Nazwa Wydziału: Wydział Nauk o Zdrowiu

Opis przedmiotu – wersja pełna
Wydział Nauk o Zdrowiu
Nazwa Wydziału
Nazwa kierunku/specjalności
RATOWNICTWO MEDYCZNE
Studia (odpowiednie podkreślić)
I stopnia - stacjonarne
I stopnia - niestacjonarne
I stopnia - pomostowe: poziom A / B / C/ D/ E
I stopnia - stacjonarne
I stopnia - niestacjonarne
NAZWA PRZEDMIOTU
FIZJOLOGIA
(zgodnie z obowiązującym
standardem kształcenia i/lub
programem nauczania
zatwierdzonym przez Radę
WNoZ)
podstawy anatomii, chemii nieorganicznej, biochemii
Przedmioty wprowadzające
Wymagania wstępne
Ogólne wiadomości z anatomii i histologii na temat gruczołów wydzielania wewnętrznego,
budowy i molekularnego mechanizmu działania hormonów białkowych i steroidowych. Podstawy
chemii nieorganicznej. Elektroujemność i elektrodadatność jonów. Kanały jonowe. Pobudliwość,
komórki pobudliwe. Rodzaje transportów. Budowa i organizacja układu wegetatywnego. Układ
współczulny i przywspółczulny. Anatomiczna i histologiczna budowa mięśni, mięśnie
poprzecznie prążkowane i gładkie. Białka kurczliwe, sarkomer. Znajomość podstawowych
zagadnień z zakresu optyki, akustyki. Budowa i czynność receptorów czuciowych. Budowa oka,
ucha. Charakterystyka krwi. Antygeny i przeciwciała. Rodzaje krwinek. Budowa anatomiczna
i histologiczna układu krążenia. Wiadomości z zakresu fizyki cieczy. Ciśnienia, zasady
przepływu. Budowa układu oddechowego, mięśnie oddechowe. Fizyka przepływu gazów,
napięcie powierzchniowe. Anatomia i histologia układu moczowego. Transporty zachodzące w
nerkach, dyfuzja, osmoza, filtracja, transport aktywny. Źródła energii organizmu człowieka.
Wartość kaloryczna pożywienia.
Forma zajęć
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ogółem
Wykłady
Seminaria
Ćwiczenia
Zajęcia praktyczne
Praktyki zawodowe
Samokształcenie
Punkty ETC
Jednostka organizacyjna
prowadząca zajęcia
Stopień/tytuł/nazwisko i imię
osób realizujących przedmiot
Liczba godzin
dydaktycznych
30
10
4
16
Warunki zaliczenia przedmiotu
A/ Aby zaliczyć zajęcia z fizjologii należy:
a) przystąpić do zdawania wszystkich (tj. 9)
tematów (testy składają się z 10 pytań, test
jest zdany, jeśli zawiera co najmniej 6
prawidłowych odpowiedzi = 6 pkt.)
b) uzyskać minimum 54 pkt. z tematów
zdanych
B/ Spełnienie pkt. A/ zwalnia Studenta z
poprawiania ewentualnych tematów niezdanych,
w przeciwnym razie konieczne jest ich
poprawianie
C/ Temat jest poprawiony, jeśli w wyniku
poprawki Student uzyska 6 pkt. (gdy poprawka
ma formę testu) lub otrzyma ocenę dostateczną
(gdy poprawka ma formę opisową). Studentowi
przysługuje prawo do dwukrotnego poprawiania
tematów nie zdanych. Nie zlicza się, dla danego
tematu, punktów ze sprawdzianu i ewentualnych
poprawek.
D/ Jeśli w wyniku poprawiania student nie
poprawi 1-3 tematów może w terminie
wyznaczonym przez Katedrę Fizjologii
przystąpić do „wyjściówki” z całego materiału.
Nie poprawienie ≥4 tematów skutkuje brakiem
zaliczenia zajęć.
2
KATEDRA I ZAKŁAD FIZJOLOGII
Forma zaliczenia
przedmiotu (odpowiednie
podkreślić)
Egzamin
Zaliczenie z oceną
Zaliczenie
Osoba odpowiedzialna za przedmiot
Wykaz osób prowadzących zajęcia
Dr hab. med. Hanna Krauss
Dr hab. med. Jacek Koźlik
Dr Alina Grochowalska
Dr Maria Łabędzka-Gardy
Dr Justyna Kupsz
Dr Wiesław Uryszek
Dr Tomasz Hryniewiecki
Dr med. Dorota Nowak
Cele przedmiotu (wynikowe - Poznanie podstawowych funkcji organizmu oraz procesów regulujących przebieg czynności
dotyczące wiedzy, umiejętności życiowych u człowieka. Rozumienie znaczenia równowagi wewnętrznej oraz kontrolnej
i postaw)
i regulacyjnej roli układu nerwowego i hormonalnego dla prawidłowego funkcjonowania
organizmu. Znajomość fizjologii krwi, budowy i działania układu krążenia, układu oddechowego,
mięśni poprzecznie prążkowanych i gładkich, układu pokarmowego, roli składników
pokarmowych oraz witamin w żywieniu, działania układu moczowego, znaczenia nerki
w utrzymywaniu homeostazy organizmu. Opanowanie umiejętności odróżniania prawidłowego
przebiegu procesów życiowych od przebiegu nieprawidłowego, chorobowego. Poznanie
i zdolność do samodzielnej interpretacji podstawowych norm fizjologicznych. Umiejętność
wykonania podstawowych badań funkcji życiowych. Rozumienie powiązań fizjologii
z dyscyplinami klinicznymi.
Metody dydaktyczne (sposób Seminaria. Repetytoria. Wykłady. Ćwiczenia.
pracy nauczyciela,
umożliwiający osiągnięcie
celów kształcenia)
Prezentacje multimedialne. Dynamometry. Perymetr. Tablice Snellena. Tablice Ishihary. Stroiki.
Środki dydaktyczne
usprawniające proces nauczania Otoskop. Zestawy do oznaczania grup krwi i parametrów hemostazy. Aparat EKG. Aparaty do
mierzenia ciśnienia. Stetoskopy. Spirometr. Cykloergometr.
Główne treści programowe z
przedmiotu – forma zajęć
uwzględniająca kolejność,
liczbę godzin, temat i treści
nauczania
Wykłady
Temat i treści nauczania
Numer
kolejny
Liczba
godzin
1.
3
Homeostaza. Gospodarka wodna ustroju. Gospodarka kwasowo-zasadowa.
Typy sprzężeń zwrotnych. Funkcja poszczególnych układów w zachowaniu
homeostazy.
2.
3
Podstawy wydzielania wewnętrznego. Oś podwzgórze-przysadka.
3.
3
Funkcja układu krążenia. UBP. Cykl serca
4.
3
Czynność układu pokarmowego. Trawienie i wchłanianie. Motoryka
przewodu pokarmowego.
Seminarium
Temat i treści nauczania
Numer
kolejny
1.
Liczba
godzin
1 + 1/3 Hormony cz.2. Fizjologia gruczołu tarczowego. Metabolizm jodu. Hormony
tarczycy. Fizjologia rdzenia nadnerczy. Hormony rdzenia nadnerczy.
Fizjologia kory nadnerczy. Mineralokortykosteroidy. Glukokortykosteroidy.
Androgeny nadnerczowe. Fizjologia przytarczyc.
2.
1 + 1/3 Fizjologia żywienia. Wartość energetyczna pożywienia. Podstawowa
przemiana materii. Całkowita przemiana materii. Rola składników odżywczych – białka; tłuszcze; węglowodany; witaminy; składniki mineralne.
3.
1 + 1/3 Fizjologia układu moczowego. Czynność nerek. Budowa nerki. Nefron.
Unerwienie nerek. Nerkowy przepływ krwi (RBF). Regulacja przepływu
krwi przez nerki. Mechanizm powstawania moczu pierwotnego – filtracja
kłębuszkowa. Powstawanie moczu ostatecznego – cewka proksymalna, pętla
Henlego, cewka dystalna, cewka zbiorcza, układ RAA, diureza wodna i
osmotyczna. Czynność wewnątrzwydzielnicza nerek. Udział nerek w
gospodarce kwasowo-zasadowej. Klirens nerkowy.
Ćwiczenia
Liczba Temat i treści nauczania
godzin
Numer
kolejny
1.
1 + 1/3 Fizjologia układu nerwowego. Fizjologia układu wegetatywnego.
Organizacja układu wegetatywnego – część współczulna; część
przywspółczulna; część jelitowa; włókna trzewno-czuciowe. Kotransmisja w
wegetatywnym układzie nerwowym. Czynność zwojów autonomicznych.
Przeniesienie informacji do wnętrza komórki. Receptory układu
autonomicznego – podział ze względu na: rodzaj transmitera; układ drugiego przekaźnika; efekty wywoływane w komórce. Regulacja liczby
receptorów. Nadwrażliwość podnerwieniowa. Antagonizm pomiędzy
układem współczulnym i przywspółczulnym. Odruchy autonomicznego
układu nerwowego.
Badanie odruchów neurologicznych.
2.
1 + 1/3 Fizjologia mięśni. Podział mięśni. Mięśnie szkieletowe. Rola w czynności
organizmu. Czynność bioelektryczna mięśni szkieletowych. Budowa mięśni
szkieletowych – układ białek kurczliwych; błonowy system kontrolny;
sarkomer. Typy włókien mięśniowych. Jednostka motoryczna. Podział
czynnościowy mięśni szkieletowych. Płytka motoryczna. Rodzaje skurczów
mięśni szkieletowych. Źródła energii pracujących mięśni, sprawność energetyczna. Utrzymanie i regulacja napięcia mięśniowego. Mięśnie gładkie.
Budowa mięśni gładkich. Podział. Mechanizm skurczu mięśnia gładkiego.
Plastyczność mięśni gładkich.
Dynamometria.
3.
1 + 1/3 Fizjologia narządów zmysłów. Receptory czuciowe. Podział receptorów
czuciowych. Potencjał generujący. Adaptacja receptorów. Rekrutacja
receptorów. Czucie bólu. Receptory bólowe. Rodzaje bólu. Hamowanie
czucia bólu. Zmysł słuchu. Budowa narządu słuchu. Metody badania słuchu
– metody subiektywne; metody obiektywne. Narząd wzroku. Budowa
narządu wzroku. Właściwości optyczne oka. Wady refrakcji. Siatkówka.
Tworzenie obrazu na siatkówce. Widzenie dwuoczne i przestrzenne.
Uszkodzenia drogi wzrokowej. Zaburzenia rozpoznawania barw. Zmysł
równowagi. Budowa narządu równowagi. Oczopląs. Zmysł smaku.
Receptory smaku. Rodzaje smaków. Zmysł węchu. Receptory węchowe.
Pobudzenie receptorów węchowych.
Badanie narząd wzroku: badanie ostrości widzenia, perymetria, badanie
przedniego odcinka oka, oglądanie dna oka, badanie czucia barw. Badanie
narządu słuchu: próby stroikowe, audiometria, otoskopia.
4.
1 + 1/3 Fizjologia krwi. Charakterystyka krwi. Układy grupowe krwi. Charakterystyka antygenów i przeciwciał. Układ grupowy ABO. Układ grupowy
Rh. Inne układy grupowe krwinek czerwonych. Przetaczanie krwi i jej
pochodnych. Diagnostyka konfliktu serologicznego – konflikt w układzie
ABO; konflikt w układzie Rh.
Oznaczanie grup krwi w układzie ABO. Oznaczanie grup krwi w układzie
Rh.
5.
1 + 1/3 Fizjologia układu krążenia. Charakterystyka układu krążenia. Podział
układu krążenia – podział anatomiczny; podział czynnościowy. Ciśnienie
krwi w naczyniach krwionośnych. Tętno. Nerwowe i humoralne czynniki
rozszerzające i zwężające naczynia krwionośne. Wybrane reakcje odruchowe
układu krążenia. Elektrokardiografia.
Badanie tętna i ciśnienia tętniczego krwi.
6.
1 + 1/3 Fizjologia układu oddechowego. Funkcje układu oddechowego. Mięśnie
oddechowe. Opory oddechowe. Rola surfaktantu. Podatność płuc.
Pojemności i objętości płuc.
Spirometria.
Zajęcia praktyczne
Temat i treści nauczania
Numer
kolejny
Liczba
godzin
Liczba
godzin
Temat i treści nauczania
Praktyki zawodowe
Samokształcenie
Wykaz literatury
podstawowej dostępnej dla
studenta (do 4 pozycji).
Wykaz literatury
uzupełniającej (do 4 pozycji).
─
─
Liczba
Temat i treści nauczania
godzin
1./ Krauss H., Sosnowski P. (red) Podstawy fizjologii człowieka. Wydawnictwo UM im. K.
Marcinkowskiego w Poznaniu, 2009.
2./ Ganong W.F. Fizjologia. PZWL, 2007.
3./ Traczyk W.Z. Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, 2006.
1./ Traczyk W.Z., Trzebski A. (red). Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej
i klinicznej. PZWL, 2007.
Należy stosować czcionkę Time New Roman, nr 9, pojedynczy odstęp między wierszami.
Adres strony internetowej dla standardów kształcenia:
http://www.bip.nauka.gov.pl/bipmein/index.jsp?place=Lead07&news_cat_id=117&news_id=982&layout=1&page=te
xt