Stanowisko_Repeatery a pozwolenia radiowe_5.03.2015

STANOWISKO
Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT]
w kwestii repeaterów (wzmacniaczy) stosowanych w sieciach komórkowych
w aspekcie zwolnienia z wymogu posiadania pozwolenia radiowego
19 grudnia 2014 r. zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji
z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczoodbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz. U. poz. 1843) (dalej
Rozporządzenie 2014). Zastąpiło ono analogiczne rozporządzenie1 z 3 lipca 2007 r. (dalej
Rozporządzenie 2007).
Konieczność wydania Rozporządzenia 2014 wynikała z istotnych zmian przepisów ustawy
Prawo telekomunikacyjne, stanowiących podstawę do wydania omawianego
rozporządzenia.
W związku z tym, że wymagane było wydanie nowego rozporządzenia (a nie tylko
nowelizacja) – podczas prac nad tym rozporządzeniem przyjęto założenie, że dotychczasową
treść należy uporządkować i w razie potrzeby wprowadzić zmiany redakcyjne (warto
pamiętać, że dotychczasowe rozporządzenia w tej sprawie – pomimo wielokrotnych
nowelizacji – powielały układ treści pochodzący jeszcze z lat 90 ub. wieku). Powyższe
modyfikacje wprowadzane w Rozporządzeniu 2014 nie zmieniały istoty regulacji w
odniesieniu do większości pozycji. Zmiany, co do meritum dotyczyły tylko kilku punktów,
co znajduje potwierdzenie w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia z dnia 10 grudnia
2013 r. jak również w uzupełnionym uzasadnieniu z dnia 26 maja 2014 r.
Tak też PIIT traktowała zmianę brzmienia przepisu dotyczącego tzw. repeaterów
stosowanych w szczególnych sytuacjach przez operatorów sieci komórkowych, uważając, że
pomimo zmian redakcyjnych – znaczenie przepisu pozostaje niezmienione. Należy również
podkreślić, że wykaz zmian regulacji zamieszczony w obu uzasadnieniach projektu nie
wskazuje, aby jakakolwiek zmiana miała odnosić się do repeaterów.
Dla pełniejszego obrazu poniżej przytaczamy poprzednie i obecne brzmienie odnośnego
przepisu (wyróżnienia w tekście – PIIT).
Brzmienie wg Rozporządzenia 2007:
§ 2. 1. Nie wymaga pozwolenia używanie urządzeń:
3) z interfejsem umożliwiającym połączenie, współpracę i wymianę informacji drogą
radiową między stacją bazową a telekomunikacyjnym urządzeniem końcowym, pracujących
w ruchomej lub stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej - przez przedsiębiorcę
telekomunikacyjnego
posiadającego
ogólnopolską
rezerwację
częstotliwości
wykorzystywanych do świadczenia usług za pośrednictwem stacji bazowych;
1
Rozporządzenie Ministra Transportu w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych,
które mogą być używane bez pozwolenia radiowego z dnia 3 lipca 2007 r (Dz. U. Nr 138, poz. 972) z późn. zm.
PIIT: Stanowisko ws repeaterów stosowanych w sieciach komórkowych, 2015.03.05
1
Brzmienie wg Rozporządzenia 2014:
§ 3. 1. Nie wymaga pozwolenia używanie urządzeń:
3) z interfejsem umożliwiającym połączenie, współpracę i wymianę informacji drogą
radiową między stacją bazową a telekomunikacyjnym urządzeniem końcowym, pracujących
w ruchomej lub stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego
posiadającego
ogólnopolską
rezerwację
częstotliwości
wykorzystywanych do świadczenia usług za pośrednictwem stacji bazowych;
W przekonaniu zainteresowanych członków PIIT powyższa różnica w brzmieniu przepisu w
żadnym stopniu nie zmienia istoty regulacji: zwolnione z konieczności uzyskania
pozwolenia radiowego są tylko urządzenia pozostające w dyspozycji i pod kontrolą
operatora sieci komórkowej.
Uważamy, bowiem, że użyte w Rozporządzeniu 2014 sformułowanie „urządzeń (...)
pracujących w sieci telekomunikacyjnej przedsiębiorcy telekomunikacyjnego” dotyczy
urządzeń wchodzących w skład sieci operatora, to znaczy znajdujących się funkcjonalnie
przed zakończeniem sieci2. Dla odróżnienia – w przypadku urządzeń użytkownika mówi się
o podłączaniu do zakończenia sieci3.
Inna interpretacja, na przykład zakładająca, że zwolnienie obejmuje również repeatery
uruchamiane we własnym zakresie przez użytkownika – oznaczałaby, że Minister
Administracji i Cyfryzacji formułując ten przepis działał nieracjonalnie, ponieważ przy
takim rozumieniu wystarczyłaby początkowa część przepisu, czyli: „z interfejsem
umożliwiającym połączenie, współpracę i wymianę informacji drogą radiową między
stacją bazową a telekomunikacyjnym urządzeniem końcowym”; traciłaby natomiast sens
cała dalsza część tego punktu: „pracujących w ruchomej lub stacjonarnej publicznej sieci
telekomunikacyjnej przedsiębiorcy telekomunikacyjnego posiadającego ogólnopolską
rezerwację częstotliwości wykorzystywanych do świadczenia usług za pośrednictwem stacji
bazowych”.
W tym miejscu należy podkreślić, że urządzenia zwane repeaterami (niekiedy
wzmacniaczami) muszą być stosowane wyjątkowo rozważnie. Urządzenia te zawierają
bardzo czułe (i o dużym współczynniku wzmocnienia) wzmacniacze wielkiej częstotliwości,
które nadają wzmocniony sygnał na tych samych częstotliwościach, co oryginalny sygnał
stacji bazowej sieci komórkowej.
2
zgodnie z art. 2 pkt 52 ustawy Prawo telekomunikacyjne: zakończenie sieci – fizyczny punkt, w którym abonent
otrzymuje dostęp do publicznej sieci telekomunikacyjnej;
3
zgodnie z art. 2 pkt 43 Pt: telekomunikacyjne urządzenie końcowe – urządzenie telekomunikacyjne
przeznaczone do podłączenia bezpośrednio lub pośrednio do zakończeń sieci;
PIIT: Stanowisko ws repeaterów stosowanych w sieciach komórkowych, 2015.03.05
2
Już z tego powodu, ich nieprofesjonalna instalacja niesie realne zagrożenie zakłócenia
łączności w całej okolicy, co oczywiście prowadzi również do problemów z połączeniami
alarmowymi. Ponadto dotychczasowe doświadczenia wskazują, że urządzenia tego rodzaju
ulegają relatywnie często uszkodzeniom, polegającym na tym, że wzbudza się ich
wewnętrzny wzmacniacz i całe urządzenie staje się niekontrolowaną „zagłuszarką” sygnału
komórkowego, blokującą działanie sieci na dużym obszarze, a więc stwarzającą również
zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Dlatego urządzenia tego rodzaju powinny pozostawać pod kontrolą operatorów sieci. Tylko
takie podejście pozwala na ich właściwe użycie, ewidencjonowanie, a w razie konieczności
– sprawne usuwanie zakłóceń.
PIIT uważa, że Rozporządzenie 2014 podtrzymuje właściwą regulację w tym zakresie
(pomimo zmiany redakcyjnej). Docierają jednak do nas głosy, że nowe brzmienie
omawianego przepisu może być rozumiane w ten sposób, że z obowiązku posiadania
pozwolenia zwolnione są zarówno wzmacniacze nadzorowane przez operatora, jak i
wszelkie wzmacniacz zastosowany przez dowolną osobę.
Problem nieprofesjonalnych instalacji repeaterów jest znany od wielu lat zarówno
operatorom, jak również Prezesowi UKE, do którego kierowane są skargi o zakłóceniach
spowodowanych wadliwymi instalacjami (kilkaset spraw rocznie). Skala tego rodzaju
problemów z roku na rok wykazuje tendencję wzrostową, pomimo obowiązywania
przepisów o kontroli instalacji repeaterów przez operatorów.
Stąd w przekonaniu zainteresowanych członków PIIT wyrażenie stanowiska przez Prezesa
UKE oraz podjęcie dalszych działań legislacyjnych zapobiegnie ewentualnym próbom
niewłaściwej interpretacji aktualnie obowiązujących przepisów w tym zakresie i pozwoli
na uniknięcie ryzyka wzrostu liczby przypadków zakłóceń spowodowanych niewłaściwą
instalacją tych urządzeń i kolejnych interwencji Prezesa UKE, a podjęcie działań
legislacyjnych doprowadzi do usunięcia wątpliwości, które mogą sie pojawić się.
W związku z sygnalizowaną niejednoznacznością sformułowania PIIT uważa, że
uzasadnione i celowe byłoby opublikowanie przez Prezesa UKE stanowiska w tej sprawie i
jednocześnie podjęcie przez Ministra Administracji i Cyfryzacji działań w celu korekty
rozporządzenia.
PIIT: Stanowisko ws repeaterów stosowanych w sieciach komórkowych, 2015.03.05
3