nauczanie kliniczne

Transkrypt

nauczanie kliniczne
NAUCZANIE W MAŁEJ GRUPIE
(cd.)
NAUCZANIE KLINICZNE
• przy łóŜku chorego
• w laboratorium
• z uŜyciem symulowanych pacjentów
Łączy umiejętności:
- poznawcze
- psychomotoryczne
- emocjonalne
NAUCZANIE KLINICZNE obejmuje:
• Wiedzę i umiejętności kliniczne
• Umiejętności podejmowania decyzji
• Nauczanie na sali chorego,
sali operacyjnej i temu podobnych
• Nauczanie w przychodni/ambulatorium
• Nauczanie wśród otaczającej
społeczności
• Nauczanie w laboratorium umiejętności klinicznych
• Oddziaływanie jako wzorzec
postępowania
NAUCZANIE PRZY ŁÓśKU
•Nauczanie dostrzegania problemu pacjenta i
włączenie go w proces diagnozy, leczenia
(nauczanie w kontekście)
Jak zachęcić pacjentów do współpracy?
•Prosić wcześniej o zgodę (ustną)
•Ujawnić płeć i poziom studenta
•Zachować intymność
W NAUCZANIU ODERWANYM OD
KONTEKSTU
• Brak motywacji
• Bezczynność
• Słabe zapamiętywanie
NAUCZANIE UMIEJĘTNOŚCI
(KLINICZNYCH)
Powinno składać się z 5-ciu etapów
1. demonstracja przez nauczyciela
2. demonstracja przez nauczyciela wraz z
omówieniem działania
3. próba wykonania działania przez studenta
4. ćwiczenie przez studenta
UCZENIE UMIEJĘTNOŚCI KLINICZNYCH
PRZY UśYCIU SYMULACJI I
MULTIMEDIÓW OBEJMUJE 5 ETAPÓW
1. Video demonstrację kliniczną z
udziałem eksperta i pacjenta
2. Demonstrację wykonania zabiegu/badania
na pacjencie/fantomie
3. Wykonanie zabiegu/badania na fantomie
pod okiem nauczyciela
4. Wykonanie zabiegu/badania na pacjencie
pod okiem nauczyciela
5. Samodzielne wykonywanie badania/zabiegu
Nauczanie umiejętności klinicznych w
laboratorium
Ustrukturyzowane
Wystandaryzowane
Bezpieczne
Nie obciąŜające pacjentów
Nauczanie umiejętności klinicznych w
laboratorium
Ustrukturyzowane
Wystandaryzowane
Bezpieczne
Nie obciąŜające pacjentów
Nauczanie umiejętności klinicznych w
laboratorium
Ustrukturyzowane
Wystandaryzowane
Bezpieczne
Nie obciąŜające pacjentów
SESJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU
KLINICZNEGO
2 nauczycieli:
Moderator
Ekspert:
Przedstawia problem
Dostarcza informacji
Pyta eksperta
Wprowadza w piśmiennictwo
Pyta studentów
Podkreśla elementy kluczowe
Wyjaśnia hipotezy i
uzasadnia decyzje
Monitoruje przebieg sesji
Opowiada na pytania
UCZENIE SIĘ NA BAZIE PROBLEMU
PROBLEM-BASED LEARNING
(PBL)
Strategie edukacyjne oparte o
Wykłady
PBL
• Perspektywa nauczyciela
• Perspektywa studenta
• Od części do całości
• Od całości do części
• Uczenie jako
otrzymywanie
• Uczenie jako
budowanie
STRUKTURA SESJI Z TUTOREM (PBL
A. Spotkanie się grupy:
a. wzajemne przedstawienie się członków
grupy
b. wprowadzenie w zasady funkcjonowania
grupy
STRUKTURA SESJI Z TUTOREM (PBL)
B.
Pierwsza sesja robocza:
a. Ocena i wstępne propozycje rozwiązania problemu
w oparciu o aktualną wiedzę
- koncepcja wstępna
- mnogie hipotezy
- poszukiwanie prawdopodobnej przyczyny
- wyjaśnienie mechanizmów
- propozycje postępowania
b. identyfikacja tematów (obszarów), w zakresie których
wiedza grupy jest niewystarczająca
c. rozpoznanie źródeł potrzebnych informacji
STRUKTURA SESJI Z TUTOREM (PBL
C. Samodzielna praca członków grupy:
D.
Następna sesja robocza:
a. krytyczna ocena wykorzystanych źródeł
informacji
b. dyskusja nad problemem z wykorzystaniem
nowo nabytej wiedzy
c. ocena wiedzy, umiejętności rozwiązywania
problemu, pracy z grupą przeprowadzona przez
grupę w stosunku do kaŜdego jej członka
OPRACOWANIE „PRZYPADKU” DLA PBL
Przypadek – opis zjawisk wymagających wyjaśnienia
Kwestie wyjaśnione – przedmiot uczenia się
1.
2.
3.
4.
Treść przypadku powinna być dostosowana do
uprzedniej wiedzy studentów
Opis powinien zawierać wskazówki stymulujące
studentów do pracy
Przypadek powinien być istotny z punktu widzenia
przyszłej pracy zawodowej
NaleŜy włączyć istotne koncepcje nauk podstawowych z
kontekstem klinicznym w celu integrowania wiedzy
OPRACOWANIE „PRZYPADKU” DLA PBL cd.
5. Opis powinien stymulować samokształcenie się
studentów przez zachęcanie do identyfikowania tematów
i przeglądu piśmiennictwa
6. Przypadek powinien wzmacniać zainteresowanie
studentów danym tematem przez pobudzanie dyskusji i
wskazanie alternatyw
7. Przypadek powinien być dostosowany do dydaktycznych
„Celów Wydziału”
POśĄDANE CECHY NAUCZYCIELA
JAKO OSOBY UŁATWIAJĄCEJ
UCZENIE SIĘ (W SESJACH PBL)
•
•
•
Zdolność komunikowania się ze
studentami w sposób nieformalny
Umiejętność stworzenia atmosfery
sprzyjającej dyskusji
Posiadanie wiedzy w danej
dziedzinie ???
TUTOR POWINIEN
•
•
•
•
•
Ukierunkowywać studentów
Nakłaniać do pogłębiania informacji
Zachęcać do dyskusji
Zapewnić udział wszystkich członków grupy
Przestrzegać zasady grupowego podejmowania
decyzji
• Monitorować postępy kaŜdego ze studentów
• Orientować się w interpersonalnych problemach
grupy
• Przenosić odpowiedzialność na grupę
(stać się niepotrzebnym)
TUTOR NIE POWINIEN
•
•
•
•
Podawać informacji
WyraŜać swojej opinii
Potwierdzać lub negować
Prowadzić dyskusji ze studentami
TRUDNOŚCI W PRACY TUTORA
• określenie stopnia własnej ingerencji
(dyrektywności)
• pozbycie się „nawyków nauczyciela”
• przyjęcie „orientacji na studentów”
• utrata zainteresowania zajęciami PBL
• brak czasu na realizację zajęć PBL
(ten czas wydłuŜa się o 20% realizacji zajęć)
UCZENIE SIĘ NA BAZIE PROBLEMU
PROBLEM-BASED LEARNING (PBL)
Ułatwia:
• uczenie się podejmowania decyzji
• uczenie się klinicznego rozumowania
• uczenie się samodzielnej kontroli procesu kształcenia
• uczenie się pracy w zespole
• uczenie się uczestnictwa w dyskusji
• integrowanie wiedzy z dyscyplin teoretycznych i
praktycznych
• odtwarzanie wiedzy w podobnej sytuacji
UCZENIE SIĘ NA BAZIE PROBLEMU
PROBLEM-BASED LEARNING (PBL) cd.
Trudności z wprowadzeniem:
• Przyzwyczajenie do innego systemu uczenia (się)
• Brak przygotowania nauczycieli
• Niedostateczne kontakty pomiędzy nauczycielami
przedmiotów podstawowych a klinicystami
TBL – Task-Based-Learning
(Uczenie się w oparciu o zadanie)
Uczenie się poprzez doświadczanie
Uczenie na bazie PBL musi iść w parze ze
zdefiniowaniem wiedzy koniecznej , której zakres
jest znacznie mniejszy od programu z jakiegokolwiek
przedmiotu
TBL
•Stanowi logiczną kontynuację PBL
•Jest odpowiednie dla klinicznej fazy kształcenia
•Uwzględnia potrzeby związane z pracą zawodową
Schemat „bloku” TBL
Koniec IV roku studiów, grupa 4 osobowa
•*
•Poniedziałek: Prezentacja pacjenta i rozdział tematów do
opracowania
Wtorek-Czwartek: Realizacja przydzielonych zadań w szpitalu
Piątek: zdanie raportu przed grupą z działań w szpitalu oraz
wyszukanych informacji na temat prezentowanego pacjenta
* Wypełnienie przez studentów krótkiego kwestionariusz na
początku i końcu zajęć
Zadania przydzielone studentom w ramach TBL:
•Zebrać wywiad, przebadać i opisać przynajmniej 1-go
pacjenta przyjętego do szpitala
•Uczestniczyć w wypisie przynajmniej 1-go pacjenta i
przygotowaniu odpowiedniej dokumentacji
•Uczestniczyć w wizytach lekarskich na salach chorych
•Wziąć udział w przynajmniej 1-ej wizycie domowej
•Dowiedzieć się co oznacza termin”pacjent
długoterminowy”
•Zapoznać się ze sprzętem uŜywanym w szpitalu
ROLA NAUCZYCIELA W TBL
• opracowanie planu edukacyjnego: wyjaśnienie celów,
wskazanie zadań
• przygotowanie materiałów pomocniczych dla
studentów
• organizowanie i ułatwianie procesu uczenia się
• nadzorowanie pracy studentów
• słuŜenie informacją w wybranych dziedzinach
• ocena osiągnięć studentów
JEDEN NA JEDNEGO
•jak uczyć siebie nawzajem i jak uczyć pacjentów
•wzorzec postępowania
•głębsza refleksja
•skuteczna komunikacja
Opiekun pracy (mentor)
winien być:
•
•
•
•
•
•
•
Kompetentny
Szanowany
Dostępny
Odpowiadający na potrzeby
Motywujący podopiecznych
Umiejący słuchać
Umiejący udzielać informacji zwrotnej: „+” i „-”