z≥oøenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy reorganizacji szkÛ≥. Stwierdzi≥, øe najwiÍcej do utrzymania szkÛ≥, w przeliczeniu na jednego ucznia, dok≥ada siÍ w Szkole Podstawowej w Zielonce, a nie w Korczowiskach i Posuchach i zapyta≥, dlaczego nie moøna reorganizaowaÊ w≥asnie tej szko≥y? Ponadto wed≥ug niego oraz tych, co siÍ podpisali pod wnioskiem, o dzieciach powinni decydowaÊ rodzice, a nie Rada Gminy. Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Kierownik Zespo≥u Oúwiatowego Eløbieta Chmielowska wyjaúni≥a koszty utrzymania szkÛ≥. Wskaünik, na ktÛrym opiera≥ siÍ radny Hartfelder by≥ wyøszy za rok 2000 z uwagi na dziewiÍciomiesiÍcznπ odprawÍ emerytalnπ nauczycielki przechodzπcej na emeryturÍ oraz na úwiadczenia z tytu≥u pozostawania jednej nauczycielki w stanie nieczynnym. Natomiast w Szkole Podstawowej w Posuchach p≥aca katechetki jest "zaksiÍgowana" przy szkole w Staniszewskiem. NastÍpnie wywiπza≥a siÍ d≥uga dyskusja na temat kosztÛw w szko≥ach, zatrudniania nauczycieli, budowy nowego gimnazjum oraz za≥oøenia stowarzyszenia na rzecz ma≥ych szkÛ≥. WÛjt nie zachÍca≥ do zak≥adania takiego stowarzyszenia, gdyø przejmie ono rolÍ organu prowadzπcego dla tej szko≥y, tak jak obecnie jest gmina dla wszystkich szkÛ≥ i otrzyma subwencjÍ oúwiatowπ na "ucznia przeliczeniowego" w wysokoúci 3.100 z≥., co nie wystarczy na pokrycie p≥ac istniejπcej kadry nauczycielskiej. Stowarzyszenie bÍdzie zmuszone stosowaÊ przepisy odnoúnie "pensum" i innych przepisÛw o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wynikajπcych z Karty Nauczyciela. BÍdzie rÛwnieø musia≥o mieÊ osobowoúÊ prawnπ i pozosta≥e brakujπce koszty zmuszone bÍdzie pokryÊ z w≥asnej kieszeni. By≥oby zasadnym za≥oøenie takiego stowarzyszenia, ktÛre mia≥oby moøliwoúÊ prowadzenia dzia≥alnoúci gospodarczej, bπdü pozyskania odpowiedniego sponsora. 3 Radny Hartfelder po dyskusji wniÛs≥ wniosek o uchylenie przedmiotowych uchwa≥. Za uchyleniem uchwa≥y dotyczπcej reorganizacji Szko≥y Podstawowej w Korczowiskach g≥osowa≥o 8 radnych, przeciw by≥o 9 radnych a 2 wstrzyma≥o siÍ. Podobnie by≥o z uchwa≥π dotyczπcπ Szko≥y Podstawowej w Posuchach (8 "za", 10 "przeciw", 1 "wstrzymujπcy siÍ"). W zwiπzku z powyøszymi wynikami g≥osowania uchwa≥y nie zosta≥y uchylone. Wnioskodawca stwierdzi≥, øe pomimo negatywnego wyniku rodzice i tak poúlπ tam dzieci, gdzie bÍdπ chcieÊ. Po przerwie Przewodniczπcy przypomnia≥ treúÊ drugiego wniosku dotyczπcego zmiany granic so≥ectw Zielonka i Posuchy poprzez od≥πczenie Turki od so≥ectwa Posuchy i przy≥πczenie jej do so≥ectwa Zielonka. Przedstawi≥ teø opiniÍ radcy prawnego, z ktÛrej wynika≥o, øe statut gminy okreúla zasady tworzenia so≥ectw. Ze wzglÍdu na to, øe w statucie gminy RaniøÛw nie ma takich zapisÛw, wiÍc najpierw naleøy je opracowaÊ i nanieúÊ stosowne zmiany. Ponadto do zmiany granic potrzebne sπ opinie zebraÒ wiejskich obu so≥ectw. Z tych teø wzglÍdÛw uchwa≥a w sprawie zmiany granic so≥ectw nie moøe byÊ podjÍta na tej sesji. Oprac. Stanis≥aw Samojedny Tradycje straøy grobowej w Raniøowie 62 A nazajutrz, ktÛry jest dzieÒ po przygotowaniu, zebrali siÍ przedniejsi kap≥ani i Pharyzeuszowie do Pi≥ata. 63 MÛwiπc: Panie! wspomnieliúmy iø on zwodziciel powiedzia≥ jeszcze øywiπc: Po trzech dniach zmartwychwstanÍ. 64 PrzetÛø rozkaø, aby strzeøono grobu aø do dnia trzeciego, aby snadü nie przyszli uczniowie jego i ukradli go i powiedzieli ludowi: Powsta≥ z martwych, i bÍdzie ostatni b≥πd gorszy niø pierwszy. 65 Rzek≥ im Pi≥at: Macie straø, idücie, strzeøcie jako umiecie. 66 A oni szed≥szy, obwarowali grÛb zapieczÍtowawszy kamieÒ z straøπ. Ewangelia wg Mateusza rozdz. XXVII werset 62,63,64,65,66. Z opisu ewangelicznego mÍki PaÒskiej wiemy, øe w toku pojmania, osπdzenia i drogi na GolgotÍ aø do úmierci towarzyszy≥a Jezusowi straø namiestnika. Nazajutrz zaú po úmierci kap≥ani i faryzeusze przybyli ponownie do Pi≥ata z proúbπ, ktÛra zosta≥a powyøej zacytowana, o dodatkowe objÍcie straøπ grobu Jezusa. W tradycji obrzÍdÛw religijnych chrzeúcijan w úredniowieczu przyjπ≥ siÍ coroczny obyczaj obchodÛw mÍki, úmierci i zmartwychwstania. ObrzÍdy te praktykowane sπ do dziú w formie misteriÛw pasyjnych, drogi krzyøowej miÍdzy stacjami obrazujπcymi mÍkÍ Chrystusa, nieszporÛw - gorzkich øali i innych obrzÍdÛw towarzyszπcy modlitwom wiernych. Ponadto na prze≥omie XVI/ XVII wieku rozpoczÍto urzπdzanie grobu Chrystusa, ktÛry to obrzÍd prakty- kowany jest do dziú przez katolikÛw diecezji polskich, austriackich i bawarskich. Nieco pÛüniej w Ma≥opolsce pojawi≥ siÍ, a z czasem upowszechni≥ zwyczaj ustawiania obok grobu w dniach od Wielkiego Piπtku do rezurekcji w Wielkπ NiedzielÍ straøy grobowej. Jego poczπtki, czas i miejsce zwiπzane sπ z powrotem do kraju Jana III Sobieskiego i jego wojsk po zwyciÍstwie nad Turkami pod Wiedniem w 1683 roku. Wtedy powracajπcy øo≥nierze ubrani w zdobyczne barwne stroje wojownikÛw tureckich przyszli w okresie Wielkiego Tygodnia z≥oøyÊ ho≥d i podziÍkowaÊ Chrystusowi za zwyciÍstwo i szczÍúliwy powrÛt, stajπc u jego grobu. Mia≥o to miejsce wg opisÛw w Radomyúlu nad Sanem. Swojπ obecnoúÊ przy grobie przed≥uøyli do rezurekcji i wziÍli udzia≥ w uroczystych procesjach Wielkiej Niedzieli. Ze wzglÍdu na swoje pogaÒskie (tureckie) stroje utoøsacd. na str. 4 Raniøowska straø grobowa koÒca XIX wieku. 4 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) cd. ze str. 3 miano ich z pogaÒskπ straøπ z opisu ewangelicznego. Do dziú doúÊ powszechnie nazywa siÍ straø grobowπ "Turkami". WystÍpuje ona obecnie w rÛønobarwnych strojach zrÛønicowanych wyglπdem i formπ kroju. Wprowadzenie straøy grobowej do obrzÍdÛw Wielkiego Tygodnia w Raniøowie nastπpi≥o pÛüniej, bo w latach 50-tych XIX wieku (ponad 150 lat temu). By≥o to za probostwa ks. kanonika Franciszka Wincentego Szaynoka (Szajnoka), ktÛry objπ≥ probostwo w 1848 r. po wyjúciu z wiÍzienia austriackiego, co mia≥o miejsce po amnestii og≥oszonej przez hr. F. Stadiona Gubernatora Galicji w czasie Wiosny LudÛw (22.IV.1848). Na 12 lat wiÍzienia zosta≥ skazany za udzia≥ w organizacjach narodowo- Straø Grobowa z KsiÍømi. Od lewej w pierwszym szeregu: Edward Brzuszek, JÛzef Puzio, wyzwoleÒczych. JÛzef Sondej - dowÛdca straøy, Kazimierz Kleczek, Wojciech Brzuszek, ... Brzuszek (z Zielonki). Parafia raniøowska obejmowa≥a wtedy W drugim szeregu: Jan Dragan, Micha≥ Konefa≥, Jan Janusz, JÛzef Bembenek, ... Sondej (z rÛwnieø WolÍ Raniøowskπ i Mazury, a tak- Posuch). KsiÍøa od lewej: ks. katecheta, ks. z Kurii Przemyskiej, ks. bp Stanis≥aw Jakiel, ks. øe punkt filialny w Spiach, gdzie przystπ- dziekan Stanis≥aw Sudo≥, proboszcz raniøowski ks. Stanis≥aw Go≥dasz. piono wkrÛtce po spaleniu do budowy nowego koúcio≥a. lnianego, bielonego podszytego mocniejszπ podszewkπ z p≥ÛtNarodowo-demokratyczne przekonania sk≥oni≥y nowego na konopnego, zapinanπ na guziki, wypuszczanej na spodnie gospodarza parafii do wykorzystania przy organizowaniu stra- poniøej bioder; d≥ugich, bia≥ych p≥Ûciennych spodni z naszyøy grobowej wzoru ubioru Gwardii Narodowej z okresu Wio- tym wπskim lampasem, wpuszczonych w wysokie skÛrzane buty sny LudÛw i stroju ludowego LasowiakÛw. Takim pozosta≥ on z cholewkami. d≥ugo, aø do lat 70-tych XX wieku. Komendant oddzia≥u straøy i rozprowadzajπcy nosili d≥uNaleøy przy tym nadmieniÊ, øe straøy grobowej w Raniøo- gie spodnie i obuwie bez cholewek. Bluza przepasana by≥a wie nigdy nie nazywano "Turkami", natomiast s≥ysza≥o siÍ doúÊ skÛrzanym pasem oraz bia≥o-czerwonπ szarfπ ustawionπ skoczÍsto od prze≥omu XIX/XX wieku nazwÍ fajermani, najpraw- únie od prawego ramienia do lewego biodra i udekorowana dopodobniej w zwiπzku z nieco pÛüniejszym tworzeniem or- kolorowπ kokardkπ przypiÍtπ na lewej stronie piersi, nad serganizacji Straøy Poøarnej (der Feuermann - straøak). cem. StrÛj uczestnika straøy grobowej sk≥ada≥ siÍ z: doúÊ d≥uNosili czapki rogatywki z sukiennym lub barankowym giej bluzy - p≥Ûtnianki o kroju munduru øo≥nierskiego z p≥Ûtna otokiem, zbliøone kszta≥tem do krakuski lub lasowiackiej magiery z zatkniÍtym piÛrem za otok, nazywanej czÍsto krymkπ. Komendant i rozprowadzajπcy zmiany straøy mieli czapki z jasnymi barankowymi otokami. W stroju takim straø prezentowa≥a siÍ okazale. (zdjÍcie I) W okresie ch≥odÛw noszono sukmany lasowiackie z sukna, koloru brπzowego, a po zniszczeniu siÍ ich, noszono sukmany z sukna koloru niebieskiego nieco zgrabniejszego kroju (kobiecego). Wartownicy mieli halabardy z blaszanym trÛjzÍbnym ostrzem nasadzonym na oko≥o dwumetrowe drzewce pomalowane úlimakowato na kolor bia≥o-czerwony (halaKilkunastoosobowa orkiestra w≥oúciaÒska - koniec XIX wieku. Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) bardy te czÍsto poprawia≥ mÛj ojciec Franciszek, wycina≥ nowe z blachy, lutowa≥, posrebrza≥ i osadza≥ na drzewcach). W czasie honorowych asyst i przemarszÛw jak np. procesje, powitania, uroczystoúci patriotyczne do halabard poniøej ostrza przypinano bia≥o-czerwone trÛjkπtne chorπgiewki (proporce). Komendant straøy i rozprowadzajπcy mieli zamiast halabard szable. Sk≥ad osobowy straøy wynosi≥ od 20 do 26 osÛb (wed≥ug organizacji wojskowej dwie druøyny, pluton). Dobierani byli postawni i powaøni mÍøczyüni przewaønie po odbyciu s≥uøby wojskowej. Komendantem oddzia≥u straøy grobowej i rozprowadzajπcymi byli najczÍúciej podoficerowie rezerwy. ∆wiczono musztrÍ, a to: przemarsze, w tym paradny sprÍøysty krok, odprawy, rozprowadzenie i zmianÍ wart, honorowe asysty i eskorty, szpalery. Wartownie organizowano w Wielkim Tygodniu, przewaønie u cz≥onkÛw straøy mieszkajπcych w pobliøu koúcio≥a: u komendanta JÛzefa Sondeja (gajowy lasu parafialnego), u Micha≥a Wiπcka (mojego stryja) i innych, po wojnie podobnie, a pÛüniej w starym przedszkolu, wikarÛwce, a obecnie w domu parafialnym. Poza pe≥nieniem wart przy grobie straø spe≥nia≥a inne honorowe czynnoúci, jak udzia≥ w innych uroczystoúciach religijnych, np. procesjach Wielkanocnych, Boøego Cia≥a, uroczystoúciach religijno-patriotycznych, powitaniach i asystach w czasie wizytacji biskupÛw (zdjÍcie II z wizytacji biskupa Stanis≥awa Jakiela z lat 70-tych), powitaniach nowych proboszczÛw. W tym celu organizowa≥a straø grobowa w jej strojach banderie konne (zdjÍcie IV wyjazd banderii do Woli Raniøowskiej po biskupa Franciszka BardÍ w maju 1935 roku). Cz≥onkowie straøy organizowali teø strzelanie z moüdzierzy w czasie procesji Wielkanocnej. Pod koniec XIX wieku obok straøy grobowej zorganizowano kilkunastoosobowπ orkiestrÍ w≥oúciaÒskπ (zdjÍcie III). Za≥oøy≥ jπ i prowadzi≥ przyby≥y do Raniøowa nowy organista Adam PÍkalski pochodzπcy z DÍbowca ko≥o Jas≥a, oúrodka dzia≥alnoúci patriotyczno-narodowej. Pe≥nienie obowiπzkÛw przez cz≥onkÛw straøy by≥o honorowe, udzia≥ w uroczystoúciach koÒczy≥y siÍ podziÍkowaniem ze strony proboszcza i krÛtkim poczÍstunkiem. årodki pozyskiwano ze zbiÛrek wúrÛd wiernych i datkÛw sympatykÛw. 5 Wyjazd baderii do Woli Raniøowskiej po ks. biskupa Franciszka BardÍ w maju 1935 roku. Najbardziej zas≥uøonymi mieszkaÒcami w wieloletniej s≥uøbie straøy grobowej znanymi mi osobiúcie byli: JÛzef Sondej, Tomasz Bembenek z Zielonki i jego syn JÛzef, Wojciech Brzuszek, JÛzef Brzuszek i jego syn Edward i wielu innych, ktÛrzy przez wiele lat poúwiÍcali czas powinnoúci wynikajπcej z potrzeby serca, a ktÛrych trudno wymieniÊ w okolicznoúciowym artykule. Po I Wojnie åwiatowej Wola Raniøowska, a po II Wojnie åwiatowej Mazury przejÍ≥y tradycje organizujπc w≥asne straøe grobowe przy nowo utworzonych parafiach. Straø grobowa z Raniøowa chce powrÛciÊ do tradycyjnych i juø historycznych ubiorÛw i czyni starania odszukania dawnych strojÛw fajermaÒskich i ich uzupe≥nienia, poprzez uszycie nowych na wzÛr tamtych. Poszukuje dawnych ubiorÛw, sukman, czapek, mundurÛw i ich ozdobnikÛw. ChÍtnie skorzysta ze wsparcia finansowego poprzez sk≥adkÍ i datki sponsorÛw. Julian Wiπcek Asysta obrazu Matki Boskiej CzÍstochowskiej w czasie peregrynacji. 6 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) IV Gminny Konkurs Plastyczny ALKOHOL, NIKOTYNA TO TWÓJ WRÓG - ZAPOBIEGAJMY NA£OGOM" Po raz czwarty w miesiπcach zimowych dzieci w szko≥ach podstawowych i gimnazjach zajmowa≥y siÍ problematykπ antyalkoholowπ i antynikotynowπ. Dzia≥o siÍ to za sprawπ konkursu plastycznego og≥oszonego przez Gminnπ KomisjÍ Rozwiπzywania ProblemÛw Alkoholowych w Raniøowie. Jego adresatami by≥y dzieci, ktÛre w bardzo twÛrczy sposÛb podesz≥y do tematu. Na konkurs gminny wp≥ynÍ≥o 215 prac (juø po wstÍpnej selekcji w szko≥ach). Komisja w sk≥adzie: Marek Wiπcek - przewodniczπcy, Jan Piekarz, Stanis≥awa KopeÊ, Genowefa Krudysz, Maria Pikor, Anna Nieduøy, Ewa StÍpieÒ w dniu 20 lutego dokona≥a oceny nades≥anych prac. Pod uwagÍ bra≥a wartoúci wychowawcze, samodzielnoúÊ wykonania, odzwierciedlenie idei konkursu i ogÛlny wyraz artystyczny. Prace oceniane by≥y w trzech kategoriach dostosowanych do moøliwoúci wiekowych dziecka. W szko≥ach podstawowych by≥y dwie kategorie: I kategoria obejmowa≥a klasy od I do III, II kategoria klasy od IV do VI. Do III kategorii zaliczane by≥y prace dzieci z gimnazjÛw. Po roz≥oøeniu wszystkich prac okaza≥o siÍ, øe komisja ma Komisja ocenia nades≥ane prace plastyczne. "trudny orzech do zgryzienia", gdyø prace nades≥ane na konkurs by≥y bardzo ambitne, pracoch≥onne, na wysokim poziomie artystycznym. Po dok≥adnej analizie kaødej kategorii wy≥oniono prace szczegÛlnie wyrÛøniajπce siÍ i nagrodzono nastÍpujπce osoby: W kategorii I : I miejsce - £ukasz Sondej - kl. III - SP Zielonka, Dorota Grondziel - kl. IIIb - SP Wola Raniøowska, II miejsce - Maria Rembisz - kl. III - SP Posuchy, Krzysztof Dec - kl. III - SP Mazury, III miejsce - Mateusz Sondej - kl. IIa - SP RaniøÛw, Katarzyna Grochala - kl. III - SP Zielonka, Marta KopeÊ - kl. IIb - SP Wola Raniøowska. Komisja przyzna≥a rÛwnieø wyrÛønienia dla nastÍpujπcych uczniÛw: Damian Bembenek - kl. IIa - SP RaniøÛw, Milena Grochala kl. Ia - SP Wola Raniøowska, Karolina Sabat - kl. I - SP Mazury, Karol Grochala - kl. I - SP Mazury, Eløbieta Marut - kl. III - SP Mazury, Joanna StÛj - kl. IIIb - SP RaniøÛw, Pawe≥ Chrzπstek - kl. IIb - SP Wola Raniøowska, Rafa≥ Gut - kl. Ia - SP Wola Raniøowska, Agnieszka Ozga kl. Ia - SP Wola Raniøowska, Mariusz Kobylarz - kl. III - SP Staniszewskie, Mateusz Nowak - kl. III - SP Staniszewskie, Justyna Sπczawa - kl. III - SP Korczowiska, Dorota Nowak - kl. II - SP Korczowiska, Justyna Ko≥odziej - kl. SP Korczowiska, Piotr StÍpieÒ - kl. III - SP Zielonka, Kamil Kaczor - kl. III - SP Posuchy, Diana Dec - kl. II - SP Posuchy. W II kategorii wiekowej nagrody i wyrÛønienia zdobyli: I miejsce - Jagoda Adamczyk - kl. IVa - SP RaniøÛw, II miejsce - Marcin Potocki - kl. V - SP Mazury, Marek Krawiec - kl. V - SP Korczowiska, Michalina Marut - kl. IVa - SP RaniøÛw, III miejsce - Katarzyna Sondej - kl. VI - SP Zielonka, Joachim Popek - kl. VI - SP Mazury, Monika Potocka - kl. IV - SP RaniøÛw Przewodniczπcy Komisji wrÍcza nagrodÍ Dorocie Grondziel z SP Wola Raniøowska. WyrÛønienia: Agnieszka Konefa≥ - kl. VIa - SP RaniøÛw, Bernadeta Olszowy - kl. IVb - SP RaniøÛw, Ma≥gorzata Majcher - kl. VIb SP RaniøÛw, Adam Ko≥odziej - kl. IV - SP Korczowiska, Anna Øy≥a kl. VI - SP Wola Raniøowska, Urszula Najowicz - kl. VIa - SP RaniøÛw, Mateusz Øy≥a - kl. Vb - SP Wola Raniøowska, Monika Hartfelder Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) 7 - kl. VI - SP Korczowiska, Michalina Grochala - kl. VI - SP Wola Raniøowska, Ma≥gorzata Kasica - kl. VI - SP Zielonka, Agnieszka Matu≥a - kl. VI - SP Posuchy, Sylwester Øy≥a - kl. VI SP Posuchy, Marek Nowak - kl. V - SP Staniszewskie, Zuzanna Øy≥a - kl. Va - SP Wola Raniøowska, Marta Nowak - kl. VI - SP Staniszewskie, Grzegorz Dec - kl. IV SP Mazury, Monika Partyka - kl. V - SP Mazury. W kategorii III zwyciÍzcami zostali: I miejsce - Teresa Hermanowska - kl. Ic - Gimnazjum RaniøÛw, Ma≥gorzata Konefa≥ - kl.IIb - Gimnazjum RaniøÛw, II miejsce - Agnieszka Cebula i Anna Kaczor kl. IIa - Gimnazjum RaniøÛw, Sylwia Rzeszutek i Katarzyna Kusy - kl. IIa - Gimnazjum RaniøÛw, III miejsce - Jolanta Ozga - kl. Ib - Gimnazjum RaniøÛw. WyrÛønienia: Agnieszka PotaÒska - kl. Ib - Gimnazjum RaniøÛw, Edyta Potocka i Joanna StÍpieÒ - kl. IId Gimnazjum RaniøÛw, Dominik Sondej - kl. Ic - Gimnazjum RaniøÛw, Justyna Rzeszutek i Anna PiÛrek - kl. IIa - Gimnazjum RaniøÛw, Anna Dec i Natalia Kupiec - kl. IId - Podczas podsumowania konkursu wystπpi≥ teatrzyk z SP Mazury z przedstawieniem o odwiecznej walce dobra ze z≥em. Gimnazjum RaniøÛw, Ilona Kobylarz - kl. Ic - Gimnazjum RaniøÛw, Anna Nowak - kl. Ic - Gimnazjum RaniøÛw, Agata Kowal i Eløbieta Nowak - kl. IIc - Gimnazjum RaniøÛw, Marta Kasica - kl. Ia - Gimnazjum Wola Raniøowska, Ma≥gorzata Kasica - kl. IIb - Gimnazjum Wola Raniøowska, Natalia Kata kl. IIa - Gimnazjum Wola Raniøowska. Po ocenie prac plastycznych komisja uda≥a siÍ do szkÛ≥ na terenie gminy celem oceny gazetek szkolnych, gdyø oprÛcz uczniÛw rÛwnieø i szko≥y w≥πczy≥y siÍ do w/w konkursu i przygotowa≥y gazetki úcienne na temat szkodliwoúci picia alkoholu i palenia papierosÛw. Nagrody dla osÛb wyrÛønionych i nagrodzonych wrÍczy≥ przewodniczπcy Gminnej Komisji Rozwiπzywania ProblemÛw Alkoholowych - pan Marek Wiπcek w dniu 2 marca br. w kinie "Kujawiak" w Raniøowie na podsumowaniu konkursu. Dodatkowπ nagrodπ dla wszystkich by≥o wyúwietlenie filmu przywiezionego specjalnie na tÍ okazjÍ przez Gminny Oúrodek Kultury, Sportu i Rekreacji. Laureaci konkursu w sali kina ìKujawiakî, gdzie mia≥a miejsce pokonkursowa G. Krudysz wystawa prac. KRUS informuje Jednorazowa wyp≥ata wyrÛwnawcza Na podstawie art. 48 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu spo≥ecznym rolnikÛw (Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25) w zwiπzku z art. 90 ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeÒ spo≥ecznych oraz niektorych innych ustaw (Dz.U. Nr 8, poz. 64) od 25 lutego 2001 r. nastπpi jednorazowa wyp≥ata wyrÛwnawcza, stanowiπca rekompensatÍ niøszego wzrostu realnej wartoúci rolnych úwiadczeÒ emerytalnorentowych w 2001 r. Jednorazowa wyp≥ata wyrÛwnawcza przys≥uguje osobom uprawnionym do rolniczych emerytalno-rentowych w okresie od 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. Kwota jednorazowej wyp≥aty wyrÛwnawczej uzupe≥nia ≥πcznπ kwotÍ úwiadczeÒ wyp≥aconych za rok 2000 do wysokoúci uzy- skanej po jej podwyøszeniu wskaünikiem weryfikacyjnym wynoszπcym 102,8%. Do ustalenia kwoty jednorazowej wyp≥aty wyrÛwnawczej przyjmuje siÍ kwoty emerytur i rent, dodatku pielÍgnacyjnego, dodatku sierocego i úwiadczenia dla 100-latka przys≥ugujπcych w poszczegolnych miesiπcach roku 2000. Od kwoty jednorazowej wyp≥aty zostanie pobrana zaliczka na podatek dochodowy i sk≥adka na ubezpieczenie zdrowotne. Jednorazowa wyp≥ata nastπpi w terminach p≥atnoúci úwiadczeÒ, a jeøeli wyp≥ata úwiadczenia jest wstrzymana - po jej wznowieniu lub na wniosek osoby uprawnionej. Natomiast dla osÛb otrzymujπcych úwiadczenia raz na kwarcd. na str. 9 8 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Jaka pyszna sanna!!! Hej na sanki ! Lecπ z nieba srebrne puszki, Zasypa≥y drogi, drÛøki. BÍdzie sanna! Hej koledzy, koleøanki! Dalej, predzej Jadziu, Leszku, Zabawimy siÍ na únieøku ! Zima to lÛd, únieg i mrÛz. W tym roku d≥ugo by≥o trzebz czekaÊ na uroki zimy. Przysz≥a pÛüno, dopiero na feriach zimowych, ale zdπøy≥a dosypaÊ bia≥ego puchu w kaødy kπtek. Z takiej aury najbardziej ucieszy≥y siÍ dzieci. To im nauczycielki ze Szko≥y Podstawowej w Woli Raniøowskiej pani Irena Kowalska i pani Zofia Marut 4 lutego (w niedzielÍ) zorganizowa≥y kulig. Do przygotowania kuligu w≥πczyli siÍ rodzice. Pan Stanis≥aw Kubas przyjecha≥ swoim ciπgnikiem z przyczepionymi duøymi, drewnianymi saniami. Sanie te przechowywane sa w bardzo dobrym stanie u gospodarza JÛzefa Ozgi. UczestnikÛw kuligu nie zrazi≥a lekka zadymka, bardzo licznie zgromadzili siÍ pod szko≥π i czekali, aø rodzice mocno po≥πczπ sanie. Powsta≥ zaprzÍ sk≥adajπcy siÍ z 16 saÒ. Radosne dzieciaki zajÍ≥y swoje miejsca. Kaødy maluch mia≥ swego opiekuna - starsze rodzeÒstwo lub rodzica. Rozúpiewany kulig ruszy≥ w stronÍ StecÛw. ånieg prÛszy≥ nieustannie i tworzy≥ prawdziwπ pierzynkÍ, a kulig mknπ≥ weso≥o i co odwaøniejszych gubi≥ w únieønych zaspach. Nikt siÍ tym nie zraøa≥, lecz z uúmiechem i dopingiem oraz ubielonπ czapπ goni≥ do swoich saÒ. Ubielony zaprzÍg dotar≥ do lasu, a on wita≥ go cicho otulony miÍciutkim puchem. Mi≥y w wraøeniach postÛj odby≥ siÍ na leúnej polance. Kuligowa za≥oga zebra≥a chrust, a panowie JÛzef Ozga i Stanis≥aw Kubas sprawnie rozpalili ogni- sko. Gorπca kie≥baska i herbatka dobrze zrobi≥a wszystkim. Weso≥e zabawy zorganizowane przez paniπ ZofiÍ Marut i paniπ IrenÍ Kowalskπ rozgrza≥y najwiÍkszych zmarzluchÛw. Mimo, iø únieg ciπgle kurzy≥ i pada≥ prosto w oczy, nikomu nie by≥o zimno. Kulig wiÛz≥ swych uczestnikÛw w stronÍ Porπb Wolskich. Mijajπc domostwa witany by≥ krzykami i serdecznymi machaniami d≥oni. Gdy wspania≥a sanna wjecha≥a we wieú Wola Raniøowska, úpiewom i úmiechom nie by≥o koÒca. Co ciekawsi wylegali z domÛw aby zobaczyÊ weso≥y rozúpiewany i bardzo juø ubielony zaprzÍg. Nadszed≥ kres uroczej sanny. Nikt nie chcia≥ siÍ rozstawaÊ, wiÍc wszyscy obiecali sobie ponowiÊ to mi≥e doznanie w nastÍpnym roku o ile zima dopisze !!! Organizatorzy kuligu Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) 9 JAK POST POWA∆ Z DZIECKIEMKILKA S£”W O M•DREJ MI£OåCI DoúÊ czÍsto w rozmowach rodzicÛw na temat dzieci s≥yszymy: "Moja Hania jest nieznoúna", "Adaú przysparza mi wiele zmartwieÒ, juø nie wiem, co mam z nim robiÊ", "Z Tomkiem sπ ciπgle problemy, w szkole wstydzÍ siÍ juø pokazywaÊ" itp. Zanim ca≥π winÍ przypiszemy dziecku, zastanÛwmy siÍ czy my czegoú nie zaniedbaliúmy. Problem jest zazwyczaj bardziej z≥oøony. Przyczyn naleøy upatrywaÊ rÛwnieø we w≥asnym postÍpowaniu i wzajemnych relacjach w rodzinie. W codziennym øyciu, pe≥nym obowiπzkÛw i trosk, czÍsto zapominamy, øe nasze dzieci pragnπ, abyúmy je zauwaøali, obdarzali mi≥oúciπ, traktowali powaønie, jak ludzi doros≥ych, rozmawiali z nimi i interesowali siÍ ich k≥opotami i radoúciami. Dziecku do prawid≥owego rozwoju potrzebne jest zaufanie, øyczliwoúÊ, uznanie, kontakt z bliskimi osobami, a nade wszystko mi≥oúÊ i poczucie bezpieczeÒstwa. W rozwijajπcym siÍ m≥odym cz≥owieku potrzeba bycia kochanym jest bardzo silna. Ukszta≥towanie w dziecku zdolnoúci kochania zaleøy od postawy rodzicÛw, ich dojrza≥oúci uczuciowej, rÛwnowagi psychicznej i zdolnoúci do bezinteresownej mi≥oúci. Wiedzπc o tym, rodzice nie powinni nigdy mÛwiÊ dzieciom: "Juø ciebie nie kocham", "Ciebie oddam do domu dziecka" itp. CzÍsto nie zdajemy sobie sprawy z tego, øe takie s≥owa, w úwiecie doros≥ych nie majπce zamierzonego podtekstu, wywo≥ujπ u dziecka poczucie zagroøenia, lÍki, a czasem powaøne zaburzenia zachowania. Powtarzajπc za W. Tatarkiewiczem - "Moøna byÊ szczÍúliwym z ciÍøkim dziú, ale nie z groünym jutrem". Od najwczeúniejszych lat dziecko przejawia potrzebÍ samorealizacji. SamodzielnoúÊ dziecka naleøy podtrzymywaÊ i rozwijaÊ, okazywaÊ zainteresowanie tym co robi, chwaliÊ prÛby samodzielnej pracy i zachÍcaÊ do dalszego wysi≥ku. Nadmierne "umilanie" mu øycia jest zazwyczaj ograniczeniem naturalnej aktywnoúci i prowadzi do zahamowania wrodzonej potrzeby aktywnoúci. Uznanie i zrozumienie ze strony rodzicÛw i innych bliskich osÛb dajπ dziecku tak niezbÍdne dla rozwoju, poczucie bezpieczeÒstwa, ufne spojrzenie w przysz≥oúÊ, wiarÍ we w≥asne si≥y i pewnoúÊ siebie. Nadmierne wyolbrzymianie wad i b≥ÍdÛw dziecka, sta≥e strofowanie go i powtarzanie: "Ty zawsze jesteú taki niegrzeczny", "Ty zawsze musisz coú spsociÊ" itp. - hamujπ prawid≥owy rozwÛj dziecka. Przynoszπ czÍsto skutek odwrotny do zamierzonego. Po pewnym czasie m≥ody cz≥owiek stwierdzi, øe nie warto siÍ staraÊ skoro i tak nikt tego nie zauwaøa. Dlatego zamiast czÍstego krytykowania, a niekiedy wrÍcz wyúmiewania, starajmy siÍ jak najczÍúciej chwaliÊ dziecko za prÛby, dobre chÍci i najmniejsze osiπgniÍcia i drobne sukcesy. Najpierw zauwaøajmy to, co dziecko zrobi≥o dobrze, wyraøajmy uznanie za jego dobre zachowanie, umiejÍtnoúci, poziom wykonanej pracy. Pochwa≥a jest tym czynnikiem, ktÛry mobilizuje dziecko do wysi≥ku, rozbudza intelektualnie. Pod wp≥ywem pochwa≥ wzrasta poczucie bezpieczeÒstwa, a os≥abia siÍ poczucie zagroøenia. Oczywiúcie nie chodzi o ciπg≥e "g≥askanie". Dziecku trzeba i naleøy zwracaÊ uwagÍ na jego wady i niedociπgniÍcia, zachÍcaÊ do pracy nad pozbyciem siÍ ich. Jednak musi to odbywaÊ siÍ w odpowiedniej atmosferze: troski i øyczliwoúci. Konieczne jest takøe udzielenie nagany. PamiÍtaÊ naleøy o przemyúleniu celu nagany i jej formy. Powinna byÊ wspÛ≥mierna do wielkoúci i rodzaju przewinienia. Nie moøe byÊ przejawem z≥ego humoru rodzica. Starajmy siÍ wÛwczas nie "wychowywaÊ", gdyø moøemy zrobiÊ wiÍcej z≥ego niø dobrego. Dziecko ganione musi odczuwaÊ, øe jest kochane i øe nagana jest sprawiedliwa. NiektÛre matki øalπ siÍ, øe dziecko nie reaguje na uwagi wypowiadane spokojnie. Zdarza siÍ tak zazwyczaj wÛwczas, gdy sta≥ym sposobem zwracania siÍ do dziecka jest krzyk. Dziecko przyzwyczaja siÍ do podniesionego g≥osu i nie reaguje. ProponujÍ takπ prÛbÍ: przez kilka dni mÛwmy do dziecka spokojnie i zachowajmy rÛwnowagÍ. Wtedy dziecko teø bÍdzie reagowa≥o spokojnie, chÍtniej spe≥ni nasze polecenia. Waønym czynnikiem w rozwoju osobowoúci m≥odego cz≥owieka jest mi≥oúÊ i akceptacja. Muszπ odznaczaÊ siÍ one sta≥oúciπ i konsekwencjπ. Akceptacja nie oznacza oczywiúcie bezwzglÍdnej i zaúlepionej mi≥oúci. Gdy dziecko üle siÍ zachowa≥o lub zrobi≥o komuú przykroúÊ, powinno spotkaÊ siÍ z ch≥odniejszπ, ale nie wrogπ postawπ rodzicÛw. CzÍsto obserwujemy, øe postÍpowaniem rodzicÛw kierujπ chwilowe uczucia. Gdy majπ dobre samopoczucie, wÛwczas sπ wyrozumiali dla dziecka i wrÍcz je rozpieszczajπ. Spe≥niajπ wszystkie zachcianki i øyczenia, aby tylko sprawiÊ mu radoúÊ. Gdy wystπpiπ niepowodzenia sπ zdenerwowani, niecierpliwi, wymierzajπ kary za to, czego kilka dni temu nie zauwaøali. Takie postÍpowanie dezorientuje dziecko i wypacza jego charakter. PamiÍtajmy, øe dziecko darzone mi≥oúciπ, serdecznoúciπ, i zaufaniem odwzajemnia i okazuje rÛwnieø serdeczne uczucia. Rozsπdne wymagania, atmosfera øyczliwoúci, wzajemnego zaufania, øycie przenikniÍte pogodπ, uúmiechem i humorem sprawiπ, øe rodzice i ich dzieci cieszyÊ siÍ bÍdπ dobrym samopoczuciem. Krystyna Grπdziel KRUS informuje cd. ze str. 7 ta≥ z gÛry jednorazowa wyp≥ata zostanie zrealizowana w kwietniowych terminach p≥atnoúci br. Wnioski o jednorazowπ wyp≥atÍ wyrÛwnawczπ za rok 2000 mogπ byÊ sk≥adane w ciπgu 12 miesiÍcy, nie pÛüniej jednak niø do 30 kwietnia 2002 r. O kwocie jednorazowej wyp≥aty emeryci i renciúci zostanπ poinformowani decyzjami drukowanymi automatycznie przy pomocy techniki komputerowej. Jak przewiduje siÍ - akcja jednorazowej wyp≥aty obejmie oko≥o 2 mln emerytÛw i rencistÛw rolnych. Przyk≥ad Emeryt, by≥y rolnik, pobiera emeryturÍ z tytu≥u przekazania gospodarstwa rolnego nastÍpcy. Wskaünik wymiaru emerytury wynosi 1,00. Od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 maja 2000 r. ≥πczna kwota emerytury wynosi≥a 2.255,55 z≥. (tj. 451 z≥. 11 gr. x 5 m-cy), a od 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2000 r. stanowi≥a kwotÍ 3.293,57 z≥. (tj. 470 z≥. 51 gr. x 7 m-cy). W zwiπzku z tym emerytowi przys≥uguje jednorazowa wyp≥ata wyrÛwnawcza w kwocie: (2.255,55 z≥. + 3.293,57 z≥.) x 2,8% = 5.549,12 z≥. x 2,8% = 155,38 z≥. 155,38 z≥. - 29,50 z≥. (zaliczka na podatek dochodowy, w tym sk≥adka na ubezpieczenie zdrowotne 7,75%, tj. 12,04 z≥.) = 125,88 z≥. 10 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Tako rzecze Sedlak! "Nie lekaÊ siÍ w≥asnych myúli" Kto to jest? Jest to W≥odzimierz Sedlak, ksiπdz, nauczyciel, doktor habilitowany, profesor zwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Urodzony 31 paüdziernika 1911 roku w Sosnowcu w zuboøa≥ej rodzinie gÛrniczej, razem z niπ w wieku 10 lat szuka pracy i znajduje jπ w Skarøysku. Tu koÒczy gimnazjum i liceum i uzyskuje maturÍ w 1930 roku. åwiÍcenia kap≥aÒskie otrzymuje w 1935 roku w Wyøszym Seminarium Duchownym w prastarym Sandomierzu, by nastÍpnie w ∆mielowie i Siennie ko≥o I≥øy pracowaÊ jako ksiπdz i nauczyciel zarazem. Po wyzwoleniu organizuje szkolnictwo. Jest nie tylko ksiÍdzem i nauczycielem lecz takøe kierownikiem i budowniczym szkÛ≥. W tym czasie organizuje gimnazjum i liceum ogÛlnokszta≥cπce. W 1946 roku zapisuje siÍ na zaoczne studia matematyczno-fizyczne dla pracujπcych w Uniwersytecie Marii Curie-Sk≥odowskiej w Lublinie, nie przerywajπc pracy duszpasterskiej i pedagogicznej na wsi. W 1949 roku przedstawia w uczelni pracÍ magisterskπ z antropologii, a w rok pÛüniej zdobywa drugi stopieÒ magisterski z pedagogiki na podstawie pracy pt. "Psychologia m≥odzieøy øeÒskiej a koedukacja". W 1951 roku broni w UMCS doktorat z zakresu nauk przyrodniczo-matematycznych przedstawiajπc dysertacjÍ pt. ZmiennoúÊ organizmu jako podstawa biologiczna wychowania". Ca≥e øycie poúwiÍca badaniom. W 1966 roku skromny ksiπdz - nauczyciel staje siÍ samodzielnym uczonym. W 1967 roku obejmuje kadedrÍ Biologii Teoretycznej w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim jako jedyny uczony w zakresie tej specjalnoúci. W 1973 roku wydaje rozprawÍ - "U ürÛde≥ nowej nauki Paleobiochemia". W 1974 roku zostaje profesorem nadzwyczajnym, a w 1980 otrzymuje tytu≥ profesora zwyczajnego Alma Matris Lubliniensis. Stale publikuje swoje ksiπøki. W roku 1979 wydaje studium pt. Bioelektronika", a w 1980 - "homo elektronikus", zaú w 1985 roku - "Øycie jest úwiat≥em". Jako nauczyciel akademicki jest opiekunem 45 prac magisterskich i 5 doktorskich. Umiera w Radomiu dnia 17 lutego 1993 roku. By≥ zapraszany na wiele MiÍdzynarodowych SympozjÛw Naukowych, miÍdzy innymi 1975 roku na Symozjum Korali Kopalnych i Raf Koralowych w Paryøu. Wyda≥ 25 prac naukowych, a przeprowadzono z nim 15 rozmÛw i wywiadÛw przez najwiÍksze autorytety naukowe. Pozosta≥ w pamiÍci jako cz≥owiek prosty, surowy, skupiony, øyczliwy ludziom, uwielbiajπcy pracÍ i naturÍ. Nie poddawa≥ siÍ przeciwnoúciom, ani lÍkom. Jego zdania sπ proste i mπdre. Najwaøniejsze jego CREDO to "NajwiÍksze odkrycie w ciÍøarze w≥aúciwym platyny, to znaleüÊ siebie, swÛj styl i w≥asne tempo". W tej niez≥omnej wierze przepowiada w przeúwiadczeniu, øe odnowÍ narodu trzeba zaczynaÊ od siebie, od jednostki. Ca≥e øycie przeøy≥ w ubÛstwie jako wielki kap≥an i cz≥owiek, nauczyciel - humanista myúliciel, oddany ludziom i Bogu. Niøej publikujemy niektÛre z jego z≥otych myúli, wybranych z prac wielkiego uczonego, a zebranych przez Jana Chmielowskiego z pos≥owiem profesora UW, Bronis≥awa Go≥Íbiowskiego, wydanych w Kielcach 1997 roku w znanej ksiπøeczce podanej przez nas jako wypowiedü - "Nie lÍkaÊ siÍ w≥asnych myúli": 1. D≥ugoúÊ przeøytego czasu nie odk≥ada siÍ w øyciu cz≥owieka latami, lecz faktami. 2. Trzeba øyÊ, albo zdychaÊ, przyúpieszaÊ, albo odchodziÊ, nigdy wegetowaÊ. 3. åwiÍtoúÊ jest wyrazem g≥odu w mi≥oúci za mi≥oúciπ cz≥owieka do cz≥owieka i cz≥owieka do Boga. 4. MyúlÍ, øe najwiÍksze zapotrzebowanie jest, by≥o i bÍdzie na cz≥owieka, ktÛry nam wybaczy, ktÛry wleje w nas otuchÍ i radoúÊ øycia. 5. Nie ma szko≥y dla kszta≥cenia wybitnych. Zdobywa siÍ to samokszta≥ceniem. 6. PamiÍtaj kretynie, øe w twoich marzeniach mogπ byÊ dwie ewentualnoúci: bÍdziesz czymú znaczπcym, albo ciÍ zeørπ razem z pomyjami. 7. SzczÍúcie i nieszczÍúcie uczπ praktyki rozsπdnego øycia i doceniania innych. 8. Od pustej g≥owy wolÍ g≥ÛwkÍ kapusty. Z niej przynajmniej sporzπdziÊ moøna bigos, a pusta g≥owaÖ ma jeszcze pretensje i wymagania. 9. Nawracanie os≥Ûw jest oúlim przedsiÍwziÍciem. 10. Wierzenia tak dawne jak ludzkoúÊ wskazujπ, øe katalizator úmierci i czau przysz≥ego ≥πczπ siÍ z pragnieniem nieúmiertelnoúci. 11. Cz≥owiek jest tym, czym czym siÍ stanie w trakcie øycia. 12. Dziecko i g≥upiec wierzy ludziom. Dziecko, bo jest szczere z natury, g≥upiec, bo jest bezkrytyczny. 13. Im wiÍcej ludzi, tym trudniej znaleüÊ cz≥owieka. 14. Kto nie ma gÛrnych pragnieÒ, ten nie dojdzie poza przestrzeÒ. 15. Nauka daje to, øe jest siÍ ustawicznie m≥odym na umyúle. 16. Trawniki i spo≥ecznoúÊ ludzka lubiπ, kiedy jest rÛwno ostrzyøone. 17. Wszystko moøna darowaÊ cz≥owiekowi, ale nie przyzna siÍ mu racji przeciwko sobie. 18. Inwestowanie w g≥owÍ stanowi najlepszπ formÍ kapita≥u, nie ulega nigdy dewaluacji. 19. Lepiej byÊ üle obrobionym kamieniem niø plastycznπ mieszankπ gliny z gÛwnem. 20. Uwaøam, øe asceza jest czymú dyskretnym, osobistym, ambitnym. Tylko b≥azen moøe siÍ niπ che≥piÊ, leøπc krzyøem w koúciele na oczach t≥umu. Asceza bez intymnoúci jest jarmarcznπ sztuczkπ. 21. G≥upi gada, bo nade wszystko chce zab≥ysnπÊ. Nie wie, øe tÍ sztukÍ opanowa≥a juø latarka. 22. Cz≥owiek, ktÛrey sam wie, øe jest mÍdrcem lub úwiÍtym, jest niestety g≥upcem. 23. Kaødy cz≥owiek jest jak ksiÍøyc. Dopiero obie jego strony tworzπ ca≥oúÊ. Poza niektorymi cechami, ktÛre nas raøπ, kobieta moøe byÊ dla mÍøczyzny niedoúcignionym wzorem. WiÍcej w niej delikatnoúci, wiÍcej zwyczajnego taktu. Nie moøemy tego podsumowaÊ, by≥aby to zwyczajna nieuczciwoúÊ. Chcemy jedynie dodaÊ za greckim myúlicielem Sokratesem, øe poznawanie úwiata, nauka jest cnotπ dobrπ i prawdy i szczÍúliwy jest ten, kto to rozumie. PÍknie to wyrazi≥ Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) 11 Matematyczny Czar Par 17 marca 2001r. w Szkole Podstawowej w Raniøowie odby≥ siÍ Gminny Konkurs Matematyczny "Czar Par". Bra≥y w nim udzia≥ dwÛjki uczniÛw klas piπtych szkÛ≥ podstawowych z terenu gminy, ≥πcznie 28 zawodnikÛw. Do wspÛlnej zabawy w≥πczyli siÍ uczniowie szkÛ≥ z Raniøowa, Woli Raniøowskiej, Staniszewskiego, Korczowisk, Mazur, Zielonki. Konkurs by≥ zorganizowany doúÊ nietypowo. Kaøda konkurencja, a by≥o ich 5 (zadania tekstowe, tangramy, krzyøÛwki z has≥em, gra w "wojnÍ", gra planszowa) rozgrywa≥a siÍ w osobnej sali klasowej. Pary kolejno wchodzi≥y do wybranej sali np. "zadaÒ tekstowych" i w jak najkrÛtszym czasie prÛbowa≥y rozwik≥aÊ podchwytliwe zadania. W kaødej konkurencji moøna by≥o zdobyÊ okreúlonπ regulaminem liczbÍ punktÛw. O miejscu w finale decydowa≥a suma zdobytych punktÛw lub czas rozwiπzywania zadaÒ, jeúli suma punktÛw by≥a jednakowa. Dodatkowπ atrakcjπ zabawy by≥o to, iø uczestnikom sÍdziowali koledzy z klasy Ia i IIa z Gimnazjum w Raniøowie. Te nowe zasady przeprowadzenia konkursu bardzo spodoba≥y siÍ uczestnikom. Oto zwyciÍzcy: I miejsce Andrzej Nowak - Marek Nowak Szko≥a Podstawowa w Staniszewskiem II miejsce Joanna KwiecieÒ - Natalia Chmiel Szko≥a Podstawowa w Mazurach III miejsce Jacek Tyburczy - Micha≥ Kata Szko≥a Podstawowa w Raniøowie ZwyciÍzcy otrzymali nagrody, a wszyscy uczestnicy dostali drobne upominki, ufundowane przez Urzπd Gminy w Raniøowie. Organizatorkami i autorkami wszystkich pytaÒ w konkursie "Czar Par" by≥y nauczycielki matematyki: Maria S≥uja i Irena Kata. Sobotnie zawody zakoÒczy≥y siÍ wspÛlnym spotkaniem nauczycieli, zwyciÍzcÛw i uczestnikÛw konkursu przy pπczkach i herbacie. M. S≥uja nasz wielki pisarz, Stefan Øeromski w "Syzyfowych pracach" s≥owami Antoniego Paluszkiewicza do Andrzeja Radka, øe: "nauka jest jak bezmierne morze, im wiÍcej pijesz wody z tej krynicy, tym bardziej jesteú spragniony" - przytaczamy to w dowolnym cytacie, - Ucz siÍ, abyú zakosztowa≥ tego boskiego nektaru. W≥adys≥aw Puzio Sprzedam Dzia≥ka 0,45 ha w Raniøowie k. piekarni. Tereny budowlane, wszystkie media (gaz, prπd, telefon, kanalizacja). Tel. 2278216, 0607198491. 12 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) ROLNICZE PRZYPOMNIENIA Marzec to czas przygotowania rozsad wiÍkszoúci warzyw oraz ostatni moment rozplanowania upraw, uzupe≥nienia nasion, nawozÛw, narzÍdzi, a takøe wysadzania i wysiewu najwczeúniejszych warzyw. W sprzyjajπcych warunkach atmosferycznych rozpoczynajπ siÍ prace uprawowe i siewy zbÛø jarych oraz roúlin strπczkowych; f nasiona pomidorÛw wysiewa siÍ w po≥owie marca. Przez ostatnie lata nastπpi≥o bardzo silne poraøenie pomidorÛw gruntowych przez choroby grzybowe g≥Ûwnie zarazÍ ziemniaka, ktÛra wiÍkszoúÊ nasadzeÒ pomidorÛw gruntowych ca≥kowicie zniszczy≥a. Przygotowujπc rozsadÍ pomidorÛw naleøy wybraÊ odmianÍ mniej podatnπ na zarazÍ ziemniaka. Odmian takich jest niewiele, a naleøπ do nich: wysokie: Paw (pÛüna) kar≥owe wczesne: Atol, Poranek, Irka, New Yorker kar≥owe úredniopÛüne:Atlas Ciekawπ propozycjπ odmianowπ sπ pomidory koktajlowe - Maskotka, Koralik, Ola, Pinokio. Grona ich sπ d≥ugie, sk≥adajπ siÍ z 15 - 50 drobnych owocÛw. Charakterystycznπ cechπ tych odmian poza wielkoúciπ owocÛw jest szczegÛlnie intensywny, s≥odki pomidorowy aromat oraz doskona≥y smak. SzczegÛlnπ zaletπ jast ma≥a wraøliwoúÊ na poraøenie zarazπ ziemniaka. v pod koniec marca, jak to bÍdzie moøliwe (ziemia obeschnie, nie bÍdzie siÍ mazaÊ) moøna wysadzaÊ czosnek, cebulÍ dymkÍ,wysiewaÊ groch i bÛb oraz pietruszkÍ, marchew, rzodkiewkÍ i koper na zbiÛr najwczeúniejszy v w marcu nasilajπ siÍ prace w sadzie przydomowym. Krzewy rozpoczynajπ wegetacjÍ wczesnπ wiosnπ i ich ciÍcie trzeba wiÍc wykonaÊ zaraz po stopnieniu úniegu. Porzeczki czarne, kolorowe czy agrest posadzone jesieniπ, przycinamy teraz na przedwioúniu, pozostawiajπc najwyøej 2-3 pπki nad ziemiπ. Mocne przyciÍcie sprzyja lepszemu przyjÍciu siÍ rosliny, a takøe umoøliwia wyroúniecie juø w pierwszym roku wiÍkszej liczby silnych pÍdÛw jednorocznych. Porzeczki czerwone owocujπ na krÛtkopÍdach, a czarne najwiÍcej pπkÛw kwiatowych zawiπzujπ na pÍdach jednorocznych. v wysadzone jesieniπ sadzonki malin przycinamy zawsze na wiosnÍ, tuø nad powierzchniπ ziemi. Na plantacjach starszych pÍdy jednoroczne przywiπzujemy do drutÛw. Pozosta≥e zbÍdne pÍdy wycinamy i usuwamy z pola, o ile nie zrobiono tego po zbiorze owocÛw jesieniπ. W przypadku malin odmiany Polana owocujπcych na pÍdach jednorocznych, wszystkie pÍdy ubieg≥oroczne winny byÊ wyciÍte przy ziemi. Z szyjki korzeniowej wyrosnπ nowe pÍdy, ktÛre pod koniec lata i jesieniπ bÍdπ owocowaÊ. v pod koniec marca moøna przystπpiÊ do nawoøenia a takøe wysadzania drzew owocowych. v zaopatrzyÊ siÍ w kwalifikowany materia≥ siewny zbÛø, roúlin strπczkowych i sadzeniaki. Gdy planuje siÍ wykorzystaÊ w≥asne nasiona do siewu, naleøy je doczyúciÊ i sprawdziÊ si≥Í kie≥kowania. v przygotowaÊ ziemniaki do sadzenia poprzez przesortowanie i wybranie bulw zdrowych o úredniej wielkoúci, a nastÍpnie ich podkie≥kowanie lub pobudzenie. v wiosnπ, gdy tylko moøliwe, naleøy przystπpiÊ do przygotowania roli pod zasiewy zbÛø jarych i roúlin strπczkowych. W tym okresie wysiewa siÍ nawozy fosforowe i potasowe (jeøeli nie by≥y wysiewane jesieniπ) oraz pierwszπ dawkÍ nawozÛw azotowych. v po ruszeniu wegetacji naleøy oceniÊ stan przezimowania roúlin zbÛø ozimych. v na uøytkach zielonych wykonaÊ zabiegi pielÍgnacyjne, wysiaÊ nawozy fosforowe i potasowe w iloúci 60-80 kg P2O5/ha oraz 40-50 kg K2O/ha. Po ruszeniu wegetacji zastosowaÊ nawoøenie w wysokoúci 50-60 kg N/ha. v w okresie przedwioúnia szczegÛlnπ uwagÍ zwrÛciÊ na przygotowanie opryskiwaczy i ich regulacjÍ przygotowujπcπ do zwalczania miot≥y zboøowej. v z nastaniem cieplejszych dni moøemy przeprowadziÊ dezynfekcjÍ i bielenie budynkÛw inwentarskich, mycie okien, wywÛz obornika. v wprowadzenie nowej normy "mleka surowego w skupie" uzaleønia jakoúÊ mleka od czystoúci mikrobiologicznej. PrzystÍpujπc do dojenia krÛw naleøy przestrzegaÊ kilka zasad: k umyÊ rÍce w ciep≥ej wodzie przy uøyciu myd≥a, k ubranie robocze uøywane wy≥πcznie do doju, k wymiÍ powinno byÊ poddawane zabiegom pielÍgnacyjnym przed dojem, bezpoúrednio po doju oraz miÍdzy dojami. W kwietniu wysadzamy rozsady wczesnych warzyw, przygotowujemy rozsady na rozsadniku oraz siejemy wiÍkszoúÊ warzyw gruntowych. v w pierwszej po≥owie kwietnia wysadzamy rozsadÍ wczesnej sa≥aty, kapusty bia≥ej, kalarepy. W celu przyspieszenia zbiorÛw zaleca siÍ okrycie nasadzeÒ w≥Ûkninπ. v na poczπtku kwietnia wysadzamy czosnek i cebulÍ z dymki v w kwietniu na rozsadniku przygotowuje siÍ rozsady kapusty úredniowczesnej, pÛünej i kalafiorÛw na zbiÛr letni; v w inspekcie moøemy przygotowaÊ rozsady warzyw dyniowatych: k OgÛrek - odmiany sa≥atkowe: Gracins, Monika k Melon - polskie odmiany gruntowe: Melba, Oliwin, Malaga k Cukinia - Astra, Soracja v w pierwszych dniach kwietnia jak ziemia dostatecznie obeschnie wysiaÊ cebulÍ, groch, bÛb, szpinak, marchew wczesnπ, pietruszkÍ, rzodkiewkÍ. Godnπ polecenia jest nowa odmiana rzodkiewki - Z≥ota. Jest to odmiana o skÛrce øÛ≥tej i bia≥ym soczystym nie parciejπcym miπøszu; v wczesna wiosna , przed ruszeniem wegetacji, to rÛwnieø bardzo dobra pora sadzenia drzew, krzewÛw, a takøe truskawek; v w I dekadzie kwietnia powinny byÊ zakoÒczone siewy zbÛø i roúlin strπczkowych. Uprawa roúlin straczkowych ma duøe znaczenie gospodarcze, z uwagi na wysokπ zawartoúÊ bia≥ka w nasionach i przydatnoúci do sporzadzania pasz treúciwych oraz pozostawia dobre stanowisko do uprawy roúlin zboøowych; v na plantacjach zbÛø ozimych zastosowaÊ nawoøenie azotowe, wysokoúÊ dawek dostosowaÊ do gatunku roúlin i stanu plantacji; v w uprawach pszenicy ozimej zaleca siÍ bronowanie, ktÛre zwiÍksza krzewienia roúlin i czÍúciowo niszczy chwasty; v po rozpoczÍciu wegetacji zbÛø ozimych przystπpiÊ do zwalczania miot≥y zboøowej i chwastÛw dwuliúciennych. Przy wyborze herbicydÛw kierowaÊ siÍ gatunkiem roúliny oraz wystÍpujπcymi na plantacji chwastami i ich fazπ rozwojowπ. Preparaty stosowaÊ zgodnie z instrukcjπ na opakowa- Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) v v v v niu. Nie opÛüniaÊ terminu oprysku: chwasty w pÛüniejszych fazach stajπ siÍ mniej wraøliwe na dzia≥anie herbicydÛw, co zmniejsza skutecznoúÊ zabiegu; na uøytkach zielonych zastosowaÊ nawoøenie azotowe w iloúci 50-60 kg/ha; druga polowa kwietnia to czas sadzenia ziemniakÛw. OpÛünianie sadzenia obniøa plon, powoduje zdrobnienie bulw, wyd≥uøa okres wegetacji oraz zwiÍksza iloúÊ uszkodzeÒ bulw w czasie zbioru; pod koniec miesiπca w ogrzanπ glebÍ wysiewa siÍ roúliny wymagajace wyøszych temperatur w tym kukurydzÍ; przygotowaÊ odchowalniÍ dla pisklπt drobiowych z wiosennego zakupu. KupowaÊ pisklÍta zaszczepione. Przy øy- 13 wieniu paszami gospodarskimi stosowaÊ dla drobiu preparaty witaminowo-mineralne; v przy ≥adnej pogodzie oczyúciÊ i odkaziÊ klaty dla krÛlikÛw. K. KoúciÛ≥ek KWALIFIKOWANY MATERIA£ SIEWNY, SADZENIAKI ZIEMNIAK”W, åRODKI OCHRONY ROåLIN, ZAPRAWY DO ZB”Ø. Sklep Wola Raniøowska 30a tel. 2285376 KALENDARZ BIODYNAMICZNY KWIECIE— MARZEC 00 00 00 Dni owocowe: - 1.03. do 15 , 8.03. od 18 , 9.03. do 9 , 17.03, 18.03., 19.03. od 900 do 1300, 27.03., 28.03. do 2100. Dni korzeniowe: - 1.03. od 1600, 2.03., 3.03., 4.03. do 700, 10.03. od 1200, 11.03., 12.03., 20.03. od 16 00, 21.03. do 2200, 28.03. od 2200, 29.03., 30.03., 31.03 do 1300. Dni kwiatowe: - 4.03. od 800, 5.03. do 500 i od 1100, 13.03. od 00 6 , 14.03. do 1300, 20.03. do 1500, 22.03., 23.03., 31.03. od 1400. Dni liúciowe: - 6.03. od 700 do 1800, 14.04. od 1400, 15.03., 16.03., 19.03. od 1400, 24.03., 25.03., 26.03. Dni niekorzystne: - 7.03., 8.03. do 1800, 9.03. od 900. Czas sadzenia: - 5.03. do 17.03. Czas krytyczny w komunikacji: - 3.03., 7.03., 12.03., 13.03., 14.04., 28.03. Sk≥onnoúÊ do burz: - 8.03., 19.03., 28.03., 31.03. Sk≥onnoúÊ do wichur: - 4.03., 13.03., 19.03., 22.03., 27.03., 31.03. Badanie s≥uchu W dniach 20-23 marca 2001 r. w gminie RaniøÛw przeprowadzono akcjÍ bezp≥atnego badania s≥uchu. Specjalista przez dwa dni przyjmowa≥ pacjentÛw w sali UrzÍdu Gminy w Raniøowie oraz po jednym dniu w Woli Raniøowskiej i Mazurach. Z akcji skorzysta≥o oko≥o 350 osÛb. Plotka wiejska g≥osi≥a, øe akcja zwiπzana by≥a z og≥oszonπ zbiÛrkπ funduszy na rzecz budowy Gimnazjum w Raniøowie. MieszkaÒcy zbyt s≥abo o tym s≥yszeli. O wyjaúnienie zwrÛciliúmy siÍ do kierowniczki GOPS w Raniøowie Anny Nieduøy. - Propozycja badania s≥uchu przysz≥a do WÛjta Gminy od firmy APH "Elektonics" Centrum Badania S≥uchu z Warszawy. Sπ to badania audiometryczne, ktÛre majπ na celu wykrycie u pacjenta ewentualnego ubytku s≥uchu. Na podstawie wykonanego audiogramu okreúla siÍ rodzaj i stopieÒ utraty s≥uchu oraz sposoby dalszego postÍpowania. Firma s≥uøy rÛwnieø pomocπ przy doborze odpowiedniego aparatu s≥uchowego. Dni kwiatowe: 1.04. do 800 i od 1200, 2.04. do 1300, 9.04. od 16 , 10.04., 17.04. do 900, 18.04. od 600, 19.04. do 2000, 27.04. od 1900, 28.04. do 900 i od 1300, 29.04. do 1900. Dni liúciowe: 2.04. od 1400, 3.04., 4.04. od 1700 do 2100, 11.04. do 1800, 12.04. od 1800, 20.04., 21.04., 22.04., 23.04. do 700, 29.04. od 2000, 30.04. Dni owocowe: 4.04. od 100 do 1600, 5.04. od 1800, 6.04. do 00 10 , 15.04. od 700, 21.04., 23.04. od 800, 24.04. Dni korzeniowe: 5.04. od 1500 do 1700, 6.04. od 1100, 7.04., 8.04., 9.04. do 1500, 16.04., 17.04. od 1000, 26.04. od 600, 27.04. do 1800. Dni niekorzystne: 5.04. do 1500, 11.04.od 1800, 12.04. do 00 18 , 13.04., 14.04., 25.04. Czas sadzenia: 1.04. do 12.04. i od 28.04. do 30.04. Sk≥onnoúÊ do wichur: 2.04., 6.04., 9.04., 12.04., 13.04., 18.04., 20.04., 24.04., 25.04., 26.04., 28.04., 29.04. Sk≥onnoúÊ do burz: 10.04., 11.04., 24.04., 27.04. Sk≥onnoúÊ do niepogody: 21.04., 22.04., 23.04., 28.04. Czas krytyczny w komunikacji: 10.04., 17.04., 24.04., 26.04. Na podst. "Dni siewu" M. Thun opr. K. KoúciÛ≥ek 00 14 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) TERMINARZ ROZGRYWEK KLASA A (A-SENIOR”W) RUNDA WIOSENNA Sezon: 2000/2001 A - KLASA GRUPA IV 25.03.2001 R. LKS DÍbiaki - Raniøovia RaniøÛw Czarni TrzeúÒ - SOKIS ChorzelÛw B≥Íkitni Siedlanka - Madras GoleszÛw Kolbuszowianka II Kolbuszowa - Ostrovia Ostrowy Baranowskie Tuszymka Tuszyma - Straøak Niwiska Victoria Czermin - B≥ysk GÛrki Pauzuje: Wis≥oka Borowa 1.04.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - Kolbuszowianka II Kolbuszowa SOKIS ChorzelÛw - Wis≥oka Borowa Madras GoleszÛw - Czarni TrzeúÒ Ostrovia Ostrowy Baranowskie - B≥Íkitni Siedlanka Straøak Niwiska - LKS DÍbiaki B≥ysk GÛrki - Tuszymka Tuszyma Pauzuje: Victoria Czermin 8.04.2001 R. B≥Íkitni Siedlanka - Raniøovia RaniøÛw Wis≥oka Borowa - Madras GoleszÛw Tuszymka Tuszyma - Victoria Czermin Czarni TrzeúÒ - Ostrovia Ostrowy Baranowskie Kolbuszowianka II Kolbuszowa - Straøak Niwiska LKS DÍbiaki - B≥ysk GÛrki Pauzuje: SOKIS ChorzelÛw 22.04.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - Czarni TrzeúÒ Ostrovia Ostrowy Baranowskie - Wis≥oka Borowa Madras GoleszÛw - SOKIS ChorzelÛw Victoria Czermin - LKS DÍbiaki Straøak Niwiska - B≥Íkitni Siedlanka B≥ysk GÛrki - Kolbuszowianka II Kolbuszowa Pauzuje:Tuszymka Tuszyma 29.04.2001 R. Wis≥oka Borowa - Raniøovia RaniøÛw SOKIS ChorzelÛw - Ostrovia Ostrowy Baranowskie Kolbuszowianka II Kolbuszowa - Victoria Czermin LKS DÍbiaki - Tuszymka Tuszyma Czarni TrzeúÒ - Straøak Niwiska B≥Íkitni Siedlanka - B≥ysk GÛrki Pauzuje: Madras GoleszÛw 2.05.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - SOKIS ChorzelÛw Straøak Niwiska - Wis≥oka Borowa Ostrowia Ostrowy Baranowskie - Madras GoleszÛw Victoria Czermin - B≥Íkitni Siedlanka Tuszymka Tuszyma - Kolbuszowianka II Kolbuszowa B≥ysk GÛrki - Czarni TrzeúÒ Pauzuje:LKS DÍbiaki 6.05.2001 R. Madras GoleszÛw - Raniøovia RaniøÛw Wis≥oka Borowa - B≥ysk GÛrki SOKIS ChorzelÛw - Straøak Niwiska Czarni TrzeúÒ - Victoria Czermin B≥Íkitni Siedlanka - Tuszymka Tuszyma Kolbuszowianka II Kolbuszowa - LKS DÍbiaki Pauzuje: Ostrovia Ostrowy Baranowskie 13.05.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - Ostrovia Ostrowy Baranowskie Victoria Czermin - Wis≥oka Borowa B≥ysk GÛrki - SOKIS ChorzelÛw Straøak Niwiska - Madras GoleszÛw LKS DÍbiaki - B≥Íkitni Siedlanka Tuszymka Tuszyma - Czarni TrzeúÒ Pauzuje: Kolbuszowianka II Kolbuszowa 25.05.2001 R. Wis≥oka Borowa - Tuszymka Tuszyma SOKIS ChorzelÛw - Victoria Czermin Madras GoleszÛw - B≥ysk GÛrki Ostrovia Ostrowy Baranowskie - Straøak Niwiska Czarni TrzeúÒ - LKS DÍbiaki B≥Íkitni Siedlanka - Kolbuszowianka II Kolbuszowa Pauzuje: Raniøovia RaniøÛw 27.05.2001 R. Straøak Niwiska - Raniøovia RaniøÛw LKS DÍbiaki - Wis≥oka Borowa Tuszymka Tuszyma - SOKIS ChorzelÛw Victoria Czermin - Madras GoleszÛw B≥ysk GÛrki - Ostrovia Ostrowy Baranowskie Kolbuszowianka II Kolbuszowa - Czarni TrzeúÒ Pauzuje: B≥Íkitni Siedlanka 3.06.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - B≥ysk GÛrki Wis≥oka Borowa - Kolbuszowianka II Kolbuszowa SOKIS ChorzelÛw - LKS DÍbiaki Madras GoleszÛw - Tuszyma Tuszymka Ostrovia Ostrowy Baranowskie - Victoria Czermin Czarni TrzeúÒ - B≥Íkitni Siedlanka Pauzuje: Straøak Niwiska 10.06.2001 R. Victoria Czermin - Raniøovia RaniøÛw B≥Íkitni Siedlanka - Wis≥oka Borowa Kolbuszowianka II Kolbuszowa - SOKIS ChorzelÛw LKS DÍbiaki - Madras GoleszÛw Tuszymka Tuszyma - Ostrovia Ostrowy Baranowskie B≥ysk GÛrki - Straøak Niwiska Pauzuje: Czarni TrzeúÒ 17.06.2001 R. Raniøovia RaniøÛw - Tuszymka Tuszyma Wis≥oka Borowa - Czarni TrzeúÒ SOKIS ChorzelÛw - B≥Íkitni Siedlanka Madras GoleszÛw - Kolbuszowianka II Kolbuszowa Ostrovia Ostrowy Baranowski - LKS DÍbiaki Straøak Niwiska - Victoria Czermin Pauzuje: B≥ysk GÛrki Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Terminarz rozgrywek juniorÛw m≥odszych Szanowni PaÒstwo! 24.03.2001 r. (sobota) bezp≥atne egzemplarze "Raniøovia" RaniøÛw - "Stal" £aÒcut 31.03.2001 r. (sobota) "Grodziszczanka" Grodzisko - "Raniøovia" RaniøÛw 7.04.2001 r. (sobota) "Start" BrzÛza Stadnicka - "Raniøovia" RaniøÛw 17.04.2001 r. (wtorek) "Raniøovia" RaniøÛw - "B≥Íkit" Øo≥ynia 21.04.2001 r. (sobota) "Zryw" Dzikowiec - "Raniøovia" RaniøÛw 28.04.2001 r. (sobota) "Raniøovia" RaniøÛw - "Sawa" Sonina 15 Jeøeli chcπ PaÒstwo otrzymywaÊ "INFORMATORA POSELSKIEGO Pos≥a na Sejm RP Zbigniewa Rynasiewicza" prosimy o kontakt pod nr tel. 242-76-59 lub korespondencyjnie na adres: Biuro Pos≥a Zbigniewa Rynasiewicza ul. Mickiewicza 18 37-300 Leøajsk 5.05.2001 r. (sobota) "Wis≥ok" StrzyøÛw - "Raniøovia" RaniøÛw 12.05.2001 r. (sobota) "Raniøovia" RaniøÛw - "Chemik" PustkÛw 20.05.2001 r. (niedziela) LKS WÛlka HyøneÒska-Grzeg - "Raniøovia" RaniøÛw Uwaga: terminy rozgrywek juniorÛw m≥odszych mogπ ulec zmianie. POK”J S DZIOWSKI "INFORMATOR POSELSKI" moøna rÛwnieø otrzymywaÊ w postaci elektronicznej - wystarczy przys≥aÊ do nas wiadomoúÊ e-mail na adres: [email protected]. I ORGANIZACYJNY Klub Sportowy "Raniøovia" pozyska≥ dla swej dzia≥alnoúci dodatkowe pomieszczenie. Nowe lokum powsta≥o kosztem natryskÛw, ktÛre i tak nie by≥y w pe≥ni wykorzystywane. DziÍki niemu sÍdziowie bÍdπ mieÊ pomieszczenie do przebierania, a Zarzπd Klubu dla swej dzia≥alnoúci. Dodatkowo powsta≥ magazynek na sprzÍt sportowy. NadmieniÊ naleøy, øe nie jest to wymys≥ dzia≥aczy klubowych lecz wymÛg PZPN. SzczegÛlne uznanie naleøy siÍ cz≥onkom Zarzπdu Klubu Sportowego "Raniøovia", ktÛrzy nieodp≥atnie poúwiÍcili swÛj czas przy pracach rozbiÛrkowych, budowlanych oraz wykoÒczeniowych. DziÍki temu jest wspania≥y efekt. (sas) 16 Wieúci Raniøowskie nr 3 (49) Niebezpieczna droga Na ≥amach "Wieúci Raniøowskich" wielokrotnie pisaliúmy o ruchliwej i niebezpiecznej drodze Kolbuszowa-Soko≥Ûw. Niewielka szerokoúÊ, brak chodnikÛw (na niektÛrych odcinkach juø sπ, chwa≥a za to), wzrastajπcy ruch pojazdÛw samochodowych powodujπ duøo potencjalnych sytuacji wypadkowych. W dniu 28 stycznia 2001 r. autor poniøej zamieszczonego zdjÍcia p. Marek Wiπcek "o ma≥y w≥os" uniknπ≥ czo≥owego zderzenia z "taÒczπcym" na jezdni samochodem. Jego kierowca jadπcy od Soko≥owa na ≥uku drogi w Zielonce straci≥ panowanie nad pojazdem. Efekt tego widzimy poniøej. Komenda Powiatowa Policji informuje, øe uleg≥ zmianie numer telefonu Rewiru Dzielnicowych w Raniøowie na 22 85 487. Wiosna!!! Wiosna!!! W pierwszy dzieÒ wiosny, 21 marca br. ulicami Raniøowa przeszed≥ kolorowy pochÛd. Transparent na jego czele informowa≥ wszem, øe "Gimnazjum wita wiosnÍ" (zdjÍcie na 1. stronie). M≥odzieø weso≥a, barwnie poprzebierana wzbudza≥a zainteresowanie przechodniÛw i mieszkaÒcÛw Raniøowa. Tradycyjnie jest to dzieÒ wolny od nauki (bo czyø moøna powaønie podejúÊ do nauki, widzπc takich przebieraÒcÛw?) wype≥niony harcami, zabawπ, grami itp. A wszystko za sprawπ upragnionej wiosny!!! Prognozy i przys≥owia Czasem i w marcu, zetnie wodÍ w garncu. èle siÍ w marcu urodziÊ, bo trudno takiemu dogodziÊ. Gdy w marcu grzmoty, to w maju únieg. Gdy na úwiÍty JÛzef bociek przybÍdzie, to juø úniegu nie bÍdzie. Ile mgie≥ w marcu, tyle deszczÛw w czerwcu. Na úwiÍtego JÛzefa piÍknie, zima prÍdko pÍknie. Ile w marcu dni mglistych, tyle w øniwa dni dødøystych. Na úwiÍty JÛzek czasem úniegu, a czasem trawy wÛzek. Kiedy w marcu deszczu wiele, nieurodzaj zboøa úciele. Ciep≥e deszcze w kwiecieÒ, rokujπ pogodnπ jesieÒ. Marzec, czy s≥oneczny, czy p≥aczliwy, listopada obraz øywy. Deszcze czÍste w kwietniu wrÛøπ, øe owocÛw bÍdzie duøo. Marzec zielony - niedobre plony. Gdy kwiecieÒ chmurny, a maj z wiatrami, rok øyzny przed nami. Nie ma w marcu wody, nie ma w kwietniu trawy. Gdy w koÒcu kwietnia deszcz porosi, b≥ogos≥awieÒstwo polom przynosi. Od dnia dwudziestego marca zagrzewa s≥oÒce nawet starca. Grzmot w kwietniu dobra nowina, juø szron roúlin nie poúcina. Suchy marzec kwiecieÒ nagradza, bo na pola deszcze sprowadza. Jeúli w kwietniu pszczo≥y nie latajπ, to jeszcze d≥ugie ch≥ody siÍ zapowiadajπ. Suchy marzec, mokry kwiecieÒ, maj ch≥odny - rok nieg≥odny. Kiedy w kwietniu s≥onko grzeje, rolnik nie zuboøeje. W marcu, gdy grzmot na lody spada, w lecie grad zapowiada. KwiecieÒ suchy nie daje otuchy. W marcu, gdy sπ grzmoty, uroúnie zboøe ponad p≥oty. Pogody kwietniowe - s≥oty majowe. W marcu kto siaÊ nie zaczyna, dobra swego zapomina. W kwietniu, gdy pszczo≥a jeszcze nie ruchliwa, mokra wiosna zwykle bywa. ìWieúci Raniøowskieî - pismo spo≥eczno-kulturalne. MiesiÍcznik. Wydawca: Gminny Oúrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Raniøowie, tel. (017) 744 25 55. Redaguje ZespÛ≥. Teksty podpisane odzwierciedlajπ poglπdy autorÛw. Przedruk dozwolony za zgodπ Redakacji lub autora. Adres internetowy: http:// www.kolbuszowa.biz.pl/abakus/html/prasa.html, e-mail: [email protected] Nak≥ad 350 szt.