Analiza tygodnia - eksperci.kj.org.pl

Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
ANALIZA TYGODNIA
IS
Wyróżnieni w Małopolsce
Co jakiś czas z prasy lokalnej czy stron internetowych dowiadujemy się o kolejnych zwycięstwach
czy wyróżnieniach, które dostają gminy, powiaty czy inne samorządowe organizacje. Szczególnie
zdobytymi osiągnięciami szczycą się zwłaszcza władze lokalnych wyróżnionych jednostek. Czy owe
nagrody i pochwały są wystarczającym i faktycznym powodem do dumy?
Tematem tej analizy jest przybliżenie ilości a zwłaszcza jakości znaczenia przeprowadzanych
konkursów, rankingów, certyfikatów na terenie Województwa Małopolskiego. W tej krótkiej
analizie nie uda się nawet w pełni zebrać i opisać ich wszystkich, gdyż dziedzin oraz rodzajów
samych nagród jest sporo.
Nazwa wyróżnienia
Organizator
Kryteria
Uwagi
Plebiscyt Euro-Gmina:
Tytuł Gmina Roku
Województwo
Małopolskie
Kapituła ocenia osiągnięcia jednostek
samorządowych w poszczególnych
kategoriach. Jedno z kryteriów to np.
skuteczność pozyskiwania środków
unijnych.
W jego ramach przyznaje się
kilka statuetek w różnych
kategoriach, np. Lider kultury,
Lider bezpieczeństwa, Lider
warzywnictwa. A także tytuły:
wójta roku, miasta roku i
burmistrza roku. Nagroda to
statuetka i prawo używania
tytułu. Główną zaletą plebiscytu
jest wyróżnienie pracy twórczej
samorządców oraz samorządów
jako całości.
Fundacja Rozwoju
Demokracji
Lokalnej, sponsor:
Amerykańska
Agencja Rozwoju
Międzynarodowego
oraz współpraca
„Wspólnoty”.
Jednym z kryteriów jest stopień
zaangażowania lokalnych społeczności w
życie gminy.
Promuje on ciekawe i
nowatorskie rozwiązania godne
zauważenia w gminach. Konkurs
promował małe gminy, gdyż po
1989r. stały się one fundamentem pod budowę samorządności w Polsce do 20 tysięcy
mieszkańców. Obecnie nie
kontynuowany.
Instytut Badań nad
Demokracją i
Przedsiębiorstwem
Prywatnym, który
jest afiliowany przy
Krajowej Izbie
Gospodarczej
W skład kapituły konkursu wchodzą
przedstawiciele przedsiębiorców, Urzędów
Marszałkowskich ,Wojewódzkich. Komisja
konkursowa powołuje audytorów, spośród
osób zajmujących się problematyką
inwestycji i przedsiębiorczością. Ich
zadaniem jest m.in. dokonanie audytu
certyfikacyjnego na terenie gminy.
Ponadto komisja ocenia warunki
prowadzenia działalności w gminie, dostęp
do infrastruktury technicznej a także
zakres i poziom ofert inwestycyjnej gminy.
Laureaci mogą posługiwać się
logo konkursu i tytułem „Gmina
Fair Play-Certyfikowana
Lokalizacja Inwestycji”. Cel
konkursu to m. in. wyróżnienie i
promocję gmin "przyjaznych dla
inwestorów" oraz zwiększenie
zainteresowania nimi ze strony
inwestorów i mediów. Konkurs
praktyczny i pomocny dla
potencjalnych inwestorów.
Selekcja samorządów, które zostają
umieszczone na liście jest prowadzona
według kryteriów zawierających: sumę
inwestycji dokonanych w ciągu ostatnich
trzech lat (w przeliczeniu na 1
Celem jest wskazanie najlepiej
zarządzanych miast i gmin w
Polsce.
(ogólnopolski, każde
województwo organizuje
na swoim terenie)
Gmina jakich mało
(ogólnopolski)
Gmina Fair Play
(ogólnopolski)
Złota Setka
Samorządowców
(ogólnopolski, ranking
odpowiedni dla każdego
regionu)
Gazeta
Rzeczpospolita(od
roku 1998 z
Centrum Badań
Regionalnych, a od
Minus to spore opłaty za wzięcie
udziału oraz poszczególne etapy
konkursu.
Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
2004 przez gazetę
samodzielnie)
mieszkańca; wysiłku inwestycyjnego gmina musi wydać na inwestycje co
najmniej 30 proc. swoich trzyletnich
dochodów (nie dotyczy miast-powiatów
grodzkich); dyscypliny finansowej:
deficyt/nadwyżka w granicach 25 proc.
Ranking Gmin i Powiatów
Związek Powiatów
Polskich
Przyznawane punkty nie są adekwatne do
osiągnięć. Np.100 punktów możemy dostać
za udział w forach tematycznych
organizowanych przez ZPP zgodnie z
proporcją 1 punkt jedna osoba. Jest to
równoważne z długością ścieżek
rowerowych, liczonych stosunkiem 1
kilometr - 1 punkt.
Liderzy poszukiwani są w
kategoriach: powiat, miasto na
prawach powiatu, gminy
miejskie, wiejsko- miejskie a
także gminy wiejskie.
Lider Małopolski
Konkurs odbywa się
pod patronatem i
przy udziale
Prezydenta
Krakowa,
Wojewody
Małopolskiego i
Marszałka
Województwa.
Bliższe kryteria przyznawania nagrody nie
są znane. Wyróżniają rozwiązania
szczególnie nowatorskie i kreatywne
Wyróżnienie najważniejszych
przedsięwzięć o wymiarze
społecznym, inwestycji
infrastrukturalnych oraz
ekspansywnych firm (dlaczego
jednak to Przemyśl i
Częstochowa zdobyli
wyróżnienie ciężko logicznie
wywnioskować). Inne tytuły to:
Bezpieczne drogi w Małopolsce,
Trzy korony Małopolski (czyli
miasta Małopolski w których żyje
się najlepiej, tu decydują
mieszkańcy) oraz Najlepszy Wójt
Małopolski (Witosowe
Kapelusze).
Oprócz konkursów, które honorują jednostki samorządowe biorąc pod uwagę ich poczynania w
różnych dziedzinach łącznie, wyróżniamy jeszcze konkursy specjalizujące się w określonych
dziedzinach.
Nazywa wyróżnienia
Organizator
Kryteria
Uwagi
Konkurs Przyjaźni
Środowisku, kategoria
Samorząd przyjazny
środowisku
(gmina, powiat i związek
przyjazny środowisku
oraz podkategoria
Samorząd bez azbestu)
Centrum
Wspierania
Inicjatyw
Pozarządowych Stowarzyszenie
Europa Nasz Dom
W konkursie biorą udział gminy, które
przynajmniej od dwóch lat realizują
inwestycje ekologiczne. Liczy się m. in.
skuteczność działań, która da się wyrazić
w różnego rodzaju wskaźnikach.
Laureaci otrzymują tytuł Gmina
przyjazna środowisku oraz
używania przez okres tylko
jednego roku znaku Przyjaźni
środowisku.
Jest za to możliwość (ale nie
konieczność) uzyskania nagrody
pieniężnej ufundowanej przez
Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej
lub Narodowy Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej.
(ogólnopolski)
Minus to wysokie opłaty za
wzięcie udziały w konkursie.
Samorządowy Lider
Zarządzania
będący jednym z
elementów programu
„Budowanie potencjału
instytucjonalnego
samorządów dla lepszego
dostarczania usług
publicznych 2007-2011”,
(ogólnopolski)
Związek Miast
Polskich w
partnerstwie z ZPP,
Związkiem Gmin
Wiejskich RP oraz
Norweskim
Związkiem Władz
Lokalnych i
Regionalnych
Przedmiotem oceny są przykłady
innowacyjnych rozwiązań mających na
celu poprawę jakości, efektywności i
dostępności dostarczanych usług w
dziedzinie np.. kultury , pomocy
społecznej.
Przykłady działań samorządowych są
oceniane pod katem- innowacyjności,
skuteczności, efektywności, integracji i
replikowalności.
Cel konkursu to poprawa jakości
usług świadczonych przed
administrację samorządową
obywatelom.
Główna nagroda to wyjazd
studyjny do Norwegii dla dwóch
samorządowców.
Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
Małopolskie Wektory
Współpracy
FRDL Małopolski
Instytut Samorządu
Terytorialnego i
Administracji w
Krakowie
Kryteria to m. in. zasady i sposób
opracowania programu, a także zawartość
i realizacja programu.
Bierze udział każdy Urząd
Miasta/Gminy lub Starostwo
Powiatowe z Województwa
Małopolskiego, które posiada
uchwalony Program współpracy z
organizacjami pozarządowymi.
Nagroda do statuetka a także
prawo posługiwania się znakiem
hasłem konkursu. Tego rodzaju
konkurs ma znaczenie głównie
prestiżowe.
I tak wymieniać można by było jeszcze sporo, bo nagród jest przyznawanych naprawdę dużo we
wszelakich dziedzinach. Jak widać, różnią się kryteriami i prestiżem.
Czy udział w nich przynosi realne efekty? Z jednej strony, jeśli konkurs lub ranking o
sprawiedliwych i profesjonalnych kryteriach wyróżni ciężko pracującego samorządowca, gminę
lub powiat, to taka jednostka zyskuje chwilowy rozgłos oraz jest promowana na określonym
obszarze. Wiadomo, że każdy lubi być doceniany za swe osiągnięcia. Poza tym w ten sposób
buduje się wizerunek gminy a zdobyty prestiż często przekłada się na pieniądze. Jest też to wtedy
dobry powód, żeby pochwalić się daną nagrodą wśród lokalnej społeczności. Cóż można by
pomyśleć o władzach, które zupełnie lekceważyły próby przystępowania do konkursów czy
rankingów? Wydaje się, że na tym kończą się przywileje zdobytych nagród prócz jeszcze
pamiątkowej statuetki bądź certyfikatu mniej lub bardziej znaczącego.
Najbardziej wartościowym dla władz samorządowych powinno być zadowolenie mieszkańców z
wykonywanych usług, co weryfikuje uczestnictwo w wyborach samorządowych. Uwaga samorządowcy: największy konkurs tego typu już w tym roku.
opracowanie: Barbara Łącka
WYDARZENIA TYGODNIA
Ministerstwo Finansów przedstawiło planowane roczne kwoty subwencji,
wpłat i udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych dla
poszczególnych gmin, powiatów i województw na ten rok. Dla gmin
zakładany udział w dochodach z PIT wynosi 36,94%. Daje to kwotę ponad
20,8 mld zł, w tym dla gmin MLP 1,67 mld zł . Ostateczna subwencja
ogólna dla gmin małopolskich wg. planów powinna wynieść 2,76 mld zł.
Dla powiatów udział w dochodach z PIT to ponad 5,77 mld zł, w tym dla
powiatów MLP ponad 466 mln zł. Łączna kwota subwencji ogólnej dla
powiatów MLP to 1,37 mld zł.
I
Subwencja ogólna
dla JST w 2010 r.
Szczegółowe dane dla gmin, powiatów i województw: tutaj
Dla województwa małopolskiego udział w dochodach z PIT wyniesie 72,7
mln zł (dla 16 woj. jest to prawie 901,5 mln zł) , a ogólna subwencja
zamknie się kwotą 135,2 mln (dla 16 woj. jest to suma 2,9 mld zł).
Subwencja ogólna
dla Małopolski w
2010 roku
Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
Subwencja regionalna będąca częścią subwencji ogólnej przeznaczoną
na działania w zakresie rozwoju regionalnego dla MPL wyniesie 30,8 mln
zł przy kwocie dla wszystkich woj. wynoszącej 955,6 mln zł. Daje to MLP
13 pozycję. Mniej dostanie tylko woj. Łódzkie (7,1 mln zł) i woj. Śląskie
(14,8 mln zł).
Algorytm obliczania części regionalnej subwencji ogólnej składa się z 5
elementów. 20% części regionalnej rozdysponowuje się między woj. ze
stopą bezrobocia wyższą niż 110% średniej stopy w kraju. 40% dzieli się
między woj., w których powierzchnia dróg wojewódzkich przypadająca
na jednego mieszkańca woj. jest wyższa niż powierzchnia dróg
wojewódzkich w kraju przypadająca na jednego mieszkańca kraju. 10%
dzieli się między woj. z PKB per capita w woj. mniejszym niż 75% PKB
per capita w kraju. 15% dzieli się między regiony według współczynnika
udziału woj. w wydatkach bieżących na regionalne przewozy pasażerskie
dla wszystkich woj. wykonanych w roku poprzedzającym rok bazowy. 15
% dzieli się między woj., w których kwota planowanych dochodów na rok
budżetowy z tytułu części wyrównawczej i kwot wchodzących w skład
części regionalnej subwencji ogólnej (powyższe 4 elementy),
pomniejszona o planowaną wpłatę do budżetu państwa, jest niższa od
kwoty planowanych na rok bazowy dochodów z tytułu części
wyrównawczej i regionalnej subwencji ogólnej, pomniejszonych o
planowaną wpłatę do budżetu państwa.
Dla osób zainteresowanych matematyką samorządową uszczegółowiony
algorytm obliczania części regionalnej znajduje się tutaj (art. 25)
Rok 2010 rozpoczął się na dobre. Zachęcamy zatem do zapoznania się z
prognozami finansowymi dla regionu na najbliższe 5 lat, które na
zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju przygotowali
Wojciech Misiąg i Marcin Tomalak. Publikacja nosi tytuł „Analiza i ocena
sytuacji województwa małopolskiego jako podmiotu transferów środków
publicznych oraz prognoza finansowa dla regionu na lata 2010–2015” i
można ja pobrać stąd.
Prognozowanie
finansowe
2010-2015
400 tysięcy złotych to promesa, jaką dostała gmina Borzęcin na
usuwanie skutków ubiegłorocznej powodzi. Zostanie ona przeznaczona
na odbudowę dróg w trzech miejscowościach gminy: Bielcza, Borzęcin i
Przyborów. To pierwsza promesa na usuwanie skutków klęsk żywiołowych
dla gminy Borzęcin w bieżącym rok. W roku 2009 gmina pozyskała z
MSWiA na ten cel 600 tysięcy złotych.
Usuwanie skutków
powodzi w gminie
Borzęcin
Zasadą przy odbudowie infrastruktury, która ucierpiała w wyniku
powodzi czy innych klęsk żywiołowych jest partycypacja środków
budżetu państwa w wysokości do 80 procent wartości realizacji zadań.
20 procent to minimalny udział ze strony budżetu gminy.
Minister Jerzy Miller wręczył promesy 137 samorządom z województwa
małopolskiego. W sumie do 123 gmin i 14 powiatów, które ucierpiały z
powodu klęsk żywiołowych trafiło ponad 60 mln zł. Najwięcej pieniędzy
Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
dostała gmina Kościelisko, powiaty nowotarski, dąbrowski, tarnowski i
gorlicki oraz gmina Radgoszcz. W ubiegłym roku na usuwanie skutków
klęsk żywiołowych przeznaczono 365 mln zł, z czego 100 mln zł zostało
przekazanych na odbudowę infrastruktury komunalnej zniszczonej w
2009 r. Pieniądze otrzymały m.in. województwa dolnośląskie,
małopolskie, podkarpackie, śląskie i opolskie.
Portalowi krakow.pl udało się przewidzieć decyzję Rady Miasta Krakowa
z ponad miesięcznym wyprzedzeniem. Tutaj znajduje się informacja o
przystąpieniu krakowskiego MOPSu do jednego z projektów (data:
20.02.2010). Tymczasem Rada Miasta Krakowa w ogóle nie podjęła
jeszcze takiej decyzji; projekt uchwały w tej sprawie Prezydent
przedstawił 15.02.2010, a głosowanie odbędzie się zapewne na
najbliższej sesji tj. 3 marca.
Zarządzanie przez
jasnowidzenie
Zjawisko to interpretujemy oczywiście jako próbę zarządzania przez
jasnowidzenie, a nie jako umniejszanie roli Rady Miasta w procesie
legislacyjnym.
Krakowska Straż Miejska opublikowała raport ze swoich działań w 2009
dostępny tutaj. Należy przy tym podkreślić, że Straż publikuje swoje
raporty za minione okres regularnie i szybko. Tutaj można zapoznać się z
raportami Straży, a jej działania porównać ze Strategią Rozwoju na lata
2007-2010.
Straż Miejska w
2009
W Wieliczce przedstawiciele samorządów gminnych, powiatowych służb
odpowiedzialnych za organizację ruchu drogowego oraz policji i straży
pożarnej powołali ZPBRD. W jego skład mają wchodzić „osoby
oddelegowane przez samorządy.” Nowy organ, jak sama nazwa
wskazuje, ma zadbać o poprawę bezpieczeństwa w powiecie wielickim.
Ma on mieć charakter doradczy dla starosty. Zasady funkcjonowania
Zespołu nie zostały jeszcze określone, ich wypracowanie będzie celem
kolejnego spotkania w kwietniu. Już teraz jednak nasuwa się pytanie o
cel powoływania kolejnego organu. Drogi i bezpieczeństwo na nich leżą
bowiem w gestii starosty oraz poszczególnych inspekcji, służb i straży,
ponadto w Małopolsce istnieją już Zarząd Dróg Wojewódzkich,
Wojewódzka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Zespół Poprawy
Bezpieczeństwa
Ruchu Drogowego
Jak co roku, w starostwie miechowskim przedstawicielki Kół Gospodyń
Wiejskich spotkały się z władzami powiatu, by podzielić się „swymi
dokonaniami i spostrzeżeniami.” Na uwagę zasługują dwa fakty. Po
pierwsze, istotna rola, jaką pełnią Koła – panie nie tylko pomagają w
integracji środowisk wiejskich, ale też promują ziemię miechowską na
różnorakich spotkaniach. Po drugie, że to pierwsza od dłuuuższego czasu
informacja na portalu powiatu miechowskiego. Uważamy, iż aktywność i
postawa pań jest godna pochwały. Mamy również nadzieję, że ta krótka
notka zmobilizuje twórców portalu do informowania o, jesteśmy
przekonani, licznych wydarzeniach w powiecie.
Miechów, czyli od
kogo powinniśmy
się uczyć
Barometr
Rozwoju
Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Nr 7(58)/2010 (15.02.2010-21.02.2010)
Sprostowanie: w numerze 4/2010 podaliśmy błędną datę uchwalenia budżetu powiatu
wadowickiego jako 30 grudnia. Rzeczywista data to 25 stycznia. Zainteresowanych przepraszamy
i dziękujemy za zwrócenie uwagi.
opracował zespół:
Michał Dulak, Łukasz Leszczyński, Barbara Łącka, Magdalena Jagła, Jan Strycharz, Maciej
Gomółka, Wojciech Przybylski
analiza tygodnia:
Barbara Łącka
opieka merytoryczna: Bożena Pietras-Goc
koordynacja: Wojciech Przybylski
Copyright by Katedra Analiz Regionalnych Klubu Jagiellońskiego
Rynek Główny 39/9, 31-013 Kraków
www.kj.org.pl ● [email protected]