Niezapomniana szkoda z 1997 roku
Transkrypt
Niezapomniana szkoda z 1997 roku
Z REPERTORIUM Z REPERTORIUM Wydłużony okres przedawnienia Niezapomniana szkoda z 1997 roku Marta Izdebska Krzywda wynikająca z nagłej, niczym niezapowiedzianej śmierci osoby bliskiej jest ogromna. Zupełnie nie do opisania wydaje się tragedia osoby, która w wyniku jednego zdarzenia straciła nie jedną, ale kilka osób bliskich. Czy w takiej sytuacji powiedzenie „czas leczy rany” będzie miało jakiekolwiek znaczenie i faktycznie złagodzi ból po stracie najbliższych osób? Z reguły upływ czasu faktycznie powoduje, że osoby, których bliscy ponieśli śmierć w wypadku komunikacyjnym, w pewnym sensie oswajają się z nową rzeczywistością i uczą funkcjonować bez wsparcia i obecności zmarłego. Oczywiście, każdy indywidualnie przeżywa żałobę i nie można jednoznacznie wskazać sposobu (złotego środka), który pozwoliłby pogodzić się z utratą osoby bliskiej. ! Pamiętaj: Najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed 3 sierpnia 2008 roku. § Orzecznictwo: uchwała Sądu Najwyższego z 22 października 2010 roku (III CZP 76/10) Nie jest tajemnicą, że osoby doświadczające tak ogromnej tragedii nie myślą bezpośrednio po wypadku o uprawnieniach, które im przysługują jako osobom pośrednio poszkodowanym. Skoro sprawca został ukarany, wydawało się, że sprawa została zakończona i trzeba po prostu „jakoś” żyć dalej. A lata mijały. Wsparcie profesjonalisty Dopiero w grudniu 2015 roku pani Bożena natrafiła na informacje o Grupie Doradczej Prawno-Medycznej, która pomaga osobom poszkodowanym i ich rodzinom skutecznie dochodzić należnego zadośćuczynienia i odszkodowania. W pierwszej kolejności należało dotrzeć do akt postępowania karnego, ustalić dane zakładu ubezpieczeń, pozyskać dokumenty z USC, co po upływie kilkunastu lat nie było łatwym zadaniem. Dodatkowym zagrożeniem mogła być również możliwość przedawnienia roszczeń, czyli upływ czasu, po którym domaganie się roszczeń byłoby wprawdzie teoretycznie możliwe, jednak praktycznie — bezskuteczne. Najczęściej mija wiele lat, zanim rodziny dotknięte tragedią powrócą do „normalnego” trybu życia. Bywa też tak, że upływa jeszcze kilka lat, zanim pośre‑ dnio poszkodowani zdecydują się skorzystać z przysługujących im uprawnień i uzyskać należne zadośćuczynienie i odszkodowanie z tytułu śmierci osoby lub osób bliskich. Archiwum życia 10 żałobie, najbliżsi zmarłej zajęli się organizacją pochówku, wzajemną pomocą i wsparciem w tych trudnych chwilach. Blisko 20 lat temu, w sierpniu 1997 roku, doszło do tragicznego w skutkach wypadku komunikacyjnego z udziałem aż pięciu pojazdów. Na miejscu zdarzenia śmierć poniosły dwie najbliższe osoby pani Bożeny — siostra i matka. winnego i został skazany prawomocnym wyrokiem sądowym. Sprawca zdarzenia, który wykonując nieprawidłowo manewr wyprzedzania spowodował wypadek, został uznany za Wydawało się, że życie straciło sens, nic nie było już takie jak przed wypadkiem, wszystkie plany legły w jednej chwili WYPADKI i ODSZKODOWANIA 30 PAŹDZIERNIK 2016 w gruzach. Nawet skrucha sprawcy, który nieumyślnie popełnił przestępstwo, nie rekompensowała krzywdy, jakiej doświadczyła pani Bożena w obliczu niespodziewanej śmierci siostry i matki. Cała rodzina pogrążyła się w ogromnej Korzystne zmiany Co istotne, w momencie, kiedy doszło do wypadku, obowiązywał obecnie uchylony art. 442 k.c., który określał maksymalny termin przedawnienia roszczeń z czynów niedozwolonych jako okres 10 lat, liczony od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. ! Pamiętaj: Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. § Podstawa prawna: art. 117 § 2 kodeksu cywilnego W niniejszej sprawie szkoda wynikła z przestępstwa, co oznacza, że zastosowanie miał wskazany powyżej termin przedawnienia. Tym samym roszczenia wynikające z przedmiotowej szkody powinny ulec przedawnieniu po upływie 10 lat, czyli w sierpniu 2007 roku… Aż 20 lat na dochodzenie roszczeń 10 sierpnia 2007 roku wszedł w życie nowy przepis, zgodnie z którym w sytuacji, gdy szkoda wynikła ze zbrodni lub występku (tj. przestępstwa), roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa, bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (art. 442¹ § 2 k.c.). ! Pamiętaj: Jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. § Podstawa prawna: art. 4421 § 2 kodeksu cywilnego Nowa regulacja ma zastosowanie do wszystkich spraw, które w momencie jej wejścia w życie nie uległy przedawnieniu, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie i oznaczało wprost „wydłużenie” okresu przedawnienia z 10 do 20 lat. Prawnicy z GDPM wiedzieli, jak zwalczyć ewentualny zarzut przedawnienia, niezwłocznie pozyskali wszystkie wymagane dokumenty i w imieniu pani Bożeny zgłosili roszczenie z tytułu zadośćuczynienia za śmierć matki i siostry. Jak się spodziewano, zakład ubezpieczeń nie kwestionował swojej odpowiedzialności i w decyzji uznaniowej przyznał pani Bożenie łącznie bezsporną kwotę 12 tys. złotych zadośćuczynienia za śmierć bliskich osób. Sprawa jest w toku i po wyczerpaniu możliwości ugodowych prawdopodobnie znajdzie swój finał w sądzie. Jak pokazuje ten przykład, warto znać swoje prawa i korzystać z pomocy specjalistów, którzy zajmują się kompleksową obsługą osób poszkodowanych, nawet jeśli sprawa wydaje się trudna do wygrania. Z uwagi na fakt, że pani Bożena nie zgłaszała wcześniej swojej szkody do zakładu ubezpieczeń udzielającego ochrony ubezpieczeniowej posiadaczowi pojazdu, który spowodował wypadek, kluczowe znaczenie miała data zdarzenia, a więc 10 sierpnia 1997 roku. WYPADKI i ODSZKODOWANIA 30 PAŹDZIERNIK 2016 11