Raïssa Maritain - Stowarzyszenie De Musica

Mu z y k a l i a
XIV · Zeszyt rosyjski 2
Chagall
Raïssa Maritain
Chagall przyszedł wielkimi krokami
Z Rosji ponurej mrocznej
Z różami i ze skrzypkami
W sakwie podróżnej
Z kochankami lżejszymi od aniołów
Żebrakiem w surdutach na drogach
Z rzeszą muzyków i archaniołów
I światłem na synagogach
Ma łąki i wioski w sakwie
Co chwieją się w burzy porywie
Bale piękne kobiety
Okna w tęczy otwarte – i kabarety
Narzeczonej tron z lilii upleciony
Pod baldachimem znaczonym purpurą
Biblię całą w obrazkowej szacie
Wszystkie ważne postacie
W długich szatach z długimi brodami
Z barankami i gołębicami
Barwne koguty i krowy w różne weszły zakamarki
Zwierzęta z La Fontaine’a
I z Arki
Tłumy ludzi wesela łzy
I pocałunki
Damy i kawalerów
Cyrkowe rysunki
Cały świat namalował
Nic w nim nie kłamie
Wszystkie barwy słońca zgromadził
W tańczącej gamie
1
Mu z y k a l i a
XIV · Zeszyt rosyjski 2
I jest Chrystus ukrzyżowany
Na zatraconym świecie
W przestrzeni jak z kości słoniowej
U jego stóp świecznik zapalony
Sześć świec – przez zapomnienie
A w niebie kilkoro ludzi zrozpaczonych
Którzy patrzą na ziemię
Na linii horyzontu
Ogień wszystko zajmuje
Biedni Żydzi biegną w popłochu
Nikt ich nie potrzebuje
Nie mają miejsca na ziemi
Nawet pod głowę kamieni
Żydzi tułacze prawdziwi
Muszą więc mieszkać w niebie
Martwi i żywi
Razem z przyjaciółmi Chagalla
Którym coś tu być nie pozwala
Toteż w chmurach wciąż przebywają
Rabini zamyśleni
Skrzypkowie na śniegu
Co na strunach swych serc przygrywają
Przełożyła: Maria Żurowska
OD TŁUMACZA
Raïssa Maritain (z domu Ołmasow) urodziła się w 1883 r., w Rosji, w rodzinie żydowskiej,
która w 1893 r. wyemigrowała do Paryża. Raïssa podjęła studia na Sorbonie, na wydziale filozofii,
gdzie poznała swojego przyszłego męża, Jacquesa Maritaina. Raïssa i Jacques pobrali się w 1904 r.,
a w 1906 r. przyjęli chrzest w Kościele katolickim. Ich dom w Meudon stał się ogniskiem życia
duchowego i przyjacielskich spotkań, otwartym dla znajomych i nieznajomych, artystów,
intelektualistów, z Francji i z innych krajów , wierzących i niewierzących. W rozmowach z nimi
podejmowało się wszelkie możliwe tematy artystyczne, naukowe, polityczne, moralne i religijne.
Na początku 1940 r. Maritainowie wyjechali do Kanady, a następnie do Nowego Jorku, gdzie
pozostali do końca wojny.
Raïssa uczestniczyła w pracy nad wszystkimi publikacjami Jacquesa, sama ogłosiła drukiem
„Wielkie Przyjaźnie”, „Chagall, czyli burza zaczarowana” (wydanie polskie :„Więź”, wrzesień
2011 r.), Wiersze (wydanie polskie: „Więź”, kwiecień 2012 r.). Jej „Dziennik” (wydanie polskie:
„Więź”, kwiecień 2012), opublikowany już pośmiertnie, stał się świadectwem jej życia
mistycznego, starannie ukrywanego za życia nawet przed najbliższymi. Zmarła w 1960 r.
Maria Żurowska
2