Choroba Mortellaro - stały problem w stadach krów mlecznych

Choroba Mortellaro - stały problem w stadach krów mlecznych
Choroba Mortellaro, znana również jako Dermatitis
digitalis (DD) lub truskawkowa pieta, jest zapaleniem
brzegu korony racic u krów. Stany zapalne skóry
zlokalizowane w obrębie bruzdy opuszki początkowo są
powierzchowne,
a
następnie
przechodzą
we
wrzodziejąco-ziarninujące zapalenia sięgające do skóry
międzyracicowej. Choroba występuje zarówno w oborach
alkierzowych, jak również wolnostanowiskowych i
dotyczy najczęściej kończyn tylnych. Choroba występuje
również przy wypasaniu bydła, szczególnie w okresie
upałów, przy zbyt dużej obsadzie zwierząt, braku
pielęgnacji
racic
oraz
dawek
pokarmowych
wywołujących kwasicę żwacza i kwasicę metaboliczną.
Szczególnie wrażliwe na zachorowania są jałówki
przebywające razem z krowami. Stany zapalne występują
na powierzchni skóry lub w obszarze piętki i stawu
pęcinowego. W przebiegu choroby powstaje bolesny
wrzód,
rozprzestrzeniający
się
do
szpary
międzyracicowej, który częściowo niszczy róg piętki lub
przenosi się na tkankę wewnętrzną oraz otaczającą racicę.
Początkowo choroba cechuje się wypadaniem włosów z piętki i niewielką perforacją skóry w
obszarze piętki, poniżej ostrogi, a powyżej szpary międzyracicowej. Dochodzi wówczas do
rozluźnienia struktury warstwy rogowej, co ułatwia wnikanie bakterii w naskórek do warstwy
brodawkowej. Proces rozpoczyna się przekrwieniem, parakeratozą i wysiękiem surowiczowłóknistym. Przechodzi on we wrzodziejące zapalenie skóry, na której brzegach tworzy się biały
fałd z długimi, nastroszonymi włosami. Sąsiadujący róg opuszkowy jest silnie popękany,
spłaszczony i często oddzielony od podłoża.
Jeżeli choroba nie zostanie szybko rozpoznana i nie rozpocznie się leczenie, uszkodzenie w ciągu
kilku tygodni może zająć ponad 80% piętki i przerodzić się we wrzodziejący stan zapalny o
kształcie truskawki. Silny ból wywołuje kulawiznę i pilnie wymaga intensywnego leczenia
weterynaryjnego. Objawy zależą od czasu trwania i rozległości zmian miejscowych. Choroba
Mortellaro wywoływana jest przez około 20 patogenów, spośród których trzy wydają się być
najważniejsze. Bakterie Fusobacterium oraz bakteroidy takie jak : Treponema spp., Borrelia spp.,
Prerotella bivia i ziarniaki, powodują uszkodzenie skóry, natomiast krętki wnikają w głąb tkanki
powodując owrzodzenia. Wymienione patogeny charakteryzują się wysoką zakażalnością.
Krowy chorujące przewlekle stanowią poważny problem będąc źródłem patogenów dla innych
zwierząt oraz reinfekcji. Walka z tą chorobą jest utrudniona i nastręcza wiele trudności
organizacyjnych. Sugeruje się przeprowadzenie analizy stada pod względem Mortellaro i
odseparować zwierzęta przewlekle chore i poddać je kwarantannie, aby nie były źródłem
patogenów chorobotwórczych. Należy również zadbać o podniesienie odporności organizmów nie
tylko u krów, ale również u jałówek. Istotne znaczenie w rozwoju choroby mają warunki
utrzymania. Niewygodne, zbyt krótkie stanowiska powodują, że zwierzę częściej stoi w wilgotnych
odchodach przez co racice, a szczególnie brzeg korony i szpara międzyracicowa, nie mogą
wysychać i stają się bardziej podatne na agresywne działanie patogenów. Zaleca się ponadto dobre
wietrzenie, ponieważ im wyższa wilgotność, tym więcej zarazków znajduje się w oborze. Również
mocznik, zawarty w moczu rozkłada i uszkadza róg racicowy.
Najważniejszym aspektem długofalowego zarządzania stadem jest zoptymalizowana pielęgnacja
racic. Pod tym względem stosowanie maksymalnej dezynfekcji poprzez kąpiel racic nie przynosi
długofalowych efektów.
Rozpowszechnione do niedawna stosowanie formaliny , jak również siarczanu miedziowego, jest
początkowo bardzo bolesne dla zwierząt. Skutkuje to jednak zniszczeniem wrażliwości nerwów, co
skutkuje redukcją bólu i poprawa lokomocji krów. Sprawia wrażenie, że stan zdrowia się poprawił,
co nie jest prawdą. Stosowanie kąpieli racic w większych stadach jest bardzo rozpowszechnione,
jednakże ich efektywność nie jest zadowalająca. Ich dużą wadą jest to, że wraz ze wzrostem liczby
zwierząt przepędzonych przez basen, roztwór ulega zanieczyszczeniu i osłabieniu aktywności
przeciwbakteryjnej.
Powszechne występowanie choroby Mortellaro w stadach krów wymaga o wiele bardziej
specyficznego rozwiązania. Wysoce efektywne jest stosowanie produktu Huwa San TR 50.
Potwierdzona została jego skuteczność antybakteryjna patogenów powodujących schorzenia
racic, w tym również bakterii wywołujących chorobę Mortellaro.
Zaleca się stosowanie roztworu Huwa San TR 50 do opryskiwania zmienionej chorobowo
piętki 2-3 razy w tygodniu, co 2- 3 dni. O wyjątkowości tego preparatu świadczy jego wysoka
skuteczność i brak negatywnego działania na skórę. Specjalnie dobrany skład czynników
aktywnych i powierzchniowo-czynnych pozwala na głębokie wnikniecie preparatu do struktur
racic, także w przypadku dużego ich zabrudzenia. Specjalna powłoka ochronna, stanowiąca
antybakteryjny hydrofilm ochronny, idealnie reguluje wilgotność skóry i rogu racicowego
oraz pokrywa skórę wraz ze schorzeniem. Preparat Huwa San TR 50 jest zalecany również do
przygotowania roztworu do kąpieli racic u bydła, świń, kóz i owiec. Wymagana jest
maksymalna długość basenu 3,40 m, aby każda racica była dwukrotnie całkowicie zanurzona w
Huwa San TR 50. Kąpiel powinno poprzedzać czyszczenie racic, co znacznie przedłuży trwałość
roztworu do dezynfekcji. Kąpiele racic powinny być przeprowadzone 2-3 razy w tygodniu. Liczba
zwierząt poddanych kąpieli w roztworze dezynfekcyjnym jest uzależniona od zabrudzenia kończyn.
Z reguły roztwór do kąpieli zostaje „zużyty” po przeprowadzeniu około 120-150 krów. W ten
sposób rana chroniona jest przed nową infekcją i stwarza korzystne warunki umożliwiające szybkie
wyleczenie choroby Mortellaro. U zwierząt z silnymi objawami choroby stosowanie do leczenia
Huwa San TR 50, dobiegające warstwowo wymaga około 4 tygodni. Zaleca się stosowanie środka
prewencyjnie, regularnego opryskiwania punktowego 2 razy w tygodniu. Najlepiej przeprowadzić
ten zabieg na stanowisku udojowym lub drabinie paszowej za pomocą opryskiwaczy
ciśnieniowych. W przypadku takiego sposobu aplikacji, poza piętką, zostaje zabezpieczona także
szpara międzyracicowa.
Ciągłe aplikowanie preparatu Huwa San TR 50 utrzymuje optymalną odporność skóry na
patogenne bakterie, działając dezynfekująco od początku pojawiających się stanów
zapalnych.