Trochę ruchu dla zdrowia!
Transkrypt
Trochę ruchu dla zdrowia!
KOMPLEKSOWY SYSTEM OPIEKI MEDYCZNEJ Medicover radzi: Trochę ruchu dla zdrowia! Opracowanie: mgr rehabilitacji Maciej Iwanowski SPIS TREŚCI: Męczą Cię bóle kręgosłupa? Twój znajomy rozpoczął właśnie treningi w fitness clubie i zazdrościsz mu wyników? Przygotowujesz się do sezonu letniego i stojąc przed lustrem decydujesz zabrać się za siebie, ale nie do końca wiesz jak? Jeśli choć na jedno z tych pytań odpowiesz twierdząco – świetnie, że niniejszy poradnik znalazł się w Twoich rękach! Mamy dla Ciebie szereg porad, które pomogą Ci rozpocząć aktywność fizyczną. Do czego potrzebny jest ruch? 4 Rozpoczynamy aktywność! 6 Rodzaje aktywności 10 Aktywność fizyczna a miejsce pracy 14 Nabierz formy razem z Medicover! 2 Aktywność fizyczna młodzieży 16 Przygotowanie do sportów sezonowych 17 Trochę ruchu dla zdrowia! 3 nia, pójścia na basen lub na siłownię. Chęci są, ale czy możliwości fizyczne też? Krótki subiektywny test Stoimy przodem do schodów i w ciągu jednej minuty w spokojnym tempie wchodzimy i schodzimy z kilku stopni. Jeżeli po zakończeniu mamy zadyszkę, jesteśmy spoceni, drżą nam kolana – jest źle. Diagnoza: nasza wydolność fizyczna jest na bardzo niskim poziomie. Do czego potrzebny jest ruch? Współczesny świat to bezustanne wyzwania. Trywialne? Możliwe, ale bardzo prawdziwe. Każdy z nas potrzebuje coraz więcej energii, aby zrealizować stojące przed nami zadania. Pojawia się pytanie: skąd ją czerpać? Przykładowe odpowiedzi: z zadowolenia z wykonywanej pracy, realizacji w życiu rodzinnym, hobby itp. Zdrowie jest podstawą dobrego samopoczucia, pozwala cieszyć się życiem, tworzyć jego pozytywną wartość. Jednym ze sposobów wpływania na zdrowie jest ruch, a w szerszym ujęciu – aktywność fizyczna. Coraz trudniej znaleźć czas na aktywność. Wiele ważnych spraw zaprząta nam głowę i w natłoku zajęć rezygnujemy z wszelkich form ruchu. Przekonamy Cię, że nie warto z tego rezygnować! Czy życie codzienne może być dla nas groźne? I tak, i nie. Wiele zależy od nas, od tego, czy nauczymy się zdrowego wspomagania naszego organizmu czy też, zdając się na nieuchronność postępującego wieku, uznamy, że jak boli, to tak musi być. Posłużmy się przykładem. Jesteśmy zapracowanymi użytkownikami komputera, siedzenie przed nim zabiera nam prawie cały dzień, a już po kilku chwilach boli kręgosłup, nie wiemy co zrobić z nogami, rozcieramy obolały kark. Objawy te są doskonale wszystkim znane. Odruchowo zmieniamy pozycję, siadamy wygodniej, korygujemy postawę według zasłyszanych zasad. Czasami po południu lub późnym wieczorem czujemy potrzebę pobiega- 4 Wyjaśnienie podstawowych terminów • Aktywność fizyczna – mamy do czynienia z nią wtedy, kiedy podczas ruchu mięśni wyzwalana jest energia. • Sprawność fizyczna – zdolność do wykonania konkretnego ruchu. Podstawowe elementy sprawności fizycznej to: wytrzymałość, siła i masa mięśniowa, gibkość, elastyczność i koordynacja. • Trening wytrzymałościowy (aerobowy, czyli tlenowy) to przykładowo energiczne marsze, biegi, pływanie. Dzięki tym ćwiczeniom zwiększa się sprawność układów: krążenia i oddechowego, zwiększa się wymiana krwi w płucach i wykorzystanie tlenu przez organizm. Podstawowe zasady tego treningu: 4-5 razy w tygodniu, bez przerwy około 45 minut, ponad 55% maksymalnej wydolności. W wyniku takiego treningu powinniśmy odczuwać wyraźne zmęczenie. • Trening oporowy (anaerobowy, czyli beztlenowy) są to ćwiczenia siłowe, zwiększające masę mięśniową. Ćwiczenia te poprawiają wysycenie krwi tlenem i zapewniają sprawniejsze krążenie krwi. Trochę ruchu dla zdrowia! 5 Kiedy ćwiczenia są dla nas bezpieczne, a kiedy nie? Przy ogólnym dobrym samopoczuciu, jeżeli chcemy od czasu do czasu pograć w piłkę lub pójść na basen, nie trzeba właściwie zasięgać porady lekarza. Są jednak pewne symptomy, które należy odczytać jako niebezpieczne: • zawroty głowy, • ból lub uczucie ciężaru w klatce piersiowej, Rozpoczynamy aktywność! • ból zamostkowy i towarzyszący temu ból lewej ręki (zmiany sercowo-naczyniowe), • niemiarowość uderzeń serca, • zmęczenie nieadekwatne do wykonanego wysiłku fizycznego, Jaka aktywność fizyczna jest optymalna? • obrzęki na kończynach, • bóle kostno-stawowe podczas lub po wysiłku. Po pierwsze taka, która jest dla nas bezpieczna, a po drugie – taka, która sprawi nam przyjemność. Fizjologia mówi, że poprawa sprawności fizycznej następuje wtedy, kiedy organizm zużyje w ciągu tygodnia 1000-2000 kcal (np. w trakcie kilkukilometrowego marszu). O umiarkowanym wysiłku fizycznym mówimy wtedy, kiedy codziennie jesteśmy w stanie bez specjalnego zmęczenia wykonywać 30-40 minutowe ćwiczenia. W przypadku wystąpienia powyższych objawów powinniśmy zasięgnąć porady lekarza. Z porady lekarza powinni skorzystać niezależnie od tego mężczyźni po 40 roku oraz kobiety po 50 roku życia z rozpoznaną chorobą układu krążenia, a także chorzy na choroby przewlekłe. Stosując regularne ćwiczenia fizyczne zyskujemy: Jak ćwiczyć skutecznie i bezpiecznie? • poprawę sprawności układu krążenia i oddechowego, a w efekcie – poprawę miarowości oddechu, zmniejszenie się częstości oddechów na minutę, obniżenie ciśnienia krwi oraz tętna, Każde ćwiczenie powoduje reakcję całego organizmu. Zaznaczyć tu trzeba, że aby było skuteczne należy zastosować odpowiednią jego intensywność. Wpływ na to ma czas ćwiczeń, liczba powtórzeń w serii, ciężar, z jakim ćwiczymy itp. Ważną rzeczą jest również środowisko ćwiczeń, czyli wywietrzona sala, odpowiednia wilgotność, optymalna temperatura (ok. 18 – 19 stopni), a także wygodne, lekkie i przewiewne ubranie sportowe. • utrzymanie na optymalnym poziomie właściwej budowy tkanki kostnej i masy mięśniowej, • zwiększenie ruchomości stawów, • łatwiejsze radzenie sobie ze stresem, • ustabilizowanie się właściwego poziomu lipidów we krwi. Ocena bezpiecznego wysiłku fizycznego Dla oceny bezpieczeństwa wysiłku bierzemy pod uwagę dwa parametry: tętno i oddech, czyli to, co możemy sprawdzić w prosty sposób. Maksymalną wartość tętna obliczamy według wzoru: 220 – wiek ćwiczącego = tętno maksymalne 6 Trochę ruchu dla zdrowia! 7 Początkujący i osoba starsza rozpoczyna ćwiczenia z tętnem do 50% max (przez pierwsze 4-6 miesięcy ćwiczeń). Po tym okresie można stopniowo zwiększać ich intensywność, doprowadzając do 70-80 % tętna maksymalnego. Przykład: Ćwiczący w wieku 45 lat, nie cierpiący na żadne choroby internistyczne, wcześniej nie ćwiczył regularnie. Dla niego wartość maksymalna tętna to 220 – 45 = 175. Zaczyna od np. 60% maksymalnego tętna, czyli podczas pierwszych treningów nie powinien przekraczać 105 uderzeń na minutę. Po 3-4 miesiącach zwiększa intensywność do 80%, czyli 140 uderzeń na minutę. Zbyt szybkie doprowadzanie niewytrenowanego organizmu do wartości skrajnych jest fizjologicznie niekorzystne. Organizm nie zdąży się zaadoptować do wysiłku, mogą wystąpić objawy niepożądane, zwłaszcza ze strony układów krążenia, oddechowego i kostno-stawowego. Innym skutkiem ubocznym jest szybkie zniechęcenie i bardzo prawdopodobne zaprzestanie uprawiania ćwiczeń. Trening należy bezwzględnie przerwać, gdy: • pojawia się ból w klatce piersiowej, • występuje nierówne tętno, • pojawią się zawroty głowy lub nudności. Warto w takich przypadkach udać się na konsultację do lekarza. Jak powinien wyglądać trening? Każdy trening powinien składać się z trzech części: • rozgrzewki, • części właściwej, • zakończenia. Rozgrzewka to pierwsze 5-10 minut, przeprowadzane w umiarkowanym tempie. Ma na celu przygotowanie organizmu do właściwego wysiłku. Stosujemy ćwiczenia mobilizujące i rozciągające wszystkie stawy, doprowadzamy do przyspieszonej akcji serca i wzrostu temperatury tkanek. Część właściwa trwa ok. 15 minut i angażuje większe grupy mięśniowe. Trzeba pamiętać o opisanych wcześniej parametrach tętna maksymalnego i ocenie oddechu. W tej części treningu dochodzi do widocznego zmęczenia. Zakończenie trwa 5-10 minut i polega na „uspokojeniu” organizmu. Dążymy wówczas do zwolnienia akcji serca, stosujemy ćwiczenia oddechowe i rozciągające z prawidłową koordynacją oddechu. Parametr oddechu Jeżeli po wysiłku fizycznym nie możemy „złapać” oddechu, może to oznaczać, że mamy zbyt szybkie tempo. Intensywność ćwiczeń musi odpowiadać aktualnym możliwościom fizycznym i nastawieniu psychicznemu. Wszystko po to, aby ćwiczenia były przyjemnością, a nie obowiązkiem. 8 Trochę ruchu dla zdrowia! 9 ne (stałe napięcie bez zmiany długości mięśnia), kształtujące okolicę ud, bioder i poprawiające koordynację ruchową. Ćwiczenia prowadzone są przy spokojnej muzyce w rytm własnego oddechu. • F.I.R.E – ćwiczenia spalające tkankę tłuszczową. • Step – ćwiczenia o charakterze aerobowym wykorzystujące specjalną platformę w kształcie prostopadłościanu, tzw. step. • Fit-dance – choreograficzny układ ćwiczeń o wysokiej intensywności. Rodzaje aktywności Rynek oferuje niezliczoną ilość ciekawych i nowoczesnych form aktywności fizycznej. Jak się w tym rozeznać, aby dobrać dla siebie odpowiednią? Proponujemy zastosować pewien klucz – podział ćwiczących na grupy. • Fat-burning – ćwiczenia prowadzone w umiarkowanym tempie, wspomagające proces spalania tkanki tłuszczowej. • Interwał – połączenie treningu TBC z ćwiczeniami Fat-burning. • Stretching – ćwiczenia rozciągające. Odpowiedzmy sobie na następujące pytania: • Easy line – 9 stanowisk o prostej konstrukcji przeznaczonych do modelowania sylwetki. Istota treningu polega na wzmacnianiu przeciwnych grup mięśniowych. • Dlaczego chcę zacząć ćwiczyć, jaka jest moja motywacja? • Power bike – ćwiczenia wykorzystujące rower treningowy. • Co lubię robić, jaki sposób aktywnego spędzania czasu mi odpowiada? • Wiosła – trening ogólnorozwojowy poprawiający wydolność i siłę wszystkich najważniejszych grup mięśniowych. • Jak oceniam swój stan zdrowia? Pierwsza grupa: ćwiczący oceniają swój stan zdrowia jako bardzo dobry, wcześniej regularnie ćwiczyli, każdy rodzaj wysiłku fizycznego jest dopuszczalny. Preferowana grupa zajęć: wszystkie dostępne na rynku. Przykładowa oferta klubów fitness: • TBC (Total Body Conditioning) – zestaw ćwiczeń obejmujący w sposób kompleksowy wszystkie mięśnie. • BS (body sculpting) – ćwiczenia wzmacniające i ujędrniające wszystkie grupy mięśniowe. • B-N-P – zestaw ćwiczeń na brzuch, nogi i pośladki. • Pilates – ćwiczenia wykorzystujące długie napięcia izometrycz- 10 Treningi łączące tradycyjny fitness z formami relaksu: • Joga – ćwiczenia rozciągające i wzmacniające. Wspomagają prace narządów wewnętrznych, działają antystresowo. • Tai-Chi – ćwiczenia usprawniające ciało i umysł, uczą prawidłowego oddychania. • Flow class – ćwiczenia łączące ruch z muzyką, trening aerobowy. • Biegi – forma aktywności fizycznej polecana wszystkim, którzy czują się dobrze, chcą zacząć ćwiczyć i oczywiście lubią biegać. Bieg angażuje wszystkie układy organizmu z naciskiem na krążenia, oddechowy i kostno-stawowy. Konsultacja lekarska wskazana jest u osób po 40 roku życia, które od dłuższego czasu nie ćwiczyły systematycznie. Zagrożenia i przeciwwskazania: bóle Trochę ruchu dla zdrowia! 11 nóg, kręgosłupa, zaburzenia w funkcjonowaniu układu krążenia i oddechowego. Jeżeli zdecydujemy się na biegi, należy zaopatrzyć się w wygodne obuwie o amortyzującej podeszwie i unikać biegania po twardej nawierzchni, np. asfalcie. Przed biegiem konieczna jest rozgrzewka w celu uniknięcia kontuzji (naciągnięcie ścięgien, naderwanie mięśni i inne). Bezpośrednio po biegu, zwłaszcza intensywnym, powoli maszerujemy, uspokajamy oddech i kontrolujemy tętno, które stopniowo powinno się zmniejszać. Możemy wykonać kilka ćwiczeń oddechowych. Uwaga: nie kładziemy się i nie „umieramy ze zmęczenia“. Jeżeli traktujemy biegi jako przyjemność i profilaktykę zdrowotną, nie możemy doprowadzić naszego organizmu do skrajnego wyczerpania. Po zakończeniu biegu musimy mieć siły na regenerację. •G ry zespołowe – doskonała, aktywna forma spędzania czasu w gronie przyjaciół. Gry rozwijają przede wszystkim szybkość, koordynację, wytrzymałość, elastyczność. Angażują układy: oddechowy, krążenia i kostno-stawowy. Przeciwwskazania to niedomagania ze strony tych układów i zmiany zwyrodnieniowe utrudniające poruszanie. Przed rozpoczęciem gry należy przeprowadzić rozgrzewkę w celu uniknięcia kontuzji. Kontuzji unikniemy również stosując odpowiednią profilaktykę, tj. właściwy sprzęt, odpowiedni i bezpieczny obiekt i grający fair partnerzy oraz przeciwnicy. Przy spełnieniu tych wszystkich czynników gry zespołowe staną się znakomitym sposobem aktywnego spędzenia czasu. Dla tych osób preferowana forma zajęć to marsze, basen oraz „szkoła pleców”, czyli poszerzony instruktaż z ćwiczeniami na kręgosłup. Przy jakichkolwiek dolegliwościach bólowych kręgosłupa nie stosujemy ćwiczeń biegowych z wyskokami oraz ćwiczeń kontaktowych (np. gry zespołowe). • Marsz – podstawowa forma aktywności fizycznej, doskonała w swojej prostocie i przynosząca pożytek wszystkim układom organizmu. Do tego bezpieczna i tania. Angażuje układ krążenia i oddechowy, powoli adaptując organizm do wysiłku. Podczas marszu miarowo pracuje układ kostno-stawowy, poprawia się koordynacja. Marsz można traktować jako formę wstępną rozgrzewki, intensyfikując tempo jako środek do treningu wytrzymałości. Zagrożenia: osoby z bólami kręgosłupa, zmianami zwyrodnieniowymi stawów nóg. Zwiększenie bólu w trakcie marszu determinuje dystans i tempo; w razie wystąpienia bólu należy się zatrzymać i odpocząć. Jeżeli istniejąca dolegliwość wymaga zastosowania odciążenia, np. kul, intensywność i technikę marszu należy skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą. • Pływanie – jeżeli nie ma przeciwwskazań zdrowotnych (np. od dermatologa czy ginekologa) basen jest najlepszą i najwszechstronniejszą formą ruchu. Stwarza ćwiczącemu warunki odciążenia, a przy zmianie techniki – warunki oporowe, czyli podczas jednego treningu możemy ćwiczyć bolesne stawy, jak również wzmacniać inne partie mięśniowe. Trening w wodzie poprawia funkcjonowanie układów krążenia i oddechowego. • „Szkoła pleców“ – podczas kilku spotkań z terapeutą ćwiczący poznaje techniki wykonywania ćwiczeń odpowiednio dobranych do swojej dolegliwości. Podczas zajęć zapoznaje się również z poradami profilaktycznymi. Druga grupa: ćwiczący, których stan zdrowia jest dość dobry, choć od czasu do czasu odzywają się u nich dolegliwości kręgosłupa; ćwiczący niesystematycznie. 12 Trzecia grupa: osoby ze znacznymi dolegliwościami bólowymi. Ta grupa osób powinna przed rozpoczęciem zajęć zasięgnąć porady lekarza i fizjoterapeuty, który ułoży odpowiedni program treningowy. W okresie zaostrzenia dolegliwości ruch powinien zostać ograniczony do niezbędnego minimum. Dla osób z tej grupy wybieramy niebolesny kierunek ruchu i nie powodujący wzmocnienia występującego już bólu. Trochę ruchu dla zdrowia! 13 w dalszej kolejności – więzadłowo-torebkowe i chrzęstne. Mięśnie, nawet te dobrze wytrenowane, nie utrzymają długo takiej niekomfortowej pozycji, po prostu się męczą. Po nich więzadła i torebki stawowe, główne stabilizatory aparatu ruchu, rozciągną się i może to doprowadzić do tzw. niestabilności. Niestabilność więzadłowa charakteryzuje się bólem w warunkach spoczynkowych, często budzi nas w nocy i powoduje, że cały czas szukamy wygodnej pozycji. Organizm jest „niespokojny”. ABC Aktywność fizyczna a miejsce pracy Zagadnieniem właściwej korelacji stanowiska pracy z jej specyfiką w aspekcie zdrowia zajmuje się ergonomika. Główne zagrożenia zdrowotne w pracy to: przedwczesne wystąpienie zmian zwyrodnieniowych stawów i spadek wydajności układów krążenia i oddechowego, spowodowane bezruchem i/lub wykonywaniem powtarzalnych ruchów w statycznych pozycjach. Przykład 1: kilkugodzinna praca przy komputerze. Główne dolegliwości to bóle kręgosłupa w odcinku szyjno-piersiowym i lędźwiowo-krzyżowym, zaburzenia krążenia w nogach. Porada: właściwe ustawienie stanowiska pracy i przede wszystkim utrzymywanie wygodnej pozycji przez większą część dnia. Nie można doprowadzić do rozciągania wspomnianych tkanek. Jest szansa, że przy takim postępowaniu unikniemy bólu. Można stosować stabilizatory ortopedyczne chroniące np. nadgarstek, odcinek lędźwiowy, szyjny. Takie zalecenia należy też skonsultować z lekarzem. Oczywiście w jednym i drugim przypadku należy stosować właściwe ćwiczenia o charakterze wzmacniającym, stabilizującym, zwiększającym ruchomość. Każdy przypadek należy potraktować indywidualnie. Podstawowa zasada to systematyczność. Porada: właściwe, zgodne z zasadami ergonomii ustawienie stanowiska pracy, przerwy w pracy wykorzystane na wykonanie krótkiego zestawu ćwiczeń, zmiana pozycji stanowiska komputerowego (zasada symetrycznej pracy – jeżeli na początku większość czynności robimy „w prawo”, o ile jest to możliwe, powinniśmy po jakimś czasie zmienić kierunek naszych ruchów). Jeżeli stosowanie tej profilaktyki nie przynosi spodziewanego efektu, a dolegliwości utrzymują się – należy skorzystać z porady lekarza. Przykład 2: praca w pozycji stojącej lub siedzącej i wykonywanie powtarzalnej czynności np. skręcanie podzespołów. Dla układu ruchu przebywanie dłuższy czas w statycznej pozycji jest bardzo szkodliwe. Jako pierwsze przeciążeniu ulegają elementy mięśniowe, 14 Trochę ruchu dla zdrowia! 15 ABC Aktywność fizyczna młodzieży Dlaczego tak liczna grupa młodzieży podchodzi z rezerwą do zajęć szkolnych z wychowania fizycznego? Może przyczyna tkwi w sposobie prowadzenia ćwiczeń, braku ciekawej oferty, w warunkach prowadzenia zajęć czy niewłaściwym podejściu do zagadnienia ruchu jako profilaktyki? Zapewne wszystkie przyczyny są prawdziwe, a każdy młody człowiek przedstawi jeszcze kilka innych. Statystyki są alarmujące. Większość młodzieży ma problemy z kręgosłupem (np. skoliozy), znaczny procent – dolegliwości alergiczne. I w jednym, i drugim przypadku ruch i jego właściwe formy są doskonałym elementem terapii. Ważny jest moment diagnozy i już od następnego dnia należy pod okiem doświadczonego terapeuty ćwiczyć i stosować profilaktykę. ABC Przygotowanie do sportów sezonowych Typowym przykładem sportu sezonowego jest jazda na nartach. Przed wyjazdem na narty warto poświęcić czas na przeprowadzenie tzw „suchej zaprawy”. Termin ten oznacza przygotowanie organizmu do uprawiania danej dyscypliny w warunkach przygotowawczych, czyli w konkretnym przypadku ćwiczenia na sali gimnastycznej, w domu, może na stoku, lecz bez nart. Biorąc pod uwagę specyfikę dyscypliny, technikę ruchów, wysiłek itp. projektujemy sposób przygotowań. Stosujemy ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie nóg, koordynacyjne dla tułowia i rąk, a także – o czym często zapominamy – naukę upadania. Wielu urazów można by uniknąć, gdybyśmy wiedzieli jak zachować się w przypadku zagrożenia. Najczęstszą przyczyną urazów jest uprawianie sportu w systemie weekendowym. Cały tydzień pracujemy, w piątek po południu pakujemy sprzęt i od rana w sobotę udajemy się na stok. Urazom ulegają np. więzadła, kolana, nadgarstki, stawy barkowe. Właściwa technika i sprzęt to nie wszystko, równie istotne jest właściwe przygotowanie fizyczne. Sport weekendowy Oprócz wspomnianych nart, w sobotę i niedzielę uprawiamy windlub kitesurfing, wspinaczkę skałkową, paintball, jazdę na rowerze górskim. Każdy z tych sportów ma swoją specyfikę pod względem 16 Trochę ruchu dla zdrowia! 17 sprzętu, ale również pod względem pracy organizmu i sposobu przygotowania do tego wysiłku. Rozgrzewka, właściwie przygotowany sprzęt, numery alarmowe w razie niespodziewanej awarii lub urazu, zabezpieczenia typu kaski, czekany, ochraniacze - to rzeczy, o których zawsze powinniśmy pamiętać, ale niestety, często się zdarza, że o tym zapominamy. Czynności, które wykonujemy na co dzień, są w naszej podświadomości, są oswojone i nasze zachowanie jest przewidywalne. Sporty, zwłaszcza dyscypliny kwalifikowane (nowoczesny sprzęt, skomplikowana technika) uprawiane od czasu do czasu, mogą nasz organizm zaskoczyć, możemy nie zdążyć z reakcją na czas lub po prostu czegoś nie przewidzieć. Specjaliści radzą, aby do takich wyzwań dobrze się przygotować, nawet, a może zwłaszcza wtedy, kiedy mają trwać tylko przez weekend. W tym miejscu powinniśmy życzyć Państwu skorzystania z przedstawionych porad, jeżeli nie w 100, to w co najmniej 90%. Zdajemy sobie jednak sprawę, jak wiele przeszkód może stanąć na naszej drodze. Pierwsza i najważniejsza to czas, a w zasadzie jego brak, druga to chęci. Na końcu samopoczucie. Jeśli jest źle i czujemy, że coś nas boli i musimy z tego powodu odmówić znajomym wspólnego wyjazdu, to powinno zapalić się światło ostrzegawcze. Tego symptomu nie można lekceważyć. Zdrowie to wartość sama w sobie, bardzo pożądana i nie do zastąpienia, dzięki której mamy ochotę do życia, plany realizują się jakby mimochodem, wszystko wydaje się łatwiejsze. Taka prosta zależność – i na pewno warto ją sobie uświadomić. Dołàcz do aktywnych! Jeszcze wi´cej porad na temat zdrowia i ruchu znajdziesz na stronie www.medicoverclub.pl W sekcji AKTYWNY RELAKS czeka na Ciebie mnóstwo cennych wskazówek jak dbać o swoją kondycję. Porady naszych lekarzy i specjalistów dadzą Ci motywację, by biegać, jeździć na rowerze, a nawet spróbować swych sił w nowych, nieznanych Ci jeszcze sportach. Relaksuj się aktywnie! Zarejestruj się w Medicover Club jeszcze dziś! Jak to zrobić? Wystarczy wejść na stronę www.medicoverclub.pl podać numer swojego abonamentu znajdujący się na karcie Medicover, numer PESEL i adres e-mail. Do zobaczenia na stronie pełnej zdrowia! www.medicoverclub.pl 18 Trochę ruchu dla zdrowia! 19 W zdrowym ciele zdrowy duch Zachęcamy do umawiania wizyt przez Internet. Wystarczy wejść na stronę www.medicover.pl/online Aby umówić wizytę, zadzwoń do ogólnopolskiego Centrum Obsługi Klienta pod numer telefonu 0 804 22 95 96* lub 041 95 96 i podaj numer abonamentu znajdujący się na karcie. Hot Line Medicover: 96 77 Wszelkie uwagi prosimy zgłaszać do Działu Obsługi Klienta pod numerem telefonu 0 804 22 95 96* 041 95 96*, 20 * opłata za połączenie zgodna z cennikiem Twojego operatora © 2 0 0 8 M ed i c o ver. A l l r i g ht s r es e r v ed . Adresy Centrów Medicover: Gdańsk ul. Beniowskiego 23 Gdynia ul. Obrońców Wybrzeża 12 Katowice ul. Chorzowska 50 Katowice Szopienice – ul. Ks. Biskupa Bednorza 2a/6 Kraków ul. Rakowicka 7 Kraków Ruczaj – ul. Bobrzyńskiego 37 Lublin ul. Konrada Wallenroda 4C Łódź Al. Marszałka Piłsudskiego 3 Łódź ul. Krakusa 15/17 Poznań Pl. Andersa 5 Szczecin ul. Narutowicza 13E Warszawa Atrium – Al. Jana Pawła II 27 Warszawa Centrum Rehabilitacji – ul. Podchorążych 35 Warszawa Domaniewska – ul. Domaniewska 37 Warszawa Ochota – ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 18 Warszawa Okęcie – ul. 17-tego Stycznia 39 Warszawa Ursynów – ul. Puławska 278 Wrocław ul. Grabiszyńska 165 Wrocław ul. Powstańców Śląskich 7a – sierpień 2008 r.