Pińczyce - wieś w Polsce położona na Garbie Woźnickim, w
Transkrypt
Pińczyce - wieś w Polsce położona na Garbie Woźnickim, w
Pińczyce - wieś w Polsce położona na Garbie Woźnickim, w okolicach rzeki Brynicy, w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Koziegłowy. Wieś Pińczyce, składa się z dawnej wsi Pieńczyce oraz sąsiedniej wsi Huta Szklana. Jest to miejscowość słynąca przede wszystkim z pięknego zabytkowego kościółka z XVIII w. i dworku w którym obecnie znajduje się plebania. Wokół kościoła i plebanii znajduje się również zabytkowy mur i dwie baszty pełniące niegdyś funkcję obronną. Pierwsze wzmianki o tejże miejscowości pojawiają się w oficjalnych dokumentach już w 1415 roku zaś nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Pyenczicze wymienia w latach 1470- 1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis. Trochę historii: - Przypuszcza się, że osada Pińczyce powstała w XIV w.; - W XV w. była to wieś z folwarkiem ( folwark to rodzaj ogromnego gospodarstwa) Pieńczyce [czyli obecnie Pińczyce ] rozłożona na 12 łanach kmiecych [wg niektórych starszych źródeł była wówczas własnością rycerza Janotki herbu Zielona Gwiazda, pierwszego znanego dziedzica Pińczyc]. Wieś wchodziła wówczas w skład Księstwa Siewierskiego; -1524 r. - Stanisław Ujejski wziął w zastaw za 230 florenów (floren to złota moneta) wsie Pieńczyce i Koclin od swych szwagrów, braci Cieszowskich. Ci pomimo późniejszych prób nigdy nie odebrali tych dóbr; - 1534 r.- Mikołaj Mirzowski herbu Gryf nabył od Jędrzeja Czeszowskiego wsie Pieńczyce i Koclin w zamian za konie, 7 miar sukna purpurowego i 600 florenów; - XVII-XVIII w. - przez Pińczyce biegła stara droga z Siewierza do Koziegłów i dalej do Wielkopolski. Za biskupa A. Załuskiego niejaki pan Dziembowski dzierżawił wszystkie dobra biskupie w księstwie siewierskim, w tym również i wieś Pieńczyce. Następnie majątek wsi szacowany na ok. 100 tys. złotych polskich przekazał w spadku jedynemu synowi, nieznanemu z imienia. Ten z kolei ożenił się na Śląsku z panią Saniszewską, Z tego związku zrodził się Tomasz Dziembowski oraz trzy jego siostry. Niestety stary Dziembowski zmarł wcześnie a wdowa po nim wyszła za Tomasza Madalińskiego. Gdy Tomasz miał 14 lat został wysłany za granicę. Wówczas wdowa sprzedała Pieńczyce Teodorowi Wójcickiemu, burgrabiemu krakowskiemu (burgrabia to taki urzędnik, ktoś jak np. starosta powiatowy). Gdy z zagranicy powrócił Tomasz postanowił sądzić się o swój spadek i to jemu trybunał siewierski przyznał wieś Pieńczyce. -w latach 1621-1783 - istniał długotrwały spór o granice między położonymi w księstwie siewierskim wsiami Pińczyce, Osiek, Mysłów i Koclin; -1667 - wieś nazywała się Pieńczyca - 1720- na wsi powstaje mała drewniana kaplica pod wezwaniem św. Michała, która w 1784 przekształcona zostaje w mały murowany kościół o charakterze kaplicy dworskiej ufundowany przez Jana Kazimierza i Kasyldę Bontanich, mieszkańcy mogli się w niej modlić (z wyjątkiem świąt wielkanocnych) dopiero od 1786 r. za zgodą proboszcza z Koziegłówek; - 1777 - T. Dziembowski sprzedał wieś Pieńczyce za 136 tys. złotych polskich Michałowi Bontani; według niektórych źródeł ród Bontanich posiadał wieś aż do XIX w. - II połowa XVIII w. - prawdopodobnie wówczas na gruntach Pińczyc jej właściciel Michał Bontani założył wsie Huta Stara i Huta Nowa Szklana. Nazwa Huta Szklana wzięła się od funkcjonującej tu w tym czasie huty szkła. We wsi była także gorzelnia i browar, dwa młyny wodne i wiatrak; we wsi znajdowały się także pokłady rudy żelaza. -1787 r. - w dokumentach pojawia się już obecna nazwa wsi- Pińczyce; - 1808 r. - prawdopodobnie wówczas we wsi powstaje pierwsze szkoła; a w 1840 r. pierwszy urząd gminny; przy dworze zostaje zaś założony szpital- przytułek dla ubogich i samotnych; - w pierwszej połowie XIX w. we wsi wzniesiona zostaje murowana kaplica pod wezwaniem św. Floriana; - w XIX w. przebudowano pałac Bontanich na plebanię; w 1903 r. kaplicę dworską podniesiono do rangi kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Michała Archanioła; - 1917 – powstaje pierwsza drużyna ogniowa ochotniczej straży pożarnej; prawie 50 lat później powstaje remiza; - W latach 1927-56 wieś administracyjnie należała raz do powiatu zawierciańskiego raz do myszkowskiego, zaś za dekretem Hitlera nawet do rejencji opolskiej i nazywana była wówczas przez Niemców Pingen. Czasy obecne: Obecnie we wsi mieszka około 1000 osób. Kościół wybudowany w baroku przez rodzinę Bontanich obecnie pełni rolę kaplicy przedpogrzebowej. W jego wnętrzu można jednak odszukać pamiątki po dawnych właścicielach w postaci dwóch epitafium (epitafium to rodzaj tablicy stawianej na czyjąś pamiątkę) na których znajdują się symbole wiary w postaci kotwicy, kielicha i krzyża. Od 1988 r. poczęto się starać o nowy kościół. Wzniesiono piękną świątynię, w której pasterką z 1999 r rozpoczęto sprawowanie Liturgii. Ówczesny pałac obecnie pełni rolę plebanii oraz świetlicy środowiskowej. We wsi znajduje się Zespół Szkół z przepięknym placem zabaw, boiskiem oraz zewnętrzną siłownią. Posiadamy kilka sklepów, ośrodek zdrowia, remizę. Niedaleko znajduje się rezerwat cisów a w trakcie budowy jest Międzygminny szklak konny, który również i o naszą wieś zahaczy. Przez wieś biegną również dwa szlaki rowerowe. Miejscowość niegdyś słynęła z dużych, pięknych drzew obecnie zostały po nich tylko pamiątki w postaci nazw ulic: Kasztanowa, Wiśniowa, Akacjowa.... Wieś powoli rozwija się a jej nadzieją jest wspaniała młodzież, która kultywuje tradycję na przykład poprzez Młodzieżową Orkiestrę Dętą czy Młodzieżową Drużynę Pożarniczą.