PROGRAM NAUCZANIA PRZYRODY Wymagania programowe na

Transkrypt

PROGRAM NAUCZANIA PRZYRODY
Wymagania programowe na poszczególne oceny
w klasie IV
wg programu DKW – 4014 – 165 / 99 Nowa Era
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 7 im. gen. WŁADYSŁAWA
SIKORSKIEGO
w Chełmie
2
DZ. I. PRZYRODA I JEJ ELEMENTY
TREŚCI PROGRAMOWE
Przyroda, środowisko przyrodnicze i jego elementy. Obserwacje jako podstawowe źródło wiedzy o
przyrodzie.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA REGIONALNA
ZAGADNIENIA ( problem, treść ) Najbliższe otoczenie domu rodzinnego, sąsiedztwa i szkoły.
CELE WYCHOWAWCZE
1.Zainteroesowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie
piękna w świecie.
2. Postawy: Efektywne współdziałanie w zespole.
CELE OPERACYJNE (POZNAWCZE )
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – określi co to jest przyroda, wymieni składniki
przyrody ożywionej
i nieożywionej, wyjaśni jakie cechy powinien posiadać przyrodnik, rozpozna elementy przyrody
ożywionej i nieożywionej.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – narysuje fragment krajobrazu najbliższej okolicy,
wskaże na rysunku składniki przyrody, prawidłowo posługuje się przyrządami.
TYGODNIOWY BLOK TEMATYCZNY
1. Z czego składa się przyroda ?
2. Cechy przyrodnika.
3. Przyrządy i pomoce przyrodnika.
ORGANIZACJA AKTYWNOŚCI I PRACY UCZNIÓW:
Formy pracy:
z całą klasą: obserwacja
grupa: „portret przyrodnika”, metoda kuli śnieżnej
indywidualnie: wykonanie rysunku
METODY I TECHNIKI:
podająca: - pogadanka, opis, instrukcja
praktyczna: – ćwiczenia techniczne
problemowa: – dyskusja dydaktyczna, praca z mapą
eksponująca :– pokaz
programowe: - praca z podręcznikiem
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kompas, latarka, mikroskop, plan, mapa, aparat fotograficzny.
EFEKTY:
Osiągnięcia w zakresie umiejętności kluczowych:
Uczeń posługuje się przyrządami stosowanymi w obserwacjach przyrodniczych, przygotowuje
i przeprowadza proste obserwacje, potrafi sporządzić notatkę z obserwacji.
3
TREŚCI PROGRAMOWE
c.d. Umiejętność wyznaczania stron świata w terenie, strony świata, kompas, busola, widnokrąg.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA PROZDROWOTNA
ZAGADNIENIA (problem, treść) Radzenie sobie w sytuacjach trudnych i umiejętność szukania
pomocy, zachowania sprzyjające i zagrażające.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na
poszukiwanie piękna w świecie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ –wymieni kierunki główne i pośrednie, określi pojęcie
widnokręgu i horyzontu, wymieni znane mu sposoby wyznaczania głównych kierunków świata.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – narysuje różę kierunków świata, zastosuje
odpowiednie skróty nazw.
1. Elementy przyrody ożywionej i nieożywionej.
2. Co to jest widnokrąg ?
3. Poznajemy kierunki główne i pośrednie.
Formy pracy:
grupa: rozsypanka literowa
indywidualne: wykonanie rysunku róży kierunków.
METODY I TECHNIKI:
podająca: - pogadanka, opis, instrukcja
praktyczna: – ćwiczenia techniczne
problemowa: – dyskusja dydaktyczna, praca z mapą
programowe: - praca z podręcznikiem
kompas, latarka, mikroskop, plan, mapa, aparat fotograficzny.
EFEKTY:
Rozwiązanie problemów w twórczy sposób, poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystanie
informacji z różnych źródeł.
4
TREŚCI PROGRAMOWE
c.d. Umiejętność wyznaczania stron świata w terenie, strony świata, kompas, busola, widnokrąg.
ZAGADNIENIA (problem, treść) Radzenie sobie w sytuacjach trudnych i umiejętność szukania
pomocy, zachowania sprzyjające i zagrażające.
CELE WYCHOWAWCZE
poszukiwanie piękna w świecie.
2. Postawy: Świadomość życiowej użyteczności i wiedzy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ –wymieni daty pierwszych dni kolejnych pór roku,
wyjaśni pojęcia: górowanie słońca, dzień równonocy, przesilenie letnie i zimowe, wyjaśni
zależność między położeniem obserwatora a wielkością widnokręgu.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – opisze rodzaje krajobrazu i zaobserwuje zmiany
wysokości słońca nad widnokręgiem w poszczególnych porach roku.
1. Wyznaczamy kierunki świata w terenie.
2. Określamy zmiany pór roku.
3. Marsz na orientację – gra terenowa.
Formy pracy:
z całą klasą: obserwacja widnokręgu, poznanie kierunków świata w terenie
grupa: udział w grze terenowej
indywidualne: wykonanie rysunku
METODY I TECHNIKI:
podająca: - wykład, instrukcja
praktyczna: – ćwiczenia techniczne( wykonanie mapy, rysunku) wyznaczenie kierunków metodą
badawczą
kompas, latarka, mikroskop, plan, mapa, gnomon
EFEKTY:
Rozwiązanie problemów w twórczy sposób, odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy oraz
tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków
5
. DZ. I. PRZYRODA I JEJ ELEMENTY
TREŚCI PROGRAMOWE
Pogoda i jej składniki, przyrządy pomiarowe, obserwacje meteorologiczne i astronomiczne.
ZAGADNIENIA ( problem, treść). Korzystanie z prognozy pogody w naszym regionie.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ –wymieni składniki pogody, zdefiniuje pojęcie pogody,
wymieni przyrządy do pomiaru składników pogody, rozróżni i wyjaśni zmienność w różnych
porach roku
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – zmierzy temperaturę powietrza, prędkość wiatru,
opisze rodzaj i stopień zachmurzenia, określi kierunek wiatru, rozróżni opady i osady
1. 1. Pogoda i jej składniki.
2. Przyrządy do obserwacji pogody.
3. Zmiana pogody w różnych porach roku.
Formy pracy:
grupa:
indywidualne: prowadzenie dzienników pogody
METODY I TECHNIKI:
podająca: - opis, pogadanka, opowiadanie,
praktyczna: – obserwacja, ćwiczenia techniczne,
problemowa: - drzewko decyzyjne
termometr, barometr, wiatromierz, deszczomierz,
EFEKTY:
Poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł. Efektywne
współdziałanie w zespole.
6
. DZ. I. PRZYRODA I JEJ ELEMENTY
TREŚCI PROGRAMOWE
c.d. Sposoby notowania wyników obserwacji. Zróżnicowanie wielkości obiektów przyrodniczych
od małych niewidocznych gołym okiem po wielkie i odległe.
ZAGADNIENIA ( problem, treść). Korzystanie z prognozy pogody w naszym regionie.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ –określi znaki synoptyczne, wymieni z jakich
substancji zbudowany jest świat; rozróżni znaki synoptyczne.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wykona i narysuje znaki synoptyczne, sklasyfikuje
substancje, wyjaśni wpływ pogody na codzienność
3. Czy prognoza pogody jest potrzebna w życiu codziennym?
4. Dziennik pogody – sposób prowadzenia.
5. Z czego zbudowany jest otaczający nas świat?
Formy pracy:
z całą klasą: pokaz różnych substancji
grupa: porównanie wpisu w dziennikach pogody
indywidualne: prowadzenie dzienników pogody
METODY I TECHNIKI:
podająca: - opis, pogadanka
praktyczna: – obserwacja
problemowa: - drzewko decyzyjne, plakat, burza mózgów
mapa synoptyczna, okazy różnych substancji
EFEKTY:
współdziałanie w zespole. Rozwijanie sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań.
7
TREŚCI PROGRAMOWE
c.d. Obserwowanie różnych właściwości substancji, trzy stany skupienia wody.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA EKOLOGICZNA
ZAGADNIENIA (problem, treść)
Degradacja środowiska; przyczyny, wpływ na zdrowie człowieka oraz jej związek z formami
działalności człowieka.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie w sobie użyteczności wiedzy.
2. Postawy: Świadomość życiowej użyteczności wiedzy.
CELE OPERACYJNE (POZNAWCZE)
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni stany skupienia wody, wymieni substancje
z jakich zbudowany jest świat;
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – sklasyfikuje substancje, objaśni i zilustruje wpływ
człowieka na środowisko;
1. Poznajemy różne substancje i ich właściwości.
2. Skutki degradacji środowiska.
3. Trzy stany skupienia wody.
Formy pracy:
z całą klasą: pokaz różnych substancji
grupa: badanie właściwości różnych substancji
indywidualnie: badanie, porównywanie i wyszukiwanie zastosowań badanych substancji
METODY I TECHNIKI
podająca: opis, pogadanka, instrukcja
praktyczna: obserwacja, eksperyment
problemowa: plakat, burza mózgów
eksponująca: pokaz
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Okazy różnych substancji, woda, probówki, palnik
EFEKTY:
współdziałanie w zespole. Rozwijanie sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań.
8
TREŚCI PROGRAMOWE
c.d. budowa substancji, obserwowanie różnych właściwości substancji, trzy stany skupienia wody.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA EKOLOGICZNA
Przykłady miejsc w najbliższym otoczeniu, w którym obserwuje się korzystne i niekorzystne
zmiany w środowisku.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Dążenie do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym.
2. Postawy: Szacunek dla dobra wspólnego (woda) jako podstawy życia..
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni stany skupienia wody, określi warunki
w jakich istnieją dane stany skupienia, porównuje właściwości wody w trzech stanach skupienia
wody, omówi zmiany stanów skupienia substancji;
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – opisze właściwości substancji znajdujących się
w najbliższym otoczeniu, określi wpływ jakości wody na organizmy;
1. Stany skupienia różnych substancji występujących w przyrodzie.
2. Obieg wody w przyrodzie.
3. Woda jest środowiskiem życia?
Formy pracy:
z całą klasą: wykonywanie doświadczeń, pokaz różnych substancji i opisywanie ich właściwości
grupa: wykonywanie doświadczeń, charakterystyka miejsc w naszym otoczeniu o korzystnych
i niekorzystnych zmianach w środowisku wodnym
indywidualnie: opisywanie wyników doświadczeń, rysunek – obieg wody w przyrodzie
METODY I TECHNIKI
podająca: wykład informacyjny, opis, instrukcja
praktyczna: obserwacja, eksperyment
problemowa: aktywny opis, seminarium
eksponująca: pokaz
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Sprzęt laboratoryjny (zlewki, strzykawka, palnik, płytka szklana), ilustracje, zdjęcia
EFEKTY:
Rozwiązywanie problemów w twórczy sposób. Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy oraz
tworzenia potrzebnych doświadczeń. Planowanie, organizowanie i ocenianie własnej nauki.
9
TREŚCI PROGRAMOWE
Uprawa roślin i hodowla zwierząt jako obiekt obserwacji.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej.
2. Postawy: Korzyści płynące z uprawy roślin. Kształtowanie wrażliwości i dociekliwości
w związku z hodowlą zwierząt. Efektywne współdziałanie w zespole.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wyjaśni jak prowadzić hodowlę, wymieni znane
gatunki roślin i zwierząt; rozpozna i rozróżni pospolite gatunki roślin i zwierząt.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – założy i prowadzi typowe hodowle.
1. Hodujemy i obserwujemy rośliny.
2. Hodujemy i obserwujemy zwierzęta.
3. Cechy wspólne i różniące rośliny i zwierzęta.
Formy pracy:
grupa: zakładanie hodowli
indywidualnie: sporządzanie notatki z obserwacji i wykonanie rysunku
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, opis, instrukcja
praktyczna: ćwiczenia techniczne – przesadzanie i sadzenie
problemowa: dyskusja dydaktyczna
eksponująca: pokaz, film
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Hodowle fasoli, roślin doniczkowych, zielniki, hodowla zwierząt: chomiki, świnki.
EFEKTY:
Uczeń potrafi wykorzystać wiedzę z różnych źródeł do prowadzenia hodowli, wykazuje
umiejętność obserwacji i warunków życia pospolitych gatunków roślin i zwierząt.
10
TREŚCI PROGRAMOWE
Obserwacja roślin i zwierząt w ich naturalnym środowisku, przekonanie o znaczeniu wiedzy
w życiu codziennym oraz umiejętne zbieranie i porządkowanie informacji.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Świadomość życiowej użyteczności przedmiotów, jak i całej edukacji.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – nazwie i oznaczy znalezione przez siebie gatunki
roślin i zwierząt.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – rozwiąże zadania testowe wykorzystując poznaną
wiedzę, wykona mini zielnik.
1. Wycieczka do lasu (łąka) – rozpoznawanie pospolitych gatunków roślin
i zwierząt.
2. Test sprawdzający wiadomości i umiejętności.
3. Omówienie testu sprawdzającego.
Formy pracy:
grupa: zebranie okazów do mini zielnika
indywidualnie: wykonanie mini zielnika, rozwiązanie testu
METODY I TECHNIKI
podająca: instrukcja
praktyczna: rozwiązywanie zadań testowych
problemowa: analizowanie schematów, rysunków
eksponująca: z użyciem testu
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Klucze do rozpoznawania roślin i zwierząt, testy
EFEKTY:
Uczeń potrafi wykorzystać wiedzę z różnych źródeł do rozwiązania testu, wykazuje umiejętność
obserwacji i warunków życia pospolitych gatunków roślin i zwierząt.
11
DZ. II. BUDOWA I CZYNNOŚCI ŻYCIOWE ORGANIZMÓW
TREŚCI PROGRAMOWE
Wspólne cechy budowy organizmów. Czynności życiowe organizmów.
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA MEDIALNA
Wydawnictwa informacyjne – posługiwanie się słownikiem.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych.
2. Postawy: Szacunek dla wszelkich przejawów życia.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – stwierdzi, że wszystkie organizmy zbudowane są
z komórek, wymieni podstawowe czynności organizmów, wyjaśni istotę rozmnażania się, określi
funkcję poszczególnych elementów komórki.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – rozpozna organy i narządy na wybranych
przykładach, rozpozna czynności życiowe organizmów, dostrzeże różne sposoby rozmnażania,
wykona rysunek łańcucha pokarmowego.
1. Jak są zbudowane istoty żywe?
2. Istota żywa – co to znaczy?
3. Każda istota żywa pochodzi od istoty żywej.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka
grupa: wykonanie ćwiczeń
indywidualnie: obserwacja, rysunki
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka
praktyczna: obserwacja, rysunek, ćwiczenia
eksponująca: z użyciem podręcznika
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Podręcznik, ćwiczenia, mikroskop, preparaty, ilustracje
EFEKTY:
Efektywne współdziałanie w grupie, podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów w sposób
twórczy, wykorzystanie informacji z różnych źródeł, posługiwanie się technologią informacyjną.
12
DZ. II. BUDOWA I CZYNNOŚCI ŻYCIOWE ORGANIZMÓW
TREŚCI PROGRAMOWE
Wspólne cechy budowy organizmów. Czynności życiowe organizmów. Umiejętne wykorzystanie
posiadanych informacji.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych.
2. Postawy: Świadomość życiowej użyteczności całej edukacji.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wskaże zależności między organizmami.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wykona rysunek przedstawiający proste łańcuchy
pokarmowe, rozwiąże zadania tekstowe wykorzystując poznaną wiedzę.
1. Zależności między organizmami.
2. Test sprawdzający wiadomości i umiejętności.
3. Omówienie testu.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka
grupa: wykonanie ćwiczeń
indywidualnie: obserwacja, rysunki, rozwiązanie testu
METODY I TECHNIKI
praktyczna: rozwiązywanie zadań testowych
eksponująca: z użyciem testu
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Przykładowe łańcuchy pokarmowe, testy.
EFEKTY:
Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy, wykorzystanie informacji z różnych źródeł,
posługiwanie się technologią informacyjną.
13
DZ. III. POZNAJEMY NASZE OTOCZENIE
TREŚCI PROGRAMOWE
Plan okolicy szkoły, znaki na mapie topograficznej, skala mapy, poziomice, legenda.
Najbliższe otoczenie domu, szkoły i sąsiedztwa.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na najbliższe
otoczenie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – określi co to jest mapa, skala, legenda, wymieni znaki
topograficzne i skojarzy je z elementami przyrody, wskaże konieczność orientowania planu.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – odczyta podstawowe informacje z planu za pomocą
legendy, potrafi poruszać się po mieście przy użyciu planu.
1. Co to jest plan i mapa?
2. Rysujemy plan klasy, boiska szkolnego w skali.
3. Znaki topograficzne na mapie i planie.
Formy pracy:
z całą klasą: odczytywanie znaków topograficznych na mapie
grupa: pomiar odległości w klasie lub na boisku, ćwiczenia w czytaniu i orientowaniu mapy
indywidualnie: przeliczanie skali, wykonanie planu klasy lub boiska
METODY I TECHNIKI
podająca: opis, instrukcja
praktyczna: wykorzystanie map, wykonywanie pomiarów
problemowa: praca z mapą i w terenie
eksponująca: z użyciem podręcznika
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Mapa, kompas, plan miasta, taśma miernicza, przybory do rysowania.
EFEKTY:
Uczeń posługuje się przyrządami stosowanymi w obserwacji, potrafi sporządzić notatkę
z obserwacji oraz odczytać plan i mapę.
14
TREŚCI PROGRAMOWE
Najbliższe otoczenie na mapie, znaki na mapie topograficznej, skala mapy, poziomice.
ZAGADNIENIA (problem, treść).
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań.
2. Postawy: Rozwijanie problemów w twórczy sposób.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda co to jest mapa hipsometryczna, wymieni formy
terenu: niziny, wyżyny, depresje, góry; wyjaśni potrzebę uogólniania treści mapy.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wskaże na mapie hipsometrycznej tereny nizinne,
wyżynne, górzyste, obliczy odległość rzeczywistą.
1. Uogólnienie mapy. Od planu do planu.
2. Mapa hipsometryczna Polski.
3. Ukształtowanie powierzchni Polski.
Formy pracy:
z całą klasą: rysujemy mapę hipsometryczną Polski
grupa: na mapie Polski zaznaczamy obszary przedstawione na mapach turystycznych
indywidualnie: obliczanie odległości rzeczywistych, rozpoznawanie i pokazywanie na mapie
krain geograficznych
METODY I TECHNIKI
podająca: wykład
praktyczna: wykorzystanie map, wykonywanie pomiarów
problemowa: metoda aktywnego opisu
eksponująca: pokaz
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Plan, mapa hipsometryczna, przeźrocza.
EFEKTY:
Umiejętność efektywnej pracy w zespole. Praktyczne wykorzystanie zdobytych wiadomości.
15
TREŚCI PROGRAMOWE
Plan okolicy szkoły, znaki na mapie topograficznej i ogólnogeograficznej, skala mapy, poziomice,
ukształtowanie powierzchni i formy terenu.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Rozwijanie problemów w twórczy sposób.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – określi wysokość względną i bezwzględną, wyjaśni
pojęcie poziomicy i skali barw, określi sposób powstawania mapy poziomicowej, rozróżni formy
terenu.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – odczyta z mapy wysokości, wskaże różnice między
różnymi formami terenu.
1. Wysokość względna i bezwzględna.
2. Jak powstaje mapa poziomicowa?
3. Wklęsłe i wypukłe formy terenu.
Formy pracy:
z całą klasą: zaznaczanie poziomic
grupa: model pagórka lub doliny, rysunek poziomicowy
indywidualnie: rozróżnianie form terenu, odczytywanie wysokości względnej i bezwzględnej
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, instrukcja
praktyczna: ćwiczenia techniczne, eksperyment
problemowa: seminarium
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Model pagórka, model form terenu, mapa poziomicowa.
EFEKTY:
Umiejętność efektywnej pracy w zespole. Ocenianie własnej pracy.
16
TREŚCI PROGRAMOWE
Ukształtowanie powierzchni i formy terenu.
Najbliższe otoczenie domu rodzinnego, szkoły. Ogólna charakterystyka geograficzna.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie umiejętności orientowania się w terenie.
2. Postawy: Budzenie szacunku dla dobra wspólnego jakim jest przyroda.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni formy terenu, poda jak powstają różne
formy terenu oraz określi ich zależności.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – sklasyfikuje formy terenu, dowiedzie w jaki sposób
mógł powstać krajobraz naszej okolicy.
1. Jak powstają góry w Polsce?
2. Formy terenu – dzieło „rzeźbiarzy” krajobrazu.
3. Jak powstał krajobraz naszej okolicy?
Formy pracy:
z całą klasą: dyskusja, burza mózgów
grupa: analiza obrazów – polskie góry
indywidualnie: podaje nazwy terenu z uwzględnieniem czynników rzeźbotwórczych, wykonanie
tabeli forma terenu - rzeźbiarz
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, opis, wykład
praktyczna: ćwiczenia techniczne, modelowanie
problemowa: dyskusja, aktywny opis, analiza obrazów
eksponująca: pokaz, film, podręcznik
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Mapa fizyczna Polski, podręcznik, obrazy, schematy.
EFEKTY:
Planowanie, organizowanie, ocenianie własnej nauki. Rozwiązywanie problemów w sposób
twórczy. Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy.
17
TREŚCI PROGRAMOWE
Ukształtowanie powierzchni i formy terenu.
Poznajemy nasz region – krajobraz naturalny i przekształcony przez człowieka.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie umiejętności orientowania się w terenie.
2. Postawy: Budzenie szacunku dla dobra wspólnego jakim jest przyroda.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni formy terenu utworzonego przez człowieka,
dowiedzie wpływ czynników rzeźbotwórczych zewnętrznych na rzeźbę terenu.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – rozróżni formy i elementy krajobrazu naturalnego i
przekształconego przez człowieka.
1. Czynniki zewnętrze kształtujące powierzchnię Ziemi.
2. Elementy krajobrazu naturalnego i sztucznego.
3. Zmiany negatywne i pozytywne.
Formy pracy:
z całą klasą: dyskusja, burza mózgów, oglądanie filmu
grupa: wykonanie rysunków ilustrujących wpływ człowieka na krajobraz
indywidualnie: analiza wybranego elementu krajobrazu
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, opis
praktyczna: ćwiczenia techniczne, wykonanie rysunku
problemowa: burza mózgów, drzewko decyzyjne
eksponująca: pokaz, film, podręcznik
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Film, obrazy, plansze.
EFEKTY:
Efektywne współdziałanie w grupie, poszukiwanie, porządkowanie informacji z różnych źródeł.
18
DZ.IV. CZOWIEK I ŚRODOWISKO
TREŚCI PROGRAMOWE
Wpływ czynników środowiskowych. Degradacja środowiska. Wpływ człowieka na środowisko
przyrodnicze.
ZAGADNIENIA: (problem, treść ) Zasady postępowania z niecelne wypałami i niewybuchami
oraz niebezpiecznymi przedmiotami pochodzenia przemysłowego.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – zdefiniuje i dokona podziału odporności organizmów,
uzasadni konieczność przestrzegania higieny osobistej, poda zasady używania leków.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – zaproponuje działania wzmacniające odporność
organizmów, uzasadni wykorzystanie środowiska przyrodniczego do aktywnego wypoczynku i
profilaktyki zdrowotnej.
1. Czym grozi nieprzestrzegania higieny osobistej.
2. Profilaktyka – co to znaczy?
3. Zagrożenie zdrowia i życia.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka, prelekcja, pokaz
grupa: metoda sytuacyjna
indywidualnie:
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, prelekcja
praktyczna: pokaz
eksponująca:
problemowa: metoda sytuacyjna
programowane:
Plansza, apteczka, środki opatrunkowe, środki higieny osobistej.
EFEKTY:
Prezentacja własnego punktu widzenia, Stosowanie wiedzy w praktyce. Tworzenie doświadczeń i
nawyków.
19
TREŚCI PROGRAMOWE
Przyczyny i profilaktyka chorób zakaźnych. Drobnoustroje chorobotwórcze – wirusy i bakterie.
Ogólna charakterystyka wybranych chorób zakaźnych. Choroby wywołane przez pasożyty.
Zapobieganie chorobom.
ZAGADNIENIA: (problem, treść ) Profilaktyka przeciw chorobom zakaźny.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Zainteresowanie własnym ciałem płci przeciwnej.
2. Postawy: Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni przyczyny i drogi zakażeń, poda przykłady chorób
zakaźnych i niezakaźnych, wyjaśni pojęcia: wirusy, bakterie, antybiotyki, wyjaśni zagrożenia
związane z następstwami chorób zakaźnych.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – stosuje w praktyce zasady zapobiegania chorobom
zakaźnych i odczytuje umowne znaki dotyczące niepełnosprawnych.
1. Co to znaczy chorować?
2. Choroby, którymi się zarażamy.
3. Poznajemy choroby zakaźne.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka, film, wideo
grupa: drzewo decyzyjne, burza mózgów,
indywidualnie: praca z podręcznikiem, rysunki
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka,
praktyczna: praca z podręcznikiem, drzewo decyzyjne, burza mózgów
eksponująca: film
problemowa:
programowane:
Podręcznik, kaseta video
EFEKTY:
Prezentacja własnego punktu widzenia. Stosowanie wiedzy w praktyce. Tworzenie potrzebnych
doświadczeń i nawyków.
20
TREŚCI PROGRAMOWE
Rozmnażanie się i rozwój człowieka. Zmiany w okresie dojrzewania dziewcząt i chłopców. Płeć –
różnice w budowie i psychice. Rozwój zarodka i płodu.
ZAGADNIENIA: (problem, treść )
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Zachowanie właściwej postawy w okresie dojrzewania. Przygotowanie do ról
pełnionych w rodzinie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda różnice w budowie kobiety i mężczyzny, wymieni
elementy żeńskiego i męskiego układu rozrodczego, wyróżni okresy rozwojowe
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – dostrzeże różnice między kobietą a mężczyzną, dzieckiem,
wymieni role członków rodziny
1. Zestawienie wiadomości z podrozdziału „Zanim zostaniesz rodzicem”
2. Sprawdzian wiadomości.
3. Omówienie sprawdzianu.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka,
grupa: krzyżówka, układanka
indywidualnie: test
METODY I TECHNIKI
praktyczna: rozwiązanie testu
eksponująca:
problemowa: analizowanie schematów, ilustracji
programowane: z użyciem testu
Tablice, fazogramy, modele, krzyżówki, układanki, dobieranki
EFEKTY:
Rozwijanie w sobie dociekliwości poznawczej. Poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
21
TREŚCI PROGRAMOWE
Dojrzałość biologiczna i psychiczna. Zmiany fizyczne i psychiczne w okresie dojrzewania
dziewcząt i chłopców.
ZAGADNIENIA: (problem, treść ) Koleżeństwo, przyjaźń, miłość. Podstawowe zasady
obowiązujące w relacjach międzyludzkich. Higiena ciała, odzieży i obuwia.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Zachowanie właściwej postawy w okresie dojrzewania.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ –wymieni problemy okresu dojrzewania, które mogą go
spotkać, dostrzeże różnice między przyjaźnią a miłością.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – właściwie korzysta ze środków higieny osobistej .
1. Problemy okresu dojrzewania.
2. Przyjaźń pierwsza miłość.
3. Higiena okresu dojrzewania.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka, film video
grupa: obserwacja, praca z tekstem źródłowym, burza mózgów
indywidualnie: analiza ilustracji
METODY I TECHNIKI
praktyczna: obserwacja
eksponująca: film
problemowa: burza mózgów
programowane: z użyciem podręcznika
Podręcznik, kaseta video, ilustracja
EFEKTY:
22
TREŚCI PROGRAMOWE
Charakterystyka etapów rozwojowych człowieka ze szczególnym uwzględnieniem zmian
fizycznych i psychicznych w okresie dojrzewania dziewcząt i chłopców.
ZAGADNIENIA: (problem, treść ) Macierzyństwo, ojcostwo. Związki uczuciowe i przekaz
tradycji w rodzinie. Potrzeby, prawa i obowiązki członków rodziny.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Kulturalne operowanie słownictwem związanym z rozrodczością. Przygotowanie
do ról pełnionych w rodzinie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – określi znaczenie dojrzewanie, poda główne oznaki
dojrzewania u dziewcząt i chłopców, opisze rozwój emocjonalny.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – narysuje drzewo genealogiczne.
1. Zaczynają się obowiązki.
2. Moja rodzina.
3. Dojrzewanie – czas wielkich przemian.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka, film video
grupa: obserwacja, praca z tekstem źródłowym, burza mózgów
indywidualnie: analiza ilustracji
METODY I TECHNIKI
eksponująca: film
problemowa: burza mózgów
Podręcznik, kaseta video, ilustracja
EFEKTY:
23
TREŚCI PROGRAMOWE
Rozmnażanie się i rozwój człowieka. Płeć – różnice w budowie i psychice kobiety i mężczyzny.
Budowa oraz rola męskich i żeńskich narządów rozrodczych. Zapłodnienie, rozwój dziecka przed
urodzeniem i poród.
ZAGADNIENIA: (problem, treść ) Macierzyństwo, ojcostwo. Związki uczuciowe i przekaz
tradycji w rodzinie. Potrzeby, prawa i obowiązki członków rodziny.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Kulturalne operowanie słownictwem związanym z rozrodczością. Przygotowanie
do ról pełnionych w rodzinie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda różnice w budowie ciała kobiety i mężczyzny,
wymieni elementy żeńskiego i męskiego układu rozrodczego, scharakteryzuje przebieg
zapłodnienia, wyróżni okresy rozwojowe człowieka.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – dostrzeże różnice między kobietą a mężczyzną oraz
dzieckiem, wykaże właściwe zachowanie wobec kobiet ciężarnych.
1. Omówienie sprawdzianu z podrozdziału „Tajemnice życia”
2. Kobieta, mężczyzna, dziecko.
3. Od początku do narodzin.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka, fazogramy
grupa: modele – analiza
indywidualnie: praca z podręcznikiem, obserwacja
METODY I TECHNIKI
praktyczna: pokaz
eksponująca:
problemowa: analiza schematów, rysunków,
Podręcznik, tablice, fazogramy, kaseta video, modele,
EFEKTY:
Wszechstronny rozwój osobowości, rozwijanie w sobie dociekliwości poznawczej. Poszukiwanie
prawdy, dobra i piękna.
24
TREŚCI PROGRAMOWE
Ogólna charakterystyka układu ruchu, oddechowego, pokarmowego.
ZAGADNIENIA: (problem, treść )
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Różne formy powtarzania i utrwalania wiedzy.
2. Postawy: Umiejętność pracy w grupie.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – rozpozna stłuczenia, zranienia, złamania, wykaże
współzależność działania kości i mięśni.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – udzieli pierwszej pomocy w przypadku stłuczenia,
zranienia czy złamania.
1. Jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku stłuczenia, zranienia i
złamania?
2. Zestawienie wiadomości o odżywianiu i oddychaniu.
Formy pracy z całą klasą: pogadanka,
grupa: rozwiązywanie zadań tematycznych,
indywidualnie: test,
METODY I TECHNIKI
praktyczna: pokaz
eksponująca:
problemowa: analiza schematów, rysunków,
programowane: z użyciem testu
Dobieranki, krzyżówki, zgadywanki, test,
EFEKTY:
Wszechstronny rozwój osobowości, rozwijanie w sobie dociekliwości poznawczej. Efektywne
posługiwanie się informacjami.
25
DZ. IV. CZŁOWIEK I SRODOWISKO
TREŚCI PROGRAMOWE
Ogólna charakterystyka układu ruchu, prawidłowa postawa ciała i czynniki ją warunkujące.
Zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Aktywne formy zabawy na świeżym powietrzu.
2. Postawy: Odpowiedzialność z zdrowie własne i innych.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni części układu kostnego, podzieli mięśnie ze
względu na ich pracę, wyjaśni rolę szkieletu, określi pracę mięśni zależnie i niezależnie od naszej
woli, uzasadni konieczność ruchu i przebywania na świeżym powietrzu.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – poda przykłady mięśni pracujących zależnie i
niezależnie.
4. Jak wpływa nikotyna i alkohol na nasze zdrowie?
5. Jak się poruszamy?
6. Jak odpoczywać na świeżym powietrzu?
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka,
grupa: analizowanie schematów, rysunków,
indywidualnie: praca z podręcznikiem
METODY I TECHNIKI
praktyczna:
problemowa: analizowanie schematów, rysunków,
eksponująca:, pokaz
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Podręcznik, tablice, fazogramy
EFEKTY:
Wszechstronny rozwój osobowości w wymiarze zdrowotnym, rozwijanie w sobie dociekliwości
poznawczej.
26
DZ. IV. CZŁOWIEK I ŚRODOWISKO
TREŚCI PROGRAMOWE
Ogólna charakterystyka układu oddechowego, oddychanie jako proces wyzwalania energii
zawartej w pokarmach.
Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka spożywania posiłków, postępowanie w przypadku
zatruć, sposoby zabezpieczania żywności przed zepsuciem.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: poznawanie i dbałość o właściwe funkcjonowanie organizmu.
2. Postawy: Przygotowanie do rozpoznawania wartości moralnych i dokonywania wyborów,
wykazywanie asertywnej postawy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni elementy układu oddechowego, wskaże na
schemacie powstawanie energii w organizmie i jej wykorzystanie, wymieni zawody wymagające
energii, wykaże zależności miedzy procesem odżywiania i oddychania, określi sytuacje
zwiększonego zapotrzebowania organizmu na pokarm i tlen..
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – określi rolę krwi w procesie wymiany gazowej,
zmierzy ilość oddechów przed i po wysiłku.
1. Jak ustrzec się przed zakażeniem pokarmowym ?
2. W jaki sposób oddychamy?
3. Wspólny cel odżywiania i oddychania.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka, pokaz, wykład informacyjny,
grupa: ćwiczenia,
indywidualnie: praca z tekstem,
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, wykład informacyjny
praktyczna: ćwiczenia,
problemowa:
eksponująca:, pokaz
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Podręcznik, ilustracje, model układu oddechowego, taśma miernicza, zegarek, artykuły z
czasopism,
EFEKTY:
Analizowanie, wnioskowanie, umiejętność podejmowania decyzji i dokonywania wyborów,
wyszukiwanie informacji z różnych źródeł.
27
DZ. IV. CZLOWIEK I ŚRODOWISKO
TREŚCI PROGRAMOWE
Ogólna charakterystyka układu pokarmowego, podstawowe składniki pokarmowe i ich rola w
organizmie, zasady właściwego odżywiania się.
Urozmaicenia i regularność posiłków, estetyka spożywania posiłków, postępowanie w przypadku
zatruć, sposoby zabezpieczania żywności przed zepsuciem.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie dociekliwości poznawczej – symbole i oznaczenia na
opakowaniach produktów spożywczych.
2. Postawy: Odpowiedzialność z zdrowie własne i innych.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni elementy układu pokarmowego, wyjaśni
pojęcie „ zdrowa żywność” , wymieni objawy chorobowe zatrucia pokarmowego, wyjaśni na czym
polega trawienie pokarmów, porówna chemiczne i biologiczne sposoby ochrony roślin.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – odróżni trawienie chemiczne i mechaniczne,
dokona wyboru artykułów spożywczych na podstawie informacji o składzie, potrafi
zabezpieczyć pokarm przed zepsuciem, właściwe postąpić Przy zatruciu
pokarmowym.
1. Jak estetycznie przygotować posiłek?
2. Ogólna charakterystyka układu pokarmowego?
3. Żywność i zdrowie.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka, pokaz,
grupa: gry tematyczne, drama,
indywidualnie: ćwiczenia,
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka ilustrowana
praktyczna: obserwacja, gra dydaktyczna,
problemowa:
eksponująca: drama,
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Opakowania po artykułach spożywczych, model układu pokarmowego, apteczka pierwszej
pomocy.
EFEKTY:
Odnoszenie zdobytej wiedzy do tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków, efektywne
posługiwanie się informacjami.
28
TREŚCI PROGRAMOWE
Ogólna charakterystyka układu ruchu, podstawowe składniki pokarmowe i ich rola w organizmie,
zasady prawidłowego odżywiania się.
Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka spożywania posiłków, postępowanie w przypadku
zatruć, sposoby zabezpieczania żywności przed zepsuciem
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozbudzenie zainteresowań funkcjonowaniem własnego ciała.
2. Postawy: Kształcenie nawyku właściwego zachowania się Przy stole.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – rozróżni pokarmy pochodzenia roślinnego i
zwierzęcego, wymieni składniki pokarmowe oraz składniki budujące ciało człowieka, rozpozna
produkty o różnej zawartości składników pokarmowych, wymieni źródła witamin.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wykażę rolę poszczególnych składników
pokarmowych w organizmie, poda zasady racjonalnego odżywiania się, właściwie przygotuje
pokarmy do spożycia, nakryje do stołu i posłuży się sztućcami .
1. Czy się odżywiamy?
2. Co koniecznie trzeba jeść?
3. Nasze ciało a nasze pożywienie?
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka ilustrowana, ekspozycja,
grupa: pokaz,
indywidualnie: ćwiczenia – zachowanie się przy stole.
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka ilustrowana,
problemowa:
eksponująca: ekspozycja
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Ilustracje, podręcznik, schematy, artykuły spożywcze, zastawa stołowa, fazogramy
EFEKTY:
Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy, efektywne współdziałanie w zespole, działanie na
gruncie obowiązujących norm.
29
TREŚCI PROGRAMOWE
Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze. Zanieczyszczenie powietrza, wody, gleby
(produkcja odpadów, nadużywanie środków chemicznych, emisja zanieczyszczeń przemysłowych
). Odnawialne i nieodnawialne zasoby przyrody.
Wpływ codziennych czynności i zachowań w domu, szkole, miejscu zabawy i pracy na stan
środowiska.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych.
2. Postawy: Poczucie obowiązku i szacunku dla dobra wspólnego.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda sposoby zmniejszania zanieczyszczeń
środowiska, definiuje pojęcie parku narodowego, wymieni miejsca zabawy i pracy, wyjaśni wpływ
roślin na poprawę stanu środowiska, odróżni park narodowy od miejskiego, rozpozna zachowanie
niesprzyjające i sprzyjające środowisku.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wyjaśni konieczność segregacji śmieci, potrafi
wskazać na mapie wybrane parki narodowe, oceni wpływ swojego zachowania na stan
środowiska.
4. Jak ratować przyrodę?
5. Parki i rezerwaty przyrody.
6. Moje miejsce pracy i wypoczynku.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka, film video,
grupa: obserwacja, praca z tekstem źródłowym,
indywidualnie: analiza ilustracji, opis, praca z mapą,
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, opis,
eksponująca: pokaz, film,
problemowa:
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Ilustracje, podręcznik, schematy, plan, mapa, kaseta video, czasopisma,
EFEKTY:
Przyjmowanie coraz większej odpowiedzialności za własne zachowania, wykorzystanie informacji
z różnych źródeł, współdziałanie w grupie.
30
TREŚCI PROGRAMOWE
Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze. Zanieczyszczenie powietrza, wody, gleby
(produkcja odpadów, nadużywanie środków chemicznych, emisja zanieczyszczeń przemysłowych
). Odnawialne i nieodnawialne zasoby przyrody.
Wpływ codziennych czynności i zachowań w domu, szkole, miejscu zabawy i pracy na stan
środowiska.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Poczucie obowiązku i szacunku dla dobra wspólnego.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni miejsca powstawania odpadów i ich
rodzaje, określi ilość odpadów, wyjaśni dlaczego przyroda sama nie może poradzić sobie z
zanieczyszczeniami, oceni wpływ kwaśnych deszczy.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wyróżni rodzaje zanieczyszczeń, wskaże sposoby
ich likwidacji.
7. Dlaczego przyroda jest w niebezpieczeństwie?
8. Co i jak zagraża przyrodzie?
9. Odpady są wszędzie – parę słów o śmieciach.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka, film video,
grupa: obserwacja, praca z tekstem źródłowym,
indywidualnie: analiza ilustracji, opis, praca z mapą,
METODY I TECHNIKI
eksponująca: pokaz, film,
problemowa:
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Ilustracje, podręcznik, schematy, plan, mapa, kaseta video, czasopisma,
EFEKTY:
Przyjmowanie coraz większej odpowiedzialności za własne zachowania, wykorzystanie informacji
z różnych źródeł, współdziałanie w grupie.
31
TREŚCI PROGRAMOWE
Różnorodność środowisk życia. Znane rośliny i zwierzęta oraz ich przystosowanie do środowiska
lądowego i wodnego.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Świadomość użyteczności poznanej wiedzy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni, czynniki decydujące o istnieniu zależności
w biocenozach, poda cechy biocenoz lądowych i wodnych..
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – ułoży przykładowe łańcuchy pokarmowe, oceni
wpływ człowieka na biocenozy.
1. Zależności pokarmowe w biocenozach.
2. Utrwalenie i podsumowanie wiadomości o biocenozach.
Formy pracy:
z całą klasą: cechy charakterystyczne środowisk lądowych wodnych
grupa: przykłady roślin i zwierząt ( lądowych i wodnych)
indywidualnie: napisanie sprawdzianu wiedzy
METODY I TECHNIKI
praktyczna: rozwiązanie zadań testowych
eksponująca: pokaz,
problemowa:
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Podręcznik, plansze, fazogramy
EFEKTY:
Wykorzystanie informacji z różnych źródeł,
32
TREŚCI PROGRAMOWE
Różnorodność środowisk życia. Główne czynniki warunkujące życie na łące, polu i w lesie.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Rozwijanie w sobie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na
poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni, czynniki decydujące o życiu w lesie, na
polu i łące, scharakteryzuje biocenozę przekształconą przez człowieka.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ –oceni wpływ człowieka na biocenozy.
4. Biocenoza lasu.
5. Pole uprawne przykładem biocenozy przekształconej.
6. Poznajemy biocenozę łąki.
Formy pracy:
z całą klasą: warstwowe rozmieszczenie roślin i zwierząt w lesie
grupa: przykłady roślin uprawnych i łąkowych
indywidualnie: wykonanie rysunków, schematów i tabel - warstwowa budowa lasu
METODY I TECHNIKI
praktyczna: ćwiczenia w wykonywaniu rysunku
eksponująca: film
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Tablice poglądowe, film, zielnik
EFEKTY:
Odnoszenie zdobytej wiedzy do praktyki oraz tworzenie potrzebnych doświadczeń i nawyków.
33
TREŚCI PROGRAMOWE
Różnorodność środowisk życia. Główne czynniki określające warunki życia w środowisku
lądowym. Rośliny i zwierzęta lądowe.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Kształtowanie wrażliwości i dociekliwości w dostrzeganiu piękna przyrody.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda czynniki warunkujące życie na lądzie, określ
przystosowanie roślin i zwierząt do życia na lądzie
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wykona rysunek warstwowego rozmieszczenia
organizmów lesie
7. Warunki życia na lądzie.
8. Jak rośliny przystosowały się do życia na lądzie?
9. Niektóre przystosowania zwierząt do życia na lądzie.
Formy pracy:
z całą klasą: czynniki decydujące o życiu na lądzie
grupa: przystosowanie roślin i zwierząt do życia na lądzie
indywidualnie: przykłady zwierząt żyjących na lądzie, sposoby rozsiewania roślin
METODY I TECHNIKI
podająca: opis, pogadanka,
praktyczna:
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Tablice poglądowe, fazogramy
EFEKTY:
Rozwijanie sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań, efektywne współdziałanie w
zespole.
34
TREŚCI PROGRAMOWE
Różnorodność środowisk życia. Główne czynniki określające warunki życia w środowisku
wodnym. Rośliny i zwierzęta wodne.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Kształtowanie wrażliwości i dociekliwości w dostrzeganiu piękna przyrody.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – określi warunki życia w wodzie oraz gatunki roślin i
zwierząt wodnych, rozpozna pospolite gatunki roślin i zwierząt wodnych.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – poda cechy roślin i zwierząt umożliwiające ich
przystosowanie się do środowiska wodnego, narysuje proste łańcuchy pokarmowe
1. Warunki życia w środowisku wodnym.
2. Przystosowanie roślin do życia w wodzie.
3. Niektóre przystosowania zwierząt do życia na lądzie.
Formy pracy:
z całą klasą: narysowanie prostego łańcucha pokarmowego.
grupa: przykłady strefowego rozmieszczenia roślin w jeziorze i charakterystyka ich przystosowań
indywidualnie: rysunek i schemat
METODY I TECHNIKI
podająca: ilustracja, pogadanka,
praktyczna: ćwiczenia w terenie
eksponująca: pokaz,
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Akwarium, tablice poglądowe, fazogramy
EFEKTY:
Rozwijanie sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań, odnoszenie do praktyki
zdobytej wiedzy.
35
TREŚCI PROGRAMOWE
Najbliższe otoczenie, krajobraz, plan, mapa, znaki topograficzne, poziomice, skala, formy terenu.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni rodzaje krajobrazów, wyjaśni pojęcie planu,
mapy poziomicy, określi wpływ czynników rzeźbotwórczych, rozpozna formy terenu
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – odczyta różne mapy i ich legendy, wskaże związki
między elementami środowiska.
1. Powtórzenie wiadomości z planu, mapy i charakterystyki form terenu.
2. Sprawdzian wiadomości dotyczących planu, mapy.
3. Omówienie sprawdzianu.
Formy pracy:
z całą klasą: omówienie i korygowanie błędów testowych
grupa: praca z mapą, analizowanie i powtarzanie wiadomości
indywidualnie: rozwiązywanie testu sprawdzającego
METODY I TECHNIKI
podająca: omówienie zasad rozwiązywania testu
praktyczna: rozwiązanie testu sprawdzającego
eksponująca:
problemowa: praca z testem
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Podręcznik, test sprawdzający wiadomości
EFEKTY:
Skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentacja własnego punktu widzenia.
36
TREŚCI PROGRAMOWE
Najbliższe otoczenie na mapach i planach..
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA REGIONALNA, PROZDROWOTNA
Przykłady miejsc, w których obserwuje się zmiany w otoczeniu, bezpieczeństwo na drodze.
CELE WYCHOWAWCZE
1. Zainteresowania: Znajdowanie w szkole środowiska wszechstronnego rozwoju
osobowości.
2. Postawy: Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni mapy, poda sposoby ich wykorzystania,
rozpozna obiekty zaznaczone na mapie, opisze krajobrazy z mapy.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – odczyta różne mapy i ich legendy, zaplanuje trasę
wycieczki korzystając z mapy.
1Ćwiczenia w czytaniu mapy.
2Opracowanie trasy wycieczki.
3Opracowanie trasy ścieżki zdrowia z wykorzystaniem mapy.
Formy pracy:
z całą klasą: rozpoznanie różnych obiektów na mapie
grupa: wykonywanie projektu ścieżki zdrowotnej, opracowanie trasy wycieczki.
Indywidualnie: ćwiczenia
METODY I TECHNIKI
podająca:
praktyczna: wykonanie rysunków, map.
eksponująca:
problemowa: praca z mapą, dyskusja.
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Mapa hipsometryczna, turystyczna , atlas samochodowy, plan miasta.
EFEKTY:
Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy oraz tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków.
37
TREŚCI PROGRAMOWE
Ukształtowanie powierzchni i formy terenu..
ŚCIEŻKA EDUKACYJNA REGIONALNA, PROZDROWOTNA
CELE WYCHOWAWCZE
poszukiwanie prawdy.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – poda czynniki przekształcające krajobraz, wyjaśni jak
powstają góry, określi w jaki sposób woda i temperatura wpływają na rzeźbę.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – wykaże związki między elementami środowiska
przyrodniczego.
1 Woda „rzeźbiarzem” krajobrazu.
2 Czy wiatr przenosi góry?
3 Co to jest wietrzenie?
Formy pracy:
z całą klasą: rozpoznanie różnych obiektów na mapie
grupa: planowanie prostych doświadczeń ilustrujących procesy rzeżbiotwórcze.
Indywidualnie: ćwiczenia
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, wykład
praktyczna: wykonanie rysunków, modelowanie..
eksponująca :pokaz , film
problemowa: praca z mapą.
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Piasek, konewka, naczynie z wodą, suszarka.
EFEKTY:
Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy oraz tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków.
38
TREŚCI PROGRAMOWE
Ukształtowanie powierzchni i formy terenu..
Rozmieszczenie elementów krajobrazu naturalnego w najbliższej okolicy.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Samodzielność w dążeniu do zamierzonego celu.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni elementy krajobrazu, zna formy terenu oraz
rodzaje skał.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – rozpozna skały oraz formy terenu.
1 . Charakterystyka rzeźby terenu najbliższej okolicy.
2 . Jakie skały i gleby występują w naszej okolicy?
3 . Woda elementem krajobrazu.
Formy pracy:
z całą klasą: wycieczka, film
grupa: badanie właściwości i rozpoznawanie skał
indywidualnie: obserwacja i opis skał, rysunek form terenu
METODY I TECHNIKI
eksponująca : ćwiczenia terenowe
problemowa: praca z podręcznikiem
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Mapa, poziomica, okazy skał, film, podręcznik
EFEKTY:
Wykorzystanie informacji z różnych źródeł, posługiwanie się technologią informacyjną.
39
TREŚCI PROGRAMOWE
Wpływ czynników środowiskowych. Degradacja środowiska. Wpływ człowieka na środowisko
przyrodnicze.
Zasady postępowania z niewypałami i niewybuchami oraz niebezpiecznymi przedmiotami
pochodzenia przemysłowego.
CELE WYCHOWAWCZE
2. Postawy: Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.
STANDARDY WYMAGAŃ:
POZIOM WIADOMOŚCI: UCZEŃ – wymieni zagrożenia cywilizacyjne, określi
pozytywny i negatywny wpływ człowieka na środowisko, rozumie zależności między
działalnością człowieka a jej skutkami.
POZIOM UMIEJĘTNOŚCI: UCZEŃ – zaproponuje działanie umożliwiające unikanie
zagrożeń cywilizacyjnych.
1 . Ochrona przed zagrożeniami naturalnymi i cywilizacyjnymi.
2 . Zestawienie wiadomości z działu: „Człowiek i środowisko”.
Formy pracy:
z całą klasą: pogadanka, film
grupa:
indywidualnie:
METODY I TECHNIKI
podająca: pogadanka, prelekcja
praktyczna: pokaz
eksponująca :
problemowa:
programowane:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Plansza, film
EFEKTY:
Stosowanie wiedzy w praktyce.
40
WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
program nr DKW-4014-165/99
DZIAŁ PROGRAMU: PRZYRODA I JEJ ELEMENTY
Poziom konieczny
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wymienić niektóre elementy przyrody
wymienić przyrządy i pomoce przyrodnika
nazwać kierunki główne i pośrednie
wymienić pory roku
podać przykład opadu atmosferycznego
założyć hodowlę fasoli
bezpiecznie obserwować różne substancje
wymienić stany skupienia wody i umieć je nazwać
Poziom podstawowy
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wyjaśnić pojęcie widnokręgu
wyjaśnić do czego służy lupa, mikroskop, lornetka
wymienić kierunki główne i pośrednie oraz wyznaczyć je w dowolny sposób
zdefiniować pojęcie pogody
prowadzić dziennik pogody
zaznaczyć niektóre elementy pogody w dzienniku
zdefiniować pojęcie substancja
wymienić podstawowe właściwości substancji
wymienić stany skupienia substancji, podaje przykłady
opiekować się roślinami doniczkowymi i zwierzętami domowymi
Poziom rozszerzający
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wyjaśnić zależności między położeniem a wielkością widnokręgu
posługiwać się kompasem, lupą oraz lornetką
wymienić przyrządy do pomiaru pogody
rozpoznać charakterystyczne właściwości substancji
zmierzyć temperaturę powietrza
wyjaśnić z czego zbudowane są substancje używając pojęć: atom, cząsteczka
określić warunki w jakich istnieją dane stany skupienia
nazwać i rozpoznać rośliny uprawne i zwierzęta hodowane w najbliższej okolicy
wyjaśnić terminy: rośliny zbożowe, okopowe, oleiste
Poziom dopełniający
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wyznaczyć kilkoma sposobami kierunki główne i pośrednie oraz podać ich oznaczenie
określić zmiany wysokości słońca nad widnokręgiem w różnych porach roku
opisać stopień zachmurzenia, rozróżnia opady i osady atmosferyczne
obliczyć średnią temperaturę
przeprowadzić proste doświadczenie ilustrujące zmiany stanu skupienia
wyjaśnić, które ze stanów skupienia wody jest najważniejsze dla istnienia organizmów
żywych
¾ określić korzyści płynące z uprawy roślin oraz optymalne warunki dla hodowli
¾ omówić obieg wody w przyrodzie
41
DZIAŁ PROGRAMU: BUDOWA I CZYNNOŚCI ŻYCIOWE ORGANIZMU
Poziom konieczny
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
wyjaśnić, że komórki budują każdy organizm
podać przykłady narządów zwierzęcych i organów roślinnych
wymienić podstawowe czynności życiowe organizmów
wyjaśnić istotę rozmnażania jako formę przetrwania organizmów
wyróżnić płeć żeńską i męską
Poziom podstawowy
Uczeń potrafi:
¾ wyjaśnić pojęcie komórki
¾ dokonać podziału organizmów na jedno- i wielokomórkowe
¾ określić podstawowe czynności organizmów
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wymienić różne kształty komórek
podać przykłady samo- i cudzożywnych
dokonać analizy schematu przedstawiającego czynności życiowe organizmów
podać przykłady organizmów rozmnażających się płciowo i bezpłciowo
określić na czym polegają zależności pokarmowe istot żywych
podać pojęcie producent i konsument
wyjaśnić istotę zapłodnienia
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
uszeregować w kolejności pojęcia: komórka, tkanka, narząd, układ
porównać czynności życiowe u roślin i zwierząt
wyjaśnić różnicę między rozmnażaniem płciowym a bezpłciowym
podać przykłady zależności pomiędzy zwierzętami a roślinami
42
DZIAŁ PROGRAMU: POZNAJEMY NASZE OTOCZENIE
Poziom konieczny
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
określić co to jest mapa, plan, skala
wymienić niektóre znaki topograficzne i znaki stosowane na mapach ogólnogeograficznych
odczytać znaki topograficzne
rozpoznać niektóre obiekty zaznaczone na mapie
opisać niektóre obiekty krajobrazu na podstawie mapy
wymienić elementy krajobrazu
rozróżnić formy terenu wklęsłe i wypukłe
podać warunki życia w wodzie
podać warunki życia na lądzie
wyróżnić wysokość względną i bezwzględną
odczytać niektóre elementy ukształtowania terenu za pomocą mapy hipsometrycznej
Poziom podstawowy
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wymienić różnice między planem i mapą
wymienić podstawowe zasady posługiwania się mapami
rozpoznać obiekty zaznaczone na mapie
opisać elementy krajobrazu na podstawie mapy
wymienić rodzaje form terenu
podać definicję krajobrazu
rozpoznać podstawowe gatunki roślin i zwierząt wodnych
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wyjaśnić zależności między rzeczywistym obrazem a jego wizerunkiem na mapie
wymienić rodzaje skali i dokonać przeliczeń
rozpoznać obiekty i opisać krajobraz na podstawie mapy
podać elementy krajobrazu naturalnego i przekształconego
podać różnice między formami terenu
narysować za pomocą poziomic formę wklęsłą i wypukłą
podać cechy roślin i zwierząt przystosowujące je do środowiska wodnego
podać cechy roślin i zwierząt przystosowujące je do środowiska lądowego
rozróżnić wysokość względną i bezwzględną
scharakteryzować elementy ukształtowania terenu za pomocą mapy hipsometrycznej
43
Uczeń potrafi:
¾ posługiwać się planem miasta i mapą turystyczną
¾ szkicować plany pomieszczenia szkoły i klasy
¾ ocenić stopień trudności szlaku turystycznego na podstawie poziomic i innych szlaków na
mapie
¾ planować trasę wycieczki
¾ opisywać krajobraz na podstawie mapy
¾ określić zależności między krajobrazem a formami terenu
¾ oznaczyć na podstawie klucza pospolite gatunki roślin (drzew)
¾ wykonać rysunek lub schemat warstwowego rozmieszczenia roślin i zwierząt w lesie
¾ zdefiniować pojęcie biocenoza, biotop
¾ określić wysokość względną z mapy
¾ wskazać różnicę między nizinami, wyżynami oraz równinami i górami.
44
DZIAŁ PROGRAMU: CZŁOWIEK I ŚRODOWISKO
Poziom konieczny
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
wymienić rodzaje śmieci (szkło, plastik, makulatura, pochodzenie odpadów)
podać źródła pochodzenia substancji zatruwających przyrodę
podać przyczynę wzrastającej ilości śmieci
podać kilka sposobów ochrony przyrody
wymienić znane mu rezerwaty przyrody i parki narodowe
podać źródła pochodzenia pokarmu, wymienia najczęściej spożywane przez niego pokarmy
wskazać na tablicy biologicznej odcinki przewodu pokarmowego
podać ogólne zasady prawidłowego odżywiania się
wskazać na schemacie drogi oddechowe człowieka
wymienić części układu ruchu
wyjaśnić istotę rozmnażania
podać podstawowe czynności człowieka
podać nazwy niektórych chorób zakaźnych
wymienić choroby pasożytnicze człowieka
akceptować i zauważyć zmiany zachodzące w organizmie podczas dojrzewania
podać artykuły spożywcze, które powinien spożywać człowiek, aby organizm
funkcjonował prawidłowo
Poziom podstawowy
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
rozróżnić rodzaje zanieczyszczeń środowiska – wody, gleby, powietrza
wyjaśnić wpływ zanieczyszczeń na stan wód, gleby i powietrza
wyjaśnić własny wpływ na ochronę przyrody
wymienić parki i rezerwaty przyrody w najbliższym otoczeniu
podzielić pokarmy na grupy ze względu na ich znaczenie dla organizmu (białka, cukry,
tłuszcze, witaminy)
wymienić produkty spożywcze bogate w białka i witaminy
uzasadnić konieczność spożywania urozmaiconych pokarmów
wymienić elementy układu rozrodczego męskiego i żeńskiego
zdefiniować pojęcie zapłodnienia i ciąży
wymienić problemy okresu dojrzewania
wymienić przyczyny i drogi przenoszenia zakażeń
wymienić choroby niezakaźne
podać przyczyny i objawy zatruć pokarmowych
wykonać prosty opatrunek z zachowaniem zasad higieny
określić różnice biologiczne dziewczynki i chłopca
wyjaśnić co to jest choroba
45
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
zanalizować powstawanie kwaśnych deszczy
uzasadnić konieczność ochrony przyrody
zdefiniować pojęcie parku narodowego i rezerwatu przyrody
scharakteryzować walory przyrodnicze wybranego parku narodowego i rezerwatu
klasyfikować artykuły spożywcze według ich składu i znaczenia
zaplanować przykładowy jadłospis
zanalizować wpływ podstawowych zasad żywieniowych na zdrowie organizmu
wyjaśnić pojęcie wdechu i wydechu oraz opisać drogę wdychanego i wydychanego
powietrza
wyliczyć sytuację w których wzrasta zapotrzebowanie człowieka na pokarm i tlen
podać przykłady mięśni pracujących niezależnie i zależnie od woli człowieka
podać przykłady zawodów, które wymagają dużego wysiłku fizycznego
ocenić konieczność ruchu i przebywania na świeżym powietrzu
podać różnice w budowie fizycznej kobiety i mężczyzny
wyjaśnić przebieg procesu zapłodnienia
wyjaśnić w kolejności etapy dojrzewania u dziewcząt i chłopców
dostrzec różnicę między przyjaźnią i miłością, przyjaźnią a koleżeństwem
ustalić drogi zakażenia się chorobami zakaźnymi
odczytać znaki dotyczące niepełnosprawnych
określić znaczenie szczepień ochronnych
wyjaśnić sposoby działań chroniących przed zanieczyszczeniem
Uczeń potrafi:
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
oceń zdolność przyrody do samooczyszczenia
dowieść konieczności ochrony przyrody
zaproponować sposoby ochrony przyrody w swojej miejscowości
wykryć i ocenić różnice między PN, parkiem miejskim a rezerwatem
ocenić pozytywne i negatywne strony wegetarianizmu lub innych sposobów odżywiania się
scharakteryzować etapy trawienia pokarmów w poszczególnych odcinkach przewodu
pokarmowego, zna pojęcie – enzym trawienny
wykazać różnice między trawieniem mechanicznym a chemicznym
wykazać rolę krwi w transporcie gazów ( dwutlenek węgla, tlen, para wodna)
omówić rolę żeńskich i męskich narządów rozrodczych
scharakteryzować etapy rozwoju człowieka
zaplanować swój dzień
wyjaśnić pojęcie dojrzałości płciowej, psychicznej, społecznej
zaproponować zmiany w otoczeniu ułatwiające życie niepełnosprawnych
wymienić czynniki sprzyjające rozwojowi chorób nowotworowych
wyjaśnić pojęcie przeciwciała
skompletować apteczkę
46
OGÓLNE ZASADY FORMUŁOWANIA ZADAŃ TESTOWYCH TYPU
ZAMKNIĘTEGO
1. do każdego zadania ustalamy cztery odpowiedzi, z których jedna jest prawdziwa według
schematu:
a) dwie odpowiedzi wykluczające
b) jedna zbliżona
c) jedna prawdziwa
2. Dostosowanie ilości zadań do wyznaczonego czasu ( dwie minuty na rozwiązanie jednego
zadania)
3. Ustalenie punktowej skali oceniania ( za prawidłową odpowiedź jeden punkt)
4. Przeliczenie ilości punktów na daną ocenę według zasady:
1. 100% - 90% bardzo dobry
2. 89% - 75% dobry
3. 74% - 50% dostateczny
4. 49% - 31% dopuszczający
5. poniżej 30% niedostateczny
5. Ustalenie na ocenę celującą jednego zadania wykraczającego poza wymagania programowe.
47
KRYTERIA ODNŚNIE WYPOWIEDZI USTNEJ NA POSZCZGÓLNE OCENY Z
PRZYRODY
OCENA: BARDZO DOBRA
KRYTERIA :
POZIOM MERYTORYCZNY – Pełne zrozumienie, badanego zagadnienia lub zjawiska
przyrodniczego
KOMUNIKACJA POSŁUGIWANIE SIĘ JĘZYKIEM PRZEDMIOTU –
Wypowiedź płynna, swobodna, zwięzłe formułowanie odpowiedzi, swobodny dialog z
nauczycielem, bogaty zasób słów i pojęć , nie zakłócona komunikacja,
STOSOWANIE WIEDZY W SYTUACJACH TYPOWYCH I NOWYCH –
Bezbłędne, spontaniczne i naturalne reagowanie w sytuacjach typowych i nowych
OCENA: DOBRA
KRYTERIA :
POZIOM MERYTORYCZNY – Dopuszczalne drobne nieścisłości w zrozumieniu pytania,
badanego zagadnienia czy zjawiska przyrodniczego
Łatwość wypowiedzi przy adekwatnej pomocy nauczyciela, dopuszczalne błędy nie zakłócające
komunikacji, mogą wystąpić nieścisłości w doborze słów i pojęć
Poprawne reagowanie w sytuacjach typowych
OCENA: DOSTATECZNA
KRYTERIA :
POZIOM MERYTORYCZNY – Niepełne zrozumienie stawianych pytań, badanego
zagadnienia czy zjawiska przyrodniczego
Mały zasób słów, pojęć, trudności ich z doborem i zastosowaniem, w nieznacznym stopniu
ograniczona komunikacja
Wyraźne trudności w poprawnym reagowaniu w sytuacjach typowych.
OCENA: DOPUSZCZAJĄCA
KRYTERIA :
POZIOM MERYTORYCZNY – Fragmentaryczne, wybiórcze zrozumienie pytań,
zagadnienia czy zjawiska przyrodniczego
Ubogi zasób słów i pojęć, brak umiejętności samodzielnego formułowania odpowiedzi, w
ograniczonym stopniu zachowana komunikacja
W niewielkim stopniu poprawne reagowanie w sytuacjach typowych( wyraźna niepoprawność)
48
ZASADY PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA Z PRZYRODY
Ocenie podlegają:
1. Odpowiedzi ustne.
Kontrola ustna ma na celu sprawdzenie takich umiejętności jak:
posługiwanie się mapą, przyrządami typu: kompas, lupa, mikroskop itp.
czytanie mapy,
posługiwanie się terminologią biologiczną, geograficzną, fizyczną i chemiczną.
2. Prace pisemne (sprawdziany po każdym opracowanym dziale i kartkówki).
Sprawdziany oceniane będą w skali punktowej przeliczanej na stopnie 1-6.
100% +zadanie dodatkowe – celujący
90%-!00% -bardzo dobry
89%-75% - dobry
74% - 50%- dostateczny
49% - 31% - dopuszczający
poniżej 31% - niedostateczny
3. Zeszyty przedmiotowe i ćwiczenia.
4. Aktywność.
5. Inne wytwory pracy uczniów:
¾ albumy,
¾ zielniki,
¾ pomoce dydaktyczne,
¾ samodzielnie wykonane doświadczenia.
49
50

PROGRAM NAUCZANIA PRZYRODY Wymagania programowe na

Transkrypt

Podobne dokumenty

Skala na planach i mapach.

Obliczanie odległości na planach i mapach o podanych skalach

WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

Zima STYCZEŃ I Karnawał z babcią i dziadkiem

Jak dobrze zorganizować swój plan dnia, tygodnia?

konspekt lekcji

proponowane tematy - rok szkolny 2015/2016

Harmonogram Działań