Bilans życia rodzinnego

bilansowym (Bilanzsuizid) (Schmidtke, Schaller 2006). Ważnym celem profilaktyki
suicydalnej będzie pomoc seniorowi w kształtowaniu pozytywnego bilansu życia
i równocześnie planowaniu dalszej aktywności życiowej i ewentualnej poprawy tego
bilansu. Trzeba tu szczególnie podkreślić rolę planowania dalszej przyszłości seniora, gdyż
również bilans życia pozytywny („wszystko zrealizowałem, nie mam nic więcej do
zrobienia”) może sprzyjać samobójstwu.
Do zachowań suicydalnych w wieku starszym prowadzi zwykle kumulacja wielu
czynników.
Samobójstwo
w
tym
wieku
jest
często
skutkiem
kompleksowej
i wielopoziomowej motywacji. Kumulację czynników Hirzel - Wille (2002) nazywa
„konstelacją ryzyka” (Risikokonstellation). Bilans życia dokonywany przez seniora też
niejednokrotnie ma bardzo kompleksowy charakter. Uwzględniane są w nim różnorakie
doświadczenia życiowe. Istotne znaczenie mają utrzymujące się choroby somatyczne
i psychiczny stan zdrowia (Makara - Studzińska, Turek 2005), a także sytuacja rodzinna,
samodzielność i autonomia.
Rowe (2003) zauważa, iż każde samobójstwo jest komunikatem dla tych, którzy
żyją. Utrata samodzielności i autonomii może prowadzić do zachowania suicydalnego i do
pozostawienia notatki: „Beze mnie będzie wam lepiej”. Jednak nawet w takiej sytuacji jak stwierdza Rowe (2003) - samobójstwo jest odrzuceniem rodziny, przyjaciół i świata.
Uświadomienie tego starszej osobie może mieć duże znaczenie w profilaktyce suicydalnej.
Bywa, iż bilans życia zamyka się stwierdzeniem: „Nie mam już dla kogo żyć”.
Istnieje duży obszar możliwości ukazania seniorowi dalszych perspektyw i pomocy mu
w zaplanowaniu dalszej aktywności życiowej, tak aby mógł coś jeszcze zrobić dla ludzi
i świata. Często także wypowiadając powyższe stwierdzenie osoba starsza zupełnie pomija
siebie, podobnie jak matka, która mówi, że żyje tylko dla swoich dzieci. Nie jest to dobre
ani dla matki, ani dla dzieci. Także seniorowi trzeba ukazać wartość życia dla niego
samego.
SAMOBÓJSTWO EGZYSTENCJALNE
Albert Camus przekonywał, że głównym problemem filozofii jest samobójstwo,
musi ona bowiem odpowiedzieć na pytanie, czy warto żyć (Camus 1991). Większość ludzi
rozstrzyga tę kwestię pozytywnie, choć bezrefleksyjnie. Samobójstwo egzystencjalne to
5