Pierwsze wrześniowe spotkanie nauczyciela WdŻ z

Pierwsze wrześniowe spotkanie nauczyciela WdŻ
z rodzicami uczniów szkoły podstawowej
(propozycja)
1. Prezentacja siebie – jako nauczyciela WdŻ – kompetencje, tj.:
– przygotowanie pedagogiczne,
– przygotowanie merytoryczno-dydaktyczne (ukończony 250-godzinny kurs kwalifikacyjny
„wychowanie do życia w rodzinie” lub 350-godzinne studia podyplomowe albo studia: nauki o
rodzinie). Te formy kształcenia dały uprawnienia do prowadzenia tych niełatwych, a ważnych zajęć.
2. Dlaczego zajęcia WdŻ są ważne?
Zadaniem szkoły – wiadomo – jest wyposażenie uczniów w wiedzę i przygotowanie do zdobycia
określonego zawodu, ale każdy rodzic również życzyłby sobie, by jego dziecko bezpiecznie przeszło
przez okres dzieciństwa i młodości.
Bezpiecznie, tzn.:
– bez uzależnień od alkoholu, papierosów, narkotyków, internetu i gier komputerowych,
– by umiało w swoim życiu dobrze i mądrze wybierać kolegów, koleżanki,
– a także, by umiało nawiązywać relacje koleżeństwa i przyjaźni.
Te właśnie zagadnienia są uwzględnione w programie zajęć WdŻ.
Państwa dzieci niebawem wejdą w ważny okres życiowy nazywany adolescencją, czyli okresem
dojrzewania. Nastąpi (a może już nastąpiła?) tzw. burza hormonalna, a wraz z nią różne nastroje
nastolatka, jego buntowniczość, czasem niepokoje... czy ze mną jest wszystko w porządku?
Na lekcjach WdŻ będzie więc mowa o:
– zmianach fizycznych zachodzących w organizmie nastolatka i nastolatki w perspektywie
przyszłych ról rodzinnych,
– o zmianach natury psychicznej, emocjonalnej, społecznej,
– a także o problemach i niepokojach związanych z okresem dojrzewania.
Wszystkie te informacje będą przekazywane w kontekście rodziny obecnej i tej, którą kiedyś
Państwa dziecko założy.
Ważne, aby Państwo również rozmawiali ze swoimi dziećmi na te tematy i poruszali zagadnienia
związane ze zmianami zachodzącymi w okresie dojrzewania.
3. Główne cele lekcji WdŻ
Chodzi o to, by pomóc Państwa dzieciom w harmonijnym, spokojnym i prawidłowym rozwoju. Na
rozwój fizyczny nie mamy większego wpływu, chociaż też będzie mowa o prawidłowym
odżywianiu, higienie, potrzebie snu i odpoczynku, ale na naszych zajęciach akcentuje się głównie
problem budowania właściwych relacji:
• umiejętności komunikacji i rozwiązywania konfliktów rówieśniczych, rodzinnych, w tym
międzypokoleniowych;
• kształtowania empatii w stosunku do drugiego człowieka, zarówno w rodzinie, jak i poza
nią;
• znalezienia dobrych kolegów i przyjaciół.
I wreszcie zagadnienie trudne, ale potrzebne, tj. budzenie u Waszych dzieci ostrożności w relacjach
z ludźmi, których nie znają – czy to w realnej rzeczywistości czy w internecie.
Nie chodzi tu o to, by niepokoić czy straszyć dzieci, ale o ograniczone zaufanie i czujność w
sprawach najintymniejszych.
Reasumując:
Nasze zajęcia będą wspierały Państwa – jako rodziców – w Waszym dziele wychowawczym, stąd
nazwa przedmiotu „wychowanie do życia w rodzinie”. Proszę nie obawiać się, że WdŻ to
hedonistyczna, permisywna edukacja seksualna, która miałaby demoralizować uczniów. Treści
programowe są dostosowane do wieku i rozwoju dzieci oraz ich możliwości percepcyjnych. To
zrozumiałe, że Państwo możecie mieć obawy i wątpliwości, ponieważ w wielu krajach zachodnich
np. w Niemczech, Szwecji czy Wielkiej Brytanii rodzice nie mają wpływu na kształt zajęć, a ich
sugestie nie są tam brane pod uwagę, ignorowane, a programy bywają nieraz bardzo śmiałe, wręcz
szokujące.
W Polsce – póki istnieją prorodzinne programy i podręczniki – obaw nie powinno być. Ja także będę
wdzięczna/y za Państwa sugestie, inicjatywy i opinie. Proponuję przeglądnięcie podręczników,
ćwiczeń dla uczniów i pomocy dydaktycznych.
(Prowadzący rozdaje te pomoce rodzicom; można także przekazać wszystkim rodzicom ksero
podstawy programowej dla uczniów szkoły podstawowej).
4. Prośba skierowana do rodziców o wypowiedzenie się i wspólne zadecydowanie dotyczące
pytań dzieci na lekcjach WdŻ.
– Czy pozwolą mi Państwo, jako nauczycielowi WdŻ, aby udzielać na forum klasy odpowiedzi na
wszystkie pytania zadawane przez dzieci?
Dlaczego o to pytam?
Otóż mogą pojawić się „śmiałe”, kłopotliwe pytania, wykraczające poza program WdŻ, więc
niektórzy rodzice mogliby nie życzyć sobie, aby ich dziecko dowiadywało się w szkole o sprawach
np. dotyczących seksualności ludzi dorosłych. W tej sytuacji są dwie możliwości:
1) jeśli Państwo wyrażą zgodę, będę odpowiadać na wszystkie pytania dzieci – na forum klasy;
oczywiście w sposób jak najbardziej delikatny i na dużym stopniu ogólności, informując, że w
przyszłości, tj. gimnazjum i liceum dowiedzą się na ten temat więcej.
2) moje odpowiedzi będą udzielane indywidualnie – tylko dla dziecka zadającego pytanie, np. po
lekcji.
Nauczyciel zapisuje wniosek z debaty rodziców, aby wiedzieć, jak w danej klasie traktować problem
pytań dzieci.
Zakończenie
Jeszcze raz pragnę podkreślić, że moim zadaniem jest pomóc Państwu, by Wasze dzieci mogły
bezpiecznie przejść przez piękny, ale niełatwy okres młodości. Niełatwy szczególnie dziś, kiedy
mamy wielu „konkurentów” w telewizji, internecie, reklamach, a nawet czasopismach
młodzieżowych. Nie możemy odgrodzić dziecka od tego, co niesie współczesność, trzeba więc
nauczyć je rozwagi, mądrości, aby samo umiało w życiu wybierać, co, ważne i wartościowe, by
umiało kochać, a w przyszłości spełniło się w szczęśliwej rodzinie.
5. Zaproszenie do współpracy i współudziału rodziców w programowaniu zajęć, np.
uwzględnienie sugestii dotyczących tematów lekcji; odpowiedzi na pytania zadawane przez
rodziców itp.
Dziękuję Państwu za udział w spotkaniu.
W klasie VI
Jeśli rodzice znają już nauczyciela WdŻ i akceptują program, można przeprowadzić krótką
pedagogizację, np. odczytanie i komentarz wybranych haseł z „Apelu Twojego dziecka” (poniżej)
lub miniwykład na tematy:
•
•
•
•
Trudności w komunikacji międzyludzkiej i huśtawka nastrojów u nastolatka.
Sposoby rozwiązywania konfliktów międzypokoleniowych.
Właściwa relacja w rodzinie; okazywanie dziecku zainteresowania, miłości i akceptacji.
Jak rozmawiać z nastolatkiem o dojrzewaniu.
Apel Twojego dziecka
• Nie psuj mnie, dając mi wszystko, o co Cię proszę. Niektórymi prośbami jedynie wystawiam
Cię na próbę.
• Nie obawiaj się postępować wobec mnie twardo i zdecydowanie. Ja to wolę, bo to daje mi
poczucie bezpieczeństwa.
• Nie pozwól mi ukształtować złych nawyków. Ufam, że Ty mi pomożesz wykryć je
w zarodku.
• Nie rób tak, abym czuł się mniejszym niż jestem. To jedynie sprawia, że postępuję głupio, aby
wydawać się dużym.
• Nie karć mnie w obecności innych. Najbardziej mi pomaga, gdy mówisz do mnie spokojnie i
dyskretnie.
• Nie ochraniaj mnie przed konsekwencjami. Potrzebne mi są również doświadczenia bolesne.
• Nie rób tak, abym swoje pomyłki uważał za grzechy. To zaburza moje odczucie wartości.
• Nie przejmuj się zbytnio, gdy mówię „Ja Cię nienawidzę”. To nie ciebie nienawidzę, ale
Twojej władzy, która mnie niszczy.
• Nie przejmuj się zbytnio moimi małymi dolegliwościami. One jednak przyciągają Twoją
uwagę, której potrzebuję.
• Nie gderaj. Jeżeli będziesz tak robił, to będę się bronił przez udawanie głuchego.
• Nie dawaj mi pochopnych obietnic, bo czuję się bardzo zawiedziony, gdy ich później nie
dotrzymujesz.
• Nie zapominaj, że nie potrafię wyrazić siebie tak dobrze, jak bym chciał. Dlatego też niekiedy
mijam się z prawdą.
• Nie przesadzaj co do mojej uczciwości. To mnie krępuje i doprowadza do kłamania.
• Nie zmieniaj swych zasad postępowania ze względu na układy. To wywołuje u mnie zamęt
i utratę wiary w Ciebie.
• Nie zbywaj mnie, gdy stawiam ci pytania. W przeciwnym razie wypadku zobaczysz, że
przestanę Cię pytać, a informacji poszukam gdzie indziej.
• Nie mów mi, że mój strach i obawy są głupie. One są bardzo realne.
• Nigdy nawet nie sugeruj, że Ty jesteś doskonały i nieomylny. Przeżywam bowiem zbyt wielki
wstrząs, gdy widzę, że nie jesteś taki.
• Nigdy nawet nie myśl, że usprawiedliwianie się przede mną jest poniżej Twojej godności.
Uczciwe usprawiedliwianie się wzbudza we mnie nadzwyczajną serdeczność ku Tobie.
• Nie zapominaj, że lubię eksperymentować. Nie zabraniaj mi eksperymentować, gdyż bez
tego nie mogę się rozwijać.
• Nie zapominaj, jak szybko rosnę. Jest Ci zapewne trudno dotrzymać mi kroku, ale proszę Cię
– postaraj się.
Tekst Apelu ukazał się w USA w 1985 r.; W Polsce został wydany przez Katedrę Psychologii
Rozwojowej KUL