Romantyzm przedlistopadowy

Romantyzm przedlistopadowy
1822-1829
.DOHQGDU]Z\GDU]HĔ
7RZDU]\VWZR)LORPDWyZ0áRG]LHĪRZH]ZLą]NLOLWHUDFNLH
Ɣ ='RáHJD&KRGDNRZVNLÄ26áDZLDĔV]F]\ĨQLHSU]HG«´
Ɣ .D]LPLHU]%URG]LĔVNLÄ2NODV\F]QRĞFLLURPDQW\F]QRĞFL«
Ɣ -DQĝQLDGHFNLÄ2SLVPDFKNODV\F]Q\FKLURPDQW\F]Q\FK´
Ɣ 1821 Aleksander Fredro „Pan Geldhab” (premiera)
Ɣ 1822 ADAM MICKIEWICZ „POEZYJ” T. I
Ɣ 1823 ADAM MICKIEWICZ „POEZYJ” T. II
Ɣ .%URG]LĔVNLÄ2LG\OOLSRGZ]JOĊGHPPRUDOQ\P´
Ɣ 1824 Wyrok na filomatów
Ɣ 1825 ANTONI MALCZEWSKI „MARIA”
Ɣ 0LFKDá*UDERZVNLÄ8ZDJLQDGEDOODGDPL6WHIDQD:LWZLFNLHJR´
Ɣ 0DXU\F\0RFKQDFNLÄ2GXFKXLĨUyGáDFKSRH]MLZ3ROV]F]H´
Ɣ 1826 ADAM MICKIEWICZ „SONETY’
Ɣ
.DOHQGDU]Z\GDU]HĔFG
1826 ALEKSANDER FREDRO „KOMEDIE” T. I
Ɣ3XEOLNDFMDÄ2'<'20à2'2ĝ&,´SRZVW
Ɣ1827 M.Mochnacki „O ‘Sonetach’ Adama Mickiewicza”
Ɣ.%URG]LĔVNLÄ$UW\NXáQDGHVáDQ\]SRZRGXSLVPRSRH]ML
Ɣ w ‘Gazecie Polskiej’ umieszczonych”
Ɣ1827/1828 Fryderyk Chopin „Wariacje B-dur’” op. 2
Ɣ1828 ADAM MICKIEWICZ „KONRAD WALLENROD”
Ɣ6(:(5<1*26=&=<ē6.,Ä=$0(..$1,2:6.,´
Ɣ-Ï=()%=$/(6.,Ä586$à.,´
Ɣ00RFKQDFNLÄ0\ĞOLROLWHUDWXU]HSROVNLHM´
Ɣ0*UDERZVNLÄ0\ĞOLROLWHUDWXU]HSROVNLHM´
Ɣ1829 ADAM MICKIEWICZ „FARYS”, „POEZJE” (Petersburg)
Ɣ1829 F.Chopin, Koncert f-moll op. 21
Ɣ
3XEOLNDFMHVSRG]QDNXRĞZLHFHQLD
1815 Julian Ursyn Niemcewicz „Dwaj panowie Sieciechowie”
Ɣ1815 St. Kostka Potocki „O wymowie i stylu”
Ɣ1815-1819 Towarzystwo Iksów
Ɣ-81LHPFHZLF]ÄĝSLHZ\KLVWRU\F]QH´
Ɣ1816 Maria Wirtemberska „Malwina”
Ɣ-DQ3DZHá:RURQLF]ÄĝZLąW\QLD6\ELOOL´
Ɣ6W.áRNRFNLÄ2LGHLLXF]XFLXQLHVNRĔF]RQRĞFL´
Ɣ/HRQ%RURZVNLÄ8ZDJLQDGSRH]MDLZ\PRZą´
Ɣ$ORM]\)HOLĔVNLÄ%DUEDUD5DG]LZLááyZQD´SRZVW
Ɣ)HOLNV%HUQDWRZLF]1LHUR]VąGQHĞOXE\
Ɣ1820-:RMFLHFK%RJXVáDZVNLÄ']LHáDGUDPDW\F]QH´
Ɣ àXFMD5DXWHQVWUDXFKRZDÄ(PPHOLQDL$UQROI´
Ɣ.OHPHQW\QD7DĔVND/LVW\(OĪELHW\5]HF]\FNLHM
Ɣ
3XEOLNDFMHVSRG]QDNXRĞZLHFHQLDFG
/XGZLN.URSLĔVNLÄ-XOLDL$GROI´
Ɣ1824-1825 J.U.Niemcewicz „Jan z Tenczyna”
Ɣ.7DĔVNDÄ']LHQQLN)UDQFLV]NL.UDVLĔVNLHM´
Ɣ1826 Fryderyk Skarbek „Pan Starosta”
Ɣ(OĪELHWD-DUDF]HZVNDÄ=RILDL(PLOLD´
Ɣ
1815 S.K.Potocki „O sztuce u dawnych, czyli Winkelman polski”
Ɣ1816-Ä:LDGRPRĞFL%UXNRZH´
Ɣ6WDQLVáDZ6WDV]LFÄ5yGOXG]NL´
Ɣ-DQĝQLDGHFNLÄ)LOR]RILDXP\VáXOXG]NLHJR´
Ɣ
I Faza romantyzmu polskiego – literatura przedmiotu
Walka romantyków z klasykami, oprac. S.Kawyn, BN I 183
Idee programowe romantyków polskich, oprac. A. Kowalczykowa BN I 261
M.Maciejewski, 1DURG]LQ\SRZLHĞFLSRHW\FNLHMZ3ROVFH, Wr. 1970
0ĩPLJURG]ND, 3UREOHP\URPDQW\F]QHJRSU]HáRPX'ZDREOLF]DZF]HVQHJR
romantyzmu (Mickiewicz-Malczewski)ZÄ3U]H]ZLHNLLGąFDSRZLHĞü«´UHG
0.DOLQRZVNDL(.LĞODN:
B.Dopart, Mickiewiczowski romantyzm przedlistopadowy, Kr. 1992
M.Stanisz:F]HVQRURPDQW\F]QHVSRU\RSRH]MĊ.U
3ĩELNRZVNL, ÄEROHPĞPLHUWHOQ\PĞFLĞQLRQHPDPVHUFH«Ä
5R]SDF]RĞZLHFRQ\FKXĨUyGHáSU]HáRPXZSRH]MLSROVNLHM, Wr. 1998
M.Stankiewicz-.RSHü, 3RPLĊG]\NODV\F]QRĞFLąDURPDQW\F]QRĞFLą0áRG]L
DXWRU]\:LOQD.U]HPLHĔFDL/ZRZDZREHFSU]HPLDQZOLWHUDWXU]HSROVNLHMODW
1817-1828, Kr. 2010
Wczesny romantyzm polski – JáyZQH]DJDGQLHQLD
Ramy chronologiczne: 1822 – 1829
Ɣ 1822 – Ä%DOODG\LURPDQVH´XWZRUyZZXNáDG]LHURPDQW\F]QHJRF\NOX
literackiego – 3XEOLNDFMDF\NOXSRF]ąWNLHPVSyMQHJRFLąJXUR]ZRMRZHJR
literatury wczesnoromantycznej
Ɣ 1829 – wraz z „Konradem Wallenrodem” (1828) nowa relacja poezji rom. do
U]HF]\ZLVWRĞFLSR]DOLWHUDFNLHM– DWDNĪHQDMZ\ĪV]\SUyJNRQVWUXNF\MQ\SRHPDWX
romantycznego. – 0áRGDNU\W\NDZFKRG]LZHWDSV\QWH]HVWHW\F]QRfilozoficznych i zakamuflowanej polityki. – 3RMDZLDMąVLĊGHELXWDQFL],,JHQHUDFML
URP.UDVLĔVNL6áRZDFNL.RQVWDQW\*DV]\ĔVNL'RPLQLN0DJQXV]HZVNL
Kraszewski
Ɣ Podmiotem zbiorowym wczesnego romantyzmu jest I pokolenie o rozmaitych
GąĪHQLDFKHVWHW\F]QROLWHUDFNLFK
Ɣ 3U]\JRWRZDQLHSU]HPLDQ\RĞZLHFHQLRZR-romantycznej od r. 1817
Ɣ :LOQR0LFNLHZLF]$(2G\QLHF$&KRGĨNR-.RUVDN.U]HPLHQLHF
7=DERURZVNL-.RU]HQLRZVNL+XPDĔ=D-Go-Gra; Lwów
Ɣ
I Faza romantyzmu polskiego – literatura przedmiotu cd.
Romantyzm wczesny obejmuje:
- XVWDQRZLHQLHGRPLQXMąFHJRSUąGXZV]HUHJXZDULDQWyZOXGRZRĞüEDMURQL]P
poezja transcendentalna, mediewizm, egzotyzm/orientalizm), budowa form
JDWXQNRZ\FKEDOODGDVRQHWSRZLHĞüSRHW\FNDGUDPDWURPDQW\F]Q\F\NO
- tworzenie nowego programu literatury narodowej;
- SRZRáDQLHGRLVWQLHQLDSURJUDPRZHMLWRZDU]\V]ąFHMNU\W\NLOLWHUDFNLHM
XWZRU]HQLHDGHNZDWQHMĞZLDGRPRĞFLOLWHUDFNLHML]Z\FLĊVNąEDWDOLĊSU]HáRPX
URPDQW\F]QHJRVSRU\SU]HáRPXURPDQW\F]QHJR
- dalszy proces regionalizacji literatury narodowej;
- IRUPRZDQLHVLĊPáRGRURPDQW\F]QHMOLWHUDFNR-muzycznej kultury w Warszawie
&KRSLQ0RFKQDFNL6WHIDQ:LWZLFNL-%=DOHVNL-DQ/XGZLNĩXNRZVNLLLQ
Neoklasycyzm
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
7HUPLQÄQHRNODV\F\]PÄPDZLHOH]QDF]HĔ0LQ
- ]RVWDáRGQLHVLRQ\GRWZyUF]RĞFLOLWHUDFNLHMLDUW\VW\F]QHMSRáRZ\
;9,,,ZLSyĨQLHMV]\FKGHNDGSR]RVWDMąFHMSRGZSá\ZHPDOER
QRZ\FKNRQFHSFMLVWDURĪ\WQLF]\FKRUD]RGNU\üDUFKHRORJLF]Q\FKDOER
RUJDQLF\VW\F]QHJR]ZURWXĞZLDWRSRJOąGRZHJR&KULVWRSK:LOLEDOG
Gluck, Joseph Haydn, W.A. Mozart; Jean-Louis David, Anton Rafael
Mengs, Jacob Carstens; Antonio Canova, Bertel Thorvaldsen)
- RNUHĞODRQQXUWWRZDU]\V]ąF\SUąGRZLGRPLQXMąFHPXZRNUHVLH
URPDQW\]PXGODQDVVHQVQDMZDĪQLHMV]\
- nazywano neoklasykami pisarzy lat 1850-1880 (doby
SRVWURPDQW\F]QHMNWyU]\Z\VWąSLOLSU]HFLZURPDQW\]PRZLMDNR
ZLHOELFLHOH*UHFMLDUFKDLF]QHMLG]LNLHMOXEUHSXEOLNDĔVNLFKL
politeistycznych Aten;
- WDNQD]ZDQRUyZQLHĪ]HVSyáWHQGHQFMLZOLWHUDWXU]H;;Z
RG]QDF]DMąF\FKVLĊQDZLą]\ZDQLHPGRWUDG\FMLOLWHUDFNLHMLNXOWXURZHM
1HRNODV\F\]PWRZDU]\V]ąF\SUąGRZLURPDQW\F]QHPX
SU]HMDZLDPLQFHFK\QDVWĊSXMąFH
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
3RGOHJDáSURFHVRPSOXUDOL]DFMLNXOWXU\IUDJPHQWDU\]DFMLREUD]yZ
ĞZLDWDĞZLDWRSRJOąGyZXKLVWRU\F]QLHQLXL]LQG\ZLGXDOL]RZDQLX
literatury i sztuki – VWąGMHJR]UyĪQLFRZDQLHZLHORZDULDQWRZD
dynamika.
8F]HVWQLF]\áZSU]HPLDQDFKNXOWXU\GXFKRZHMSRG]QDNLHP
organicyzmu, historyzmu, russoizmu, idealizmu kantowskiego itp.
8MDZQLáVLĊMDNRSRGVWDZRZDOXESRERF]QDPHWRGDOLWHUDFNDZ
WZyUF]RĞFLDXWRUyZNLONXSRNROHĔ%\OLQHRNODV\F\VWDPLPLQ*RHWKH
i Schiller, Vittorio Alfieri, André Chénier, William Blake, Johann
Christian Friedrich Hölderlin, Fredro; z pokolenia Mickiewicza - Alfred
de Vigny, Victor Hugo, Giacomo Leopardi, Aleksander Puszkin.
$QW\NWUDFLVWDWXVSRZV]HFKQLHLSRQDGF]DVRZRZDĪQHJRNDQRQX
sztuki, status natury – VWDáVLĊ]PLHQQąLVSRUQąWUDG\FMąGRNWyUHM
QDZLą]\ZDQRSRSU]H]VW\OL]DFMHJDWXQNRZHWHPDW\DUFKHW\S\
kultury.
cd.
Ɣ
Ɣ
Ɣ
1DWXUDVWDMHVLĊ– LGHąQDWXU\]PLHQQąZ\SUDFRZDQąZZDUXQNDFK
KLVWRU\F]Q\FKZUHDOLDFKQRZRĪ\WQHMILOR]RILLS\WDMąFHMUDF]HMR
SR]QDQLHQLĪRE\WQDXNLF\ZLOL]DFMLPLHMVNR-SU]HP\VáRZHM
(VWHW\F]QDLGHDQDĞODGRZDQLDQDWXU\SU]HUDG]DVLĊDQWURSRORJLF]Q\
dramat poszukiwania Natury.
8WUDFRQąLSRV]XNLZDQą1DWXUĊRG]\VNXMHQHRNODV\F\VWDZSRVWDFL
LGHDáXSLĊNQDSUDZG\FLHOHVQHMREHFQRĞFLĞZLDWDZROQRĞFLSHáQL
F]áRZLHF]HĔVWZDGREUDZVSyOQHJR%XGXMHQDW\PIXQGDPHQFLH
6W\ORNWyU\PZLHĪHMHVWMHVWRQF]\PĞXPRZQ\PĪHMHVW
KLVWRU\F]QąNRQZHQFMąZV]DNĪHZLPLĊSRQDGKLVWRU\F]Q\FKGąĪHĔL
ZDUWRĞFLNODV\F\]PXSRHWDSURSRQXMHyZ6W\OMDNRMĊ]\NZVSyOQRW\
HNVSUHVMĊSRQDGMHGQRVWNRZąMDNRGREURXQLZHUVDOQH
1HRNODV\F\]PSRU]XFDSU]HSLV\LUHJXá\E\]DZU]HüZ)250,(
25*$1,&=1(-G]LHáDSRHW\FNLHJRUyĪQHWRQDFMHDXWRUVNLHM
SRGPLRWRZRĞFLUR]PDLWHPRĪOLZRĞFLHVWHW\F]QHOLWHUDWXU\RUD]
GRĞZLDGF]HQLDLSUHIHUHQFMHNXOWXUDOQHUR]V]HU]DMąFHJRVLĊJURQD
Mickiewicz przedlistopadowy
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Mickiewicz przedlistopadowy jako: twórca pluralistycznej poezji
nowoczesnej; twórca literatury romantycznej; twórca romantycznej
literatury narodowej.
'\QDPLNDWZyUF]RĞFLSU]HGOLVWRSDGRZHM0LFNLHZLF]D
- 1) juwenilia 1817-1819: terminowanie w szkole wolterowskiej
(znakomita stylizacja Zima miejska); wiersze filomackie programowe
(-XĪVLĊ]SRJRGQ\FKQLHELRVRüPD]GDUáDVPXWQD) i ludyczne (tzw.
jamby);
- 2) 1819-RNUHVZLOHĔVNR-NRZLHĔVNLURPDQW\]PSRG]QDNLHP
OXGRZRĞFLRUD]QHRNODV\F\]PLVHQW\PHQWDOL]PPoezyj t. I i II);
- 3) 1824-RNUHV]V\áNRZ\GUXJLZF]HVQRURPDQW\F]Q\SURJUDP
literacki pod znakiem poezji transcendentalnej, egzotyzmu i
mediewizmu (Sonety krymskie, Konrad Wallenrod, Farys);
- SUyJURPDQW\]PXGRMU]DáHJRKonrad Wallenrod, O krytykach i
cd.
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
ĝZLDGRPRĞüOLWHUDFND0LFNLHZLF]D
- ZDUVWZDNXOWXURZDLGHDOLWHUDWXU\QDURGRZHMQDZLą]XMąFHMGR
URG]LP\FKWUDG\FMLLVáXĪąFHMĪ\FLX]ELRURZHPXKLVWRU\F]QD
polityczna *UDĪ\QD; humanitarne, demokratyczne Dziady);
- ZDUVWZDHWRVRZDRGSRZLDGDMąFDNRQFHSFMLSRHW\
ZV]HFKVWURQQHJRSRUXV]DMąFHJRVLĊQDREV]DU]HUyĪQRUDNLFK
PRĪOLZRĞFLQRZRF]HVQHMOLWHUDWXU\HXURSHMVNLHMZ]RUHP*RHWKHJR
- ZDUVWZDHVWHW\F]QDREHMPXMąFDNRQNUHWQHM]DáRĪHQLDURPDQW\F]QHM
(preferowanej) oraz neoklasycystycznej i sentymentalnej praktyki
poetyckiej.
Wypowiedzi programowe: O poezji romantycznej, +\PQQDG]LHĔ
Zwiastowania N.P. Maryi, 2GDGRPáRGRĞFL, 5RPDQW\F]QRĞü, fragm.
Dziadów; ramowe Sonety krymskie, Goethe i Bajron, fragm. Konrada
Wallenroda, O krytykach i recenzentach warszawskich.
cd.
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
Ɣ
5yĪQLFDPLĊG]\ZLOHĔVNR-NRZLHĔVNLPDÄ]V\áNRZ\P´SURJUDPHP
literackim Mickiewicza:
- :F]HĞQLHMSRWU]HEĊL]QDF]HQLHURPDQW\]PXV\WXRZDáRQQDWHUHQLH
SRH]MLQDURGRZHMSyĨQLHMUR]SDWUXMHWĊVSUDZĊ]SXQNWXZLG]HQLD
LQG\ZLGXDOQRĞFLG]LHZLĊWQDVWRZLHF]QHM
- :F]HĞQLHMURPDQW\]PDUFKDLF]QąLPHGLHZDOQąUHWURVSHNW\Zą
SyĨQLHMIHQRPHQHPZVSyáF]HVQ\P– SU]HV]áRĞü]DĞU\VXMHVLĊSU]H]
SU\]PDWMHGQHM]SRWU]HEF]áRZLHNDQRZRF]HVQHJRSRWU]HE\KLVWRULL
- 'DZQLHMXMPRZDáURPDQW\]P]DVDGQLF]RZVNDOLOLWHUDWXU\
QDURGRZHMÄV]NRá\QDURGRZH´WHUD]XPLHV]F]DJRZ
ponadnarodowym uniwersum kultury i przypisuje bardziej
]UyĪQLFRZDQąJHQHDORJLĊ
- :PHWRG]LHNU\W\F]QHMSU]HMĞFLHRG]DU\VyZKLVWRU\F]QRNXOWXURZ\FK
GRS\WDĔRHWRVSRHW\SURFHVWZyUF]\LĞURGNLHVWHW\F]QHREHFQLH
Z\Sá\ZDMąFH]Z\REUDĨQLLXF]XFLDZLHF]Q\FKĪ\ZLRáyZSRH]ML
Romantyzm polski
ID]DĞURGNRZD-1849
Kalendarium
3RF]ąWHNWZyUF]RĞFLPLJUDF\MQHM0LFNLHZLF]D'HELXW\QRZHJRSRNROHQLD
(1828-=\JPXQW.UDVLĔVNL-XOLXV]6áRZDFNL'RPLQLN0DJQXV]HZVNL
.RQVWDQW\*DV]\ĔVNLÄ3DPLĊWQLNGOD3áFL3LĊNQHM´
Ɣ
1829-1830 Narodziny romantyzmu insurekcyjnego: Recepcja „Konrada
:DOOHQURGD´3RJU]HEPDUV]6ąGX6HMPRZHJR3LRWUD%LHOLĔVNLHJR
6SU]\VLĊĪHQLH:\VRFNLHJR3RHFL- konspiratorzy.
Ɣ
3ROHPLNDZRNyáÄ3LVPUR]PDLW\FK´%URG]LĔVNLHJR
Ɣ 0RFKQDFNLHJRÄ2OLWHUDWXU]HSROVNLHMZZLHNXG]LHZLĊWQDVW\P´
Ɣ
Ɣ
1830-3RZVWDQLHLZ\FKRGĨVWZR.UDML(PLJUDFMD
Kalendarium
Ä.VLĊJLQDURGXSROVNLHJRLSLHOJU]\PVWZDSROVNLHJR´,,,F]Ä']LDGyZ´
premiera „Pana Jowialskiego”; powst. Towarzystwo Historyczno-Literackie w
3DU\ĪX]DPNQLĊFLHXQLZHUV\WHWyZZ:LOQLHL:DUV]DZLH
Ɣ3UHPLHUDÄĝOXEyZSDQLHĔVNLFK´Ä3RH]MH´6áRZDFNLHJRW,,,L6WHIDQD
*DUF]\ĔVNLHJR]DPNQ/LFHXP.U]HPLHQLHFNLHJR
Ɣ1834 „Pan Tadeusz”; premiera „Zemsty”; „Kordian”; „Agaj-Han”;
Mochnacki
„Powstanie narodu polskiego w 1830 i 1831 roku”; „Ziewonia”
Ɣ1835 „Nie-%RVNDNRPHGLD´Ä3LHĞQL-DQXV]D´:3ROD$)UHGURÄ'RĪ\ZRFLH´
Ä1RZDHSRNDSRH]MLSROVNLHM´6*RV]F]\ĔVNLHJRXPLHUD.D]LPLHU]%URG]LĔVNL
Ɣ1836 Mickiewicz „Poezje” t. VIII („Zdania i uwagi”); „Irydion”; J. Lelewela „Polska
RGUDG]DMąFDVLĊ´]DáRĪ7RZDU]\VWZD/LWHUDFNR-6áRZDĔVNLHJR
Ɣ1837-1840 M.Grabowski „Literatura i krytyka”;
Ɣ1838 „Anhelli”; A. Cieszkowski „Prolegomena zur Historiosophie”;
ƔÄ%DOODG\QD´Ä3DPLąWNL6RSOLF\´
Ɣ1839-/LU\NLOR]DĔVNLH-1844 Prelekcje paryskie;
Ɣ
Ä/LOOD:HQHGD´Ä7U]\P\ĞOL/LJHQ]\´:3ROÄ3U]\JRG\%HQHG\NWD
Winnickiego”; „Poezje” E. Wasilewskiego; Debiut prasowy Cypriana Norwida;
ÄPáRGDSLĞPLHQQRĞüZDUV]DZVND´-,.UDV]HZVNLÄ:VSRPQLHQLD:Rá\QLD
Polesia i Litwy”;
ƔÄ%HQLRZVNL´.UDVLĔVNLHJR=.Ä.LONDVáyZR-XOLXV]X6áRZDFNLP´SRZVW
koteria petersburska; umiera J.U. Niemcewicz;
ƔÄ.UyO]DPF]\VND´2.ROEHUJÄ3LHĞQLOXGXSROVNLHJR´Ä%LHVLDGD´
7RZLDĔVNLHJRÄ&KRZDQQD´%7UHQWRZVNLHJR
ƔÄ3U]HGĞZLW´Ä.VLąG]0DUHN´Ä8ODQD´Ä/DWDUQLDF]DUQRNVLĊVND´3ROÄ3LHĞĔ
o ziemi naszej”; J. Korzeniowski „Karpaccy górale”;
ƔÄ6HQVUHEUQ\6DORPHL´.VLąĪĊ1LH]áRPQ\´/6]W\UPHUÄ3RZLHĞFL
QLHERV]F]\ND3DQWRIOD´5%HUZLĔGVNLÄ3RH]MH´
Ɣ
1844-1846 A. Fredro „Trzy po trzy” (powst.);
Ɣ1845-1846 H. Rzewuski „Listopad”;
Ɣ Ä3VDOP\SU]\V]áRĞFL´Ä2GSRZLHGĨQD3VDOP\SU]\V]áRĞFL´('HPERZVNL
Ä3LĞPLHQQLFWZRSROVNLHZ]DU\VLH´
Ɣ1846 „Poganka”, „Spekulant”;
J.I. Kraszewski „Zygmuntowskie czasy”;
Kijowska „Gwiazda”
Ɣ1847 „Król-'XFK5DSVRG,´Ä2VWDWQL´Ä']LHĔG]LVLHMV]\´Ä.ROORNDFMD´5
=PRUVNLÄ/HVáDZ´.8MHMVNLÄ6NDUJL-HUHPLHJR´
Ɣ*(KUHQEHUJÄ'ĨZLĊNLPLQLRQ\FKODW´7/HQDUWRZLF]Ä=LHPLDSROVNDZ
obrazkach”; 1848-1849 Wiosna Ludów;
Ɣ&1RUZLGÄ3LHĞQLVSRáHF]QHMF]WHU\VWURQ´XPLHUDMą&KRSLQL
6áRZDFNL
Ɣ
Literatura przedmiotu
06WUDV]HZVNDĪ\FLHOLW:LHONLHM(PLJUDFMLZH)UDQFML-1840, W. 1970;
Ɣ$:LWNRZVND&]HĞüLVNDQGDOH2HPLJUDF\MQ\PGRĞZLDGF]HQLX3RODNyZ*G
1997;
ƔLiteratura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, t. I-III;
ƔS. Kawyn, Literatura polska w Kraju w latach 1831-àyGĨ
ƔA. Walicki, Filozofia a mesjanizm […], W. 1970;
ƔW. Weintraub, Poeta i prorok […], W. 1983;
Ɣ$:DĞNR5RPDQW\F]Q\VDUPDW\]P>«@.U
Ɣ$:DĞNR=\JPXQW.UDVLĔVNL2EOLF]DSRHW\.U
Ɣ-.OHLQHU=.UDVLĔVNL6WXGLD:
Ɣ:6]WXUF,URQLDURPDQW\F]QD3RMĊFLHJUDQLFHLSRHW\ND:
Ɣ0&LHĞOD-Korytowska, Romantyczna poezja mistyczna […], Kr. 1989;
Ɣ6áRZDFNLPLVW\F]Q\>«@UHG0-DQLRQL0ĩPLJURG]ND:
Ɣ0-DQLRQ*RUąF]NDURPDQW\F]QD:
Ɣ
Literatura przedmiotu
%'RSDUW5RPDQW\]PSROVNLSOXUDOL]PSUąGyZLV\QNUHW\]PG]LHáD.U
B. Dopart, Poemat profetyczny […], Kr. 2002;
J. Bachórz, Jak pachnie na Litwie Mickiewicza, Gd. 2003;
J. Bachórz, Romantyzm i romanse […], Gd. 2005;
0ĩPLJURG]ND3U]H]ZLHNLLGąFDSRZLHĞü>«@:
$=LRáRZLF]0LVWHULDSROVNLH>«@.U
$=LRáRZLF]'UDPDWLURPDQW\F]QHÄ-D´>«@.U
A. Kurska, Fragment romantyczny, Wr. 1989;
.6WĊSQLN3RHW\NDJDZĊG\ZLHUV]RZDQHM:U
00DFLHMHZVNLÄ&KRü5DG]LZLááDOHPF]áRZLHN«´.U
5RPDW\F]QDJDZĊGDV]ODFKHFND$QWRORJLDRSUDF$:DĞNR.U
J. Kamionka-Straszakowa, „Do ziemi naszej”, Kr. 1988;
Z. Sudolski, Polski list romantyczny, Kr. 1997
Zagadnienia
ĩ\FLHOLWHUDFNLHLNXOWXUDOQH:LHONLHM(PLJUDFMLL.UDMXRĞURGNLWZyUF\LQVW\WXFMH
Konteksty europejskie, historia. Drugie i trzecie pokolenie romantyzmu;
Ɣ5R]ZyMSUąGXURPDQW\F]QHJRSURIHW\]PQHRVDUPDW\]PURPDQW\]P
KLVWRULR]RILF]Q\.UDVLĔVNLHJRLURQL]PLPLVW\F\]P6áRZDFNLHJR
Ɣ0LFNLHZLF]DGURJDGRNUHVXOLWHUDWXU\.UDVLĔVNLHJRSRH]MDP\ĞOL6áRZDFNL–
wirtuoz, indywidualista;
Ɣ3OXUDOL]PSUąGyZQHRNODV\F\]P)UHGU\UHDOL]P.UDV]HZVNLHJRL
Korzeniowskiego;
Ɣ)RUP\OLWHUDFNLHPLĊG]\ÄZLHONLPSRHPDWHP´GUDPDW\F]Q\PQDUUDF\MQ\PD
SRZLHĞFLą3RZLHĞüURPDQW\F]QDZVSyáF]HVQDKLVWRU\F]QDLUHDOLVW\F]QD
/LU\NDURPDQW\NyZ0DáHIRUP\QRZHODJDZĊGD3RGUyĪRSLVDUVWZR
epistolografia;
Ɣ