Sylabus przedmiotu - Syjon

Sylabus przedmiotu
Przedmiot:
Magia w kulturze
Kierunek: Etnologia, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012
Tytuł lub szczegółowa
Magia w kulturze
nazwa przedmiotu:
Rok/Semestr: I/2
Liczba godzin: 30,0
Nauczyciel: Wójtowicz, Magdalena, mgr
Forma zajęć: ćwiczenia
Rodzaj zaliczenia: zaliczenie na ocenę
Punkty ECTS: 2,0
Godzinowe
ekwiwalenty punktów
ECTS (łączna liczba
godzin w semestrze):
0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji
30,0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć
dydaktycznych
0 Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych
0 Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów
0 Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu
Student potrafi:
Sformułować definicje magii w ujęciu antropologicznym oraz podać jej szczegółową
charakterystykę
Wymienić badaczy, którzy zajmowali się tym zagadnieniem i podać ich zasadnicze tezy
Wstępne wymagania:
Wymienia przejawy funkcjonowania magii w kulturze tradycyjnej i współczesnej
Analizować i interpretować funkcjonowanie magii w kulturze w kategoriach naukowych, a nie
wartościujących
Analizować tradycyjne i współczesne teksty kultury, w których pojawia się magia oraz
interpretować ich kulturowe i społeczne znaczenie
Wyznaczać i interpretować podstawowe przejawy funkcjonowania magii w kulturze współczesnej
• dyskusja dydaktyczna
Metody dydaktyczne: • film
• wykład informacyjny
1. Definicja magii (M. Buchowski), istota myślenia magicznego
2. Magia w ujęciu antropologicznym (G. Frazer, B. Malinowski, C. Levi-Strauss, E. Leach, Herbert,
Mauss)
3. Magia a religia (E. Durkheim), magia schrystianizowana (K. Moszyński, J.S. Bystroń, R.
Tomicki, J. Kajfosz)
4. Magia a przestrzeń i czas (tu magia dobrego początku)
5. Rodzaje magii (wróżbiarstwo, magia apotropeiczna, miłosna, biała)
Zakres tematów: 6. Czarna magia, sabat czarownic
7. Magia słowa
8. Magia liczb
9. Magia liczb
10. Magiczne przedmioty i atrybuty: lustro, mak, jajko i inne
11. Pieczywo w działaniach magicznych
12. Magia we współczesnej kulturze
13. Magia we współczesnej kulturze (film)
Forma oceniania:
• obecność na zajęciach
• ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
1. Adamowski Jan,Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne , Lublin 1999.
2. Adamowski Jan,Lubelskie przekazy o zachowaniach magicznych , „Etnolingwistyka” 13, Lublin
2001, red. J. Bartmiński, s. 247–265.
3. Buchowski Michał, [hasło]Magia, [w:]Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Zofia
Staszczak, Warszawa-Poznań 1987.
4. Buchowski Michał,Magia. Jej funkcje i struktura, Poznań 1986.
5. Budziszewska Wanda,Z semantyki magii, „Etnolingwistyka”, 1990, nr 3, pod red. J.
Bartmińskiego, s. 7–19.
6. Engelking Anna,Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Wrocław 2000.
7. Frazer James George,Złota gałąź,przekł. Henryk Krzeczkowski, Warszawa 1965, s. 37.
8. Grant Gabriel,Biała i czarna magia, Wrocław 2002
9. Grębecka Zuzanna,Słowo magiczne poddane technologii. Magia ludowa w praktykach
postsowieckiej kultury popularnej, Kraków 2006.
10. Jerzak-Gierszewska Teresa,Religia a magia. Klasyczne koncepcje antropologiczne , Poznań
1995.
11. Kajfosz Jan,Magia w potocznej narracji, Katowice 2009.
12. Kotula Franciszek,Przeciw urokom: wierzenia i obrzędy u Podgórzan, Lakowiaków,
Rzeszowiaków, Warszawa 1989.
13. Kowalski Piotr,Kultura magiczna. Przesąd, omen, znaczenie, Warszawa 2007.
Literatura: 14. Malinowski Bronisław,Ogrody koralowe i ich magia. Studium metod uprawy ziemi oraz
obrzędów towarzyszących rolnictwu na Wyspach Trobrianda. Język magii i ogrodnictwa , [w:]
Dzieła, t. 5, przeł. Barbara Leś, Warszawa 1987.
15. Malinowski Bronisław,Magia, nauka i religia, [w:]Dzieła, t. 7, przeł. Barbara Leś i Dorota
Praszałowicz, Warszawa 1990.
16. Moszyński Kazimierz,Kultura ludowa Słowian, cz. 2.,Kultura duchowa, Warszawa 1965.
17. Szafrański Adam,„Nowa antropologia” wobec dawniejszych koncepcji magii i religii , Kraków
2000.
18. Tambiach Stanley,Magia, nauka, religia a zakres racjonalności , przeł. Bartosz Chlebowicz,
Kraków 2007.
19. Tomiccy Janina i Ryszard,Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka, Warszawa 1975.
20. Tomicki Ryszard,Religijność ludowa[w:]Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, t.2, red.
Maria Biernacka, Maria Frankowska, Wanda Paprocka, Wrocław- Warszawa-Kraków-GdańskŁódź 1981, s. 29-68.
21. Wójtowicz Magdalena,Komunikacja człowieka z sacrum na przykładzie magii i semantyki liczb ,
„Przegląd Religioznawczy” 2012, nr 4 (246), s. 197-206.
22. Wójtowicz Magdalena,Magia słowa w przekazach ustnych z Lubelszczyzny – aspekt pozytywny
, „Poznańskie Studia Slawistyczne” 2012, nr 3, s. 201-213.
23. Wójtowicz Magdalena,Pokropił ich święcono wodo i splunął do tyłu – elementy magiczne w
tradycyjnej religijności południowego Podlasia , [w:]Tam na Podlasi III.Wierzenia i religijność,
red. Jan Adamowski, Marta Wójcicka, Wola Osowińska 2011, s. 175-182.