bezrobocie praca socjalna w polsce i we francji

~\
BPS
Biblioteka Pracownika Socjalnego
B EZROBOCIE
PRACA SOCJALNA
W POLSCE
I WE FRANCJI
INSTYTUCJONALIZACJA
Redakcja
Odile Carre
Ewa Marynowicż-Hetka
Współpraca
A. Bolanowska, N. Daumerie, P. Fustier, A. Hefczyński, H. Kamińska,
K. Krakowski, H. Lasserre, W. Mikolajewicz, J. Piekarski, J. P. Pinel,
E. Pochet, H. Puel, L. Telka, M. Thiollier, M. Zgierska
Tłumaczenie z języka francuskiego
Grażyna Karbowska
Katowice 2002
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie (O. Carre, P. Fustier, E. Marynawicz-Helka, J. Piekarski) ..
11
Część pierwsza
BEZROBOCIE W POLSCE (ŁÓDŹ)
E. Marynowicz-Hetka. J. Piekarski
PARADYGMAT ZMIANY SPOŁECZNEJ W PEDAGOGICE SPOŁECZNEJ
Pedagogika społeczna a zmiany w praktyce społecznej
Podstawowe przesłanki pedagogiki społecznej i jej związek z pracą socjalną
Konkluzja
21
21
26
32
A. Bolanowska
DYNAMIKA BEZROBOCIA W REGIONIE ŁÓDZKIM W KONTEKŚCIE
ZMIAN GOSPODARCZYCH I SPOŁECZNYCH
Najogólniej o przyczynach bezrobocia w Polsce
Istotne cechy polskiego bezrobocia
Zmiany legislacyjne - wymiar indywidualny i instytucjonalny
35
36
38
40
H. Kamińska, A. Hefczyński, L. Telka
SYTUACJA UTRATY PRACY W DOŚWIADCZANIU BEZROBOCIA .
Charakterystyka społeczno-demograficzna badanej populacji
Praca jako wartość
Ja i inni bezrobotni
•
Zmiany spowodowane utratą pracy
Ocena możliwości zmiany
47
47
49
52
53
55
E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski
POSZUKIWANIE PRACY - W KRĘGU OSÓB I INSTYTUCJI
Założenia i problematyka badań
Założenia i przedmiot analizy
63
63
63
Spis treści
Problematyka badań
Wyniki badań
Indywidualne odczucie zmiany a poszukiwanie pracy
Instytucje w poszukiwaniu pracy
Wnioski
Tabele
IV. Mikolajewicz
WYOBRAŻENIA O POMOCY BEZROBOTNYM
Uwagi na temat metody badawczej
Co mówią bezrobotni i doradcy pracy? Opinie i komentarze
Bezrobotni i doradcy pracy o swojej pracy
Bezrobotni o pomocy, jaką otrzymują i doradcy pracy o swojej pracy
Bezrobotni i doradcy pracy o bezrobociu, jego przyczynach i skutkach
Bezrobotni i doradcy pracy o pracodawcach
Czy pomoc jest możliwa? Próba uogólnienia
66
68
68
75
80
84
91
91
94
94
96
97
99
101
Część druga
BEZROBOCIE WE FRANCJI (LYON)
H. Lasserre, E. Pochet
WYOBRAŻENIA SPOŁECZNE I STOSUNEK DO ZATRUDNIENIA MŁODZIEŻY W AGLOMERACJI LYOŃSKIEJ
Opis badań
Charakterystyka badanej populacji
Sposoby włączenia zawodowego (przez pracę)
Włączenie zawodowe niestabilne, względna familiaryzacja ze światem
pracy
Relacje społeczne i zaradność jako główne sposoby dostępu do zatrudnienia
Stosunek do pracy i do zatrudnienia
Utylitarne wyobrażenie o pracy
Praca pomaga także zdobyć uznanie społeczne
Wyobrażenia o szansach i utrudnieniach w otrzymaniu zatrudnienia . . .
109
109
109
110
111
O. Carre, N. Daumerie
WŁĄCZENIE SPOŁECZNE PRZEZ PRACĘ W PRAKTYCE SPOŁECZNEJ. WYOBRAŻENIA MŁODZIEŻY I INSTYTUCJI
Młodzież i zatrudnienie: problematyka i hipotezy
Formy zatrudnienia młodzieży
Język instytucji
Język młodzieży
Hipotezy
115
116
117
118
119
120
107
107
108
108
108
Spis treści
Prezentacja badanej populacji młodych oraz ich otoczenia
Osiedle
Populacja badanych
Kształcenie podstawowe, zawodowe, ustawiczne
Wyobrażenia społeczne badanej populacji
Wyobrażenia społeczne o życiu codziennym: rytm dnia, aktywność społeczna, tryb życia
Wyobrażenia społeczne o pracy
Wyobrażenia społeczne o instytucjach towarzyszących
Przyszłość młodzieży
Funkcje instytucji wobec młodzieży - wyobrażenia społeczne pracowników
instytucji
•
Rodzina i jej rola wychowawcza
Przebieg nauki szkolnej oraz pracy zawodowej
Przebieg procesu włączenia społecznego
Partnerzy społeczni i ich zadania wobec młodzieży
Konkluzja
Młodzież mająca nadzieję na wejście do świata pracy
Populacja młodzieży najbardziej zagrożona
Wyobrażenia instytucji
Podsumowanie
121
121
122
122
124
124
127
130
131
133
134
135
136
139
142
142
143
143
144
H. Puel
WYOBRAŻENIE TECHNOKRATYCZNE: SPÓJNOŚĆ PRZEBIEGU PROCESU WŁĄCZENIA SPOŁECZNEGO
Droga życiowa, statyczność i dynamika
Droga życiowa, czas i odpowiedni moment
Droga życiowa, mediacja i prowadzenie przypadku
Droga życiowa, osiągnięcie celu i niepewność
Droga życiowa, tożsamość i relacja
Droga życiowa, włączenie i zatrudnienie
Konkluzja
145
146
152
157
162
165
169
177
P. Fustier, M. Thiolliere
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE: PROBLEM WŁĄCZENIA DO SPOŁECZEŃSTWA
179
Opis badań
179
Hipotezy badawcze
179
Profilaktyka specjalistyczna
181
Metodologia i przebieg zbierania danych
182
Osoby, z którymi przeprowadzono wywiady
183
Analiza wywiadów
183
Rozważania wstępne
183
Spis treści
Próby znalezienia swojego miejsca w społeczeństwie, poza tradycyjnym zatrudnieniem
Napotkane trudności
Konkluzja
J. P. Pinel
CIERPIENIA PSYCHICZNE I PRAKTYKA TERAPEUTYCZNA W INSTYTUCJACH ZAJMUJĄCYCH SIĘ LUDŹMI MŁODYMI, KTÓRZY DOŚWIADCZAJĄ SYTUACJI WYŁĄCZENIA SPOŁECZNEGO LUB POWAŻNYCH TRUDNOŚCI NA DRODZE DO WŁĄCZENIA SPOŁECZNEGO
Zakres badania
Przedmiot badania i cele
Określenie populacji
'.
Pojęcie wykluczenia społecznego
Czy kwestia wykluczenia społecznego jest przedmiotem właściwym dla
podejścia klinicznego?
Cierpienie, cierpienia
Problematyka
Hipotezy
Metodologia badań
Zakres badań
Technika wywiadu swobodnego
Prezentacja i analiza zebranego materiału badawczego
Młodzież
Trudności profesjonalistów: cierpienie praktyków i praktyki
Ograniczenia, paradoksy i sytuacje bez wyjścia w pracy socjalnej . .
Terapia
Konkluzja
191
201
204
207
207
207
208
208
209
210
212
212
213
213
214
214
214
222
225
229
234
Część trzecia
PODEJŚCIA PORÓWNAWCZE
H. Puel
ELEMENTY SŁUŻĄCE PORÓWNANIU BEZROBOCIA W POLSCE I WE
FRANCJI
Trudność określenia liczby bezrobotnych zarówno w Polsce, jak i we
Francji
Porównywanie bezrobocia w Polsce i we Francji oznaczałoby, iż możliwe jest
scharakteryzowanie tego zjawiska
Inne różnice i podobieństwa poza bardzo zbliżoną, w obu krajach, stopą
bezrobocia
Hipoteza: Polska dołączy do Europy społecznej, dotkniętej bezrobociem,
typu wykluczenia społecznego
251
H. Kamińska, L. Telka
MŁODZIEŻ W POLSCE I WE FRANCJI
253
239
240
243
249
Spis treści
E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski
PRACA SOCJALNA I PROFESJE SPOŁECZNE W POLSCE I WE FRANCJI
Praca socjalna - aktualne kwestie społeczne w kontekście procesu zmiany
Badacze i bezrobocie
Modele pracy socjalnej i profesje społeczne
Konkluzja
259
260
262
269
272
O. Carre, E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, J.P. Pinel
KONKLUZJA
279
ANEKSY
Definicje: bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne H. Puel
Wyobrażenia społeczne O. Carre
Instytucje E. Marynowicz-Hetka, J. P. Pinel
Włączenie społeczne - modele i formy J. P. Pinel
Zarys ewolucji specjalistycznych działań profilaktycznych we Francji
M. Thiolliere
Refleksje z uczestnictwa w badaniach K. Krakowski, M. Zgierska . . . .
Wykaz nazw i skrótów instytucji francuskich
305
309
321
BIBLIOGRAFIA
327
NOTY O AUTORACH
337
287
292
296
302