Teoretyczne podstawy kształcenia (Logopedia)

OPIS PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Specjalność/specjalizacja
Poziom kształcenia:
Profil:
Forma studiów
Rok/semestr
WYDZIAŁ PEDAGOGIKI I PSCYCHOLOGII
INSTYTUT PEDAGOGIKI/ZAKŁAD DYDAKTYKI
LOGOPEDIA
Bez specjalności
studia pierwszego stopnia
nauczycielski
Stacjonarne
I
2
Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł
zawodowy, imię i nazwisko koordynatora
przedmiotu
Dr Ewa Lemańska-Lewandowska
Liczba godzin dydaktycznych i formy zajęć
Liczba punktów ECTS
Rygory
Typ przedmiotu
Język wykładowy
Przedmioty wprowadzające i wymagania
wstępne
30h (stacjonarne) w tym: 15 h konwersatoriów, 15 h wykładów
Razem 2 pkt. ECTS, w tym:
1 pkt. Wykład = 15 h pracy nauczyciela + 15 h pracy studenta (studiowanie
literatury, krytyczna analiza treści wykładu, przygotowanie do zaliczenia)
1 pkt. Konwersatoria = 15 h pracy nauczyciela + 15 h pracy studenta
(krytyczna analiza literatury, praca pisemna - esej, przygotowanie do
kolokwium)
Wykład – egzamin, Konwersatoria - zaliczenie z oceną
Przedmiot z modułu 3A
Język polski
Wiedza uprzednia, wiedza potoczna, własne doświadczenia edukacyjne w
roli ucznia, Wprowadzenie do pedagogiki, Psychologia ogólna, Podstawy
socjologii i socjologia edukacji
W zakresie wiedzy student:
W1: zna elementarną terminologię używaną w dydaktyce i rozumie jej
źródła oraz sposoby jej zastosowania, dostrzega i formułuje problemy
dydaktyczne (KW02)
Efekty kształcenia
W2: zna podstawowe teorie (psychologiczne, socjologiczne, pedagogiczne)
dotyczące uczenia się i nauczania, rozumie specyfikę procesu uczenia,
uwarunkowania, prawidłowości i zakłócenia jego przebiegu, różnorodność
ujęć teoretycznych, w szczególności rozróżnia behawioryzm i
konstruktywizm i ich wpływ na projekty dydaktyczne (KW01, KW02, KW06)
W3: posiada podstawową wiedzę z zakresu organizacji procesu nauczaniauczenia się w różnych instytucjach edukacyjnych: zna metody, strategie,
style nauczania, formy organizacji procesu kształcenia, podejścia do
oceniania (KW02)
W zakresie umiejętności student:
U1: potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu
dydaktyki w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych,
potrafi zinterpretować kierunek ewolucji szkoły współczesnej (KU02)
U2: potrafi dokonywać obserwacji i interpretacji sytuacji dydaktycznej;
rozpoznaje i analizuje wzory i strategie uczenia się, ich powiązania z
różnymi podejściami teoretycznymi do uczenia się (KU02, KU07)
U3: interpretuje poznane modele nauczania potrafi wykorzystać je w
projektowaniu edukacyjnym (KU02, KU07)
U4: potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na
piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień dydaktycznych z
wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z
dorobku pedagogiki i nauk z nią powiązanych oraz z obserwacji
codzienności edukacyjnej (KU02, KU07)
W zakresie kompetencji społecznych student:
K1: jest zorientowany na organizowanie szkolnego środowiska uczenia się
sprzyjającego efektywnemu uczeniu się uczniów, jest zdolny do
kontrolowania i oceniania własnej pracy dydaktyczno - wychowawczej oraz
pracy ucznia (KK01, KK02)
.....................................................
data
.........................................................................................................................................
podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu*
Tab. Opis sposobu sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form zajęć i
sprawdzianów
Efekty kształcenia a forma zajęć
Ocenianie efektów kształcenia
Efekty kształcenia dla **
Forma zajęć
kierunku
Przedmiotu
Sposoby
Efekty
oceniania***
kształcenia dla
przedmiotu
K_W01,
W2
W, K
K_W02
W1, W2, W3
W, K
kolokwium pisemne z
treści konwersatoriów
W2, W3, U1,U4, K1, U2
K_W06
W2
W, K
praca pisemna - esej
na jeden z trzech
podanych tematów
W1, W2, U1, U4, K1
K_U02
U1, U2, U3, U4
W, K
Egzamin pisemny
W1, W2,W3, U1, U2,
U3, U4, K1
K_U07
U2, U3, U4
W, K
K_K01
K1
W, K
K_K02
K1
W, K
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin dydaktycznych
Rok akademicki: (2014/2015) Semestr: (letni)
TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA
PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII
INSTYTUT PEDAGOGIKI/KATEDRA DYDAKTYKI I STUDIÓW NAD KULTURĄ
EDUAKACJI
LOGOPEDIA
Bez specjalności
konwersatoria
15h (stacjonarne)
Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł
zawodowy, imię i nazwisko
prowadzącego daną formę zajęć
Mgr Adam Mroczkowski
Treści programowe realizowane podczas zajęć
W ramach kursu teoretycznych podstaw kształcenia podejmowane są następujące treści:
I Podstawowe pojęcia dydaktyczne
1. Podstawowe pojęcia kreujące ramę teoretyczną przedmiotu (uczenie, uczenie się, kształcenie, nauczanie,
wychowanie, samokształcenie, system oświatowo – wychowawczy, edukacja) oraz ich wzajemne korelacje)
II Systemy dydaktyczne
1. System klasowo-lekcyjny (cechy, specyfika)
2. System dydaktyki tradycyjnej (twórcy, przedstawiciele, organizacja warunków do uczenia się,
zalety, aspekty budzące kontrowersje)
3. System dydaktyki progresywistycznej (twórca, organizacja warunków do uczenia się, zalety, aspekty
budzące kontrowersje)
4. Przesunięcie progresywistyczne (istota, usytuowanie szkoły współczesnej)
III Uczenie się – konteksty, problemy
1. Uczenie się w trzech ujęciach teoretycznych (podejście behawiorystyczne, podejście
konstruktywistyczne, podejście socjokulturowe)
2. Dwa bieguny inspiracji dla dydaktyki (dydaktyka inspirowana behawioryzmem, dydaktyka
inspirowana konstruktywizmem, „grzechy” edukacji wczesnoszkolnej)
3. Modele, wzory i strategie uczenia się (wzory behawioralne, wzory procesualno – poznawcze,
synergia, całościowe uczenie się)
4. Style nauczania (styl zamknięty, styl ramowy, styl negocjacyjny)
IV Organizowanie warunków do uczenia się
1. Wyniki kształcenia – ocena i kontrola (ocenianie, kontrola, rodzaje oceniania, podejście do uczenia
się i oceniania, konwencjonalne techniki oceniania, niekonwencjonalne techniki oceniania)
dyskusja, analiza i interpretacja tekstów źródłowych, indywidualne prace
Metody dydaktyczne
pisemne, praca z książką, notatka macierzowa, debata
Metody i kryteria oceniania
pisemna praca zaliczeniowa; kolokwium
Rygor
zaliczenie z oceną
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca (w tym
portale internetowe)
Arends, R. (1994, 2002). Uczymy się nauczać. Warszawa: WSiP
Gołębniak D. (2003). Szkoła –Kształcenie-Nauczyciel. W: Z Kwieciński, B. Śliwerski
(red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki, (tom II, część II, s. 96-320).
Warszawa: PWN.
Janowski, A. (2002). Pedagogika praktyczna: zarys problematyki – zdrowy
rozsądek – wyniki badań. Warszawa: Fraszka Edukacyjna.
Klus-Stańska, D. (2006). Behawiorystyczne źródła myślenia o nauczaniu, czyli
siedem grzechów głównych wczesnej edukacji. W: D. Klus-Stańska, E. Szatan, D.
Wczesna edukacja. Między schematem a poszukiwaniem nowych ujęć
teoretyczno-badawczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego (s.
15-28).
Kupisiewicz, C. (wszystkie wyd.). Dydaktyka ogólna.
Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki.
Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Okoń, W. (wszystkie wyd.). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej.
Rubacha, K. (2003). Podstawowe pojęcia w pedagogice. W: Z. Kwieciński, B.
Śliwerski (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki, (tom I, s. 24-29). Warszawa:
PWN.
Bauman, T. (red.). Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie.
Bronk (red.). Wczesna edukacja. Między schematem a poszukiwaniem nowych
ujęć teoretyczno-badawczych. Gdańsk: Wyd. UG.
Brophy, J. (2004). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: PWN.
Dembo, M. H. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP.
(s. 217-227).
Fenstermacher, G.D., Soltis, J.F. (2000). Style nauczania. Warszawa: WSiP, s.1277.
Filipiak E. (2012) Rozwijanie zdolności uczenia się. Sopot: GWP
Fisher, R. (1999). Uczymy jak myśleć. Warszawa: WSiP.
Freinet, C. (1993). Niezmienne prawdy pedagogiczne. Otwock: PSAPF.
Łobocki, M. (1992). O uczeniu się - stanowisko psychologii humanistycznej.
Edukacja, 3, s. 26-34.
Janowski, A. (2002). Pedagogika praktyczna: zarys problematyki – zdrowy
rozsądek – wyniki badań. Warszawa: Fraszka Edukacyjna.
Klus-Stańska D.(2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kruszewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela: podręcznik
akademicki. (tom. I). Warszawa: PWN.
Okoń, W. (1997). Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa: WSiP.
Melosik, Z. (1995). Pragmatyzm i edukacja w Stanach Zjednoczonych: między
poglądami Deweya a współczesną rzeczywistością. W: J. Rutkowiak (red.).
Odmiany myślenia o edukacji (S. 93-113). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Philips, D.C., Soltis, J. F. (2003). Podstawy wiedzy o nauczaniu. Gdańsk: GWP.
Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (1999). Wprowadzenie do nauczania. Poznań:
Wyd. Zysk i S-ka.
.....................................................
data
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
......................................................................................................................................
podpis koordynatora przedmiotu
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin dydaktycznych
Rok akademicki: (2014/2015) Semestr: (letni)
TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA
PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII
INSTYTUT PEDAGOGIKI/KATEDRA DYDAKTYKI I STUDIÓW NAD KULTURĄ
EDUKACJI
LOGOPEDIA
Bez specjalności
wykład
15 h (stacjonarne)
Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł
zawodowy, imię i nazwisko
prowadzącego daną formę zajęć
dr Ewa Lemańska-Lewandowska
Treści programowe realizowane podczas zajęć
Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiczna, przedmiot, zadania, metody badań dydaktycznych. Główne
nurty myślenia o edukacji i szkole. Kształtowanie się idei dydaktycznej - system dydaktyczny i jego elementy.
Rodzaje. Analiza porównawcza. Modele szkoły współczesnej. Alternatywne modele edukacji; projekty
edukacyjne, które wpłynęły na uelastycznienie systemu klasowo-lekcyjnego. Uczenie się i jego przebieg.
Istota, specyfika, uwarunkowania, prawidłowości i zakłócenia jego przebiegu, różnorodność ujęć
teoretycznych procesu uczenia się. Behawioralne i poznawcze koncepcje uczenia się i ich konsekwencje dla
kształcenia. Wartości i cele w edukacji. Treść kształcenia. Program szkolny: pojęcie, filozoficzne i
psychologiczne podstawy podejścia do programu szkolnego w ujęciu behawiorystycznym, humanistycznym,
konstruktywistycznym. Proces kształcenia jako związek nauczania i uczenia się. Gnoseologiczne podstawy
procesu kształcenia. Style nauczania. Proces samokształcenia. Zasady kształcenia/zasady projektowania
dydaktycznego. Organizacyjne formy kształcenia: organizacja pracy uczniów na lekcji. Wyniki kształcenia.
Przesłanki i zmiana praktyk oceniania. Szkolne środowisko uczenia się.
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacje multimedialne, dyskusja
Metody i kryteria oceniania
Egzamin pisemny
Rygor
egzamin
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca (w tym
portale internetowe)
Arends, R. (1994, 2002). Uczymy się nauczać. Warszawa: WSiP
Gołębniak D. (2003). Szkoła –Kształcenie-Nauczyciel. W: Z Kwieciński, B. Śliwerski
(red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki, (tom II,część II, s. 96-320).
Warszawa: PWN.
Klus-Stańska, D. (2006). Behawiorystyczne źródła myślenia o nauczaniu, czyli
siedem grzechów głównych wczesnej edukacji. W: D. Klus-Stańska, E. Szatan, D.
Filipiak. E.(2012) Rozwijanie zdolności uczenia się. GWP
Kupisiewicz, C. (wszystkie wyd.). Dydaktyka ogólna.
Okoń, W. (wszystkie wyd.). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej.
Ledzińska M., Czerniawska E.(2011). Psychologia nauczania.
Brophy, J. (2004). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: PWN.
Dembo, M. H. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP.
(s. 217-227).
Fenstermacher, G.D., Soltis, J.F. (2000). Style nauczania. Warszawa: WSiP, s.1277.
Łobocki, M. (1992). O uczeniu się - stanowisko psychologii humanistycznej.
Edukacja, 3, s. 26-34.
Klus-Stańska D.(2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa:
Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kruszewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela: podręcznik
akademicki. (tom. I). Warszawa: PWN.
Okoń, W. (1997). Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa: WSiP.
Melosik, Z. (1995). Pragmatyzm i edukacja w Stanach Zjednoczonych: między
poglądami Deweya a współczesną rzeczywistością. W: J. Rutkowiak (red.).
Odmiany myślenia o edukacji (S. 93-113). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Philips, D.C., Soltis, J. F. (2003). Podstawy wiedzy o nauczaniu. Gdańsk: GWP.
Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (1999). Wprowadzenie do nauczania. Poznań:
Wyd. Zysk i S-ka.
Rutkowiak, J. (2005). Uczenie się jako problem etyczny. O zewnętrznym i
wewnętrznym uczeniu się. W: T. Bauman (red.). Uczenie się jako przedsięwzięcie
na całe życie, (s. 45-61).
.....................................................
data
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
............................................................................................................................. .........
podpis koordynatora przedmiotu