Od gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej

Od gospodarki centralnie sterowanej
do gospodarki rynkowej
Ekonomiści wyróżniają trzy typy systemów
gospodarczych:
-gospodarkę tradycyjną
-gospodarkę centralnie sterowaną
-gospodarkę rynkową
Gospodarka centralnie planowana
W Polsce ten rodzaj systemu gospodarczego
istniał w latach 1945-1989. Ten typ
gospodarowania był elementem panującego
systemu politycznego czyli komunizmu.
Cechy gospodarki centralnie
sterowanej
Zasoby naturalne i kapitałowe stanowią
własność państwa. Własność prywatna była
ograniczona.
Władza centralna podejmuje wszystkie ważne decyzje
ekonomiczne, decyduje również o rozmieszczeniu siły
roboczej, ustalając, ilu ludzi ma być zatrudnionych, o
wynagrodzeniach pracowników.
Ceny był ustalane odgórnie, zajmowali
się tym planiści.
Braki w sklepach
Kolejki przed sklepami
Reglamentowanie towaru-kartki, bony.
Brak konkurencji powodowało słabą jakość
produktów, produkcja dóbr nie odpowiadająca
potrzebom klientów.
Cechy gospodarki rynkowej
Istnieje własność prywata (Właścicielami
środków produkcji są osoby prywatne)
Istnieje wolna konkurencja –decyzje dotyczące
produkcji, kupna, sprzedaży podejmują sami
zainteresowani.
Dążenie do zysku
Cenę kształtują prawa wolnego rynku
Zmiany ustroju gospodarczego w
Polsce po 1989 roku.
W 1988 roku doszło do kolejnego kryzysu
gospodarczego, który wywołał strajki społeczne, rosła
inflacja i deficyt budżetowy
W 1989 roku strona rządząca zdecydowała się na
rozmowy z opozycją czego wynikiem były rozmowy
okrągłego stołu.
Wybory parlamentarne 1989 roku zakończyły się
sukcesem opozycji.
Transformacje gospodarczą rozpoczął Leszek
Balcerowicz minister finansów, który przygotował
plan reform.
Jakie podjęto działania
-ograniczono inflacje
-prywatyzacja (przejście od własności państwowej do
prywatnej)
-wprowadzenie mechanizmów rynkowych (zaprzestanie
gospodarki nakazowej)
-reforma systemu podatkowego (wprowadzenie
podatku dochodowego i VAT)
-stworzono giełdę papierów wartościowych
-ustabilizowanie kursu złotego