pokaż - BIP RIO w Krakowie

UCHWAŁA NR KI-411/ 201 /13
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie
z dnia 17 lipca 2013 r.
znak sprawy: KI-43-192/24/13
Kolegium Izby działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia
7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r.,
poz. 1113) i art. 91 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2013 r. poz. 594) oraz na zasadzie art. 61 § 1 Kodeksu postępowania
administracyjnego
p os t a na wi a
wszcząć postępowanie o stwierdzenie nieważności zarządzenia Nr 425 Wójta
Gminy Mucharz z dnia 14 maja 2013 roku w sprawie zmiany budżetu Gminy
Mucharz na rok 2013, w części załącznika Nr 2 do zarządzenia w zakresie
dokonanych zmian w dziale 758 – Różne rozliczenia oraz w dziale 600
- Transport i łączność i dziale 801 – Oświata i wychowanie.
UZASADNIENIE
Zarządzenie Nr 425 Wójta Gminy Mucharz z dnia 14 maja 2013 r. w sprawie
zmiany budżetu Gminy Mucharz na rok 2013, wpłynęło do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Krakowie Zespół Zamiejscowy w Oświęcimiu w dniu 4 lipca 2013
roku.
Przedmiotowym zarządzeniem Wójt Gminy Mucharz dokonał zmian budżetu
polegających między innymi na zmniejszeniu rezerwy celowej na zadania Gminy
z zakresu zarządzania kryzysowego o kwotę 15.208 zł. Z analizy treści
przedmiotowego zarządzenia wynika, że zwiększono o tę kwotę min. wydatki
bieżące jednostek budżetowych, z tego: wydatki związane z realizacją ich statutowych
zadań, w dziale 600 – Transport i łączność, rozdział 60078 – Usuwanie skutków klęsk
żywiołowych w kwocie 14.008 zł oraz w dziale 801 – Oświata i Wychowanie, rozdział
80178 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych w kwocie 1.200 zł. Jak wynika
z zamieszczonego pod Załącznikiem Nr 1 i 2 do badanego zarządzenia opisu dokonane
w budżecie zmiany nastąpiły między innymi w przyznanych przez Małopolski Urząd
Wojewódzki kwotach dotacji na dofinansowanie zadań związanych z usuwaniem
skutków intensywnych opadów atmosferycznych i powodzi z 2010 r. (zmniejszenie
w dziale 600 dochodów bieżących w kwocie 57.396 zł.) oraz rozdysponowaniem
rezerwy celowej na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego
na w kwocie 15.208 zł. na współfinansowanie remontu drogi w ramach usuwania
skutków intensywnych opadów atmosferycznych i powodzi z 2010 r.
W dniu 16 lipca 2013 r. do tut. Izby wpłynęło pismo Wójta Gminy Mucharz,
który wyjaśnił, że środki uruchomione w ramach rezerwy na zarządzanie kryzysowe
zostały przeznaczone na wkład własny do otrzymanej dotacji z Małopolskiego Urzędu
Wojewódzkiego. Podniósł, że jak co roku Wojewoda Małopolski uruchamia rezerwę
celową z budżetu państwa na kontynuację usuwania skutków powodzi w 2010 r.
Ponadto Wójt Gminy Mucharz zaznaczył również, iż zniszczenia i szkody były
olbrzymie, w związku, z czym finansowanie remontów dróg i innych elementów
infrastruktury trwa do tej pory, również w jego Gminie. Zdaniem Wójta za w pełni
uzasadniony należy uznać, że rezerwa na zarządzanie kryzysowe została przeznaczone
na dalsze usuwanie skutków powodzi, tj. remontu drogi, której brak jest bardzo
uciążliwy dla mieszkańców. Wójt Gminy podkreślił również, iż realizacja w 2013 r.
niezbędnych napraw po powodzi nie jest efektem złej organizacji pracy, ale braku
środków w latach wcześniejszych, które były niewspółmierne do potrzeb. Środki
z rezerwy zostały wprowadzone w rozdziale 60078 „Usuwanie skutków klęsk
żywiołowych”, ponieważ dotyczą remontu drogi.
Analizując postanowienia przedmiotowego zarządzenia, Kolegium Izby stwierdziło
naruszenie przez Wójta Gminy Mucharz przepisów art. 26 ust.4 ustawy z dnia
26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. Nr 89, poz. 590 z późn.zm.)
w związku z art. 222 ust. 2 pkt. 3 i art. 259 ust.1 ustawy o finansach publicznych.
W myśl przepisu art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu
kryzysowym, w budżecie jednostki samorządu terytorialnego tworzy się rezerwę
celową na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości
nie mniejszej niż 0,5% wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz
wydatki na obsługę długu. Z treści powołanego wyżej przepisu wynika zatem
obowiązek utworzenia, w budżecie danej jednostki samorządu terytorialnego, rezerwy
celowej na zadania z zakresu zarządzania kryzysowego. Z kolei zgodnie z art. 259
ust. 1 ustawy o finansach publicznych, rezerwy celowe mogą być przeznaczone
wyłącznie na cel, na jaki zostały utworzone, oraz wykorzystane zgodnie
z obowiązującą klasyfikacja budżetową wydatków.
W ocenie Kolegium Izby, obligatoryjne utworzona w budżecie rezerwa na zarządzanie
kryzysowe związana jest z wydatkami nieprzewidzianymi, nieplanowanymi, które
mogą powstać w sytuacji kryzysowej, a zatem będącej następstwem zagrożenia
i prowadzącej w konsekwencji do zerwania lub naruszenia więzi społecznych przy
równoczesnym poważnym zakłóceniu w funkcjonowaniu instytucji publicznych,
jednak w takim stopniu, że użyte środki niezbędne do zapewnienia lub przywrócenia
bezpieczeństwa nie uzasadniają wprowadzenia żadnego ze stanów zagrożenia.
Z art. 19 ust. 2 pkt 1 ustawy o zarządzaniu kryzysowym wynika, że nie chodzi w nim
o usuwanie skutków jakichkolwiek zagrożeń, lecz zagrożeń objętych systemem
zarządzania kryzysowego, na co wskazuje sformułowanie „w sprawach zarządzania
kryzysowego”. To, że zarządzanie kryzysowe polega min. na zapobieganiu sytuacjom
kryzysowym nie oznacza również, że ze środków przeznaczonych w rezerwie na ten
cel można dokonywać wydatków bez względu na okoliczności. Naturą rezerw jest
bowiem to, że nie można ich na etapie uchwalania budżetu podzielić na działy
i rodzaje wydatków, czyli określić co najmniej w podziale na wydatki bieżące oraz
wydatki majątkowe. Celowy charakter rezerwy na zarządzanie kryzysowe powoduje,
że w razie niezaistnienia w roku budżetowym sytuacji kryzysowych rezerwa ta nie
może zostać rozwiązana.
W ocenie Kolegium Izby, obligatoryjnie utworzona w budżecie rezerwa na przyszłe
i nieprzewidziane wydatki z zakresu zarządzania kryzysowego – z art. 222 ust. 2 pkt 3
ustawy o finansach publicznych i art. 26 ust. 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym
- nie mogła być rozdysponowana na cele (wydatki) nie związane z realizacją zadań
Gminy z zakresu zarządzania kryzysowego. Wydatki na jakie została rozdysponowana
część rezerwy celowej na zadania z zakresu zarządzania kryzysowego nie mieszczą się
w katalogu zadań Gminy określonych w art. 19 ust. 2 i art. 20 ustawy o zarządzaniu
kryzysowym. Rezerwa ta nie powinna posłużyć współfinansowaniu remontu drogi
w ramach usuwania skutków intensywnych opadów atmosferycznych i powodzi
z 2010 r. Powyższe nie służy bowiem zarządzaniu kryzysowemu z art. 2 ustawy
o zarządzaniu kryzysowym. Zarządzanie kryzysowe, jako zadanie obowiązkowe
własne Gminy, jest bowiem (cyt.): „działalnością organów administracji publicznej
będącą elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na
zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi
kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia
sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów
i infrastruktury krytycznej.
Rezerwa na realizację zadań z zakresu zarzadzania kryzowego zaplanowana
w budżecie roku 2013 może zostać wykorzystana tylko na wydatki związane
z sytuacją kryzysową dotyczącą roku 2013, a nie usuwanie skutków powodzi z roku
2010. Skoro jest to proces długotrwały, bo jak wynika z wyjaśnień Wójta (cyt.): „jak
co roku Wojewoda Małopolski uruchamia rezerwę celową z budżetu państwa na
kontynuację usuwania skutków powodzi w 2010 r.” to można było zaplanować
wydatki z tym związane (a więc również i wniesienie wkładu własnego
na wspófinansowanie remontu drogi) w budżecie Gminy.
Dodatkowo, Kolegium Izby zwróciło uwagę, iż samo zwiększenie wydatków
budżetu w rozdziałach 60078 i 80178 – Usuwanie skutków klęsk żywiołowych
również przemawia przeciwko uznaniu, iż w rozpatrywanym przypadku mamy
do czynienia z sytuacją kryzysową, dla której właściwy byłyby rozdział 75421.
Zdaniem Kolegium Izby rezerwa celowa na zarządzanie kryzysowe nie może służyć
innym celom niż te, dla których została utworzona. Nie można jej więc przeznaczyć
na zadania związane z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych. Zarządzania
kryzysowego nie należy mylić ze stanem klęski żywiołowej, który to stan reguluje
ustawa o stanie klęski żywiołowej.
Kolegium Izby podkreśla, iż nie podważa zasadności zaplanowania w budżecie
Gminy samego wydatku w postaci współfinansowania remontu drogi, lecz
kwestionuje źródło jego finansowania w postaci rozdysponowania części rezerwy
na zadania z zakresu zarządzania kryzysowego.
Biorąc pod uwagę powyższe, Kolegium postanowiło wszcząć postępowanie
o stwierdzenie nieważności Zarządzenia Nr 425 Wójta Gminy Mucharz z dnia 14 maja
2013 r. , w zakresie wskazanym w sentencji niniejszej uchwały.
Jednocześnie Kolegium informuje, że posiedzenie w sprawie przedmiotowego
zarządzenia odbędzie się w dniu 31 lipca 2013 r. o godzinie 12.40 w siedzibie
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, przy ulicy Kraszewskiego 36.
W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć upoważniony przedstawiciel podmiotu,
którego sprawa jest rozpatrywana.