Przewodnik biznesowy Rwanda: Portal Promocji

Przewodnik biznesowy Rwanda: Portal Promocji

Praktyczny Przewodnik Biznesowy po Rwandzie
Spis Treści
1. Podstawowe informacje o gospodarce kraju ...................................................................................... 2
2. Potencjalnie rozwojowe sektory gospodarki ...................................................................................... 3
2.1. Plany inwestycyjne i rozwojowe Rwandy ..................................................................................... 3
2.2. Szczególnie perspektywiczne branże dla polskich przedsiębiorców ............................................ 4
3. Formy działalności gospodarczej, procedura założenia firmy ............................................................. 5
4. Funkcjonujący system podatkowy, cła, przetargi................................................................................ 6
5. Wsparcie przedsiębiorców zagranicznych ze strony instytucji rządowych Rwandy ........................... 7
6. Uwagi praktyczne ................................................................................................................................ 9
7. Wartościowe kontakty ........................................................................................................................ 9
1
1. Podstawowe informacje o gospodarce kraju
PKB per capita Rwandy jest jednym z najniższych wskaźników w tej kategorii w skali globalnej, a 90%
ludności kraju utrzymuje się z rolnictwa. Pozostałe istotne sektory gospodarcze to turystyka oraz
wydobycie minerałów. Rwanda nadal odczuwa negatywne skutki ludobójstwa z 1994 r., w trackie
którego zniszczono znaczną część bazy gospodarczej. Niemniej jednak, na przestrzeni ostatnich lat
Rwanda poczyniła znaczne postępy w stabilizowaniu i odbudowie gospodarki. PKB od 2003 r. rocznie
wzrasta średnio o 7–8%. Szacuje się, że rok 2015 przyniesie 7,5%, a rok 2016 – 7,7% wzrost. Wzrost
gospodarczy w 2014 r. był spowodowany głównie 9% ekspansją sektora usługowego, w dalszej
kolejności – przemysłowego (6%) i rolnictwa (tylko 5%). Sektor usługowy pozostanie najmocniejszym
katlizatorem wzrostu, zasilanym rosnącymi potrzebami konsumpcyjnymi zarówno instytucji
publicznych, jak i sektora prywatnego. Inflacja w 2014 r. miała wksaźnik niższy niż 4%. Kraj ma też
bardzo niski poziom długu zewnętrznego. Szczegółowe dane makroekonomiczne znajdują się w tabeli
poniżej.
Wskaźniki makroekonomiczne:
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Populacja (mln)
10,2
10,5
10,8
11,1
11,5
11,8
12,1
Nominalny PNB per capita, PSN (USD)
1120
1160
1230
1310
1410
1450
1530
Oczekiwana długość życia (lata)
60,09
61,28
62,21
62,92
63,49
63,99
..
Płodność (urodzenia na 1 kobietę)
5,06
4,95
4,84
4,73
4,62
4,51
..
Wzrost liczby ludności miejskiej (%)
7,32
7,20
6,98
6,77
6,60
6,44
6,26
PKB nominalny (mln USD)
4797
5309
5698
6407
7220
7522
7890
Wzrost PKB (% rocznie)
11,16
6,27
7,31
7,85
8,79
4,68
6,96
Inflacja, deflator PKB (% rocznie)
14,27
8,24
2,64
7,31
6,0
4,77
3,58
Rolnictwo (% PKB)
32,71
33,87
32,56
32,35
33,44
33,39
33,12
Przemysł (% PKB)
12,62
12,33
12,88
14,40
14,39
14,88
14,36
Usługi (% PKB)
54,67
53,80
54,56
53,25
52,18
51,73
52,51
Czas poświęcony na założenie firmy (liczba dni)
14
7
7
7
8
7
6,5
Wydatki na wojsko (% PKB)
1,41
1,42
1,31
1,18
1,11
1,10
1,09
Użytkownicy telefonów komórkowych(na 100
osób)
Użytkownicy internetu (na 100 osób)
12,94
23,07
32,75
39,90
49,67
56,80
64,02
4,5
7,7
8
7
8,0
9
10,6
BIZ wpływające (mln USD)
103
119
42
106
160
111
..
Otrzymana pomoc humanitarna i rozwojowa
netto (mln USD)
Źródło: Bank Światowy
934
934
1032
1264
879
1081
..
Rwanda jest członkiem Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej (EAC), Unii Afrykańskiej (AU), MIGA, WTO,
COMESA, czy WIPO oraz jest beneficjentem Aktu Afrykańskiego Wzrostu i Możliwości (AGOA),
Porozumienia Handlowego EAC-UE (w tym z Polską) oraz, utworzonej w czerwcu 2015 r., Trójstronnej
Strefy Wolnego Handlu COMESA-EAC-SADC (strefa stanowi rynek 600 mln potencjalnych klientów).
Rwanda stale otrzymuje pomoc finansową od IMF i Banku Światowego. W ostatnich latach rząd
przyjął ekspansywną politykę fiskalną w celu zmniejszenia ubóstwa poprzez poprawę edukacji,
infrastruktury i pozyskiwanie inwestycji zagranicznych oraz krajowych. Takie czynniki jak: niedobory
energii, niestabilność w sąsiednich państwach oraz brak infrastruktury nadal utrudniają wzrost
sektora prywatnego. W 2010 r. powstała pierwsza Specjalna Strefa Ekonomiczna (SSE) w Kigali. Rząd
2
dąży do przyciągnięcia inwestycji w szczególności w takich sektorach jak: agrobiznes, technologia
informacyjna i komunikacyjna, handel i logistyka, górnictwo i budownictwo. W kompleksowym
rankingu Banku Światowego Doing Business 2015 Rwanda zajęła 46 miejsce (48 w roku poprzednim).
Co istotne, Rwanda w tym raporcie została wyróżniona jako kraj o najlepszych na całym świecie
reformach systemowych od 2006 r.
2. Potencjalnie rozwojowe sektory gospodarki
2.1. Plany inwestycyjne i rozwojowe Rwandy
Priorytetem Rwandy zgodnie z aktualnym (2013-2016) programem Wsparcia Instrumentalnego
Polityki Państwa jest zdecydowany wzrost znaczenia przedsiębiorczości prywatnej, a odejście od
systemu pełnej zależności od państwa i pomocy państw ościennych. W Strategii Rozwoju
Ekonomicznego i Redukcji Biedy 2 (EDPRS 2) na lata 2013-2018 szczególną uwagę przykłada się do
rozwoju specjalnych stref ekonomicznych, transformacji systemu logistycznego i promocji eksportu.
W podziale sektorowym, wyróżnia się kilka branż, w któróch Rwanda planuje bardziej znaczące
inwestycje. W dziedzinie energetycznej rząd planuje przeznaczyć 311 mln USD na wydłużenie sieci
energetycznej o kilka tysięcy kilometrów. Poza tym, do 2017 r. Rwanda chce oprzeć tworzenie
elektryczności w 90% na źródłach odnawialnych, co wiąże się z inwestycjami w elektrownie
geotermalne (potencjał 740MW), słoneczne, mikro-hydroelektrownie (dostępnych ponad 100 miejsc
na inwestycję prywatną w tym zakresie). Państwo we współpracy z amerykańską firmą Contour
Global konstruuje też elektrownię gazową na jeziorze Kivu o mocy 100 MW. Jeśli chodzi o branżę
turystyczną, Rwanda przede wszystkim buduje w Kigali kompleks konferencyjny i hotel, który będzie
zarządzany przez Raddisson. Dodatkowo, również w Kigali ma powstać wioska kulturalna i centrum
wystawiennicze, a w Parku Narodowym Wulkanów – kolejka turystyczna na górę Karisimbi. Rząd chce
też wesprzeć inicjatywy związane ze szkoleniami specjalistycznymi w zakresie turystyki i hotelarstwa.
W zakresie ICT, jednym z istotnych projektów jest 5000 km światłowód o 9 regionalnych połączeniach
z sąsiadującymi krajami. Poza tym, Rwanda zainwestowała/zainwestuje m.in. w technologię nawigacji
powietrznej, system transmisji telewizyjnej, technologię 4G LTE (planuje pokryć 95% powierzchni
kraju zasięgiem 4G LTE do 2017 r.), Park ICT będący inkubatorem start-upów. Zasadnicze plany
rozwojowe związane są też z infrastrukturą. Projekt Kimihurura Gateway zakłada konstrukcję
budynków komercyjnych na terenie o 53 ha, które miałyby stać się kompleksem dla przemysłu
turystycznego lub finansowego. Kolejny projekt to Akumunigo Development, w ramach którego ma
powstać dzielnica mieszkaniowa dla klasy społecznej o niskich i średnich zarobkach. Kolejne
przedsięwzięcie to Kimchanga Development Zone – ekspansja dzielnicy biznesowej Kigali oraz
budowa luksusowych rezydencji na powierzchni 50 ha. Program robót publicznych, który ma być
poszerzony w latach 2015-2016, zakłada też rozwój stref mieszkalnych na obszarach wiejskich.
Projekty infrastrukturalne Rwandy nie ograniczają się do przedsięwzięć rozwoju nieruchomości.
Planowana jest budowa linii kolejowej pomiędzy Kigali, a Isaką (Tanzania). Jest to część większego,
połączonego, projektu kolejowego Rwandy, Tanzanii i Burundi. Szacowany koszt pełnego projektu to
4,7 mld USD. Linia kolejowa budowana jest też na trasie Mombasa-Kigali, i dalej, przez Kampalę, do
Sudanu Południowego. Państwo chce również rozwinąć transport powietrzny poprzez budowę do
2030 r. nowego lotniska międzynarodowego w rejonie Bugesera. Projekt ma pochłonąć 635 mln USD.
Rozważając inwestycje w rolnictwo, 200 ha ziemii w Prowincji Wschodniej zostało przeznaczone na
3
park florikultury. Fundacja Buffeta (nie jest to instytucja rwandzka) przeznaczy natomiast 500 mln
USD na transformację produkcji rolniczej w tym kraju. W ramach 10-letniego planu inwestycyjnego
zostanie skonstruowany system irygacyjny o powierzchni prawie 1000 km2 oraz powstanie instytut
edukacji rolniczej. W samym roku 2015 fundacja sporzytkuje 100 mln USD na ten projekt.
2.2. Szczególnie perspektywiczne branże dla polskich przedsiębiorców
Statystyka wymiany handlowej między Polską, a Rwandą:
Eksport (tys. USD)
Import (tys. USD)
Dynamika eksport (%)
Dynamika import (%)
2008
515
1010
---
2009
922
1024
179
101
2010
23924
2359
2594
230
2011
7
2898
0
123
2012
135
2234
2023
77
2013
148
1333
109
60
2014
1380
1765
935
132
Źródło: Ministerstwo Gospodarki RP
Ze względu na możliwości zaistnienia polskiej przedsiębiorczości na rynku Rwandy można wyróżnić
następujące, szczególnie perspektywiczne branże:






ICT: dostarczanie technologii VOIP i innych technologii telefonicznych, 4G LTE, płatności
mobilnych, sieci dostępu, systemów BPO, rozwiązań finansujących przedsięwzięcia ICT, usług
rozwoju oprogramowania, rozwoju inteligentnej sieci energetycznej, obsługi przy budowanie
parku technologicznego i centrów biznesowych; rekrutacja specjalistów i nauczycieli z branży
ICT.
Infrastruktura:
dostarczanie
usług
specjalistycznych
dla
licznych
projektów
infrastrukturalnych, usług gospodarki przestrzennej i planowania urbanizacji; eksport
materiałów (przede wszystkim metalu, cementu, stali), maszyn, sprzętu, narzędzi, systemów
składowania; działalność deweloperska; inwestycje w centra handlowe, centra rozrywki,
zakłady produkcji płytek i cegieł, hotele, apartamenty, budynki mieszkalne i komercyjne.
Edukacja: dostarczanie know-how i szkoleń o różnych zagadnieniach, a przede wszystkim:
turystyki i hotelarstwa, IT, rachunkowości, budownictwa, zarządzania, obsługi klienta,
rolnictwa, rekrutacji nauczycieli i szkoleniowców; stworzenie centrów szkolenia
zawodowego.
Turystyka: zawiązywanie współpracy między biurami turystycznymi; organizowanie
wycieczek polskich turystów do Rwandy; transfer know-how; inwestycje w parki rozrywki,
akwaria, zoo, ogrody botaniczne, udogodnienia dla turystyki biznesowej.
Energia i górnictwo: dostarczanie usług specjalistycznych (m.in. usług geologicznych),
doradczych i pomocy technicznej dla licznych projektów energetycznych i górniczych,
doradztwa i technologii w zakresie ochrony środowiska przy projektach górniczych,
technologii przetwórstwa mineralnego, wydobycia, transmisji elektryczności; eksport paneli
słonecznych i innych technologii pozyskiwania energii odnawialnej, eksport maszyn,
materiałów i narzędzi, systemów kontroli i instrumentaryzacji; współpraca na zasadzie
podwykonawstwa.
Rolnictwo i branża spożywcza: transfer know how, zwłaszcza w dziedzinie sadownictwa,
systemów irygacji, przetwórstwa żywności; eksport nasion, nawozów, małych maszyn
rolniczych, systemów chłodzących, systemów składowania, systemów irygacyjnych,
chłodzących maszyn transportowych i maszyn do przetwórstwa żywności, maszyn do
pakowania, sprzętu dla małych gospodarstw rolnych.
Z Rwandy do Polski można natomiast eksportować przede wszystkim żywność (głównie kawę,
herbatę, warzywa, owoce, cukier trzcinowy), wolfram, kasyteryt, złocień, skóry, rudy cyny.
4
3. Formy działalności gospodarczej, procedura założenia firmy
Rwanda może poszczycić się najszybszym procesem rejestracji działalności gospodarczej oraz
najmniejszą ilością procedur wymaganych do wypełnienia przed rozpoczęciem działalności
biznesowej, w całej Afryce Wschodniej. Opis procedury rejestracyjnej, jak i lista wymaganych
dokumentów dostępna jest na stronie internetowej Rady Rozwoju Rwandy oraz na portalu iGuide.
Rada Rozwoju Rwandy (RDB) wprowadziła udogodnienie one-stop shop dostarczające szybkie i
bezproblemowe wsparcie operacyjno – rejestracyjne dla projektów inwestycyjnych o wartości min.
250 000 USD (dla inwestorów z regionu COMESA próg inwestycyjny jest niższy – 100 000 USD).
Możliwe są następujące formy wejścia na rynek Rwandy:

Spółka korporacyjna/kapitałowa: rejestracja kosztuje ok. 15 tys. RWF (ok. 20 USD); możliwa
jest rejestracja online, a trwa 1 dzień; wymagany jest audyt, jeżeli przychody spółki są wyższe
niż 400 mln RWF lub jeżeli jest sklasyfikowana jako „duży podatnik”; istnieją 4 typy, jednak w
praktyce wykorzystuje się tylko dwie pierwsze formuły:
- Spółka z o.o. (limited liability company): założona przez osoby fizyczne lub prawne, z
odpowiedzialnością do wysokości swoich udziałów; min. kapitał założycielski to 500 tys. RWF
(ok. 683 USD); liczy 2-50 udziałowców; nie może być wykorzystana w przypadku działalności
bankowej, ubezpieczeniowej, finansowej, leasingowej (branże zarezerwowane wyłącznie dla
spółki akcyjnej);
- Spółka publiczna (public company): założona przez osoby fizyczne lub prawne, z
odpowiedzialnością do wysokości swoich udziałów; przynajmniej część udziałów oferowana
w formie akcji; min. kapitał zakładowy to 100 mln RWF (ok. 137 tys. USD); brak ograniczeń co
do profilu działalności firmy, ani do notowania akcji firmy na giełdzie; min. liczba
udziałowców to 7, brak liczby maks.;
- Spółka jawna (Genaral partnership): liczy 2 lub więcej partnerów; odpowiedzialność
osobista, solidarna i pełna wszystkich partnerów; nie może być wykorzystana w przypadku
działalności bankowej, ubezpieczeniowej, finansowej, leasingowej (branże zarezerwowane
wyłącznie dla spółki akcyjnej);
- Spółka komandytowa (limited partnership): istnieją 2 kategorie partnerów: podobnych jak
w spółce jawnej oraz tych nie uczestniczących aktywnie w sprawach spółki, odpowiedzialnych
tylko do wniesionego wkładu; nie może być wykorzystana w przypadku działalności
bankowej, ubezpieczeniowej, finansowej, leasingowej (branże zarezerwowane wyłącznie dla
spółki akcyjnej);

Oddział/ filia: ograniczona odpowiedzialność; rejestracja kosztuje 12 tys. – 100 tys. RWF (ok.
16 - 137 USD) (zależnie od tego, czy profil działalności jest regulowany i wymaga otrzymania
dodatkowych licencji), a trwa 1 – 2 dni; wymagany jest audyt oddziału/filii, jeżeli jej
przychody są wyższe niż 400 mln RWF (ok. 546 tys. USD) lub jeżeli jest sklasyfikowana jako
„duży podatnik”;

Jednoosobowa działalność gospodarcza: rejestracja kosztuje ok. 2 tys. RWF (ok. 3 USD), a
trwa 1 dzień;

Joint venture: duży nasisk ze strony państwa na zawieranie joint ventures między firmami
zagranicznymi, a lokalnymi partnerami, również na zasadzie partnerstw publicznoprywatnych (PPP), zwłaszcza w branży energetycznej i infrastrukturalnej; rząd stworzył kilka
spółek celowych (SVP), by wspomagać PPP i joint ventures między podmiotami likalnymi, a
inwestorami zagranicznymi;
5

Franczyza: rejestracja kosztuje ok. 15 tys. RWF (ok. 20 USD), a trwa 1 – 2 dni; wciąż mało
popularna forma działalności; Rada Rozwoju Rwandy (RDB) i Federacja Sektora Prywatnego
(PSF) założyły organizację wspomagającą wykorzystanie formuły franczyzy;

Inne: usługi agenta lub dystrybutora, licencjonowanie, akwizycja, eksort bezpośredni.
Dodatkowo, należy pamiętać o możliwości rozpoczęcia działalności w specjalnej strefie ekonomicznej
na obrzeżach Kigali. Operować w niej mogą przedsiębiorstwa działające w sferze: produkcji
przemysłowej, hurtownii komercyjnych, składowania, turystyki i sektora usługowego, IT,
przedsięwzięć o dużej skali w tzw. „user industries”, produkcji artykułów chemicznych, leków,
plastyku. Poza koniecznością spełnienia wymogu odpowiedniego profilu biznesu, działalność musi
opierać się na produkcji, której wyroby są eksportowane przynajmniej w 80% lub aktywności
handlowej z min. 80% re-eksportem dóbr lub aktywności usługowej, zaangażowanej w eksport usług.
Poza tym, wymagane jest od przedsiębiorstwa tworzenie miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych
pracowników o specyficznej, technicznej wiedzy, inwestowanie w przedsięwzięcia o wysokiej
produktywności, dywersyfikowanie oraz rozszerzenie inwestycji i eksportu, wykorzystywanie
lokalnych surowców, tworzenie powiązań gospodarczych oraz przeprowadzanie kontroli
oddziaływania na środowisko naturalne.
4. Funkcjonujący system podatkowy, cła, przetargi
Stawki podatku dochodowego od osób prawnych w Rwandzie kształtują się następująco:
Obroty (RWF)
Stawka podatku
Greater than 50 mln
30% zysku
12,000,001 do 50 mln
3% obrotów
10,001,000 do 12 mln
300,000 RWF
7,001,000 do 10 mln
210,000 RWF
4,001,000 do 7 mln
120,000 RWF
2.000,000 do 4 mln
60,000 RWF
Rezydenci Rwandy w rozumieniu podatkowym opodatkowani są podatkiem dochodowym od osób
fizycznych. Rezydentem Rwandy w rozumieniu podatkowym jest nie tylko osoba posiadająca
permanentną rezydenturę w Rwandzie, czy Rwandczyk reprezentujący Rwandę za granicą, lecz
również każda osoba, której miejsce zwyczajowego przebywania znajduje się w Rwandzie lub, która
przebywa w Rwandzie przynajmniej przez 183 dni w jakimkolwiek okresie 12-miesięcznym (również
w sposób przerywany). Podatek dochodowy od osób fizycznych naliczany jest progresywnie.
Stawki podatku dochodowego od osób fizycznych kształtują się następująco:
Roczny dochód (RWF) lub benefit
Stawka podatku
pierwsze 360 000
0%
6
Kwota 360 001 – 1200 000
20%
Kwota ponad 1200 000
30%
Samochód
10% dochodu związanego z zatrudnieniem
wyłączając wartość świadczenia
20% dochodu związanego z zatrudnieniem
wyłączając wartość świadczenia
10 % dochodu związanego z różnicą pomiędzy
odsetkami naliczonymi, a odsetkami, które byłyby
naliczone dla banków komercyjnych przez Bank
Centralny Rwandy
Pełna wartość rynkowa jest dodawana do dochodu
związanego z zatrudnieniem i opodatkowana jako
ten dochód
Zakwaterowanie
Odsetki od kredytu
Inne benefity
Konieczne jest też opłacanie składki na Fundusz Opieki Socjalnej Rwandy w wysokości 8% od sumy
wynagrodzenia brutto pracownika (5% opłacane przez pradcodawcę, 3% - przez pracownika).
Standardowa stawka podatku VAT to 18%. VAT na eksport produktów i usług wynosi 0%. Produkty
rolnicze, pestycydy i nawozy używane w rolnictwie, produkty i usługi medyczne, usługi i dobra
edukacyjne, transport autobusowy oraz dostawa wody do obszarów wiejskich są zwolnione z
podatku VAT. Podatek akcyzowy nałożony jest w następujący sposób: 5% na soki owocowe, 39% na
lemoniady, 10% na wody mineralne, 60% na piwa, 70% na wina i napoje alkoholowe, 150% na
papierosy, 5-15% na pojazdy, 10% na mleko w proszku, 5% na komunikację telefoniczną. Istnieją
również podatki u źródła. Nałożona jest jednolita stawka 15% na płatności, dywidendy; podatek u
źródła nałożony jest też na komercyjne dobra importowane w postaci 5% nałożonych na podatek
dochodowy od osób prawnych. Przetargi publiczne opodatkowane są stawką 3% od wartości
fakturowanej. Należy też uiścić kwartalną przedpłatę w wysokości 25% od poprzedniej
zadeklarowanej sumy podatku dochodowego. Polska i Rwanda do tej pory nie podpisały umowy o
unikaniu podwójnego opodatkowania.
W związku z faktem, iż Rwanda należy do EAC, na handel wewnątrz Wspólnoty nie są nałożone opłaty
celne. Import/eksport do krajów zewnętrznych podlega wspólnej taryfie celnej EAC, w ramach której:
cło na surowce wynosi 0%, cło na półprodukty wynosi 10%, a cło na produkty gotowe wynosi 25%.
Dokładny wykaz stawek dla firm z UE można znaleźć w bazie danych rynkowych Komisji Europejskiej.
W 2007 r. przyjęto ustawę dotyczącą prawa zamówień publicznych (N° 63/2007 of 30/12/2007). Na
jej podstawie uruchomiono organ kontroli, monitoringu i wsparcia –Urząd Zamówień Publicznych
Rwandy. Celem Urzędu jest zwalczanie praktyk korupcyjnych, budowanie potencjału i wspieranie
dobrych praktyk w dziedzinie zamówień publicznych. Wspomniana ustawa obejmuje wszelkie zasady
funkcjonowania systemu zamówień publicznych. Więcej informacji można uzyskać na stronie
internetowej RPPA.
5. Wsparcie przedsiębiorców zagranicznych ze strony instytucji
rządowych Rwandy
Rwanda oferuje szereg udogodnień inwestycyjnych, najważniejsze z nich to:
7












Ulgi w podatku dochodowym od osób prawnych:
- dla przedsiębiorstw działających w następujących branżach: eksport, produkcja
przemysłowa, energia, ICT, usługi finansowe, budownictwo;
- firmy zagraniczne, których siedziba lub biuro regionalne znajduje się w Kigali, a które
zainwestowały min. 10 mln USD w Rwandzie (przy spełnieniu kilku innych wymogów) są
zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych;
- obniżona stawka podatku CIT, do 15%, stosowana jest dla inwestorów, którzy eksportują
min. 50% produkowanych w Rwandzie przez nich dóbr (oprócz kawy, herbaty i minerałów) i
usług lub dla firm, które inwestują w sektory energii, transportu, ICT lub usług finansowych;
- zwolnienie z konieczności opłacania podatku CIT przez maks. 7 lat dla inwestorów, którzy
zainwestowali w Rwandzie min. 50 mln USD;
- ulgi w podatku dochodowym od osób prawnych od 2% do 7% w zależności od liczby
zatrudnianych Rwandczyków; liczba minimalna, by przedsiębiorstwo kwalifikowało się do ulgi
to 100 zatrudnionych obywateli Rwandy;
- ulgi w podatku dochodowym od osób prawnych od 3% do 5% w zależności od wartości
eksportowanych dóbr z Rwandy; wartość minimalna, by przedsiębiorstwo kwalifikowało się
do ulgi to 3 mln USD.
- niższy podatek dochodowy od osób prawnych (28%-20%) dla firm notowanych na GPW w
Rwandzie; minimalny udział akcji danej firmy posiadanych przez podmioty publiczne, by
przedsiębiorstwo kwalifikowało się do obniżenia stawki to 20%.
Brak restrykcji co do własności lokalnej przez podmioty zagraniczne; zagraniczne podmioty
mogą też posiadać udziały w lokalnych firmach.
Inwestorzy, którzy zainwestowali min. 250 tys. USD w Rwandzie, mogą zatrudnić do 3
zagranicznych pracowników bez konieczności przeprowadzenia testów rynku pracy;
zatrudnienie większej liczby pracowników wymaga przeprowadzenia testu rynku pracy,
chyba że dostępne stanowisko znajduje się na liście „Zawodów Pożadanych” w Rwandzie.
Podmioty zagraniczne, które zainwestowały min. 250 tys. USD, kwalifikują się do uzyskania
Certyfikatu Inwestycyjnego, dzięki któremu mogą otrzymać ulgi inwestycyjne, zwolnienia z
podatku VAT oraz opłat celnych.
Podmioty zagraniczne, które zainwestowały min. 500 tys. USD, kwalifikują się do uzyskania
udogodnień poza-fiskalnych, jak: stała rezydentura, obywatelstwo, czy dostęp do ziemii.
Dostępne są darmowe, początkowe, jednoroczne pozwolenia na pracę oraz stała
rezydentura dla obcokrajowców, których pracodawca wniósł depozyt w wysokości min. 500
tys. USD do rwandyjskiego banku komercyjnego.
Podmioty zagraniczne, które prowadzą w Rwandzie działalność religijną, humanitarną,
charytatywną lub edukacyjną są zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych.
Możliwość przenoszenia straty w poczet kosztów przez 5 lat; strata będzie odjęta od
podstawy opodatkowania w przyszłym okresie.
Jeżeli firma ma obrót w wysokości min. 200 mln RWF (ok. 273 tys. USD), może opłacać VAT i
PAYE nie co miesiąc, lecz co kwartał.
Udostępnienie udogodnienia one-stop shop przez Radę Rozwoju Rwandy (RDB).
Brak restrykcji dotyczących repatriacji zysków,czy przepływu kapitału.
Gwarancja przeciw wywłaszczeniu własności prywatnej.
8


Prawo do dzierżawy nieruchomości gruntowej na okres 99 lat; możliwe jest otrzymanie
certyfikatu własności gruntu, w przypadku uiszczenia opłaty za dzierżawę na 10 lat w przód
oraz poprzez wzniesienie na dzierzawionym gruncie budynku (lub poprzez dokonanie
znaczącego ulepszenia budynku już istniejacego).
Udogodnienia związane z działalnością w specjalnych strefach ekonomicznych: zwolnienie z
importowych opłat celnych, podatku u źródła, podatku od dywidend oraz podatku
dochodowego od osób prawnych, zwolnienie z podatku VAT na import maszyn, sprzętu,
materiałów budowlanych, ułatwienia w przyznawaniu pozwoleń na pracę dla
obcokrajowców.orporate !scal incentive
6. Uwagi praktyczne






Partia rządząca oraz wojsko posiadają dominującą pozycję w sektorze prywatnym w
Rwandzie.
Praktyki korupcyjne są niestety zjawiskiem powszechnym, dlatego też należy liczyć się z
dodatkowymi, nieoficjalnymi kosztami prowadzenia działalności gospodarczej.
Kontakt prywatny, a nawet na poziomie koleżeństwa jest wysoce ceniony, a więc rekomendowany w celu zacieśnienia więzi biznesowych.
Współpraca między Radą Rozwoju Rwandy (RDB) i Urzędem Skarbowym Rwandy (RRA) jest
organiczona, w związku z czym bywa, iż pomimo jasno przedstawionych udogodnień
inwestycyjnych przez RDB, RRA ich nie uznaje.
Nie istnieje prawo, zgodnie z którym wymaga się udziału obywateli Rwandy we własności
inwestycji zagranicznych na terenie Rwandy, jednak zwyczajowo, Rząd Rwandy silnie do tego
zachęca.
Wnioskodawcom z krajów Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej (EAC) przyznaje się pozwolenia
na pracę na zasadach preferencyjnych; Biuro Imigracyjne może odmówić wydania
pozwolenia na pracę dla osoby spoza EAC, jeśli uważa się, że obywatel EAC jest w stanie
podjąć daną pracę.
7. Wartościowe kontakty
Instytucje publiczne w Rwandzie:
Ministerstwo Handlu i Przemysłu
www.minicom.gov.rw
Ministerstwo Infrastruktury
www.mininfra.gov.rw
Bank Centralny Rwandy
www.bnr.rw
Bank Rozwoju Rwandy
www.brd.rw
Rada Rozwoju Rwandy
www.rdb.rw
Urząd Skarbowy Rwandy
www.rra.gov.rw
Urząd Zakupów Publicznych
Rwandy
www.rppa.gov.rw
Miasto Kigali (projekty
inwestycyjne)
www.kigalicity.gov.rw
Ministerstwo Finansów i
Planowania Ekonomicznego
www.minecofin.gov.rw
Ministerstwo Usług Publicznych i
Pracy
www.mifotra.gov.rw
Rada Rozwoju Produktów
Rolniczych
www.naeb.gov.rw
Ministerstwo Zasobów
Naturalnych
www.minirena.gov.rw
iGuide Rwanda (przewodnik
inwestycyjny)
Ministerstwo Spraw
Zagranicznych i Współpracy
Ministerstwo Rolnictwa i
Zasobów Zwierzęcych
9
www.theiguides.org
www.minaffet.gov.rw
www.minagri.gov.rw
Rada Edukacji Rwandy
www.reb.rw
Ministerstwo Edukacji
www.mineduc.gov.rw
Ministerstwo Zdrowia
www.moh.gov.rw
Bank Handlu i Rozwoju Afryki
Wschodniej i Południowej
www.ptabank.org
Grupa Afrykańskiego Banku
Rozwoju
www.afdb.org/en
Izba Rwandy
www.rwandachamber.org
Katalog Biznesowy Rwandy
www.rwanda-rwanda.com
Afrykańskie banki rozwoju:
Wschodnioafrykański Bank
Rozwoju
www.eadb.org
Instytucje prywatne w Rwandzie:
Federacja Sektora Prywatnego
www.PSF.org.rw
Prasa:
Business Daily
www.wn.com/africa_business_daily
Rwanda Express
www.rwandaexpress.rw
The New Times
www.newtimes.co.rw
Kontakt: Katarzyna Pieniążek, [email protected]
10