Tokarnia - Młyn wodny z Piasku w Parku Etnograficznym

Tokarnia - Młyn wodny z Piasku w Parku Etnograficznym
Wpisany przez Krzysztof Żołądek
wtorek, 20 maja 2014 18:20 -
Młyn wodny znajdujący się obecnie w Sektorze Nadwiślańskim Parku
Etnograficznego w Tokarni
, pochodzi z 1931 roku. Budynek ten wzniesiono pierwotnie nad rzeką
Młynkowską, w północnej części wsi Piasek w powiecie koneckim, gdzie
jeszcze do roku 2012 można było oglądać go w oryginalnym otoczeniu. Ten
wyjątkowy zabytek wiejskiego przemysłu nadal wyposażony jest w sprawnie
działający mechanizm - brakuje jedynie wody, która wprawiła by go w ruch.
Prace budowlane związane z powstaniem młyna rozpoczęły się w 1931 roku, a ich inicjatorem
był Wacław Janiszewski. Początkowo obiekt ten wchodził w skład zagrody młynarskiej
składającej się z domu mieszkalnego i stodoły. Drewniany i dwukondygnacyjny budynek młyna
stał nieopodal drogi. Z daleka odróżniał się dwuspadowym dachem krytym drewnianym gontem
ze zdobioną listwą pod szczytem. Do poprawnej pracy młynarskich mechanizmów służyło
drewniane koło nasiębierne, na które woda wpływała poprzez przegrody i dwa upusty ze
znajdującego się we wsi Piasek stawu.
Część budynku w jego pierwotnej lokalizacji była
podpiwniczona, a w pomieszczeniach znajdujących się pod podłogą znajdowały się - koło
transmisyjne (tzw. koło paleczne) i wał napędowy. Wyżej, na parterze budynku, ulokowano
fragmenty mechanizmu transmisyjnego, m.in. duże poziome koło wraz z trybami i kołami
pasowymi. Obok nich znajdowały się urządzenia służące do wyrabiania kaszy jaglanej,
tatarcznej oraz do odsiewania mąki. Piętro wyżej znajdowały się trzy kamienie młyńskie - dwa
tzw. mlewniki i jeden zwany "żubrownik" - służący do oczyszczania ziarna.
Młyn pracował w latach 1931-1939. II wojna światowa spowodowała zamknięcie produkcji.
Wznowiono ją dopiero w 1945 roku i prowadzono do roku 1970. Wtedy to młyn został zakupiony
przez Muzeum Wsi Kieleckiej. Do
Parku Etnograficznego w Tokarni
trafił dopiero w 2012 roku.
Źródła:
Muzeum Wsi Kieleckiej
{fcomment}
1/1