więcej - Miejski Urząd Pracy w Płocku

Miejski Urząd Pracy w Płocku
Centrum Aktywizacji Zawodowej
Miejski Urząd Pracy
w Płocku
09-400 Płock, ul. 3 Maja 16
Tel. (24) 367-18-30, Fax. (24) 367-18-31
e-mail: [email protected]
ZAWODY I SPECJALNOŚCI
1.KILKA SŁÓW NA TEMAT ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI1
ZAWÓD – zbiór zadań wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, będących
świadczeniami na rzecz innych osób, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez
poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności),
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło
dochodów. Szczególnym rodzajem zawodu jest profesja. W Polsce zawody kategoryzowane są
przez Polską Socjologiczną Klasyfikację Zawodów. Odmienna klasyfikacja zawodów istnieje
w Międzynarodowej Klasyfikacji Zawodów i opracowanej na jej podstawie Klasyfikacji Zawodów
i Specjalności. Zawód może dzielić się na specjalności.
ZAWÓD WYUCZONY – zespół czynności, do których wykonywania jednostka uzyskała
przygotowanie praktyczne i teoretyczne.
ZAWÓD WYKONYWANY - czynności, których wykonywanie stanowi źródło utrzymania pracownika
i jego rodziny.
ZAWODY DEFICYTOWE – są to zawody, na które występuje na rynku pracy wyższe
zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie.
ZAWODY NADWYŻKOWE – to zawody, na które jest mniejsze zapotrzebowanie na rynku pracy
niż liczba osób poszukujących pracy w danych zawodach.
SPECJALNOŚĆ – jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu. Wymaga dodatkowej wiedzy
i umiejętności w danej dziedzinie wiedzy, nabytych w wyniku dodatkowego szkolenia bądź
praktyki.
STANOWISKO PRACY – najmniejsza jednostka organizacyjna przedsiębiorstwa, miejsce pracy
obsługiwane przez pracownika w celu wykonania powierzonej mu pracy – zadań zawodowych.
UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWE – zdolności do wykonywania
prowadzących do zrealizowania zaplanowanego wyniku.
czynności
zawodowych
CZYNNOŚCI ZAWODOWE – działanie pracownika podjęte w ramach zadania zawodowego,
dające określony efekt użyteczny. Czynności, podobnie jak i zadania zawodowe mogą mieć
charakter technologiczny (wykonawczy), organizacyjny i współpracy.
KOMPETENCJE – wykonywanie czynności zawodowych w zawodzie w sposób zgodny ze
standardami wymaganymi dla danego stanowiska. Można wyróżnić trzy kategorie kompetencji:
 kompetencje osobiste - związane z funkcjonowaniem człowieka i jego umiejętnościami,

kompetencje organizacyjne – całokształt kompetencji wymaganych w środowisku pracy.
1
Źródło: Wikipedia
1
Miejski Urząd Pracy w Płocku
Centrum Aktywizacji Zawodowej
Miejski Urząd Pracy
w Płocku

09-400 Płock, ul. 3 Maja 16
Tel. (24) 367-18-30, Fax. (24) 367-18-31
e-mail: [email protected]
kompetencje operacyjne – wynikają z połączenia kompetencji osobistych
i organizacyjnych. Ich główną cechą jest możliwość wykorzystania ich przez pracownika
w określonych sytuacjach zawodowych.
KWALIFIKACJE ZAWODOWE – układ umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych
(osobowościowych), które umożliwiają podjęcie zatrudnienia i pozwalają wykonywać zadania
zawodowe.
MOBILNOŚĆ ZAWODOWA – inaczej elastyczność zawodowa, która pozwala na dostosowanie się
do nowych warunków na stanowisku pracy, m.in. przekwalifikowanie.
PREDYSPOZYCJE – wyuczone bądź naturalne zdolności kandydata do pracy w określonej
dziedzinie zawodowej.
PRZEKWALIFIKOWANIE – jest to nabycie dodatkowych lub też nowych kwalifikacji w obrębie
tego samego zawodu, np. socjologia (socjologia pracy, socjologia medycyny itd.)
PRZEZAWODOWIENIE – zmiana dotychczas wykonywanego zawodu z powodu choroby
nabytego kalectwa, zapotrzebowania na rynku pracy
ZADANIE ZAWODOWE – etap pracy w ramach zawodu. Jest to celowe działanie pracownika
kończące się określoną usługą, produktem czy istotną decyzją. Zadanie takie wynika z
pełnionych funkcji i obowiązków, składa się z poszczególnych czynności zawodowych.
DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE – jest to doświadczenie uzyskane w trakcie zatrudnienia,
wykonywania innej pracy zarobkowej lub prowadzenia działalności gospodarczej przez okres co
najmniej 6 miesięcy.
2.KLASYFIKACJA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI
KLASYFIKACJA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI - jest pięciopoziomowym, hierarchicznie
usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Grupuje
poszczególne zawody (specjalności) w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich
symbolem i nazwy. Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze
to: zawód, specjalność, umiejętności oraz kwalifikacje zawodowe.
W efekcie struktura klasyfikacji obejmuje 10 grup wielkich, 43 grupy duże (wewnętrzny
podział grup wielkich), 132 grupy średnie (wewnętrzny podział grup dużych) i 393 grupy
elementarne (wewnętrzny podział grup średnich), przy czym grupy elementarne obejmują 2301
zawodów i specjalności. Klasyfikacja zawodów i specjalności wraz z opisem grup i zawodów
znajduje się pod adresem
www.psz.praca.gov.pl w zakładce Klasyfikacja Zawodów
2
Miejski Urząd Pracy w Płocku
Centrum Aktywizacji Zawodowej
Miejski Urząd Pracy
w Płocku
09-400 Płock, ul. 3 Maja 16
Tel. (24) 367-18-30, Fax. (24) 367-18-31
e-mail: [email protected]
3.STANDARDY KWALIFIKACJI ZAWODOWEJ
Baza danych o standardach kwalifikacji zawodowych - zawiera informacje dotyczące
wymagań kwalifikacyjnych dla 253 zawodów/specjalności, opracowane w oparciu o badania
przeprowadzone u pracodawców. Użytkownicy bazy standardów mają możliwość przeglądania i
drukowania następujących dokumentów.
Baza danych o szkoleniach modułowych zawiera informacje dotyczące programów szkoleń
modułowych opartych na koncepcji Międzynarodowej Organizacji Pracy (ang. MES),
przeznaczonych do realizacji szkoleń dla 257 zakresów pracy.
Bazy danych standardów kwalifikacji zawodowych i modułowych programów szkolenia są
dostępne na stronie: www.kwalifikacje.praca.gov.pl
WIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI, W TYM O ZAWODACH
PRZYSZŁOŚCI DOSTĘPNYCH JEST W CAZ – DZIAŁ PORADNICTWA I SZKOLEŃ
3