Wstęp - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
RAPORT
O STANIE ŚRODOWISKA
WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
w 2011 roku
BIBLIOTEKA MONITORINGU ŚRODOWISKA
Lublin 2012
Wydano ze środków:
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Lublinie
Opracowano przez zespół pracowników:
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Lublinie
Pod kierunkiem
Leszka Żelaznego
Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Lublinie
Redakcja:
Alicja Roguska
Teresa Grzywaczewska
Autorzy:
Zuzanna Balcerek, Jolanta Dobrzyńska, Grażyna Gleń, Stanisław Godyński, Teresa Grzywaczewska, Teresa Kowalczuk, Renata Lesicka, Urszula Łukaszek, Joanna Miazga, Krystyna Michna, Magdalena Milanowska - Pitura, Bernadeta Nowosielska, Dorota Parcheta, Margaryta Sobocińska, Joanna Śluz, Jadwiga Tkaczyk, Urszula Tychmanowicz, Grzegorz Uliński
W opracowaniu wykorzystano materiały:
•
Głównego Urzędu Statystycznego
•
Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Lublinie
Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego
•
•
Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie
•
Państwowej Inspekcji Sanitarnej
•
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lublinie
•
Instytutu Ochrony Środowiska w Warszawie
•
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Lublinie
•
Zarządu Dróg Wojewódzkich w Lublinie
•
PKP S.A. Zakładu Linii Kolejowych w Lublinie
Zdjęcie na okładce – Żółw błotny z terenu RPN – Paweł Marczakowski
Zdjęcia na przekładkach – Paweł Marczakowski oraz archiwum WIOŚ
Raport jest dostępny na stronie internetowej WIOŚ Lublin
pod adresem www.wios.lublin.pl
Druk ekologiczny
Niniejsza publikacja została wykonana na papierze CYCLUS PRINT. Jest to papier bezdrzewny, bezchlorowy
(PCF Process Chlorine Free) 100% recycled, wyprodukowany zgodnie z normą jakości ISO 9001 oraz
z wymaganiami dotyczącymi ochrony środowiska okreslonymi normą ISO 14001.
ISBN – 978-83-927530-4-9
Przygotowanie do druku: Małgorzata Niećko
Druk i oprawa: AWR Magic, 20-234 Lublin, ul. Mełgiewska 32, www.magic.lublin.pl
Szanowni Państwo
Właściwa realizacja polityki ekologicznej państwa, w szczególności działania na
rzecz zasady zrównoważonego rozwoju, wymaga ciągłego monitorowania środowiska tak, aby na każdym szczeblu zarządzania jak również na różnych poziomach
korzystania z jego zasobów, było to działanie świadome i odpowiedzialne, poparte
rzetelną wiedzą na temat jego stanu.
Żywię nadzieję, że tej idei służy cykl raportów o stanie środowiska województwa
lubelskiego, którego kolejne wydanie z przyjemnością polecam Państwa lekturze.
Prezentowane opracowanie wpisuje się w prowadzoną przez Inspekcję Ochrony
Środowiska otwartą politykę informacyjną w dziedzinie ochrony środowiska. Szeroki zakres prac analityczno-badawczych realizowany przez naszą instytucję przekłada się na oceny stanu środowiska w poszczególnych komponentach. Oceniając
stan środowiska staramy się również wskazać presje, jak i środki zaradcze jakie
należy sukcesywnie podejmować.
Dziękuję serdecznie wszystkim pracownikom Wojewódzkiego Inspektoratu
Ochrony Środowiska, którzy uczestniczą w całym procesie, w którego konsekwencji mógł powstać raport, jak również wszystkim służbom i instytucjom współpracującym.
Szczególne podziękowania składam Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie za wsparcie finansowe publikacji.
mgr inż. Leszek Żelazny
Lubelski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
w Lublinie
SPIS TREŚCI
Informacje o województwie
Powietrze
Chemizm opadów atmosferycznych
Wody
7
11
27
29
Wody powierzchniowe płynące
32
Wody powierzchniowe stojące
53
Monitoring geochemiczny osadów
58
Wody podziemne
61
Hałas
65
Odpady
73
Promieniowanie elektromagnetyczne
83
Monitoring przyrody
89
Działalność kontrolna WIOŚ
93
Działalność laboratoryjna
101
Współpraca międzynarodowa
105
Spis map
109
Wykaz skrótów
111
spis map
Spis map
Mapa 1. Podział administracyjny województwa lubelskiego (źródło: GUS)
Mapa 2. Emisja zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł punktowych w 2011 r. o łącznej ilości powyżej 100 Mg
- bez CO2 (źródło: WIOŚ)
Mapa 3. Lokalizacja stacji i stanowisk pomiarowych funkcjonujących w 2011 r. (źródło: WIOŚ)
Mapa 4. Prezentacja stanu/potencjału ekologicznego JCWP w województwie lubelskim w 2011 r.
(źródło: WIOŚ)
Mapa 5. Prezentacja stanu ekologicznego w ppk. rzek w zlewni Wisły (źródło: WIOŚ)
Mapa 6. Prezentacja oceny stanu/potencjału ekologicznego w ppk rzek w zlewni Bugu w 2011 r.
(źródło: WIOŚ)
Mapa 7. Prezentacja oceny stanu ekologicznego w ppk. rzek w zlewni Wieprza w 2011 r. (źródło: WIOŚ)
Mapa 8. Lokalizacja punktów oraz wyniki pomiarów krótkookresowych hałasu kolejowego w 2010 r.
(źródło: PKP LK Lublin)
Mapa 9. Lokalizacja składowisk odpadów komunalnych i innych instalacji na terenie woj. lubelskiego
(źródło: WIOŚ)
Mapa 10. Lokalizacja punktów pomiarowych promieniowania elektromagnetycznego w 2011 r. na terenie
województwa lubelskiego (źródło: WIOŚ)
109
wykaz skrótów
Wykaz skrótów zastosowanych w tekście
BZT5
ChZTMn
DK
dB
GUS
hm3
IMGW
IOŚ
IUNG
JCWP
Kpa.
KPOŚK
LZO
MD
MO
Mg
mg/kg s.m.
mg/Nm3
MHz MŚ
µg/m3 ng/m3
OSN
OWO
OZE
PCA
PCB
PEM
PIG
PIS
PKB
PM2,5
PM10
PMPL
POP
Poś
ppk.
PRTR
RDW
RLM
RPN
RZGW
TZO
WIOŚ
WUS
WWA
V/m
pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu
chemiczne zapotrzebowanie tlenu (indeks nadmanganianowy)
droga krajowa
decybele
Główny Urząd Statystyczny
hektometr sześcienny
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
Instytut Ochrony Środowiska
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach
jednolita część wód powierzchniowych
Kodeks postępowania administracyjnego
Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych
Lotne związki organiczne
monitoring diagnostyczny
monitoring operacyjny
tona
miligram na kilogram suchej masy
miligram na normalny metr sześcienny
megaherc
Minister Środowiska
mikrogram na metr sześcienny
nanogram na metr sześcienny
Obszar Szczególnie Narażony
ogólny węgiel organiczny
odnawialne źródła energii
Polskie Centrum Akredytacji
polichlorowane bifenyle
pola elektromagnetyczne
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Produkt Krajowy Brutto
pył o średnicy aerodynamicznej ziaren do 2,5 µm
pył o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 µm
multimetriks fitoplanktonowy
Program Ochrony Powietrza
Prawo ochrony środowiska
punkt pomiarowo-kontrolny
Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń
Ramowa Dyrektywa Wodna
Równoważna Liczba Mieszkańców
Roztoczański Park Narodowy
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej
trwałe zanieczyszczenia organiczne
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
Wojewódzki Urząd Statystyczny
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
volt na metr
111