docOpinia ZP RPD z 4 lipca 2014 r.
download 
Reklamacja Transkrypt
Opinia ZP RPD z 4 lipca 2014 r.
Krajowa Reprezentacja Doktorantów Warszawa, dnia 4 lipca 2014 r. Opinia prawna w przedmiocie dofinansowania prac naukowych Niniejsza opinia została przygotowana w odpowiedzi na pytanie skierowane do Zespołu Prawnego Rzecznika Praw Doktoranta Krajowej Reprezentacji Doktorantów przez XXXXXXXXXXXXXXXXXXX [dalej jako: Doktorantka ] w dniu 2 lipca 2014 roku. I [Stan faktyczny] XXXXXXXXXXXXX jest Doktorantką w XXXXXXXXXXXXXXXXX. Nie jest zatrudniona na uczelni, jest jednak uczestniczką studiów doktoranckich, których program realizuje terminowo. Doktorantka skierowała następujące pytania: 1) Czy, mając ukończone 35 lat, może na swojej uczelni pozyskać środki, określone w ustawie o zasadach finansowania nauki jako ,,służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich, finansowanych w wewnętrznym trybie konkursowym? 2) Czy może, zgodnie z powyższą ustawą, po złożeniu wniosku i przeprowadzonym wewnętrznym konkursie, otrzymać te środki na takich samych prawach jak uczestnicy studiów doktoranckich, którzy nie ukończyli jeszcze 35 roku życia. Należy również nadmienić, iż Doktorantka ukończyła 35 rok życia. II [Analiza prawna] Na wstępie warto zastanowić się nad kwestią, kto może ubiegać się o finansowanie nauki ze środków finansowych ustalanych na ten cel w budżecie państwa oraz jakiego typu działalność naukowa objęta jest tym przywilejem. Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku o zasadach finansowania nauki ( Dz. U. 2010 nr 96 poz. 615 ), środki finansowe na naukę przyznawane są m.in. na: strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych oraz inne zadania finansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, zwane dalej "Centrum Rozwoju", działalność upowszechniającą naukę czy też programy i przedsięwzięcia ustanawiane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zgodnie z art. 5 pkt 5 powyższej ustawy, środki finansowe na naukę przeznaczane są również na działalność jednostek naukowych uczelni, jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk, instytutów badawczych i międzynarodowych instytutów naukowych polegającą na prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich, finansowanych w wewnętrznym trybie konkursowym. Celem wyjaśnienia wątpliwości co do zakresu przedmiotowego, ustawa definiuje pojęcie ,,młodego naukowca”. Zgodnie z art. 2 pkt 19, młodym naukowcem jest osoba prowadząca działalność naukową, która jednak nie ukończyła 35 roku życia. W związku z tym, iż Doktorantka przekroczyła tę barierę wiekową, nie może ona zostać uznana za młodego naukowca. Droga do uzyskania środków finansowych będących przedmiotem sprawy nie wydaje się być zamknięta, w związku z tym, iż nadal pozostaje ona uczestnikiem studiów doktoranckich, a tutaj ustawodawca nie wprowadza żadnych ograniczeń wiekowych. Wydaje się również zasadnym twierdzenie,. iż ustawodawca nie różnicuje uczestników studiów doktoranckich ze względu na ich wiek. Doktoranci są przede wszystkim uczestnikami studiów doktoranckich, a nierówne ich traktowanie z racji ukończonego wieku czy jakiegokolwiek innego kryterium stanowi dyskryminację. W związku z powyższym, doktoranci przed ukończeniem 35 roku życia, jak i po ukończeniu 35 roku życia winni być traktowani w sposób równy. Środki finansowe przeznaczane są na prowadzenie badań naukowych lub prace rozwojowe. Zastosowanie przez ustawodawcę takiego zabiegu językowego oznacza, że wystarczy spełnienie jednej z tych przesłanek, choć nie jest wykluczone spełnienie ich obu łącznie. Badaniami naukowymi w rozumieniu ustawy są m.in. badania podstawowe, czyli oryginalne prace badawcze eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów nastawienia na bezpośrednie praktyczne zastosowanie lub użytkowanie, a także badania stosowane czy też badania przemysłowe. Natomiast pracami rozwojowymi są prace polegające m.in. na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług. Istotną kwestią dotyczącą przedmiotowej sprawy jest zakres podmiotowy niniejszej regulacji, tj. określenie, kto ubiegać się może o finansowanie tego typu działalności oraz komu są one przyznawane. Zgodnie z art. 9 niniejszej ustawy, na realizację zadań, o których mowa w art. 5 pkt 5, tj. działalność jednostek naukowych uczelni, jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk, instytutów badawczych i międzynarodowych instytutów naukowych polegającą na prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich, Minister przyznaje środki finansowe na naukę jednostkom naukowym. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 listopada 2010 r. precyzuje i wskazuje, iż środki te mogą otrzymać podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze, oraz międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 11 ustawy, z wnioskiem o finansowanie projektów obejmujących badania naukowe lub prace rozwojowe mogą występować osoby fizyczne. Odbywa się to jednak na zasadach określonych w dwóch następujących ustawach: ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 roku o Narodowym Centrum Nauki. Osoby fizyczne po zakwalifikowaniu projektu do finansowania uzyskują promesę finansowania badań lub prac rozwojowych, natomiast środki finansowe są przyznawane podmiotowi, który zatrudni daną osobę fizyczną i przekazywane na podstawie umowy zawartej z tym podmiotem. Nadto, zgodnie z brzmieniem art. 27 ust. 1 ustawy o Narodowym Centrum Nauki, osoby, przystępując do konkursu, przedstawiają oświadczenie o niefinansowaniu zadań objętych wnioskiem ze środków pochodzących z innych źródeł. Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected] Krajowa Reprezentacja Doktorantów III [ Wnioski ] Zgodnie z powyższym, Doktorantka, mimo iż ukończyła 35 rok życia, może ubiegać się o pozyskanie środków określonych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki. Doktorantka nie należy do grupy młodych naukowców, natomiast nie zmienia to faktu, iż nadal jest uczestnikiem studiów doktoranckich. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 5 pkt 5 niniejszej ustawy środki finansowe na naukę przeznaczane są również na działalność jednostek naukowych uczelni, jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk, instytutów badawczych i międzynarodowych instytutów naukowych polegającą na prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi nie tylko młodych naukowców, lecz także uczestników studiów doktoranckich. Poza tym, zgodnie z brzemieniem art. 11 tejże ustawy każda osoba fizyczna może wystąpić z wnioskiem o finansowanie projektów obejmujących zarówno badania naukowe, jak i prace rozwojowe. Osoby te winny jednak pamiętać o warunkach określonych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 roku o Narodowym Centrum Nauki. Niewątpliwie, część doktorantów z racji wieku, tj. nie ukończonego 35 roku życia, może wpisywać się w grupę młodych naukowców. Natomiast nie powinno to stanowić przyczyny dyskryminującego traktowania pozostałych uczestników studiów doktoranckich, tj. tych, którzy ukończyli 35 rok życia. Zespół Prawny Rzecznika Praw Doktoranta Krajowa Reprezentacja Doktorantów ul. Koszykowa 60/62 lok. 11, 00-673 Warszawa Tel./fax 22 623 83 09 www.krd.org.pl [email protected]
