Mistrzostwa Świata obnażają słabości brazylijskiej

INFORMACJA PRASOWA
Warszawa, 11 czerwca 2014 r.
Mistrzostwa Świata obnażają słabości brazylijskiej gospodarki.
Iluzoryczny wpływ organizacji największych imprez sportowych na wzrost gospodarczy
Euler Hermes – światowy lider w ubezpieczeniu należności w swoim ostatnim raporcie
ekonomicznym stwierdza, iż zarówno rozpoczynające się mistrzostwa świata w piłce nożnej jak
i Letnie Igrzyska Olimpijskie w 2016 roku przyczynią się w Brazylii w większym stopniu do
wzrostu inflacji, niż gospodarki. Wynika to z przyczyn czysto wewnętrznych (m.in. brak
infrastruktury, chroniczne niedoinwestowanie i protekcjonizm – przez co przemysł lokalny jest
mało konkurencyjny i nie radzi sobie z dodatkowym popytem, co prowadzi do presji
inflacyjnej), ale… również uniwersalnych – pamiętajmy o tym, iż organizatorzy poprzednich
światowych imprez również na nich nie zarobili.

Organizacja największych imprez sportowych przynosi co najwyżej efekt promocyjny – bieżąco
wyższe wydatki inwestycyjne zazwyczaj odciskają swoje negatywne piętno w kolejnych latach

Ani Mistrzostwa Świata, ani Igrzyska Olimpijskie nie wpłyną dodatnio na stan brazylijskiej
gospodarki. Prognozy EH wskazują, że tempo wzrostu pozostanie niskie i wyniesie +1.8% w roku
2014 oraz +2.1% w roku 2015.

Rynek brazylijski – jego skala i perspektywy szybkiego rozwoju są kuszące, ale w perspektywie
krótkoterminowej zapomina się o bieżących kłopotach: inflacji, niepokojach społecznych,
protekcjonizmie i wysokich podatkach, co może studzić zapał inwestorów.
– O ile badania imprez masowych wskazują na związany z przygotowaniami do nich krótkoterminowy
korzystny wpływ na bieżącą aktywność gospodarczą, w perspektywie długoterminowej ich skutki są
negatywne bądź mało istotne w porównaniu do poniesionych nakładów – mówi Ludovic Subran, główny
ekonomista grupy Euler Hermes. „Brazylia nie tylko nie będzie w stanie skorzystać w pełni z ekonomicznych
skutków przygotowań do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej i Igrzysk Olimpijskich, ale ich efektem jest inflacja
odciskająca piętno na codziennym życiu Brazylijczyków”
Czego możemy nauczyć się z poprzednich doświadczeń?
Pozytywny wpływ na rzeczywisty wzrost PKB wydaje się tym bardziej ograniczony, im większa jest gospodarka
kraju będącego organizatorem. Dodatkowo, wzrost zatrudnienia związany z organizacją imprez
wielkoformatowych jest krótkotrwały ze względu na tymczasowość nowo powstałych miejsc pracy. Koszty
organizacji często są niedoszacowane, co w pewnych przypadkach prowadzi do olbrzymiego zwiększenia długu
publicznego (zwłaszcza casus IO w Atenach 2004).
Pomimo zwiększonego poziomu inwestycji infrastrukturalnych, ich pozytywny wpływ na gospodarkę zazwyczaj
neutralizowany jest przez tzw. „Białe Słonie”, tj. stadiony nieadekwatnie wielkie w stosunku do kosztów ich
utrzymania po zakończeniu imprez sportowych, na potrzeby których zostały wybudowane (lub jak w przypadku
Stadionu Narodowego w Warszawie… słabo przygotowane do funkcji komercyjnej – koncertowej). Cena
utrzymania tych budowli w kolejnych latach przynosi potężne straty (IO w Atenach 2004, MŚ w Korei Płd i Japonii
2002). Przecenia się również wpływy uzyskane z turystyki, ponieważ wielu „tradycyjnych” turystów odstraszona
wyższymi cenami i natłokiem gości rezygnuje z przyjazdu do kraju goszczącego daną imprezę. Ponadto, procesy
transformacji miejskiej przyczyniają się do powstawania „baniek” w sektorze nieruchomości (IO w Atlancie 1996,
IO w Sydney 2000). Z drugiej strony, wielogodzinne zawody sportowe transmitowane są na arenie
międzynarodowej, potencjalnie zmieniając na korzyść reputację organizatora na poziomie globalnym oraz
zwiększając poziom handlu międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych (na to liczyli zwłaszcza ostatnio
Organizatorzy Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi).
Brazylia – nawet tak wielkie wydarzenia i związane z nimi inwestycje nie pobudzą już gospodarki
Fakt bycia gospodarzem wielkich imprez sportowych nie przyniesie wymiernych korzyści brazylijskiej gospodarce.
Inwestycje związane z organizacją Piłkarskich Mistrzostw Świata 2014 oraz Igrzysk Olimpijskich 2016 nie
zapobiegły gwałtownemu zwolnieniu brazylijskiej gospodarki na przestrzeni ostatnich trzech lat. Rzeczywisty PKB
ponownie spadł w 1 kwartale (+0.2pp w porównaniu z +0.4% w 4 kwartale 2013, +1.9% w roku 2014 w
porównaniu z +2.2% w 4 kwartale 2013).
Sądzimy, że trend ten nie ulegnie zmianie w roku bieżącym (oraz kolejnych latach), pomimo zbliżających się
wyborów prezydenckich (październik 2014). Wydaje się, że brazylijski model biznesowy, oparty na bieżącym
popycie lecz jednocześnie chronicznie niedoinwestowaniu dotarł do granic swoich możliwości. EH spodziewa się,
że wzrost PKB Brazylii pozostanie na niskim poziomie i wyniesie +1.8% w roku 2014 oraz +2.1% w roku
2015, co oznaczać będzie znaczny spadek w stosunku do tempa sprzed kryzysu (ok. 5% rocznie).
Jednocześnie można spodziewać się, że inflacja pozostanie na wysokim poziomie +6.3% w 2014 oraz +6.1% w
2015 roku.
Mały wpływ organizacji wielkich imprez sportowych na PKB i wzrost inwestycji w Brazylii
Całkowity poziom inwestycji infrastrukturalnych związanych z Mistrzostwami Świata może wynieść 26 miliardów
BRL (0.5% PKB) w latach 2009-2014, podczas gdy wydatki na Igrzyska Olimpijskie powinny wynieść ok. 12
miliardów BRL (0.2% PKB) w latach 2010-2016, co stanowi niewielkie sumy w odniesieniu do całości gospodarki.
Szacujemy, że w latach 2009-2013 przełożyły się one średnio na zaledwie +0.5-0.8pp rocznie w stosunku to
rzeczywistego poziomu wzrostu inwestycji, oraz jedynie +0.1do +0.15 pp rocznie w stosunku do
rzeczywistego tempa wzrostu PKB.
W roku 2014 udział organizacji Mistrzostw w rzeczywistym tempie wzrostu PKB może wynikać z dodatkowej
konsumpcji towarów i usług przez turystów podczas Mistrzostw Świata. Z drugiej strony, ten pozytywny wpływ
zostanie zrównoważony spowolnieniem pozostałych sektorów – ucierpią szczególnie branże przemysłowa i
budowlana ze względu na znaczny spadek produkcyjności. Dlatego po 2014 nawet ten minimalny dodatni
bodziec wzrostu PKB Brazylii będzie stopniowo zanikał.
Brak trwałego wpływu na wzrost zatrudnienia
Władze mają nadzieję, że w latach 2009-2014 przy okazji przygotowań do MŚ powstanie ok. 330 000 nowych
miejsc pracy, w samym zaś roku 2014 – kolejne 380 000 do ich obsługi. W stosunku do ogółu brazylijskiej siły
roboczej, szacowanej na ponad 100 mln ludzi powstanie 700 000 miejsc pracy w związku z organizacją MŚ, jest
mało imponującym osiągnięciem. Miejsca pracy związane z sektorem budowlanym ale i turystyką zostanie
zlikwidowana po ukończeniu tychże inwestycji i samych imprez.
Wzrost upadłości pomimo organizacji dużych imprez
Liczba upadłości rośnie od roku 2011 w wyniku spadku tempa wzrostu gospodarczego. Spodziewamy się, że
trend ten utrzyma się w kolejnych latach, szczególnie jako efekt osłabienia krajowego popytu wskutek
utrzymującej się presji inflacyjnej i zaostrzenia polityki monetarnej, co przekłada się na mniej pogorszenie
warunków finansowania przedsiębiorstw.
Długoterminowa presja inflacyjna
Trwała presja inflacyjna stanowi źródło narastających w ostatnich miesiącach niepokojów społecznych oraz
spadającego poziomu poparcia dla pomysłu goszczenia MŚ, co z kolei może przełożyć się na obniżenie
korzyści związanych z czynnikiem reputacyjnym na poziomie międzynarodowej (imprezy transmitowane
będą na arenie międzynarodowej). Organizacja MŚ i IO nie wiązała się jak dotąd ze wzrostem w zakresie FDI
(bezpośrednich inwestycji zagranicznych) – wartość tego czynnika pozostała niezmieniona od roku 2012.
Brazylia – gorączka nie ograniczy się jedynie do piłki, ale pojawi się też w nastrojach społecznych i w
biznesie
Spodziewamy się, że wysoka podatność firm brazylijskich na wahania zewnętrzne utrzyma się, szczególnie
zmieniające się kursy wymiany walut pozostaną ważnym czynnikiem ryzyka w latach 2014-2015. Według
naszych prognoz liczba przypadków niewypłacalności korporacyjnej wzrośnie o ok. 9% w roku 2014 oraz 3% w
roku 2015. Na plus zaliczyć można fakt, iż bańka na rynku nieruchomości praktycznie nie wystąpiła. Podobnie
wydatki na organizację obydwu imprez – mimo iż finansowane w 75-85% z budżetu nie osłabiły znacząco
finansów publicznych – szacujemy, że dodadzą jedynie 1 punkt procentowy do deficytu budżetowego za lata
2009-20016.
– Wraz z narastającą falą protestów, napędzaną zwiększającą się inflacją, kalendarz wydarzeń sportowych
może mieć wpływ na kalendarz polityczny w perspektywie październikowych wyborów prezydenckich. –
ocenia Ludovic Subran. Prawdziwą „imprezą masową” w 2014 roku mogą więc stać się więc dla Brazylii
głębokie, niezbędne reformy gospodarcze.
*****
Kontakt dla mediów:
Grzegorz Błachnio
Euler Hermes
tel. 601-056-830
e-mail: [email protected]
******
Euler Hermes to światowy lider sektora ubezpieczeń kredytu handlowego oraz uznany specjalista w
obszarach gwarancji ochrony finansowej, gwarancji oraz windykacji. Posiadająca ponad 100 lat
doświadczenia firma oferuje klientom z sektora business-to-business (B2B) usługi finansowe, wspierające
zarządzanie środkami pieniężnymi i należnościami handlowymi. Należąca do firmy sieć wywiadowni
gospodarczych śledzi i analizuje codzienne zmiany wypłacalności małych, średnich oraz
międzynarodowych firm działających na rynkach odpowiadających za 92% światowego PKB. Firma
posiada siedzibę główną w Paryżu i działa w ponad 50 krajach, gdzie zatrudnia ponad 6.000 pracowników.
***
Euler Hermes jest spółką zależną Allianz, notowaną na giełdzie Euronext Paris (ELE.PA) oraz posiadającą
rating AA- przyznany przez Standard & Poor’s oraz Dagong. W 2013 roku skonsolidowane obroty firmy
wyniosły 2,5 mld €, oraz ubezpieczyła na całym świecie transakcje biznesowe o wartości wynoszącej na
koniec 2013 roku 789 mld €. W celu uzyskania dalszych informacji zapraszamy do odwiedzenia strony
internetowej: www.eulerhermes.com, LinkedIn lub Twitter @eulerhermes
***
W Polsce grupa Euler Hermes jest obecna od 1998 roku. Towarzystwo Ubezpieczeń Euler Hermes SA
oferuje ubezpieczenia należności handlowych oraz gwarancje ubezpieczeniowe. Jednocześnie druga
spółka działająca na polskim rynku - Euler Hermes Collections Sp. z o.o. oferuje windykację należności,
raporty handlowe, ocenę ryzyka oraz program analiz branżowych. Obsługę klientów zapewnia Euler
Hermes Services Polska Sp. z o.o.
Nota dotycząca stwierdzeń wybiegających w przyszłość: Stwierdzenia zawarte w niniejszym dokumencie mogą zawierać
stwierdzenia dotyczące przyszłych oczekiwań oraz innego rodzaju stwierdzenia wybiegające w przyszłość, oparte na
aktualnych opiniach i założeniach kierownictwa firmy, obejmujących znane i nieznane czynniki ryzyka oraz niepewności, które
mogą powodować osiągnięcie rzeczywistych wyników, rezultatów lub zdarzeń mogących istotnie odbiegać od wyrażonych w
takich stwierdzeniach. Obok stwierdzeń wybiegających w przyszłość, co wynika z ich kontekstu, wyrazy „może”, „będzie”,
„powinno”, „oczekuje”, „planuje”, „zamierza”, „przewiduje”, „uważa”, „szacuje”, „prognozuje”, „potencjalny” lub „kontynuuje” oraz
podobne wyrażenia oznaczają stwierdzenia wybiegające w przyszłość. Rzeczywiste wyniki, rezultaty lub zdarzenia mogą w
istotnym zakresie odbiegać od przewidywanych w takich stwierdzeniach, między innymi z powodu: (i) ogólnych warunków
ekonomicznych, w tym w szczególności warunków ekonomicznych w kluczowych sektorach działalności Grupy Euler Hermes
oraz na kluczowych dla niej rynkach, (ii) wyników osiąganych na rynkach finansowych, w tym na rynkach rozwijających się,
również ze względu na niestabilność i płynność rynku oraz zdarzenia związane z kredytami, (iii) częstotliwości oraz zakresu
zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową, w tym zdarzeń powodowanych przez żywioły oraz wiążących się ze wzrostem
wydatków na likwidację szkód, (iv) poziomu powtarzalności zdarzeń, (v) zakresu niespłacanych kredytów, (vi) poziomu stóp
procentowych, (vii) kursów wymiany walut, w tym m.in. kursu wymiany EUR/USD, (viii) zmian w poziomie konkurencji, (ix) zmian
przepisów prawa i regulacji, m.in. dotyczących konwergencji walutowej oraz Europejskiej Unii Monetarnej, (x) zmian w zakresie
polityk banków centralnych i/lub władz innych krajów, (xi) wpływu przejęć spółek, w tym także kwestii związanych z integracją,
(xii) działań restrukturyzacyjnych, oraz (xiii) czynników związanych z ogólną konkurencją na szczeblu lokalnym, regionalnym,
krajowym i/lub globalnym. Wystąpienie wielu z tych czynników może być bardziej prawdopodobne lub mogą one przyjmować
bardziej wyraźną postać na skutek działań terrorystycznych i ich konsekwencji.
Firma nie ma obowiązku aktualizacji żadnych stwierdzeń wybiegających w przyszłość.