Spis treści

Łukaszuk, Leonard
Współpraca i spory międzynarodowe na morzach : wybrane
zagadnienia prawa, polityki morskiej i ochrony środowiska
Spis treści
Od autora
9
Rozdział 1
Konwencja NZ o prawie morza z 1982 roku a załatwianie sporów międzynarodowych
11
1.1. Główne zasady załatwiania sporów morskich - ogólna charakterystyka
1.2. Niektóre kwestie prawne związane z załatwianiem sporów
1.3. System zasad i procedur załatwiania sporów według Konwencji Narodów Zjednoczo­
nych o prawie morza z 1982 roku
1.4. Udział organizacji międzynarodowych we współpracy dwustronnej i wielostronnej
oraz w załatwianiu sporów
11
17
23
39
Rozdział 2
Kwestie sporne dotyczące delimitacji obszarów morskich korzystania z zasobów
naturalnych mórz i oceanów oraz ochrony środowiska morskiego
2.1. Delimitacja obszarów morskich - aktualne problemy i kwestie sporne
2.2. Ochrona prawna gatunków migrujących i racjonalnej gospodarki zasobami żywymi mórz
2.3. Spory o połowy
2.3.1. Spór o połowy na Morzu Ochockim
2.3.2. Spór Australii i Japonii o połowy wielorybów na morzach Antarktyki (retro­
spektywa)
2.3.3. Spór Hiszpanii i Kanady o połowy ryb na Atlantyku
2.3.4. Wybrane spory dotyczące rybołówstwa morskiego rozpatrywane przez ITLOS
2.4. Problemy ochrony prawnej środowiska morskiego
2.4.1. Podstawowe zasady zachowania, ochrony i użytkowania środowiska morskiego
określone w Konwencji NZ o prawie morza z 1982 r.
2.4.2. Obszary szczególnie chronione w Azji Południowo-Wschodniej, Australii i Nowej
Zelandii
2.4.3. Spory dotyczące ochrony środowiska morskiego rozpatrzone przez ITLOS
2.5. Spory dotyczące korzystania z kopalin podmorskich jako dóbr wspólnie dzielonych
oraz uwarunkowania prawne eksploatacji złóż mineralnych na dnie mórz i oceanów
46
46
51
61
61
62
63
65
68
68
77
79
81
Rozdział 3
Dziedziny współpracy oraz spory o obszary morskie w subregionie Bałtyku
i w części Subarktyki
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
87
Ramy prawne i dziedziny współpracy regionalnej państw i społeczności bałtyckich
87
Problemy związane z delimitacją granic morskich na Morzu Bałtyckim
98
Spór Litwy i Łotwy o szelf kontynentalny i wyłączną strefę ekonomiczną 101
Spór delimitacyjny między Polską a Danią
106
Spór Norwegii i Rosji o szelf kontynentalny na Morzu Barentsa i Oceanie Arktycznym 108
Rozdział 4
Współpraca i spory międzynarodowe w subregionach Morza Czarnego i Morza
Kaspijskiego
111
4.1. Główne problemy współpracy państw subregionu czarnomorskiego oraz spory
4.1.1. Spór Rumunii z Ukrainą
4.1.2. Spór Ukrainy z Rosją
4.2. Subregion Morza Kaspijskiego oraz spory o delimitację obszarów tego morza
111
122
124
127
Rozdział 5
Problemy współpracy państw i spory na Morzu Śródziemnym
135
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
135
138
141
146
Uwarunkowania i problemy współpracy morskiej państw regionu Morza Śródziemnego
Spór Grecji i Turcji o wyspy na Morzu Egejskim
Spór Hiszpanii i Wielkiej Brytanii o Gibraltar oraz o przyległe akweny morskie
Spór Słowenii i Chorwacji o zatokę Piran
Rozdział 6
Państwa Afryki wobec problemów delimitacji i użytkowania obszarów morskich
150
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
150
160
163
172
Państwa Afryki a nowe prawo morza
Spór między Kamerunem i Nigerią
Spór między Erytreą i Republiką Jemenu
Spór między Katarem i Bahrainem
Rozdział 7
Polityka morska oraz spory i konflikty z udziałem państw Ameryki i Europy
175
7.1. Państwa Ameryki Łacińskiej a nowe prawo morza
7.2. Spory i konflikty na Atlantyku oraz w Subarktyce
7.2.1. Spór Kanady i Francji o wyspy Saint Pierre i Miquelon
7.2.2. Spór Kanada - Dania o Hans Island w Cieśninie Nares
7.2.3. Spór Kanada - USA o tzw. Przejście Północno-Zachodnie
7.2.4. Dążenie do rozwiązania sporu o Falklandy/Malwiny
7.2.4.1. Aspekty prawnomiędzynarodowe konfliktu
7.2.4.2. Proces normalizacji stosunków brytyjsko-argentyńskich
7.2.5. Problemy statusu i delimitacji archipelagu Wysp Kanaryjskich
175
185
185
187
188
191
191
193
197
Rozdział 8
Spory i konflikty na morzach Azji
199
8.1. Polityka morska państw Azji i Pacyfiku - wysuwane roszczenia i inne problemy
8.1.1. Polityka morska Japonii
8.2. Bliższa charakterystyka wybranych sporów i konfliktów na morzach Azji
8.2.1. Spory i konflikty na Morzu Południowochińskim i próby ich rozwiązywania
8.2.1.1. Spór o wyspy Spratly
8.2.2. Niektóre spory i konflikty między państwami Azji Północno-Wschodniej i Japonią
199
207
210
213
221
228
Rozdział 9
Kwestie prawne związane z obecnością wojskową na morzach
230
Uwagi końcowe
241
Bibliografia (wybór)
246
Contents
253