docp-pdf
download 
Reklamacja Transkrypt
p-pdf
RetroFutbol Nr 5 marzec `15 m a g a z y n pierwszy w polsce magazyn o historii piłki nożnej | www.rfbl.pl Wojna Futbolowa klasyk Oklaskiwanie trumny retro extra Gra ich życia retrospekcja Historia jak z bajki retro extra Dick Kerr’s Ladies TEMAT NUMERU Spis TREŚCI 03 07 12 19 24 28 33 kalendarium piłkarsko-historyczne 21 lutego – 31 marca Hubert Walko 47 48 56 61 70 trudnym okresem. Większość z nas nie zdążyła się jeszcze pogodzić ze stratą mistrza olimpijskiego 1972 czy mistrza Francji, niezwykle ciepłego, byłego bramkarza re- wojna futbolowa prezentacji Polski Mariana Szei, a już uderzyła Damian Bednarz w nas kolejna zła nowina. zppn czyli zanim powstał pzpn Piotr Grabowski oklaskiwanie trumny. kiedy umierasz za coś co kochasz Zmarł mistrz słowa, fenomenalny komentator sportowy, człowiek dzięki któremu już od zawsze tenis kojarzy mi się z jego słynnym Kamil Rogólski powitaniem „Halooo Łymbledon”. Ostatni ro- Lefter bohater z tureckiego Shangri-La mantyczny dziennikarz sportowy. W raz z nim Grzegorz Ignatowski umiera pewna epoka. Bohdan Tomaszewski ucieczka od spalonego BURZLIWA Andrzej Gomołysek historia pań z piłką 40 K oniec lutego dla polskiego kibica jest Paweł Klama trójkolorowa podwójna korona Patryk Idasiak Douglas DC-3 LAN Chile Flight 210 Foto nieugięty hajduk Jakub Budny Historia jak z bajki Kamil Kijanka na zawsze pozostanie herosem swojego fachu. W piątym numerze Retro Futbol, który moim zdaniem jest szczególnym, odniesiemy się do wielu ważnych w życiu człowieka wartości. Tworząc nową, świecką tradycję nie wymienię tekstów, godnych polecenia, ponieważ takich nie ma. Wszystkie są wyśmienite! Delikatnie przedłużony okres oczekiwania na nasz kolejny numer, zrekompensuje Wam niezwykła treść tego co zastaniecie. Na koniec ważna informacja: od teraz Retro Futbol będzie dostępne pierwszego dnia każdego miesiąca. gra ich życia Wsiadamy w futbolowy wehikuł czasu Paweł Wilamowski i startujemy! Mecze niespokojne 1919-1920... Część II Paweł Gaszyński RetroFutbol magazyn | str. 2 Miłej lektury! Damian Bednarz redaktor naczelny str. 3 | RetroFutbol magazyn kalendarium kalendarium piłkarsko-historyczne 21 lutego – 31 marca 21 lutego W 1893 Założono Argentyński Związek Piłki Nożnej (Asociación del Fútbol Argentino – AFA). Bayern Monachium 24-krotny mistrz Niemiec, zdobywca Ligi Mistrzów/Pucharu Europy: 1974, 1975, 1976, 2001, 2013, klubowy mistrz świata 2013 zydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2001 roku otrzymał Złoty Medal Zasługi dla FIFA (zm. 2006) 28 lutego W 1983 Widzew Łódź - Liverpool FC 2:0, 1/4 finału Pucharu Europy, stadion ŁKS; bramki: Miroslaw Tlokinski 48’, Wiesław Wraga 80’ 22 lutego W 1969 Urodził się Brian Laudrup, duński pomocnik/napastnik, mistrz Europy 1992, zdobywca Pucharu Konfederacji 1995 oraz Ligi Mistrzów 1994 z Milanem 24 lutego W 1910 Założono szwedzki klub Malmö FF – 18-krotny mistrz Szwecji 26 lutego W 1946 Urodził się Roman Jakóbczak, polski pomocnik, zdobywca trzeciego miejsca na mistrzostwach świata 1974 27 lutego W 1900 Założono klub piłkarski RetroFutbol magazyn | str. 4 W 1942 Urodził się Dino Zoff, włoski bramkarz, mistrz świata 1982 i wicemistrz świata 1970, mistrz Europy 1968 3 marca 2 marca W 1921 We Lwowie urodził się Kazimierz Górski, piłkarz, trener, selekcjoner reprezentacji Polski, z którą zdobył złoto na Olimpiadzie w 1972 i srebro w 1976 oraz III miejsce na mundialu 1974, pracował w greckich klubach, min. w Panathinaikosie Ateny i Olympiakosie Pireus, prezes PZPN, odznaczony przez Pre- W 1922 Urodził się Nándor Hidegkuti, węgierski napastnik, mistrz olimpijski 1952 i wicemistrz świata 1954 (zm. 2002) W 1924 Urodził się Ottmar Walter, niemiecki napastnik, mistrz świata 1954 (zm. 2013) W 1956 Urodził się Zbigniew Boniek, zdobywca III miejsca na Mundialu 1982, z Juventusem zdobył Puchar Mistrzów 1985, Puchar Zdobywców Pucharów 1984, Superpuchar Europy 1985 i m istrzostwo Włoch 1984, mistrz Polski 1981, 1982 z Widzewem 8 marca 13 marca W 1899 Założono klub piłkarski Eintracht Frankfurt; mistrz Niemiec 1959 i zdobywca pucharu UEFA 1980 4 marca W 1949 Urodził się Teófilo Cubillas, peruwiański p o m o c nik, jeden z najlepszych piłkarzy z Peru w historii W 1932 urodził się Edward Szymkowiak, bramkarz, mistrz Polski 1951 z Ruchem Chorzów, 1955, 1956 z Legią Warszawa, 1962 z Polonią Bytom (zm. 1990) W 1945 Założono klub piłkarski Crvena Zvezda Belgrad W 1951 Urodził się Kenny Dalglish, szkocki napastnik, zawodnik Celticu i Liverpoolu, zdobywca Pucharu Europy 1978, 1981, 1984, później pracował jako trener 5 marca W 1916 Założono hiszpański klub RCD Mallorca W 1948 Urodził się Jan van Beveren, holenderski bramkarz, zdobywca pucharu UEFA 1978 z PSV (zm. 2011) 6 marca W 1902 Założono klub Real Madryt; 10-krotny zdobywca Pucharu Europy/Ligi Mistrzów, Klubowy Mistrz Świata 2014, wielokrotny mistrz Hiszpanii i zdobywca krajowych pucharów 9 marca W 1908 Założono klub piłkarski Inter Mediolan; Klubowy mistrz świata 2010, zdobywca Ligi Mistrzów 1967, 1972, 1964, 1965, 2010, 18-krotny mistrz Włoch 10 marca W 1905 Założono londyński klub piłkarski Chelsea FC; klubowy mistrz świata 2012, zdobywca Ligi Mistrzów 2012, 4-krotny mistrz Anglii W 1971 Górnik Zabrze - Manchester City 2:0, PZP 1/4 finału w Chorzowie; bramki: Włodzimierz Lubański 34’, Erwin Wilczek 40’ W 1968 Górnik Zabrze - Manchester United 1:0, Puchar Europy, 1/4 finału; gol: Włodzimierz Lubański 72’ 14 marca W 1948 W swoim debiucie w piłkarskiej ekstraklasie Widzew Łódź pokonał Lecha Poznań 4:3 15 marca W 1892 John Houlding wraz z najbliższymi współpracownikami założyli klub Liverpool FC; klubowy mistrz świata 2005, zdobywca Ligi Mistrzów/ Pucharu Europy 1977, 1978, 1981, 1984, 2005 16 marca W 1996 Legia Warszawa - Panathinaikos Ateny 0:0, 1/4 finału Ligi Mistrzów 7 marca W 1986 W Egipcie rozpoczął się VX Puchar Narodów Afryki 12 marca W 1902 Założono węgierski klub Debreczyn VSC; kilkukrotny mistrz Węgier W 1911 Założono klub Austria Wiedeń; 24-krotny mistrz Austrii W 1898 Założono Włoską Federację Piłki Nożnej (FIGC) 17 marca W 1939 Urodził się Giovanni Trapattoni, włoski piłkarz, trener piłkarski str. 5 | RetroFutbol magazyn W 1976 Stal Mielec - Hamburger SV 0:1; 1/4 finału Pucharu UEFA 19 marca W 1922 Założono klub Lech Poznań (pod nazwą Lutnia Dębiec); 6-krotny mistrz Polski 24 marca 30 marca W 1956 Urodził się Włodzimierz Ciołek, pomocnik, zdobywca III miejsca na mundialu 1982, król strzelców I ligi polskiej w sezonie 1983/1984 jako piłkarz Górnika Wałbrzych W 1878 Rozegrano pierwszy mecz finałowy o Puchar Walii w piłce nożnej, w którym Wrexham F.C. pokonał Druids F.C. 1:0 futbolowA 26 marca 20 marca W 1890 Założono klub piłkarski Servette Genewa; 17-krotny mistrz Szwajcarii W 1973 Polska - USA 4:0, mecz towarzyski, Łódź; bramki: Włodzimierz Lubański 17’, 24’ ,84’, Henryk Kasperczak 55’ 21 marca W 1961 Urodził się Lothar Matthäus, niemiecki obrońca/pomocnik, trener; Mistrz świata 1990, wicemistrz świata 1982, 1986, mistrz Europy 1980, laureat Złotej Piłki 1990 23 marca W 1988 Zbigniew Boniek po raz ostatni (80.) wystąpił w piłkarskiej reprezentacji Polski w zremisowanym 1:1 towarzyskim meczu z Irlandią Północną w Belfaście W 1920 Urodził się Sergio Livingstone, legendarny chilijski bramkarz zwany El Sapo (Żaba), dwukrotnie zdobył II miejsce na Copa America 1941 i 1945, grał w Universidad Católica i RC de Avellaneda 28 marca W 1897 Urodził się Sepp Herberger, napastnik i trener reprezentacji Niemiec w latach 1936 - 1964, mistrz świata 1954 WOJNA klasyk 31 marca W 1920 Urodził się Zdzisław Gierwatowski, piłkarz, mistrz Polski z 1946 z Polonią Warszawa, trener, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2005) Bill Shankly, wielka legenda Liverpoolu, zwykł mawiać : „Są ludzie‚ którzy uważają‚ że futbol to sprawa życia i śmierci. Jestem takim podejściem rozczarowany. Futbol jest dużo ważniejszy.” Nie sposób się nie zgodzić z takim postawieniem sprawy. Piłka nożna rodzi waśnie wśród najbliższych znajomych i prowadzi do konfliktów na stadionach. Raz za jej sprawą rozpętało się prawdziwe piekło. Wybuchła wojna futbolowa. 29 marca W 1931 Urodził się Arne Selmosson, szwedzki napastnik, wicemistrz świata 1958; jedyny piłkarz, który zdobywał bramki w Derbach Rzymu dla Lazio i Romy Hubert Walko Miłośnik historii i piłki nożnej. Informatyk. Student Mechaniki i Budowy Maszyn. Prowadzi kronika-futbolu.pl HubertWalko RetroFutbol magazyn | str. 6 str. 7 | RetroFutbol magazyn K ońcówka lat 60. była czasem wiel- W skrajnych przypadkach także torturowali ciskanych w okna przy akompaniamencie wano jeszcze zasady goli strzelonych na kich napięć pomiędzy Salwadorem swoich sąsiadów. Prasa publikowała zdję- wrzasków i petard. wyjeździe. Każda ich porażka oznaczała a Hondurasem. Zarzewiem konfliktu cia represjonowanych. Nienawiść była ol- stała się migracja salwadorskich chłopów, którzy w poszukiwaniu lepszego życia masowo osiedlali się na terytorium przygra- brzymia, a wojna wisiała na ostrzu noża. Futbol jako zapalnik nicznym Hondurasu. Spowodowane to było trzeci, barażowy mecz. I tak też się staNietrudno się zatem domyślić, że swój cel ło. Rozpędzona maszyna „La Selecta” osiągnęli. Zawodnicy Los Catrachos wy- rozbiła w puch swojego rywala, nie da- grali spotkanie, decydującą bramkę strze- jąc mu żadnych szans, wszystkie trzy lając w ostatniej minucie gry. bramki strzelając przed przerwą. Jeden faktem, iż ponad połowa rolników pracowa- Kiedy więc los w eliminacjach do Mundia- ła tylko sezonowo. W poszukiwaniu lepsze- lu 1970, który miał się odbyć w Meksyku, To, co wywołało euforię wśród jednych, in- no, że nie był zbyt rozczarowany tą porażką. go życia decydowali się opuszczać swoją skrzyżował obie te reprezentacje, stało się nych pchnęło do dramatycznych decyzji. Przynajmniej korzystny wynik nie podbu- ojczyznę. Szacuje się, że na ten krok zdecy- jasne, że będą to mecze podwyższonego 18-letnia Amelia Bolaños, która oglądała rzał tłumu. dowało się od 150 do 300 tysięcy! ryzyka. to spotkanie na ekranie telewizora, chwilę Pierwsze starcie wyznaczono na 8 czerw- po tym wydarzeniu popełniła samobójstwo, Relacje pomiędzy obydwoma krajami po- W obawie przed szerzeniem się biedoty, ca 1969 w Tegucigalpie, stolicy Hondurasu. strzelając sobie w serce. Użyta przez nią psuły się do tego stopnia, że wkrótce ze- której niestety i tak już było sporo, kraj ze W przededniu spotkania prawdziwy „popis” broń należała do jej ojca i została wykra- rwano stosunki dyplomatyczne. stolicą w Tegucigalpa zapowiedział reformę dali kibice gospodarzy, którzy zgromadzi- dziona z jego biurka... Tak przynajmniej rolną; miała zostać wprowadzona głównie li się pod hotelem zamieszkiwanym przez brzmi wersja Ryszarda Kapuścińskiego, Decydujący o awansie mecz rozegrano na kosztem ziemi zagospodarowanej nielegal- reprezentantów Salwadoru i tak skutecz- której niestety nigdy nie potwierdzono. Być Stadionie Azteca w Meksyku. Tam po do- nie przez Salwadorczyków. Warto również nie uprzykrzali im życie, że ci w nocy nie może był to zabieg mający na celu dodanie grywce zwyciężył Salwador 3:2. Futbol jed- wspomnieć, że niektórzy obywatele Hon- zmrużyli nawet oka! Podczas swojego „go- nieco romantyczności do całego wydarze- nak zaczynał odchodzić w cień... durasu dopuszczali się brutalnych zbrodni. rącego” powitania nie szczędzili kamieni nia. Tego niestety już się nigdy nie dowie- z bohaterów tamtej porażki wyznał niedaw- my. 100 godzin debilizmu Wróćmy zatem do faktów. Tydzień później miał miejsce rewanż, który odbył się w San Czternastego lipca korespondent Polskiej Salvador. Drużyna Hondurasu w obawie Agencji Prasowej, Ryszard Kapuściński, przed linczem drogę z hotelu na stadion nadał taki oto telegram: odbyła w opancerzonym wozie. Antonio Mendoza po latach wspominał ostatnie 24 TEGUCIGALPA (HONDURAS) PAP 14 LIPCA godziny przed meczem: „ Był to czas, kie- VIA TROPICAL RADIO RCA DZISIAJ SZÓ- dy na prawdę baliśmy się o swoje życie. Do STA WIECZOREM ROZPOCZĘŁA SIĘ WOJNA naszego pokoju hotelowego wpadła bom- SALWADORU Z HONDURASEM LOTNICTWO ba domowej roboty, która na szczęście nie SALWADORU ZBOMBARDOWAŁO CZTERY wybuchła”. Cytat ten dobitnie pokazuje, że MIASTA HONDURASU STOP JEDNOCZE- środki bezpieczeństwa nie były przesadzo- ŚNIE WOJSKA SALWADORU PRZERWAŁY ne. Przejdźmy jednak do samego futbolu. GRANICE HONDURASU USIŁUJĄC WE- Honduranom do awansu wystarczał re- WIEDZI NA ATAK AGRESORA LOTNICTWO mis, gdyż w tamtych czasach nie stoso- HONDURASU DRZEĆ SIĘ W GŁĄB KRAJU STOP W ODPO- RetroFutbol magazyn | str. 8 ZBOMBARDOWAŁO WAŻ- str. 9 | RetroFutbol magazyn NIEJSZE OBIEKTY PRZEMYSŁOWE I STRA- li ze swoimi oddziałami w miejscu. TEGICZNE SALWADORU A SIŁY LĄDOWE Już w drugim dniu konfliktu PODJĘŁY DZIAŁANIA OBRONNE Organizacja Państw Amerykańskich żądała wyco- Oba kraje dysponowały skromnymi siłami fania wojsk Salwadoru wojskowymi, jednak Honduras miał sporą z przewagę wśród jednostek powietrznych. Jednak Jak się wkrótce okazało, lotnictwo miało okupanta zdecydowało, odegrać decydującą rolę w całym konflik- że uczyni to tylko i wy- cie. Lepiej wyposażonym i wyszkolonym łącznie pod warunkiem pilotom Hondurasu od samego początku wypłaty terytorium sąsiada. dowództwo odszkodowań udało się wywalczyć przewagę w powie- dla swoich wysiedleńców. W lądowe wroga. Dowódcy armii Salwado- dzinach ru, którzy byli pewni swej przewagi na lą- 18 lipca 1969 roku, osiągnięto zawiesze- po stu potyczek, go- sięcy straciło dach nad głową. Wojna, z nich ciężko rannych, przyby- która trwała zaledwie 100 godzin, odmieniła wa do sąsiedniej Gwatemali W ciągu – relacjonowano w Poltych 5 dni walk skim Radiu dwa dni po wojna futbolowa zakończeniu walk. – (…) W ciągu tych 5 dni przestała być walk wojna futbolooperetkową wa przestała być opeciekawostką retkową ciekawostką z krańca świata. Jest jeszz krańca cze jedną, rozgrywającą się świata... na tym świecie tragedią.” trzu i skutecznie bombardować oddziały końcu „Tysiące uchodźców z obu krajów, wielu życie ogromnej liczbie ludzkich istnień. Incydenty graniczne trwały aż do 1972 roku. Około 130 tysięcy salwadorskich chłopów powróciło do ojczyzny. Spowodowało to w znaczącym stopniu zahamowanie rozwoju gospodarki tego kraju. W efekcie wojny stosunki polityczne i ekonomiczne między obu państwami zostały zerwane. Traktat pokojowy podpisano dopiero w październiku 1980 pod naciskiem Stanów Zjednoczonych, dążących do sko- dnia Niestety, źródła nie są zgodne co do ordynowania działań armii obu państw dzie i uważali, że łatwo uda im się pokonać nie broni. Salwador długo zwlekał z wyco- ilości zabitych. Szacunkowo mogę za- przeciwko lewicowym partyzantom salwa- Honduras, pozbawieni zapasów paliwa faniem swoich wojsk, uczynił to dopiero tem podać, że jest to przedział pomię- dorskim, operującym w rejonach przygra- zniszczonych przez samoloty FAH, utknę- pod groźbą poważnych sankcji. dzy nicznych. Podpisanie traktatu nic rozwią- dwoma a sześcioma tysiącami osób. Pewny jest jednak fakt, że wiele ty- zało jednak istoty sporu granicznego. A co z piłkarzami Salwadoru? W decydującej rundzie kwalifikacji pokonali Haiti, jednak podczas Mistrzostw Świata nie tylko nie wyszli z grupy – zostali także strasznie upokorzeni, kończąc turniej bez strzelonej bramki i z bilansem dziewięciu goli straconych. Damian Bednarz Były sędzia piłkarski, a obecnie redaktor naczelny Retro Futbol. Wielki pasjonat historii futbolu i Manchesteru United. Jak sam twierdzi – w Football Managerze wygrałby nawet z Alexem Fergusonem. d bednarz RetroFutbol magazyn | str. 10 str. 11 | RetroFutbol magazyn Herbert Chapman Frane Matošić Jakub Machowina RetroFutbol m a g a z y n RetroFutbol magazyn | str. 76
