Wolański W., Joszko K., Burkacki M., Suchoń S., Gzik M.

WOJCIECH WOLAŃSKI, KAMIL JOSZKO, MICHAŁ BURKACKI, SŁAWOMIR
SUCHOŃ, MAREK GZIK Katedra Biomechatroniki, Wydział Inżynierii Biomedycznej,
Politechnika Śląska
WPŁYW USTAWIENIA FOTELA NA BEZPIECZEŃSTWO
ŻOŁNIERZY PODCZAS WYBUCHU MINY POD POJAZDEM
WOJSKOWYM
INFLUENCE OF SEAT SET UP ON SOLDIERS SAFETY DURING
MINE EXPLOSION UNDER MILITARY VEHICLE
Słowa kluczowe: pojazd wojskowy, kryteria urazowości, symulacja wybuchu
1. WSTĘP
Improwizowane ładunki wybuchowe IED, (ang. improvised explosive device) tworzone
między innymi z niewybuchów (np. miny lub pociski artyleryjskie) lub ładunków
wytworzonych metodami domowymi tzw. HME, (ang. home made explosives) stanowią
bardzo skuteczny środek walki w konflikcie niesymetrycznym. IED obecnie stanowią poważne
zagrożenie dla żołnierzy poruszających się w wozach opancerzonych [1].
Bardzo ważnym aspektem często pomijanym w trakcie projektowania wozów bojowych
jest ergonomia związana nie tylko z wygodą użytkowania sprzętu, ale również bezpieczeństwo
podczas takich zdarzeń jak wybuch pod pojazdem. Celem tej pracy było zbadanie wpływu
ustawienia siedziska na urazowość żołnierzy desantu w przypadku wybuchu miny lub IED pod
pojazdem opancerzonym.
2. METODA BADAWCZA
Do analizy bezpiczeń9stwa żołnierzy w zależności od ustawienia siedziska opracowano
model numeryczny w oprogramowaniu Madymo. Model składał się z przestrzeni przedziału
desantu, wyposażenia pojazdu (siedzenia i podnóżki) oraz załogi sześciu żołnierzy (Rys. 1.).
Ważnym aspektem pracy było wykorzystanie modelu sześciu żołnierzy (manekin Hybrid III
50th z kończyną Mil-LX oraz z hełmem wz. 2005 (rys. 2)) uwzględniając kontakty pomiędzy
nimi, co pozwoliło lepiej odzwierciedlić rzeczywiste warunki panujące w pojeździe [2]. Tak
przygotowany model umożliwił przeprowadzenie analizy bezpieczeństwa dla różnych
konfiguracji siedzeń i pozycji żołnierzy w tym np. pochylenia oparcia
3. PODSUMOWANIE
Przeprowadzone badania modelowe pozwoliły wyznaczyć szereg czynników wpływających
na bezpieczeństwo żołnierzy podczas wybuchu. Otrzymane wyniki umożliwiły dokonanie
oceny prawdopodobieństwa powstania urazów na podstawie kryteriów urazowości [3]. Dzięki
przeprowadzonej analizie udało się skorelować ustawienie pozycji siedziska (kąt α) z
prawdopodobieństwem wystąpienia urazów. W dalszych badaniach analizowane będą inne
czynniki wpływające na bezpieczeństwo żołnierzy m.in. rodzaj pasów bezpieczeństwa.
XIII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej
s. 160
Rys. 1 Manekin Hybrid III 50th wraz z hełmem wz. 2005 na siedzisku obecnie stosowanym w KTO
Rosomak; α - kąt pochylenia oparcia siedziska
Rys. 2 Model przedziału desantu opancerzonego pojazdu wojskowego wraz z wyposarzeniem i załogą
Badania były ralizowane w ramach projektu „Poprawa bezpieczeństwa i ochrona żołnierzy na
misjach poprzez działanie w obszarach wojskowo-medycznym i technicznym”
współfinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach umowy nr
DOBR-BI04/022/13149/2013.
LITERATURA
[1] Wotkowski, M., Płomiński, J., Waliński, T.,: Analiza powybuchowych obrażeń narządu
ruchu u żołnierzy polskich kontyngentów wojskowych - doniesienia wstępne, IN
Bezpieczeństwo wojsk aspekcie zagrożeń wynikających z użycia improwizowanych
urządzeń wybuchowych (IED), 103-112, Warszawa, (2014), ISBN 978-83-7523-376-6.
[2] Gzik, M., Wolański, W. Gzik-Zroska, B., Joszko, K., Burkacki, M., Suchoń, S.:
Modelowanie żołnierza na potrzeby analizy biomechanicznej wpływu obciążenia
pochodzącego od fali uderzeniowej, IN Bezpieczeństwo wojsk aspekcie zagrożeń
wynikających z użycia improwizowanych urządzeń wybuchowych (IED), 103-112,
WARSZAWA, (2014), ISBN 978-83-7523-376-6
[3] RTO Technical Report HFM-148, Test Methodology for Protection of Vehicle
Occupants Against Anti-Vehicular Landmine and/or IED Effects, (2012)