Noworodek 1. Neonatologia – nauka o anatomii, fizjologii i

NEONATOLOGIA
18.04.2007.
Noworodek
1. Neonatologia – nauka o anatomii, fizjologii i patofizjologii noworodka.
Okres noworodkowy trwa od urodzenia do 28 dnia życia.
2. Masa urodzeniowa – wynik I pomiaru masy ciała uzyskany w ciągu I godziny życia
noworodka.
3. Noworodek wg. WHO
 donoszony – urodzony pomiędzy 38 – 42 tyg. ciąży
 przedwcześnie urodzony (wcześniak) – urodzony poniżej 37 tyg. ciąży
 przenoszony – urodzony powyżej 42 tyg. ciąży
4. Kryterium masy ciała:
 prawidłowa: 2501 – 4500 g
 „mała urodzeniowa masa ciała” – noworodek o ur. masie ciała 2500 g i poniżej
 makrosomia: powyżej 4501 g
5. W grupie noworodków o małej masie urodzeniowej wyróżniamy noworodki:
 o średnio małej masie ciała: 1501 – 2500 g
 o bardzo małej masie ciała: 1001 – 1500 g
 o bardzo bardzo małej masie ciała / ekstremalnie mała masa ciała: poniżej 1000 g
 500 – 750 g – śmiertelność największa (24 – 25 t.c.)
 750 – 1000 g – śmiertelność mniejsza
6. Prawidłowe wymiary noworodka donoszonego:
 długość ciała: 46 – 54 cm (długość ciemieniowo – piętowa)
 obwód klatki piersiowej: 32 – 33 cm
 obwód głowy: 34 – 35 cm
7. Mała urodzeniowa masa ciała – przyczyny:
 krótki czas trwania ciąży (wcześniactwo)
 opóźnienie wzrostu
 obu tych czynników
8. Mała urodzeniowa masa ciała obejmuje noworodki:
 noworodki ur. przed ukończeniem 37 tyg. płodowego o masie ciała
odpowiedniej do wieku płodowego
 noworodki ur. przedwcześnie o masie ciała zbyt dużej w stosunku do wieku
płodowego
 noworodki ur. przedwcześnie o masie ciała za małej w stosunku do wieku
płodowego (1000 g; 37 t.c.)
 noworodki ur. o czasie z niedoborem masy ciała w stosunku do wieku
płodowego (pon. 2500 g)
9. Noworodek mały w stosunku do wieku ciążowego:
 asymetryczne opóźnienie wzrostu (niedożywienie; noworodek długi i chudy,
np. 1900 g) – przyczyny:
 niewydolność łożyska
 stan przedrzucawkowy
 nadciśnienie (nie indukowane ciążą)
 choroba nerek
 długo trwająca cukrzyca
 palenie tytoniu
 ciąża mnoga
Strona 1
NEONATOLOGIA
18.04.2007.
Noworodek

symetryczne opóźnienie wzrostu (złe rokowanie)
 wczesne infekcje wewnątrzmaciczne
 wady chromosomalne
 wady kośćca
 płodowy zespół alkoholowy
10. Noworodek z małą masą ciała w Polsce – ok. 7%
Wcześniaki (czyli noworodki urodzone przed 37 tyg. ciąży) – 9%
11. Noworodki z małą masą ciała – obserwuje się:
 200 – krotne wyższe ryzyko zgonu w I roku życia
 10 – krotnie zwiększa się ryzyko zmian neurologicznych
 częściej występują opóźnienia w rozwoju psychoruchowym
 zaburzenia widzenia i słuchu
 przewlekłe choroby płuc
12. Monitorowanie parametrów życiowych noworodka:
 układ oddechowy
 częstość oddechów: prawidłowo 30 – 60, średnio 40 oddechów / min
 oddech regularny, bez wciągania międzyżebrzy, okolicy przepony
lub mostka
 nie powinno występować tzw. stękanie przy wydechu
 saturacja - % wysycenie hemoglobiny (Hb) tlenem; prawidłowe
wskazania u noworodków na tlenoterapii: 85 – 95%
 hipoksemia – stan niedostatecznego wysycenia krwi tlenem
 hipoksja – stan niedostatecznego zaopatrzenia tkanek w tlen w
stosunku do zapotrzebowania; może być wynikiem hipoksemii,
niskiego stężenia Hb lub jej dysfunkcji
 tlenoterapia – wszelka forma podaży tlenu w stężeniach wyższych
od atmosferycznego
 wentylacja – proces wymiany gazowej w upowietrznionych
strukturach płuc
 układ krążenia
 częstość tętna: 120 – 160 ud / min
 bradykardia: poniżej 100 ud / min
 tachykardia: powyżej 180 ud / min
 tętno dobrze wyczuwalne na obwodzie
 skóra dobrze ukrwiona, różowa bez obrzęków
 ciśnienie tętnicze krwi w I dobie życia: RR = 80 / 40
 temperatura ciała
 temp. mierzona pod pachą i w odbytnicy: 36,5 – 37,5 oC
 temp. mierzona na skórze brzucha (najlepiej okol. wątroby): 36,0 – 36,5 oC
 diureza – ocena: ważenie pieluszki przed i po
 I doba: 0,5 ml / kg m.c. / h; na dobę: 12 – 24 ml
 II doba: 1 – 2 ml / kg m.c. / h
 następne doby: 2 – 4 ml / kg m.c. / h
Strona 2