humani§tycznych w dy§cyplinie historia dr Andrzejowi Malinow

Uza§adnienie opinii dla Rady wydziaIu Filologiczno-Historycznego AJD w częstochowie
w §prawi€
odmowy nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk
humani§tycznych w dy§cyplinie historia dr Andrzejowi Malinow§kicmu
1. Życiorys naukowy Habilitanta
Dr Andrzej Malinowski jest absolwentem Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu
Szczecińskięgo. W 200l r uzyskał d}plom magistra historii w specjalności nauczycielskięj. W
2004
r
na Wydziale Nauk llumanistycznych l]niwers}letu Szczecińskiego, pod kierunkiem
prof. dr hab, Antoniego GiZy obronił pracę doktorską pt, ,,Kwestia macędońska w Bułgarii ł,
latach 1878 1918" (recenzenci: prof. dr hab. Jerzy Hauziński, prof. dr hab. Andrzej Furier),
uzyskując stopień doktora naŃ humanistycznych w zakesie historii,
2. Udzial
w
projektach międrynarodowych
i
konfcrencjach, cfekty łv§pólpracy
międzynarodowej
Habilitant czynnie uczestniczył w 16 międzynarodowych (Bułgaria, Serbia, Rumunia, Ukraina)
oraz 4 ogólnokĄorłych konferencjach naukowych, W latach 2009 2010 był d\ubotnyn
stypendystą Ministerstwa Edukacji, Młodzieży i Nauki Republiki Bułgarii. W 2009, 201l, 2012
i
2013
r
odbył staże naukowe
w
Macędońskim In§tlucie Naukowym
w
Regiona]nym Muzeum Historii
w Sofii, Był członkicm dwóch
Błagojcwgradzie i
międzynarodowych
ze§połów badawcżych realizujących projekty: W poszukiwaniu ideału narodowego 1878-t9l3,
w okresie wojen bałkańskich 1912-1913 or.]z Macedonia w okresie I \łojny
światowej, W 2013 r, brał udział w realizacji międzynarodowego projektu badawczego
Macedonia
finansowanego ze środkóW Programu Kapitał Ludzki
Unii Europejskiej (}lr BC051Po001-
3,3.06-0058). Ję§t człoŃiem Macedońskiego Inst}tutu Naukowęgo W Sofii (od 2008 r),
Komisji Bałkanistycżnej przy Oddziale PAN w Poznaniu (od 2007 r). W latach 2007-20ll był
członkiem rady Naukowęj czasopisma,,Krakowskię studia Małopolskic".
3. ocena najważniejszych ośiągnięćnaukorłych stano}viących wkład Habilitanta
do
rozwoju dyscypliny
osiągnięcia naukowe Habilitanta po uzyskaniu stopnia doktora nauk humanistycznych w
dysclplinie histońa zasadniczo obcjmują
tzy
obszary badawcże: historia Półwyspu
Bałkanskiego na przełomie xIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Bułgarii
i Macedonii, kwęstia kosowska w
XX wieku
7właszcza w kontękście interwencji
byłej Jugosławii oraz polityka \ł.ięlkich mocarstw na Bałkanach w XIX i
NAro w
XX wieku.
Pierwszy obszar badawczy jest jednak de./aclo kontynuacją wydanci drukiem pracy doktorskiej
stąd składające się na niego publikacje zawicraiĄ liczne jej fragmenty. a w jednym wypadku
2
nawet zapożyczenia o Znamionach plagiatu
ż pracy innego autora (T. Wasilewski, Histolia
Bułgarii), Rzeczl.r,vistym wkładem Habilitanta w roz\łój dysc}pliny jest więc żeczona praca
doktorska, któreijednak nie można uwzględniać przy ocenię, gdyż tej poddać można Wyłącznie
dorobek po uzyskaniu stopnia doktora. Artykuły będące jej pokłosiem nie wychodzą natomiast
poza ustalenia w niej zawafie, stąd też i ich nie można poddać ocenie porl kątem wniosku
habilitacyjnego. Za cenne uznać natomiast należy tży tomy materiałów źródłowych do historii
Bułgarii 1970-1915. Ich wańośćobniża jednak sklomne opracowanie klytyczne. Na drugi
obszal badawczy składają się: jedna ksi€ka
oraz zaledwie sześćartykllłów
i
dwa refcraty
konferencyjne, Trudno więc uznać powyższe osiągnięcia za istotny \łkładHabilitanta w rozwój
dyscypliny, tym bardziej że ksi@ka częściowo(ok.
tłumaczęniem analizy opracowanej w 2003
r
40 ston) jest de facto Ńyłącznie
przez dr Mmcusa Branda, Trzeci obszal to de
facto rozprawa habilitacyjna oraz jeden artykuł będący opublikowanym referatem
konferencyjnym. Tym sam}n osiĘnięcia powyższe można uznać za wyłącznie
zapoczątkowanie badań, które być możc w przyszłościzao\łocują istotnym \ł,kłarlem w rozwój
dyscypliny.
Na osiągnięcia H&bilitanta składają się ponadto publikacje i referaty konferencyjne z zakesu
współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych. Ze względu na podjętą
problematykę
i częściowopublicystyczny
charakter nic mogą być uwzględnione przy ocenie
wni05ku Zlożonego \ł d}sc)plinie hi5loria.
4.
Dane bibliometryczne
Dorobek naukowy Habilitanta
po uzyskaniu stopnia doktora nauk
humanistycznych w
dyscyplinie historia obęjmuje 3 monografię, 3 zbiory żódeł drukowanych (ako \łspółautor) i
27 ańykułóW Jedna z monografii to.iednak de facto praca doktorska. Niemal połowa artykułów
w
czasopismach (5
Z 12)
opublikowana została w ,,Słupskich Studiach Hi§torycznych''
wydawanych przez rodzimą jednostkę naukową Kandydatą trzy w bułgarskich czasopismach
,,MŃedonski Prcgled" (2)
Wschodnioeuropejski"
(l) i
.,Studia
(
i
,,studia Balcanica"
1), ,,Gentes&Nationes"
(l), a pozostałe w krajowych:
.,Przegląd
(1),,,Media, Kultura. Komunikacja społeczna''
z Dzicjów Rosji i Europy Środkouo-Wschodniej" (1), Pozostałe ańykuły
opublikowane Zostały monognfiach
wieloautorskich częściowo w
(15)
wydawnictwach
pokonferencyjnych,
5,
Osiągniętia dydaktyczne i organizacyjne
Habilitant był promotorcm 1 pracy magistęrskiej olaz recenżentęm 6 prac lioencjackich
magist€rskich.
i
Dwukrotnie był członkiem komisii konkursowych w ramach programu .,Dzieje
Iodzin pomorskich W
xx
wieku". Wygłosił ponadto kilka ot\łaltych wykładów: dla studentóW
w ramach Komisji Balkanistycznej oraz dla miesrd(ńców gminy Kępice.
6.
3
odniosienia do rec€nzji
Dwaj recenzenci jednoznacznie stwierdzili, że w świętlęusta\ły z 14 marca 2003
r
o stopniach
naŃowych i tytrrle naukou}łn oraz o stopniach i t}tuie w zakesie szttrki osiągrięcia naŃowe dr
Andrżeja Malinowskięgo spełniają wanmki koniecznc do uzyskania stopnia doktora habilitowarrego
nauk hunanistycznych w dyscyplinie historia. Wskazanąwe wnioskujako podstau,owę
osi€nięcie
naukowe monografię Europeiskie positldłościlurcji l1 PoliEce Wielkiej Bryl(]nii (1903-tgl1).
Sfupsk 2014, uznali za spójną
i
logiczną o klarownej
i
zrozumiałej kompoz}cji, opaną na
szcrokiej brrzie źIódłowej, prezentującą wysoki poziom merytolycay
i w zwiąku z
powyższym stanowiącą istotny wkład w rozwój dyscypliny naukowej. Ponadto wysoko ocenili
cały dorobek naukowy oraz aktywnośćnaukową Kandydata, zwracając jedynie uwagę na
niewielkie doświadczenie w zakresie promotorstwa i recenzowania prac dyplomowych.
Autol trzcciej recenzji, podkreślając niewątpli\łą aktywnośćnaŃową Habilitanta oraz jego
wkład w popularyzowanie historii Bałkanów przełomu xIX i Xx wieku, poddał krlycznej
analizie cały dorobek naŃowy Habilitanta Zgromadzony po uzyskaniu stopnia doktora nauk
humaristycznych wskazując na ich ograniczoną podstawę źródłową,odtwórczy charakter, blak
kryycznej analizy źródcł,liczne błędy mer}toryczne i walsztato\łę. Wykazał, iż pewna jęgo
częśćpochodzi z opublikowanej drukiem w 2006 r. rozprawy doktorskiej, w związkll
Zalówno iozprawa, jak
habilitacyjnego,
i
z czym
rzeczone artykuły nie mogą podlegać occnie w kontekście wniosku
czyli o8ólnie dorobek naukorły w pewnym stopniu
Został sztucznie
pomnożony np, poprzez ujęcie w nim jako kolejne pozycje ich obcojęzycznych przedruków.
Przode wsżystkim jednak zwrócił uwagę na przypadki Zbyt daleko idących zapożyczeń orżź
ewidentny prawie 4O-stronicowy plagiat opracowan;a
of Kosol,o Institutions and the Tfansition
w
oJ
di Malcusa Blanda
pt, 'I'he Development
Autholi\l ffom LINMIK lo Locat Self-Go|ernment,
monografii Polityczne dziejc Kosowa (1971-2008), Toruń 2014. oceniaiąc natomiast
wskazaĘ we wnioskujako podstawowe osiągnięcie naukowe mono glaflę EuroPejskie posiad]ości
Tulcji w polityce Welkiei Brytafiii a9u-1911), sfupsk 20l4" stwierdził, że co plawdajęst ona
opańa także na kwerendzie źródłowej w archiwach brytyjskich, to jednak w rzeczywistości jej
zasadnicząpodstawą §ą dlŃowane zbiory żódeł dyplomatycznych oraz literatura przedmiotu, a
trzecia
jej
cZęśćjUż ł, całościopańa jest na literatwze.
wybranych dyplomatycznych aspektów dziejów
Zalważyl że oprocz
omóWienia
tźech rcgjonów składających się
na
europejskie posiadłościTurcii (Macedonii. Albanii, Bosforu i Dardeneli). trudno dosżukać się w
niej pogłębionego problemu badawczcgo. a i polityka Wielkiej Brytanii przedstawiona Została W
sposób bardzo powierzchowny,
4
st\łierdził ponadto, źe placę powyż§Zą trudno uznać za calkowicie samodzielną skoro autol
przepisuje
w niej in
extenso wybrane fragmenty prac inrrych polskich autoróW (pźędę
wszystkim Mieczysława Tantego, Tomasza witucha),
W efekcie podsumował. że osiągnięcia naukowe i dorobek naukowy Habilitanta nie spełniają
ustawowego kĄ,lerirrm znacznego wkładu w rozwój dyscypliny naukowej. który uznawany jest
za warunek konieczny uzyskania stopnia doktora habilitowanego.
7.
Odniesienia do przebiegu dysku§ji na po§iedzeniu Komisji habilitacyjnej
W posiedzeniu Komisji Habilitacyjnej udział wzięli wszyscyjej człoŃowie.
Autor kytycznej recenzji w pełnej rozci€łości podtrzymał opinię
iz osiąnięcia
l,
niej zawańą podkeślając,
naukowe habilitanta nię stanowią istotnego wkładu w rozwój dyscypliny
naukowej ze Względu na ich odtwórczy charakter, bezkrytyczne posługiwanie się źródłami,
ograniczoną podstawę źródłowąswoich badń oraz przypadki daleko idących zapożyczeń i
wręcz plagiatóW z prac innych badaczy (polskich
i Zagranicznych) dyskwalifikują
go jako
naŃowca olaz kandydata do stopnia doktora habilitowanego nauk humanistycznych.
Pozo§tali dwaj recenzenci
-
autorzy opinii. iZ osiągnięcia naŃowe Habilitanta spełniają
ustawowe kryterium znacznego wkładu w rozwój dyscypliny naukowcj i qm samym warunkują
nadanie mu stopnia doktora habilitowanego naŃ humanistycznych, w takcie posiedzenia, pod
\\pbałęm dowodów przedstawionych prżez autora krytycznej recenzji oraz zupełnie
nięprzękon}$ujących tłumaczęń zaploszonego
na
posiedżenie Komisji Habilitanta,
zmodyfikowali swoje wcześniejsze opinię. Zanrrt popełnienia plagiatu lub zbyt daleko idących
zapożyczeh z prac Tomasza Witucha, Mieczysława Tante8o
i
przede Wszystkim Marcusa
Branda uzoali Za bezdyskusyjny i dyskwalifikujący na tym etapic llabilitanta, choć całoksztah
osiągnięć naukowych ocenili umiarkowanie pozytywnie, dostrzegając jego znaczącą aktywność
naukową oraz pęwicn po4t)amy potencjał naukowy,
W trakcie dyskusji czloŃowie komisji zwrócili Llwagę na ljczne uchybienia warsztatowe
i
mer}.torycznę w publikacjach Kandydata, wskazując m,in. na ich ograniczoną bazę źródłową,
odtwórczy charaktęr i brak kyycznej analizy źródeł, a ponadto na fakt szfucznego pomnażania
dorobku poprzez publikowanię fragmcntów wydancj &ukiem pracy doktorskiej oraz
wykazywanie tłumaczcń na język obcy jako osobnych ańykułów. Zauwazyli ponadto, iż
habilitant nie potrafił precyzyjnię wskazać celu slł,oich badań
w
kontekście rozprawy
habilitacljnej, przedsta\Ąiając wyłącznie jej tęmatykę na dodatck inną We Wstępie, a inną w
autoręferacic. Przy okazji analizy bazy źródłowej jeden
z członków komisji z\łTócił takźe
uwagę na fakt, iż Habilitant nie wskirzał w rozplawie habilitacyjnej miejsca przeprowadzenia
kwerendy archiwalncj, a samą kwerendą uznal za absolutnie niepełną i niewy§tarczającą Pżede
wszystkim jednak skoncentrowano się na wykazanych przypadkach zĘożyczeń i plagiatów z
5
prac Zarówno polskich historykóW (Tadeusza Wasilewskiego, Mieczysława Tantęgo, Tomasza
Witucha, Jerzego Targalskiego), jak i obcojęzycznych (Marcus Brand), uznając to za ewidentnie
dyskwalifikujące w kontekście wniosku o nadanie stopnia doktora habilitowanego,
Zaploszony na posiedzenie Komisji Kandydat tfumaczył §ię, że nie było jego intencją
popełnienie plagiafu, stalając się dowieść, że nie ukrywał faktu wykorzystywania w swoich
W świetlestwierdzonych
przykładów kopiowania prżez Habilitanta cĄch fiagmentów tękstLl in extenso ..rłŹz z
toważyszącym mu warsztatcm, Komisja uznała te wyjaśnienia za całkowicic
publikacjach prac. których doLyczył zarznt popełnienia plagiatu.
nieprzekonywujące.
W zwiąąku z powyższym uznano, iż Zarówno dorobek, jak i osiągnięcia naukowe Habilitanta
nie spełniają ustawowego klyterium znaczrego wkładu w rozwój dyscypliny naukowej,
opowiadając się w głosowanju
Za odmową nadania
iawnym
dr Andrzejowi
stosunkiem głosów 5 za. przy 2 wstrz},rnujących się
Malinowskiemu stopnia doktola habilitowanego nauk
humanistycznych w dyscyplinie historia,
częstochowa, 9 stycznia 20l5
r
przewodni
proi
ący Komisji
dI hav Tomasz Schlamm