Ukraina - Polska Fundacja im. Roberta Schumana
Transkrypt
Ukraina - Polska Fundacja im. Roberta Schumana
Seminaria europejskie 5. seminarium koordynator: Joanna Różycka-Thiriet 17 grudnia 2013 r. [email protected] Temat: Ukraina wrze Goście: Maria Przełomiec, dziennikarka TVP, Studio Wschód Marek Peda, Polska Fundacja im. Roberta Schumana SŁOWNICZEK PRZETRWANIA Pomarańczowa rewolucja – wydarzenia na Ukrainie od listopada 2004 do stycznia 2005 roku. Bezpośrednią przyczyna wybuchu rewolucji były oszustwa w wyborach prezydenckich – 2. turę miał rzekomo wygrać prorosyjski kandydat Wiktor Janukowycz, ówczesny premier. Ukraińcy wyszli jednak na ulicę (liderami protestu stali się przegrany kontrkandydat, otruty w tajemniczych okolicznościach Wiktor Juszczenko oraz Julia Tymoszenko). Symbolami rewolucji stały się kolor pomarańczowy oraz protesty na kijowskim Majdanie. Pomarańczowa rewolucja cieszyła się dużym poparciem polskiego społeczeństwa i polityków. Presję wywierała też społeczność międzynarodowa. Ostatecznie ukraiński Sąd Konstytucyjny zdecydował o powtórzeniu 2. tury wyborów. Prezydentem został Juszczenko, a premierem Tymoszenko. Mimo to rewolucja roztrwoniła szybko swój kapitał społeczny, a po kilku latach do władzy doszedł Wiktor Janukowycz. Po rewolucji w kraju nie przeprowadzono istotnych zmian. Europejska polityka sąsiedztwa (EPS) – polityka zagraniczna Unii Europejskiej skierowana do państw sąsiadujących z nią bezpośrednio lub przez morze – Algierii, Armenii, Autonomii Palestyńskiej, Białorusi, Egiptu, Gruzji, Izraela, Jordanii, Libanu, Libii, Maroka, Mołdawii, Syrii, Tunezji i Ukrainy (Rosja nie jest objęta EPS, traktowana jest jako osobny strategiczny partner UE). Polityka sąsiedztwa zainicjowana została przez Komisję Europejską w 2003 roku w związku z akcesją do Unii nowych państw. Celem EPS jest dzielenie się korzyściami z integracji oraz wzmacnianie stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu w otoczeniu UE. W ramach EPS każdy kraj partnerski podpisuje z UE plan działania zawierający priorytety obopólnych stosunków (np. reformy po stronie partnera). W 2011 roku Komisja przyjęła nową strategię tej polityki (nacisk na promowanie procesów demokratycznej transformacji, warunkowości pomocy - więcej dajesz, więcej dostajesz). EPS wyposażona jest we własne narzędzie finansowe Europejski Instrument Partnerstwa i Sąsiedztwa (ENPI). Partnerstwo Wschodnie (PW) - polsko-szwedzka inicjatywa dotycząca współpracy Unii Europejskiej z sześcioma krajami: Armenią, Azerbejdżanem, Białorusią, Gruzją, Mołdawią i Ukrainą. Głównym celem Partnerstwa jest sprzyjanie zbliżeniu politycznemu i gospodarczemu między UE oraz wymienionymi państwami. Do tej pory odbyły się 3 szczyty Partnerstwa – inauguracyjny w Pradze w 2009, w Warszawie w 2011 oraz w Wilnie w dniach 29-29 listopada 2013 roku. Umowy stowarzyszeniowe z UE – porozumienia podpisywane przez Unię (a także jej poprzedniczkę Wspólnotę Europejską) z państwami trzecimi celem ustanowienia ram dwustronnej, uprzywilejowanej współpracy. Zwykle przewidują stopniową liberalizację handlu, a także współpracę w innych dziedzinach Partnerami seminariów są Polska Fundacja im. Roberta Schumana oraz Fundacja Konrada Adenauera. Seminaria objęte są patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. Działania Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską ze środków programu Europa dla Obywateli. oraz dwustronne ciała zarządzające tą współpracą. W niektórych przypadkach umowy są przygotowaniem do członkostwa w UE. Pierwsze umowy stowarzyszeniowe podpisano z Grecją w 1961 i Turcją w 1963. Układy stowarzyszeniowe zawarły z UE m.in. kraje śródziemnomorskie. Podczas listopadowego szczytu Partnerstwa Wschodniego takie porozumienia z UE parafowały Gruzja i Mołdawia. Nie doszło jednak do podpisania umowy z Ukrainą. Państwo to podjęło decyzję o tymczasowym zawieszeniu przygotowań do podpisania negocjowanej od 2007 do 2011 roku umowy. DOBRZE POWIEDZIANE – FRAZA DNIA Te brudne machinacje z tekstami ustaw, w które zaangażowani są deputowani partii władzy, nie wystraszą mnie i nie powstrzymają. Żeby uciąć próby rozprawienia się ze mną jako z możliwym kandydatem chcę ogłosić: startuję w wyborach prezydenckich - oznajmił Witalij Kliczko 24 października 2013 roku z trybuny parlamentarnej podczas debaty nad zmianą ustawy podatkowej (od tej pory osobę z prawem pobytu w innym państwie uważa się za osobę, która nie mieszka na Ukrainie, a kandydaci na prezydenta muszą mieszkać na Ukrainie na stałe przez minimum 10 lat; Kliczko by więc tego kryterium nie spełniał). Były bokserski mistrz świata organizacji WBC w wadze ciężkiej, doktor filozofii i lider opozycyjnej partii UDAR wyrasta na lidera opozycji i głównego konkurenta Wiktora Janukowycza w wyborach w 2015 roku. Jest jedną z twarzy aktualnych ukraińskich protestów obok Arsenija Jaceniuka z partii Batkiwszczyna i Oleha Tiahnyboka z partii Swoboda. PORTRETY MNIEJ ZNANYCH MĘŻCZYZN I KOBIET Ur. w 1960 roku Julia Tymoszenko była dwukrotnie premierem Ukrainy - w 2005 roku oraz w latach 2007-20010. Związana jest z prawicową partią Batkiwszczyna (Ojczyzna) oraz koalicją Blokiem Julii Tymoszenko. Z wykształcenia doktor ekonomii. Zanim wypłynęła na szersze polityczne wody dorobiła się pieniędzy w branży energetycznej. W 1996 została po raz pierwszy deputowaną do Rady Najwyższej (jednoizbowego parlamentu), a w 1999 wicepremierem w rządzie Wiktora Juszczenki. W 2004 Tymoszenko popiera kandydaturę Juszczenki na prezydenta. Aktywnie uczestniczy w pomarańczowej rewolucji, stając się jedną z jej twarzy. W styczniu 2005 roku zostaje premierem, ale po konflikcie z obozem prezydenckim zostaje zdymisjonowana. Po przedterminowych wyborach w 2007 Blok Julii Tymoszenko i Nasza Ukraina-Ludowa Samoobrona Juszczenki tworzą koalicję rządową. Jednak kłótnie liderów pomarańczowej opozycji nie kończą się (np. partia Tymoszenko przegłosowuje wspólnie z opozycją ograniczenie kompetencji prezydenta) i ostatecznie sojusz się rozpada. Rząd Tymoszenko upada, a wkrótce przeciwko niej samej wszczęte zostaje postępowanie karne. Skazano ją na 7 lat więzienia za działanie na szkodę państwa przy podpisywaniu kontraktów gazowych (kilka lat wcześniej sąd odrzucił już zarzuty przeciwko Tymoszenko w innej sprawie). Proces Tymoszenko oraz dochodzenia przeciwko innym politykom opozycji spotkały się ze międzynarodowym sprzeciwem. Umożliwienie jej wyjazdu na zagraniczne leczenie (do Niemiec) stało się jednym z warunków podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią. Stosowna ustawa nie została jednak uchwalona. Partnerami seminariów są Polska Fundacja im. Roberta Schumana oraz Fundacja Konrada Adenauera. Seminaria objęte są patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. Działania Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana są współfinansowane przez Unię Europejską ze środków programu Europa dla Obywateli.