Dydaktyka- etymologia, geneza, znaczenie nazwy.

Dydaktyka- etymologia, geneza, znaczenie nazwy.
Dydaktyka- nazwa pochodzi z jęz. greckiego – didaktikos – znaczy „pouczający”, didasko – „uczę’.
Terminu dydaktyka użyto po raz pierwszy w Niemczech przez Krzysztofa Helwiga i Joahima Junga
w 1613 roku. Uznali oni, iż dydaktyka to sztuka nauczania. Podobnie dydaktykę rozumiał Jan Amos
Komeński, który w 1657 roku opublikował dzieło pt „Wielka dydaktyka”(„ Didactica magna”). Dzieło
przedstawiało uniwersalną sztukę nauczania wszystkich wszystkiego. Wg jego myśli dydaktyka
stanowi nie tylko sztukę nauczania lecz również wychowania.
Jan Fryderyk Herbart opracował teoretyczne podstawy dydaktyki, którą ujął jako teorię nauczania
wychowującego, podporządkowaną pedagogice. Zwolennicy Herbarta przywiązywali dużą wagę do
procesu przyswajania przez uczniów treści przekazywanych przez nauczyciela.
Nieco inaczej dydaktykę rozumiał Amerykanin John Dewey. Odrzucał on herbartowską koncepcję
„przekazywania wiedzy”. Skupiał uwagę na czynnościach nie tyle nauczyciela co uczniów. Zwolennicy
Deweya inaczej niż herbartyści rozumieli zadania dydaktyki, którą utożsamiali z teorią uczenia się
a nie z teorią nauczania.
Obecnie mówimy o procesie nauczania-uczenia się i nie przeciwstawia się tych dwóch rodzajów
czynności. Dydaktykę traktuje się jako naukę o nauczaniu i uczeniu się.
Funkcje dydaktyki:
- teoretyczna, o charakterze diagnostycznym i prognostycznym
- praktyczna, instrumentalna
Dydaktyka jest jedną z nauk pedagogicznych, które zajmują się wychowaniem, tzn. zamierzonymi
i świadomie podejmowanymi czynnościami mającymi na celu ukształtowanie osobowości
wychowanka według społecznie akceptowanego wzoru, czyli ideału wychowawczego.
Literatura:
J.A. Komeński, Wielka dydaktyka, Wrocław 1956
Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000
W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2008
Przedstawiciele systemów dydaktycznych
W okresie ostatnich trzystu lat dydaktyka nabrała znaczenia o czym świadczy powstanie wielu
systemów dydaktycznych. Do rozwoju systemów dydaktycznych przyczynili się m.in.:
- Jan Amos Komeński (1592-1670), pedagog czeski, twórca nowożytnej pedagogiki
- Jan Jakub Rousseau (1712-1778), francuski pisarz, filozof i pedagog, twórca koncepcji swobodnego
wychowania
- Jan Henryk Pestalozzi (17461827), pedagog i pisarz szwajcarski
- Jan Fryderyk Herbart (1776-1841), niemiecki pedagog, psycholog i filozof
- Jan Władysław Dawid (1859-1914), pedagog i psycholog polski
- Sergiusz Hessen (1887-1950), pedagog polsko-rosyjski
- Bogdan Nawroczyński (1882-1974), polski pedagog i filozof
- Celestyn Freinet (1896-1966), pedagog francuski
- Piotr Jakowlewicz Galpierin (1901-1988), rosyjski pedagog i psycholog
Literatura:
W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987
Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000