Francja od konsulatu do cesarstwa

Francja od konsulatu do cesarstwa
„Każdy z Was nosi w plecaku buławę marszałkowską”
Napoleon Bonaparte
1. Rządy dyrektoriatu




Forma rządów po zamachu 9 thermidora
Rada Starszych i Rada 500-set wybierała 5 dyrektorów
na okres 5 lat (co roku jeden wymieniany)
Duża władza; m.in. mianowanie podległych im
ministrów, stanie na czele policji, administracji,
wojska czy zarządzanie polityką zagraniczną
Wewnątrz państwa znów niedobrze



Wybuch powstania rojalistów w Paryżu
Napoleon Bonaparte został postawiony na czele wojsk
paryskich z zadaniem stłumienia powstania (październik
1795)
Mimo poprawy polityki dyrektoriatu nadal dzieje się źle
(korupcja, mierność rządzących, afery)
2. Zakończenie walk z I koalicją




Nadal wojna z Anglią i (głównie) Austrią na frontach
niemieckim i włoskim
Sukcesy wojsk francuskich na czele z dowódcami Jean
Jourdan i Jean Moreau
1796 r. na czele wojska stanął Napoleon (27 l.)
Bonaparte bije wojska austriacko-sabaudzkie w bitwie
pod Mondovi (Sabaudowie) oraz pod Lodi (Austriacy)
Pokój w Campo Formio 1797r.





Po pokonaniu Sabaudów Napoleon wchodzi do
Królestwa Sardynii i zmusza ich do podpisania pokoju
Pokonanie Austrii pod Bassano, Arcole i Rivoli
Napoleon zdobył Mantuę, utworzył Republikę
Cisalpińską
Atak na Tyrol powoduje, że Austria w 1797 r. prosi o
pokój
Podporządkowanie Francji części państw włoskich
3. Wyprawa do Egiptu 1798






Napoleon chce zaatakować Anglię w Egipcie
A dyrektoriat go tam chętnie wyśle, by się go pozbyć
(może przegra, ale nawet lepiej – zginie)
1798 początek wyprawy; 40 tysięcy wojska oraz
uczeni („Uczeni i osły do środka”)
Opanowanie Malty, pokonanie mameluków w bitwie pod
piramidami
Porażka floty pod Abukirem; zamknięcie Francuzom
możliwości dostaw z kraju
Bonaparte zostawi żołnierzy i wraca do Paryża
1799r.
4. Zamach stanu 18 brumaire’a





Potrzebny ktoś kto utrzyma zdobycze rewolucji i uzdrowi
kraj
Dyrektorzy (Sieyes, Ducos i Barras) popierają
Napoleona
Brat Napoleona Lucjan (przewodniczący Rady Pięciuset)
namówił go do powrotu i przejęcia władzy
Rada Starszych 18 brumaire’a (9 listopada 1799r.)
oddała władzę nad wojskiem Bonapartemu
Wojsko sterroryzowało parlament, który zgodził się na
zmiany
Trzech konsulów


W miejsce dyrektoriatu powołano 3 konsulów –
Sieyes’a, Ducosa i Napoleona
Ogłoszono konstytucję roku VIII




Władza w rękach konsulów
Pierwszy konsul miał prawo inicjatywy ustawodawczej
Kluczowe stanowiska otrzymali stronnicy
Bonapartego
Niejasny system kompetencji wzmacnia Napoleona
5. Walki z II koalicją 1799-1802



Autria+Anglia+Rosja+Turcja+Neapol+Sardynia
podpisały II koalicję antyfrancuską (antynapoleońską)
Armia gen. Suworowa wchodzi do Włoch; biją
Francuzów m.in. pod Novi i wyganiają z Włoch
Kontrofensywa Napoleona w 1800 roku – zwycięstwo
pod Marengo, potem pod Hohenlinden

Pokój z Austrią w
Luneville (1801)


Austria uznaje zdobycze
Francji we Włoszech
Zrzec się na rzecz Francji
Belgii, terenów na lewo
od Renu, uznać
Republikę Batawską
(Holandię) i Republikę
Helwecką (Szwajcaria)

Pokój z Anglią w Amiens
(1802)


Francja zrzekła się
pretensji do Egiptu,
Anglia zobowiązała się
zwrócić zakonowi
joannitów Maltę
6. Reforma państwa








Nadal represje, ale bez porównania do czasów
jakobinów
Była tajna policja, cenzura
Sędziowie niezależni, ale mianowani przez Napoleona
Amnestia i zgoda na powrót emigrantów; mogą
pracować w administracji, ale nie oddano im majątków
Uzdrowienie finansów państwa
Sprzedaż (kosztownych) terenów kolonialnych USA
Otwarcie kościołów
Obowiązkowa, nieodpłatna nauka na poziomie
podstawowym, powołanie do życia szkół średnich
Konkordat (traktat z papiestwem)
1.
2.
3.
4.
Państwo ma wpływ na wybór biskupów i proboszczów
Oni składają przysięgę wierności Francji
Nie zwrócono majątków kościołowi
Duchowni byli utrzymywani z pensji państwowych
Kodeks cywilny (Napoleona)
Zatwierdzenie prawnych zdobyczy rewolucji (np.
likwidacja systemu feudalnego, gwarancja
nietykalności, swobody wyznania, śluby cywilne)

Kodeks „podróżował” z Napoleonem podczas
podbojów
7. Koronacja cesarska 1804



Plebiscyt z 1800 r. uprawomocnił zasadę konsulatu
Plebiscyt z 1802 r. pozwolił Napoleonowi być
dożywotnio konsulem
2 grudnia 1804 r. w Notre Dame papież Pius VII
„koronował” Napoleona na cesarza Napoleona I