Pierwsza pomoc w walce ze stresem - pup

Pierwsza pomoc w walce ze stresem
Stres oraz zjawiska mu towarzyszące stały się niemal znakiem firmowym naszych czasów.
Media masowe wykreowały swoistą modę na stres. Czytając poranną gazetę czy oglądając
ulubiony serial ciągle jesteśmy torpedowani informacjami właśnie o nim. Jak sobie z nim
radzić? Jakie niesie zagroŜenia? Jak mu przeciwdziałać? Przeciętnemu Kowalskiemu moŜe
być cięŜko odnaleźć się w natłoku sprzecznych informacji. Jeszcze trudniej jest wcielić
w Ŝycie obiegowe rady, a stres dalej dezorganizuje Ŝycie.
Osoby bezrobotne doskonale wiedzą jak wiele stresu moŜe dostarczyć ich sytuacja. JuŜ sam
fakt utraty pracy jest bardzo silnym stresorem. Na skali stresu stworzonej przez Holmesa
i Rahe’a zajmuje ósme (na 100) miejsce, ustępując tylko takim wydarzeniom jak: śmierć
współmałŜonka, rozwód, separacja, osadzenie w więzieniu, śmierć bliskiego członka rodziny,
zranienie ciała czy zawarcie małŜeństwa. PowyŜszy przykład pokazuje jak bardzo stresujące
jest
Ŝycie
osoby
pozostającej
bez
pracy.
Stres
jest
niewątpliwie
jednym
z najpowaŜniejszych skutków bezrobocia, ale odpowiednie działania mogą temu zapobiec.
Dlatego bardzo waŜne jest, aby poznać i oswoić „swój stres”.
KROK 1 – Diagnoza – Poznaj swojego wroga
Czy w ostatnim czasie zauwaŜasz u siebie:
-niemoŜność skoncentrowania myśli,
-trudności z podejmowaniem najdrobniejszych decyzji,
-utratę pewności siebie,
-irytację lub częste wpadanie w złość,
-zamartwianie się lub niepokój,
-irracjonalny strach lub panikę,
-obniŜoną reakcję systemu immunologicznego (częste infekcje),
-palpitacje serca,
-bóle brzucha, dolegliwości Ŝołądkowe lub zaparcia,
-bóle i naciągnięcia mięśni,
-bóle krzyŜa czy karku
-bóle głowy, migreny
-przyspieszony oddech
- nadmierne pocenie się,
- uczucie duszności, bóle w klatce piersiowej
JeŜeli zaznaczyłeś więcej niŜ 10 stwierdzeń oznacza to, Ŝe doświadczasz silnego stresu,
a jego skutki mogą być bardzo niekorzystne dla Twojego zdrowia. Stres występujący u osób
bezrobotnych często bywa stresem chronicznym oraz nienaturalnym, gdyŜ jego główną
przyczyną jest nieznajomość tego, co będzie. Osoby pozostające bez pracy Ŝyją w ciągłej
Strona 1
PUPTG/219/150515
niepewności, doświadczają braku bezpieczeństwa np. finansowego. W takiej sytuacji
organizm znajduje się w stanie ciągłego napięcia, funkcjonując na wysokich obrotach, co
w konsekwencji powoduje złe samopoczucie a nawet choroby. Ponadto, stres wynikający
z bezrobocia wpływa niekorzystnie na relacje z innymi ludźmi oraz na samoocenę. Będąc
w takiej sytuacji często na „własną rękę” staramy się radzić sobie ze stresem- sięgając po
alkohol, papierosy czy inne uŜywki. Niestety, te sposoby bywają zawodne, a ich
konsekwencje jeszcze bardziej pogarszają dotychczasową sytuację.
KROK 2- Pokonaj wroga – zniweluj stres
Powinieneś poznać przyczyny własnego stresu oraz zastanowić się, co jest potrzebne,
aby je usunąć. Niestety nie zawsze jest to moŜliwe. Pozostaje wówczas nauczyć się lepiej
radzić sobie ze stresującymi sytuacjami, zmniejszać nasilenie stresu do akceptowanego
poziomu czy ograniczać jego negatywne konsekwencje. W tym celu moŜna posłuŜyć się
pewnymi sposobami i strategiami.
Relaksacja- Polega na stopniowym, metodycznym rozluźnianiu
mięśni,
koncentrowaniu
się
na
własnym
oddechu
oraz
sugerowaniu sobie stanu przyjemności. Wpływa to na naszą
fizjologię, a fizjologia – na emocje. Bezpośrednio nie wyleczy
ze stresu, ale moŜe pomóc obniŜyć jego szkodliwe skutki
i złagodzić objawy.
Znajdź spokojne miejsce, w którym nikt nie będzie Ci przeszkadzał. PołóŜ się na plecach w wygodne
j dla siebie pozycji, postaraj się wyciszyć, a następnie zamknij oczy. Teraz weź głęboki oddech przez
nos, poczuj jak unoszą się Twoje Ŝebra, a powietrze dociera do brzucha. Policz do 5 i wykonaj wydech
przez usta. Powtórz to kilka razy, skupiając się na oddechu. Rozluźnij prawą nogę, poczuj jak uchodzi
z niej napięcie. To samo zrób z lewą nogą. Później rozluźnij miednicę, pośladki, brzuch, klatkę
piersiową. Teraz rozluźnij prawą rękę, a następnie lewą. Uwolnij napięcie z karku i szyi. Na koniec
odpręŜ wszystkie mięśnie twarzy. Cały czas głęboko oddychaj. Skoncentruj się na „tu i teraz”, nie myśl
o problemach i bieŜących sprawach. Pozostań w tym stanie jak długo będziesz chciał.
Wizualizacja- Techniki wizualizacyjne mają za zadanie mentalne oddzielenie od sytuacji
wywołującej stres.
Krąg doskonałości- Technika polega na wytworzeniu w swoim
umyśle reprezentacji miejsca, w którym czujesz się na prawdę
świetnie. Miejsce to moŜesz wszędzie przenosić ze sobą,
poniewaŜ jest w Twojej głowie. Krąg moŜesz wypełnić dowolnymi
pozytywnymi stanami, takimi jak poczucie pewności siebie,
relaks, spokój, motywacja i wiele innych. W sytuacji wywołującej
stres wyobraŜasz sobie utworzony wcześniej krąg doskonałości.
Krąg moŜesz teŜ skojarzyć z konkretnym ruchem -np. zetknięcie
dwóch konkretnych palców u ręki, wywołując poŜądane emocje
w najbardziej potrzebnej chwili.
Strona 2
PUPTG/219/150515
Aktywność fizyczna- Regularne ćwiczenia utrzymują organizm
w równowadze i w formie. Ich celem jest rozładowanie nadmiaru energii
skumulowanej w organizmie pod wpływem stresu. Intensywny,
trzydziestominutowy trening trzy razy w tygodniu pomaga obniŜyć
poziom kortyzolu (hormonu stresu) we krwi, zwiększa wydzielanie
substancji uspokajających i zwiększa odporność na ból. Dodatkowo
w czasie wysiłku fizycznego wydzielają się endorfiny, tzw. „hormony szczęścia”, które
skutecznie poprawiają samopoczucie.
Zbilansowana dieta- Dobrze zbilansowana dieta ma decydujące znaczenie dla zdrowia,
a ponadto pomaga łagodzić stres. Pewne produkty działają silnie pobudzająco, stanowiąc
bezpośrednią przyczynę stresu. Unikaj kofeiny, alkoholu, słodyczy, słonych potraw, tłustej
czy pikantnej Ŝywności. Równie niekorzystne są konserwanty oraz Ŝywność wysoko
przetworzona i rafinowana. Do swojej diety wprowadź: seler naciowy, pestki słonecznika,
nasiona sezamu, migdały, brązowy ryŜ, owoce jagodowe, szparagi, ogórki oraz awokado.
Planowanie- Zwiększenie umiejętności zarządzania czasem pozwala na wyznaczenie
celów, ustalenie hierarchii zadań oraz przeznaczenie na nie odpowiedniej ilości czasu,
co pomaga obniŜyć poziom stresu. Opracuj plan tygodniowy, plan poszukiwania pracy i plan
na przyszłość. Sporządź na piśmie program swoich potrzeb i trzymaj się go.
Wsparcie społeczne- Utrzymuj kontakt z innymi ludźmi, nie pozwól
sobie na izolację. Oprzyj się na rodzinie, przyjaciołach i ludziach w swoim
otoczeniu, by dostać potrzebną pomoc i informacje. Posiadanie w swoim
kręgu ludzi, na których moŜemy się wesprzeć, jest najlepszym sposobem
na pokonanie stresu. Porozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi o tym,
co przeŜywasz. Próba rozwiązywania wszystkiego w samotności
zwiększa poziom stresu.
Zmień podejście do stresującej sytuacji. Skutki bezrobocia nie są „problemem osobistym”.
Postaraj się nie obwiniać czy kwestionować własnych umiejętności. Zrezygnuj równieŜ
z nierealistycznych oczekiwań dotyczących przyszłej pracy. Pomocne moŜe okazać się
znalezienie dobrych stron zaistniałej sytuacji, szukanie w niej szans rozwoju.
KROK 3 – DO DZIEŁA – POWODZENIA!
Opracowanie – mgr Agnieszka Piecuch- psycholog
Strona 3
PUPTG/219/150515
Literatura
Gólcz, M. (2010) Stres w pracy- Poradnik dla pracownika. Warszawa: Państwowa Inspekcja Pracy.
Kamińska, M. (2005) Panowanie nad stresem. Gliwice: Helion
McKeith, G. (2013) Jesteś tym, co jesz. Poznań: Rebis.
Sęk, H., Pasikowski, T. (2000), Stres – Zasoby – Zdrowie. Poznań: Wydawnictwo Fundacji
Humaniora.
Przybyła, M. (2007) Zarządzanie- kontekst strategiczny, kulturowy i osobowy. Wrocław: Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej im Oskara Langego
Linki
http://www.projektsukces.pl/nlp_stres_techniki.html
Strona 4
PUPTG/219/150515