Wyplata_wynagrodzenia

Wypłata wynagrodzenia
Pracodawca jest zobowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie
określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Jeżeli pracodawca nie
ma obowiązku tworzenia regulaminu pracy, o miejscu, terminie i czasie wypłaty
wynagrodzenia informuje pracownika w pisemnej informacji. Wypłata wynagrodzenia
powinna nastąpić w formie pieniężnej. Częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie
niż pieniężna jest możliwe tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy
lub układ zbiorowy pracy. Wypłata wynagrodzenia w inny sposób niż do rąk pracownika
może nastąpić tylko wtedy, gdy tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio
wyrazi na to zgodę na piśmie. Wypłaty wynagrodzenia pracodawca dokonuje co najmniej raz
w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Wynagrodzenie płatne raz w miesiącu
wypłaca się z dołu, do 10 dnia następnego miesiąca kalendarzowego. W przypadku
opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia pracownik ma prawo do odsetek ustawowych za czas
opóźnienia. Odsetki przysługują również wtedy, gdy pracownik nie poniósł żadnej szkody z
powodu nieterminowej wypłaty wynagrodzenia oraz gdy opóźnienie było następstwem
okoliczności, za które pracodawca nie ponosi odpowiedzialności. Odsetki przysługują
pracownikowi za czas opóźnienia także w części, od której pracodawca odprowadził składki
na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy
od osób fizycznych. Odsetki są więc naliczane od zaległego wynagrodzenia brutto.
Niezależnie od odsetek, pracownik może żądać odszkodowania za szkodę, którą poniósł w
wyniku opóźnienia. Muszą być wówczas spełnione następujące warunki:
• pracownik poniósł rzeczywistą szkodę w wyniku nieterminowej wypłaty wynagrodzenia,
• opóźnienie
nastąpiło
w
wyniku
okoliczności,
za
które
pracodawca
ponosi
odpowiedzialność.
Terminowa wypłata wynagrodzenia jest jednym z podstawowych obowiązków
pracodawcy.
Niewypłacenie wynagrodzenia w terminie jest wykroczeniem przeciwko prawom
pracownika (art. 282 § 1 pkt 1 k.p.). Ponadto w takiej sytuacji pracownik ma prawo rozwiązać
umowę o pracę bez wypowiedzenia (art. 55 § 11 k.p.).
Dokumentacja płacowa
Na dokumentację płacową, do której prowadzenia są zobowiązani pracodawcy, składają
się przede wszystkim:
• lista płac,
• imienna karta wynagrodzenia.
Lista płac pracowników
Lista płac jest podstawą do wypłacenia wynagrodzenia pracownikom (zleceniobiorcom).
Sporządzana jest dla wszystkich pracowników na podstawie innych dokumentów płacowych i
kadrowych, m.in. umowy o pracę, wykazu godzin nadliczbowych, wykazu prowizji, nagród,
zwolnień lekarskich. Lista płac powinna zawierać pewne stałe elementy, takie jak: nazwa
pracodawcy, numery stron, miesiąc, którego dotyczy, data sporządzenia i podpis osoby
sporządzającej i zatwierdzającej. Lista płac jest dowodem na:
• udokumentowanie środków pracodawcy przeznaczonych na wynagrodzenie,
• rozliczenie pracodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz
zasiłków finansowanych z budżetu państwa oraz z funduszu ubezpieczeń społecznych,
• rozliczenie pracodawcy z zobowiązań wobec urzędu skarbowego, czyli stanowi podstawę
do odprowadzenia do US zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Imienna karta wynagrodzeń pracowników
Pracodawca ma obowiązek założyć i prowadzić odrębnie dla każdego pracownika imienną
kartę wypłacanego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą. Karta
umożliwia pracodawcy kontrolę realizacji uprawnień pracowniczych, a pracownikowi
sprawdzenie, czy otrzymał wszystkie należne mu świadczenia. Karta wynagrodzeń
pracownika powinna zawierać:
• podstawowe dane osobowe dotyczące danego pracownika,
• nazwę urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania, w którym pracownik
będzie składał roczne zeznanie podatkowe,
• informacje dotyczące zatrudnienia, czyli datę przyjęcia do pracy, rodzaj umowy o pracę,
wymiar etatu, stanowisko, wysokość i rodzaj wynagrodzenia.
Imienna karta wynagrodzeń powinna zawierać dokładne zestawienie:
• wynagrodzeń i świadczeń z tytułu zatrudnienia, jak również
• składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
• zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych,
• dokonanych potrąceń oraz
• kwotę netto.
Karta wynagrodzenia służy jako pomoc przy sprawdzeniu deklaracji PIT, deklaracji ZUS,
dlatego powinna być prowadzona w sposób jasny i przejrzysty.
Ponadto na karcie wynagrodzeń należy umieścić informację dotyczącą:
• rodzaju kosztów uzyskania przychodów,
• oświadczenia pracownika dla celów obliczenia miesięcznych zaliczek na podatek
dochodowy od osób fizycznych,
• podstaw składek emerytalno-rentowych z innych zakładów pracy, jeżeli takie występowały
lub występują,
• informacji o obniżeniu podatku w związku ze wspólnym rozliczaniem małżonków lub osób
samotnie wychowujących dzieci.