PROTOKOŁU z oszacowania zakresu i wysokości szkód w

Wytyczne wypełniania protokołu indywidualnego
Przy sporządzaniu „PROTOKOŁU z oszacowania zakresu i wysokości szkód
w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej spowodowanych
niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi” – zwanego dalej protokołem indywidualnym
– Komisja musi stosować następujące zasady:
Przed przystąpieniem do prac w Komisji, jej członkowie powinni zapoznać się
szczegółowo z wzorami dokumentów stosowanych w jej pracy oraz objaśnieniami do nich.
Są one zamieszczone na stronie Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego:
–
link
http://www.duw.pl/pl/urzad/wydzialy/wydzial-nieruchomosci-r/oddzialrolnictwa-i-sro/139,dok.html
Protokół indywidualny należy wypełnić pismem drukowanym (czytelnie) z największą
starannością, ponieważ wszelkie błędy rodzą dalsze problemy i konsekwencje! Protokół
wypełniamy zgodnie z obowiązującym wzorem.
Protokół indywidualny sporządzany jest u producentów rolnych wyłącznie w oparciu
o lustrację w terenie. „WNIOSEK” o oszacowanie szkód i „OŚWIADCZENIA” – o produkcji
roślinnej prowadzonej w gospodarstwie oraz o ilości zwierząt i ich cenach (wartości produkcji)
– wypełnia każdy rolnik (zał. nr 1 i 2 do wniosku).
Jedną z istotnych zasad szacowania szkód jest zachowanie obiektywizmu
i bezstronności. Mając to na uwadze, członkowie Komisji, bezwzględnie nie mogą brać
udziału w szacowaniu szkód we własnych gospodarstwach rolnych i działach specjalnych
produkcji rolnej, a także najbliższej rodziny.
Aby był spełniony obowiązek 3-osobowy składu Komisji, w takim przypadku
należałoby zwiększyć skład Komisji.
Należy uważać, aby w protokole wpisać osobę, która faktycznie jest
właścicielem/dzierżawcą gospodarstwa i miejsce jego zamieszkania oraz koniecznie siedzibę
gospodarstwa.
Wypełniając kolejne punkty protokołu należy uwzględniać związane z nimi wyjaśnienia
i przypisy.
Protokoły indywidualne wymagają wpisania pełnej informacji o wszystkich
uprawach występujących w gospodarstwie w roku szacowania szkody. Dotyczy to kolumn
od 2 do 5, a w przypadku upraw uszkodzonych także pozostałych kolumn tabeli z pierwszej
strony protokołu.
Suma powierzchni upraw wykazana w kol. 3 tabeli, powinna się zgadzać
z powierzchnią UR gospodarstwa podawaną na ostatniej stronie protokołu indywidualnego
(uwzględniając powierzchnie nieprodukcyjne np.: siedlisko czy ugory). Weryfikację ogólnej
powierzchni gospodarstwa rolnego i powierzchni UR należy przeprowadzić w oparciu o dane
będące w posiadaniu gminy, a także dokumenty przedstawione przez rolnika.
Wpisanie wszystkich upraw z roku szacowania szkody jest konieczne do prawidłowego
wyliczenia „Średniej rocznej produkcji” w kol. 6 tabeli. Suma tej kolumny stanowi podstawę,
w stosunku do której porównujemy „Kwotę obniżenia przychodu w wyniku szkód ogółem”
wyliczanej w kol. 9 tabeli. Bez wyliczenia „Średniej rocznej produkcji” nie jest możliwe
prawidłowe określenie, czy suma szkód przekroczyła 30% tej wartości.
Do wyliczenia strat przyjmujemy dane ustalone dla województwa dolnośląskiego poza
następującymi wyjątkami:
1. gdy producent rolny posiada dokumenty potwierdzające uzyskiwanie plonów i cen
w danym gospodarstwie co najmniej od 3 lat,
1
2. gdy producent rolny zobowiązany jest z mocy prawa do sporządzania sprawozdań
o powierzchni zasiewów i zbiorach (R-05 i R-06) wówczas wpisuje własne dane
na podstawie dokumentacji źródłowej z 3 lat.
Uwaga: – faktury sprzedaży VAT nie potwierdzają uzyskiwanych plonów !
W każdym innym przypadku posługujemy się danymi statystycznymi. Jeśli rolnik nie
przedstawi dokumentów potwierdzających średnie plony i ceny nie powinien wypełniać
kolumn 4 i 5 w tabeli „Załącznika nr 1”. W kolumnie 6 (cena uzyskana/prognozowana)
– rolnik wypełnia dane dotyczące tylko upraw uszkodzonych. Średnią cenę uzyskaną rolnik
wpisuje, jeżeli była udokumentowana sprzedaż przed datą szacowania. Cenę prognozowaną
wpisuje się z umów kontraktacyjnych, w pozostałych przypadkach stosowana będzie średnia
cena prognozowana ustalona dla województwa dolnośląskiego.
Producenci rolni prowadzący księgi rachunkowe przedstawiają średnie plony, ceny oraz
wartość produkcji swojego gospodarstwa wyliczone na podstawie ww. dokumentów
– dotyczących ostatnich trzech lub 3 z pięciu pełnych lat z pominięciem najwyższej i najniższej
wartości. Komisja w celu weryfikacji danych ma prawo zażądać do wglądu materiały
źródłowe.
Dla gospodarstw posiadających dokumentację źródłową z co najmniej 3 ostatnich lat
poświadczającą plony, ceny, wartość produkcji roślinnej i zwierzęcej, do wyliczeń średnich
z gospodarstwa można posłużyć się tabelą pomocniczą, którą przekaże pracownik
DUW/właściwa Komisja Rejonowa. W takim przypadku wypełniona tabela pomocnicza
(podpisana przez Prezesa/Dyrektora np. spółki)– po zweryfikowaniu przez Komisję – musi być
dołączona do protokołu indywidualnego.
Nie można stosować średnich statystycznych i własnych wyliczeń w jednym protokole,
z wyjątkiem danych dotyczących upraw i zwierząt nietypowych, rzadko spotykanych, dla
których nie są opracowywane dane statystyczne i nie ma ich w opracowaniach DODR
lub IERiGŻ.
Jeśli w gospodarstwie występuje produkcja zwierzęca, wypełniamy tabelę na stronie
drugiej protokołu w zakresie ustalenia wielkości średniej rocznej produkcji towarowej zwierząt
(kolumny 2 do 6). W przypadku wystąpienia szkód w zwierzętach, wpisujemy także dane
w kolumnach od 7 do 11 tabeli. W tej tabeli wpisujemy dane z „Załącznika nr 2” o ilości
zwierząt i ich cenach (wartości produkcji).
Zwierzęta lub produkty zwierzęce umieszczamy w oświadczeniach i protokołach
pogrupowane wg kategorii np.: żywiec wołowy, cielęta, żywiec wieprzowy, żywiec barani,
żywiec koński, żywiec drobiowy, mleko (ilość litrów), jaja kurze (ilość szt.).
Gdy w gospodarstwie nie jest prowadzona produkcja zwierzęca zaznaczamy to w tabeli
dotyczącej tej produkcji przez wykreślenie.
Średnią roczną produkcję roślinną i zwierzęcą sumujemy w celu ustalenia średniej rocznej
produkcji z całego gospodarstwa w skali całego roku. Kwoty obniżenia przychodu w uprawach
i zwierzętach sumujemy do wyliczenia % szkody w gospodarstwie rolnym w stosunku
do średniej rocznej produkcji.
Przy szacowaniu szkód w środkach trwałych, należy szczegółowo wymienić i opisać rodzaje
i zakres uszkodzeń (dotyczy to zarówno budynków gospodarczych, maszyn rolniczych
i plantacji wieloletnich).
Szacowanie szkód w sadach i plantacjach wieloletnich o okresie użytkowania dłuższym niż
5 lat należy przeprowadzić w oparciu o opracowanie Krzysztofa Zmarlickiego „Określanie
wartości plantacji kultur wieloletnich”. Metoda
„Zmarlickiego” dotyczy szkód
w sadach/plantacjach wieloletnich, a nie plonach.
2
Szacowanie szkód mrozowych powstałych na drzewach owocowych po surowej zimie powinno
być przeprowadzone co najmniej dwukrotnie. Pierwszego oszacowania szkód należy dokonać
wiosną, jednak nie później niż w lipcu. W drugim półroczu powinno być dokonane powtórne
oszacowanie strat, w celu stwierdzenia, czy uszkodzone drzewa zregenerowały częściowo
uszkodzenia, czy też straty pogłębiły się. Według opinii Instytutu Sadownictwa zdarza się
także, iż w czasie pierwszej oceny przeprowadzonej w pierwszej połowie sezonu
wegetacyjnego, oceniający stwierdzają, że uszkodzenia drzew są bardzo silne, które następnie
w drugim półroczu się zregenerowały. Drugiego szacowania strat można dokonać do końca
października, zanim w sposób naturalny spadną liście. Wojewoda dopiero po powtórnym
oszacowaniu szkód potwierdza protokół z oszacowania tych szkód.
Szacowanie szkód w budynkach wykonuje członek komisji posiadający wykształcenie
i doświadczenie zawodowe w budownictwie.
Przy szkodach w budynkach należy dołączyć uproszczony kosztorys strat dla każdego
rolnika lub uszkodzenia opisać szczegółowo na protokole i wielkość strat wyliczyć według
wartości odtworzeniowej środków trwałych. Szacowanie szkód w budynkach, sadach
i plantacjach wieloletnich – powstałe na skutek powodzi – może odbywać się do 12 miesięcy
od ustąpienia wody (w przypadku ujawnienia się takich szkód) jednakże pod warunkiem,
że w czasie powodzi było zgłoszone zalanie tych budynków i Komisja odnotowała
to w protokole/notatce z lustracji.
Protokoły muszą posiadać datę ich sporządzenia, oraz być podpisane przez członków
komisji i rolnika (czytelnie), oraz Wójta/Burmistrza/Prezydenta.
REASUMUJĄC:
Zgodnie z obowiązującymi zasadami wyliczania kwoty obniżenia przychodu
w gospodarstwie rolnym, warunkiem koniecznym do poprawnych obliczeń jest ujęcie
w protokole wszystkich upraw występujących w gospodarstwie w roku wystąpienia
szkody – rozliczyć należy cały obszar użytków rolnych gospodarstwa oraz wielkość
produkcji zwierzęcej.
Jeśli gospodarstwo nie prowadzi zapisów rachunkowości, konieczne jest
stosowanie danych statystycznych/opracowanych dla województwa dolnośląskiego
odnośnie plonów i cen z 3 (lub 5) ostatnich lat.
W przypadku, gdy rolnik posiada grunty na terenie dwóch lub więcej gmin,
protokół ostateczny, będący podsumowaniem i obliczeniem poszczególnych średnich
wartości i całości szkód – sporządza komisja gminna właściwa ze względu na siedzibę
gospodarstwa rolnego, na podstawie protokołów indywidualnych częściowych,
sporządzonych przez komisje powołane przez Wojewodę w innych gminach. Proszę zatem
o wymianę informacji między gminami i sprawne przekazywanie protokołów szkód tak, aby
Wojewoda mógł terminowo wysłać do MRiRW wniosek o uruchomienie linii kredytowych na
wznowienie produkcji, a także przekazać dokumentację dla innych instytucji udzielających
pomocy rolnikom poszkodowanym. W przypadku, gdy w gminie właściwej ze względu na
siedzibę gospodarstwa rolnego nie została przez Wojewodę powołana komisja, lub komisja
powołana zakończyła już prace, ostateczny protokół indywidualny (obejmujący całość
gospodarstwa) sporządza komisja która jeszcze działa. Rolnik powinien mieć sporządzony
tylko jeden protokół całościowy – w gminie właściwej ze względu na siedzibę gospodarstwa
rolnego lub działu specjalnego produkcji rolnej.
Komisja szacując szkody rolnikowi mającemu siedzibę gospodarstwa na terenie innej
gminy, wypełnia protokół indywidualny częściowo, wpisując:
informacje o rodzaju i terminie wystąpienia niekorzystnego zjawiska,
dane komisji i adresowe rolnika – w całości,
3
dane dotyczące upraw w zakresie:
1. nazwa uprawy,
2. powierzchnia upraw występujących w danej gminie,
3. powierzchnia uprawy na której szacowano szkody,
4. utracony plon w uprawie na w %,
dane dotyczące produkcji zwierzęcej występującej w danej gminie,
Pozostałe pozycje tabeli nie muszą być wypełnione, lecz protokół musi być podpisany
przez komisję i rolnika.
W przypadku, gdy gospodarstwo rolne położone jest na terenie dwóch lub więcej
województw i szkody powstały na terenie więcej niż jednego województwa protokół
indywidualny częściowy jest sporządzony przez komisję powołaną przez wojewodę
właściwego ze względu na wystąpienie szkód.
Jeden egzemplarz tak wypełnionego protokołu częściowego zostaje przekazany
do komisji działającej na terenie gminy, w województwie właściwym ze względu na
położenie największej części gospodarstwa. Protokół dostarcza producent rolny.
Proszę o zwrócenie szczególnej uwagi, żeby rolnicy we wnioskach o oszacowanie
szkód deklarowali, na terenie których gmin posiadają grunty!
Komisja sporządzająca protokół całościowy z kilku województw uwzględnienia
w nim dane dotyczące średnich plonów i cen z każdego województwa. Nie uśredniamy
danych z różnych województw. Określając termin wystąpienia niekorzystnego zjawiska
atmosferycznego w protokole całościowym podajemy daty skrajne wynikające z protokołów
częściowych.
W przypadku, gdy rolnik zadeklaruje, iż na terenie innej gminy nie poniósł szkód,
koniecznie należy upewnić się, czy w składanym „Oświadczeniu” uwzględnił powierzchnię
wszystkich upraw swojego gospodarstwa (łącznie z wszystkich gmin).
Protokoły indywidualne są sporządzone przez Komisję Gminną w dwóch egzemplarzach.
Oryginały protokołów indywidualnych rolników wraz z załącznikami (2 egzemplarze) oraz
oryginały zbiorczych protokołów strat Komisja przekazuje w celu weryfikacji
do Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Przypominamy, że oświadczenia rolników (zał. nr 1 i 2) są integralną częścią protokołu
indywidualnego, zatem także winny być sporządzone w dwóch egzemplarzach.
Na protokołach rolników, w których gospodarstwach rolnych straty wynoszą ponad 30%
średniej rocznej produkcji, Wojewoda potwierdza wystąpienie szkód.
Dopiero po weryfikacji i potwierdzeniu przez Wojewodę wystąpienia szkód powyżej 30%,
Gmina przekazuje poprawny protokół producentowi rolnemu. Kserokopia protokołu
potwierdzona za zgodność z oryginałem pozostaje w aktach Urzędu Miasta/Gminy.
Komisja sporządza „Zbiorczy protokół gminny” – (według wzoru udostępnionego przez
DUW) – oddzielnie dla producentów u których szkody przekroczyły 30% obniżenia przychodu
i pozostałych.
4