Poradnik Językowy NR 6/2016 - SPIS TREŚCI

2016
czerwiec
zeszyt 6
SPIS TREŚCI
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
Piotr Zbróg: Ciągłość i zmiana w skodyfikowanej normie językowej w minionym
stuleciu ............................................................................................................
Eliza Czerwińska: Stylistyczne wykładniki niekomunikatywności tekstów
urzędowych ......................................................................................................
Barbara Sobczak: Normy grzeczności a zmiany w publicznych zachowaniach
(nie tylko) językowych ......................................................................................
Iwona Sołtys: Norma wzorcowa w wymowie. Wyzwania dydaktyczne ......................
Jolanta Szpyra-Kozłowska: Wewnątrzjęzykowe mechanizmy fonologicznej
polonizacji zapożyczeń angielskich ...................................................................
7
20
37
49
61
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
Anna Niepytalska-Osiecka: O najnowszych znaczeniach czasowników wyautować
i wyautować się ...............................................................................................
77
GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO
Wanda Decyk-Zięba: Uczebnik polskago jazyka Tomasza Kurhanowicza .................
85
RECENZJE
Przemysław Wiatrowski: Bogusław Dunaj, Gramatyka współczesnego języka
polskiego. Część 1. Fonetyka i fonologia, Tarnów 2015 ..................................... 94
Julita Śmigielska: Laura Polkowska, Język prawicy, Warszawa 2015 ..................... 100
SŁOWA I SŁÓWKA
S.D.: Dwa oblicza polszczyzny ................................................................................. 104
2016
czerwiec
zeszyt 6
CONTENTS
PAPERS AND DISSERTATIONS
Piotr Zbróg: The continuity and change in the codified language standard
in the past century ...........................................................................................
Eliza Czerwińska: Stylistic exponents of incommunicativeness of official texts .......
Barbara Sobczak: Standards of politeness and changes in public (not only)
language behaviour ..........................................................................................
Iwona Sołtys: Pronunciation standard. Teaching challenges ...................................
Jolanta Szpyra-Kozłowska: Language-internal mechanisms of phonological
adaptation of English loanwords into Polish .....................................................
7
20
37
49
61
EXPLANATIONS OF WORDS AND EXPRESSIONS
Anna Niepytalska-Osiecka: On the latest meanings of the verbs wyautować
and wyautować się (to out) ...............................................................................
77
POLISH GRAMMAR
Wanda Decyk-Zięba: Uczebnik polskago jazyka (Guide to the Polish language)
by Tomasz Kurhanowicz ...................................................................................
85
REVIEWS
Przemysław Wiatrowski: Bogusław Dunaj, Gramatyka współczesnego języka
polskiego. Część 1. Fonetyka i fonologia (Grammar of the contemporary Polish
language. Part 1. Phonetics and phonology), Tarnów 2015 ................................ 94
Julita Śmigielska: Laura Polkowska, Język prawicy (The language of the right
wing), Warszawa 2015 ..................................................................................... 100
WORDS AND EXPRESSIONS
S.D.: Two faces of the Polish language .................................................................... 104
2016
czerwiec
zeszyt 6
W ZESZYCIE
– Norma skodyfikowana to pojęcie z zakresu kultury języka, które funkcjonuje w polskim językoznawstwie od lat 80. XX w., natomiast procesy jej kształtowania się w polszczyźnie można obserwować – na podstawie rozstrzygnięć poprawnościowych – już od lat
80. XIX w.
– Jednym z podstawowych wyznaczników stylu urzędowego jest kategoria komunikatywności (jasność, prostota, zwięzłość, dynamiczność, konkretność, konstrukcyjność,
stosowność), jednakże analiza tekstów wskazuje, że dominują w nim cechy będące jej
zaprzeczeniem.
– Normy grzeczności, obowiązujące w wystąpieniach publicznych, są często intencjonalnie łamane, szczególnie zasada aprobaty i życzliwości dla partnera, co wynika ze
strategii wizerunkowej polityków i chęci uatrakcyjnienia przekazu; powoduje to jednak
nadmierne przesuwanie się granic dopuszczalnych zachowań.
– Przekształcenia współczesnej polszczyzny są przyczyną zmian normy językowej,
w tym wzorcowej normy wymawianiowej; problem ten jest istotny m.in. w perspektywie
dydaktycznej w związku z ortofonicznym kształceniem studentów aktorstwa.
– Mechanizmy fonologicznej polonizacji zapożyczeń z języka angielskiego związane są
kontekstem fonologicznym, ograniczeniami fonotaktycznymi oraz rodzimymi procesami
fonologicznymi; należy tu także uwzględnić czynniki o charakterze morfologiczno-leksykalnym.
***
Norma językowa – norma skodyfikowana – wykroczenia przeciwko normie stylu urzędowego – normy grzeczności – norma wzorcowa w wymowie – mechanizmy polonizacji
anglicyzmów.
Red.