PDF

DLACZEGO FANTASTYKA JEST
POPULARNA ?
-pozwala na całkowite oderwanie się od
rzeczywistości i problemów…
-autor ma możliwość dowolnego przedstawienia
problemu utworu (nie są ograniczane przez
rzeczywistość)
-gatunek, w którym najłatwiej zadebiutować.
-utożsamienie siebie z postacią
-samonapędzający się proces
-bo fajnie opowiadają historię
-……………………………..
Co jest
fantastyką?
ž
Fantastyka - twórczość, w której występują elementy
nieodpowiadające kryteriom rzeczywistości. Czyli są
tam postacie, zdarzenia, miejsca, których w
rzeczywistym, normalnym świecie na pewno nie
można spotkać. Warunkiem istnienia sztuki
fantastycznej jest zaakceptowanie takiego
nierzeczywistego świata przez odbiorcę. Fantastyka
czerpie motywy z twórczości i wierzeń ludowych (np.
krasnoludki, trolle, wampiry).
ž
Fantastyka zaczyna sie w momencie, kiedy autor
świadomie i dobrowolnie stwarza wszystko, cały
świat, historię, dla jakiegoś celu, nie wierząc w to, co
opisuje
Realizm magiczny
Elementy fantastyczne mogą być intuicyjnie "logiczne", ale nigdy nie są wytłumaczone.
Bohaterowie nie kwestionują logiki magicznego elementu.
Opis bogactwa doznań zmysłowych.
Obszerne użycie symboli i metaforyki. Często falliczna metaforyka pojawia się w taki
sposób, że widz lub czytelnik nie jest tego świadomy.
Zniekształcenie czasu, który zatacza koło a nawet zanika. Kolejna technika to załamanie
czasu, używana jest tak, aby teraźniejszość powtarzała się lub przypominała przeszłość.
Odwrócenie przyczyny i konsekwencji, np.: bohater cierpi zanim dochodzi do tragedii.
Zawartość legend lub folkloru.
Lustrzane odbicie przeszłości i teraźniejszości oraz astralnych i fizycznych płaszczyzn
bohaterów.
Zakończenie nie jest jednoznaczne dla czytelnika, który nie wie czy uwierzyć w
magiczną czy realną interpretację wydarzeń w całej historii.
Realizm magiczny
Literatura:
ž
ž
ž
ž
ž
ž
Michaił Bułhakow
Jorge Luis Borgess
G.G. Marquess
Günter Grass
Patric Süskind
Jonathan Carroll
Film
ž
ž
ž
ž
ž
F.Fellini
Emir Kusturica
Tim Burton
Terry Gilliam
Jan Jakub Kolski
Trochę historii
Początki
ž Lukian
z Samostat –Historia
Prawdziwa
ž Literatura dworska- cykl arturiańskiGeoffrey z Monmouth, Chretien de
Troyes, Thomas Malory
ž Thomas More- Utopia
ž Cirano de Bergerac-Tamten świat
ž Jonathan Swift- Podróże Guliwera
Świt
ž
Edgar Allan Poe: Król Dżumiec, Zagłada domu
Usherów, Przygody Artura Gordona Pyma
ž
Nathaniel Hawthorne:Marmurowy faun, Córka
Rappaciniego
ž
Mary Woolecraft Shelley: Frankenstein
ž
Bram Stocker: Dracula
ž
Jules Verne: 20000 mil podmorskiej żeglugi,Wokół
księżyca, Podróż do wnętrza Ziemi
Rozdział I
ž
ž
ž
Henry Rider Haggard:
Ona, Kopalnie króla
Salomona
Edgar Rice Burroughs:
Księżniczka Marsa,
Złodzieje z Wenus,
Tarzan
Herbert George Wells:
Wojna światów, Wehikuł
czasu, Kiedy śpiący się
budzi
ž Edward
John Moreton
Drax Plunkett, 18.
Baron Dunsany Córka
króla elfów
ž H.P. Lovecraft
Szepczący w
ciemnościach, Zew
Cthulu
ž Robert Ervin Howard:
Conan
Czas czasopisma
ž
Hugo Gernsback :Amazing Stories
ž
Weird Tales
ž
Astounding
ž
The Magazine of Fantasy & Science
Fiction
Przed „burzą”
Karel Čapek
ž Jewgienij Zamiatin
ž Aldous Huxley
ž
John W. Campbell-Who Goes There?
ž Stanley G. Weinbaum- Lotofagi
ž Alfred Elton van Vogt-Slan,
ž
Złoty wiek
Isaac AsimovFundacja, Nastanie
nocy
ž Robert A. HeinleinObcy w obcym kraju,
Władcy marionetek
ž Arthur C. ClarkeKoniec dzieciństwa,
Odyseja kosmiczna
2001
ž
ž
Clive Staples LewisOpowieści z Narnii
ž
John R.R. TolkienHobbit, Władca
pierścieni
ž
Ursula K. Le GuinOpowieści z Archipelagu
Na szerokich wodach
— Stanisław Lem
• Frank Herbert
— Philipp Jose Farmer
— Ray Bradbury
— Kurt Vonnegut jr.
• Brian Aldiss
— Anthony Burgess
— Harlan Ellison
• Philip K. Dick
Nadchodzi nowe….
William Gibson
ž Orson Scott Card
ž Gene Wolfe
ž Stephen King
ž George R. R. Martin
ž Terry Pratchett
ž J. K. Rowling
ž
Inne światy:
Peter Watts-Ślepowidzenie
ž Catherynne M. Valente- Opowieści sieroty
ž
Wiktor Pielewin- Empire V
Siergiej Łukjanienko
ž Miroslav Žamboch
ž Andrzej Sapkowski
ž
Gatunki, podgatunki…..
science-fiction
utwór, prezentujący jakiś punkt widzenia na naszą
cywilizację, (czesto jakieś ważne zagadnienie etyczne)
odmienny od ogólnie utartych stereotypów, w którym
rozwój nauki, rozwój technologiczny, jest ważny dla
fabuly. Musi zostać przy tym zachowana równowaga
pomiędzy nauka a wyobraźnią, w przeciwnym razie
dostaniemy albo traktat naukowy, albo bajkę
HARD SF
Gatunek opisujący uniwersum w przyszłości,
najczęściej bardzo odległej, operujący i
poruszający sprawy związane z postępem nauki i
techniki- musi pojawiać się dyskurs naukowy:
Isaac Asimov, Philip Clarke
space opera
Nazwa pochodzi od gatunku westernu-horse opera, tu
główna rolę odgrywa kosmos, bedący scenerią narracji
pełnej przygód, zwrotów akcji, dyskurs naukowy
drugorzedny, bądź nie pojawia się
Philip Jose Farmer
Eric van Vogt
fantastyka socjologiczna
(social fiction)
Ukazuje mechanizmy socjologiczne,
bliska często antyutopii, choć może
poruszać tematykę społeczną w
sytuacjach nietypowych wyborów:
ž Lewa reka ciemności
ž
antyutopia/dystopia
ž
Przedstawienie alternatywnej wizji
przyszłości obarczonej patologicznymi
zmianami społecznymi, politycznymi,
kulturowymi
cyberpunk
skupia się na ludziach i otaczającej ich
zaawansowanej technologii
komputerowej i informacyjnej, niekiedy
połączony z różnego rodzaju
zamieszaniem w społeczeństwie (np.
stan wojenny).
steampunk
technologia otaczająca
bohaterów nie jest oparta na
elektronice lecz na mechanice
Alternatywna /(alternative
fiction)/ uchronia
uchronia to wydarzenia, w jakimś
hipotetycznym czasie o którym nic nie
wiemy
alternatywna to alternatywne wydarzenia w
czasie który potrafimy umiejscowić w
dziejach
Inner space
postapokaliptyczna
horror
gore
slasher
mystery
monster
fantasy
high fantasy
low fantasy
Urban fantasy
Heroic
fantasy
„magia i miecz”
dark fantasy
Humorous/ comic
Według Sapkowskiego:
Za zamkniętymi drzwiami
ž Retelling
ž Nibylandia
ž Historia magica (co by było…
ž Jednorożec w ogrodzie-świat w świecie
ž Krewni i znajomi królika
ž
RASY ROZUMNE
ludzie
elfy
Krasnoludy
Hobbity/niziołki
Orki/gobliny
trolle
gnomy
Syrenki i inne rasy związane z
wodą
mieszkańcy lasów
wampiry
zmiennokształtni
inne
Stwory światła i ciemności
smoki
"Wiadomo, że smoki nie istnieją, ale
każdy z nich na inny sposób."
---Stanisław Lem---
drakonidy
jednorożce
feniksy
gryfy
mantikora
chimera
Potwory morskie