Cyberprzestrzeń szansą i zadaniem dla szkoły

Cyberprzestrzeń
szansą i zadaniem
dla szkoły
Bełżyce, 3 listopada 2015
Poznajmy się:
Cele:
- podniesienie świadomości w zakresie nowych
zagrożeń związanych z cyberprzestrzenią
- zwiększenie wiedzy z zakresu przyczyn
cyberprzemocy
- poznanie procedury reagowania na przypadki
cyberprzemocy w szkole
- poznanie przykładów do pozytywnego inspirowania
uczniów w korzystaniu z sieci
Obecnie Internet
to ponad
70 000 000 000 000 stron
i liczba ta ciągle rośnie.
Cyberprzestrzeń w liczbach
• w 2013 roku odsetek użytkowników Internetu w Polsce
wynosił 62 % ogółu mieszkańców powyżej 15 roku życia
• 98 % Polaków w grupie 15-24 codziennie korzysta z
Internetu, a 67 % z nich robi to więcej niż 5 razy dziennie
• odsetek korzystania z urządzeń mobilnych przewyższył już
w 2010 roku liczbę komputerów stacjonarnych
• Już ponad 4 % wykorzystuje usługę SMART TV
• w 2013 roku średni czas przebywania w cyberprzestrzeni w
grupie 15 -19 lat w ciągu dnia wynosił 4 godziny
Jakie cyberzagrożenia
są Państwu znane?
Zagrożenia związane z cyberprzestrzenią
Według rodziców
• niebezpieczne treści
• kontakty z obcymi
• publikowanie prywatnych
danych
• przemoc werbalna
• uzależnienie od Internetu
• publikowanie filmów z udziałem
dziecka wbrew jego woli
• oszustwa związane z zakupami
• nielegalne ściąganie treści
Według dzieci
• wirusy, hakerzy
• brak dostępu do sieci
• ktoś będzie się podszywał pod moje
dane
• ktoś wrzuci moje zdjęcie
• rodzice zabronią mi korzystać z
Internetu lub zauważą mnie
• ktoś będzie mnie obrażał wyzywał w
Internecie
• obce osoby z którymi się umówię
oszukają mnie
• koledzy będą przekazywać sobie coś
za moimi plecami
Sprawcy cyberprzemocy
• 59 % kolega lub koleżanka ze szkoły
• 43 % inny znajomy z realu w wieku
szkolnym
• 15 % nieznajomy
• 13 % znajomy tylko z Internetu
• 10 % dorosły z realu
Sprawcy cyberprzemocy
• Cybersprawstwo dotyczy w około 35 %
osób które nie ukończyły 18 roku życia
• Nie odnotowuje się różnic ze względu na
płeć
Co sprzyja
cyberprzemocy
• łatwy dostęp do ofiary
• zachowanie anonimowości przez sprawcę
• pozostanie niezauważonym przez nauczycieli,
rodziców i wychowawców
• sprawca nie odbiera sygnałów niewerbalnych
wysyłanych przez ofiarę
• poczucie sprawstwa – wielu znajomych –
mocy w grupie odbiorców
CYBERZAGROŻENIA
• BOTnet – atak cybernetyczny umożliwiający przejęcie
komputera przez inną osobę (najczęściej grupy
przestępcze). Komputer staje się częścią systemu tzw.
Zombie. Skutek wykorzystanie komputera do wysyłania
SPAM lub nielegalnych operacji bez wiedzy właściciela np.
ataki na serwery. Symptomy czasowe spowolnienie
systemu w czasie pracy.
• Phishing – nakłanianie użytkownika metodami
socjotechnicznymi do podawania danych wrażliwych w
celu dokonania przestępstwa
• Ransomeware – atak blokujący działanie dysku komputera
w celu wymuszenia okupu (często po jego zapłaceniu nie
następuje poprawa)
CYBERZAGROŻENIA
• Cyberprzemoc – przemoc psychiczna, nękanie
ośmieszanie z użyciem serwisów
społecznościowych, umieszczanie filmów w sieci,
tworzenie fałszywych stron
• Cyberprostytucja – pozyskiwanie korzyści
materialnych (np. doładowań na telefon) za
udostępnienie lub przekazywania treści
pornograficznych z własnym udziałem. Często jest
to pokaz za pomocą kamery internetowej.
CYBERZAGROŻENIA
• Seksting – przesyłanie z pomocą urządzeń mobilnych wiadomości o
charakterze seksualnym
• Cyberstalking – dręczenie osoby przy pomocy technologii a w
szczególności Internetu
• Grooming – uwodzenie dziecka on-line
• Infoholizm – koniczność ciągłe posiadania najnowszych informacji,
złodziej czasu
• PRO-ANA – ruch propagujący zachowania anorektyczne. Strony te
oznaczone są najczęściej motylkami
• Sekstortion – działanie mające na celu pozyskanie materiałów
pornograficznych od nieletnich, najczęściej posługujące się
szantażem
CYBERZAGROŻENIA
Kradzież informacji: wyłudzanie danych,
nielegalne kopiowanie plików, umieszczanie
nieprawidłowych informacji w oparciu o
istniejące strony
Promocja niewłaściwego systemu wartości
(samobójstwa, sekty, Internet wychowuje
młode pokolenie)
CYBERZAGROŻENIA –
profilaktyka prowadzona w szkole
• Prowadzenie z uczniami zajęć uświadamiających konsekwencje
prawne
• Ciągłe uświadamianie zagrożeń wynikających z korzystania z
cyberprzestrzeni
• Stworzenie standardów postępowania dotyczących cyberprzemocy
• Współpraca szkoła-rodzic-policja
• Wskazanie pożytecznych użyć TIK
• Podstawa programowa wprowadza tzw. Priorytet nadzoru
pedagogicznego
ZAPRASZAM NA FILM
Dydaktyzacja materiału
Na jakie etapy można podzielić tą historię?
Co czuła dziewczyna w każdym z tych etapów?
Jak można wykorzystać tę historię w sytuacji dydaktycznej?
Co nauczyciel powinien zrobić
w przypadku ujawnienia
cyberprzemocy wobec ucznia?
Procedura interwencyjna:
Cyberprzemoc
1. Działania wobec zdarzenia
- Pozyskanie informacji i przyjęcia zgłoszenia
- Ustalenie okoliczności zdarzenia, analiza
zdarzenia oraz zebranie i zabezpieczenie dowodów
- Identyfikacja sprawcy
Procedura interwencyjna:
Cyberprzemoc
2. Działania wobec uczestników zdarzenia
- Wsparcie dla ofiary – szkoła efektywnie zareaguje
na przemoc
- Penalizacja ofiary – podjęcie środków
dyscyplinarnych
- Ochrona dla świadków zdarzenia
Procedura interwencyjna:
Cyberprzemoc
Konieczne jest:
 Powiadomienie opiekunów prawnych o zdarzeniu
oraz podejmowanych działaniach
 Powiadomienie policji lub sądu rodzinnego
 Otoczenie długotrwałą opieką uczestników zdarzenia
Procedura interwencyjna:
Cyberprzemoc
3. Współpraca z instytucjami i służbami.
4. Dokumentacja i monitoring sytuacji.
5. Podjęcie wzmożonych działań
profilaktycznych
Cyberprzemoc - skutki
• Irytacja – pobudzenie
• Lęk – ogranicza podejmowanie działań
• Zawstydzenie – obniża samoocenę
• Samobójstwa
Promowanie korzystania
z treści edukacyjnych –
aspekt prawny
Prawo autorskie
OSOBISTE
MAJĄTKOWE
przysługuje twórcy
dotyczy dysponowania
z racji wykonania dzieła
utworem i zarabiania
i jest niezbywalne (70 lat)
na jego
rozpowszechnianiu
lub innej formie
wykorzystania
Licencja – dokument prawny lub
umowa, określająca warunki
korzystania z wytworu
Jakie Państwo znacie rodzaje
licencji?
Do celów edukacyjnych
korzystamy wyłącznie z tzw. licencji
Oznaczenia warunków udoostępniania
•Uznanie Autorstwa (BY)
•Użycie Niekomercyjne (NC)
•Bez Utworów Zależnych (ND)
•Na Tych Samych Warunkach (SAI)
Oznaczenia licencji znajdują
się na dole witryny
Otwarte zasoby edukacyjne (OZE) to
powszechnie dostępne zasoby udostępnione
swobodnie, za darmo, wraz z prawem do ich
dalszego wykorzystania i adaptacji.
Wyszukiwarka SEARCH
CREATIVE COMMONS
Inne pożyteczne serwisy
• Every Stock Photo – zasoby fotograficzne NASA (przedmioty
przyrodnicze)
• Tineye – wyszukuje zdjęcia podobne do siebie
• Przewodnik po OZE – Katalog w wikibooks pomoże Wam znaleźć
materiały ze wszystkich dziedzin
• khan academy polski – filmy na YouTube wyjaśniające zagadnienia z
przedmiotów przyrodniczych
Dziękuję za uwagę!
Anna Czernicka-Szpakowska