C.H. BECK

Transkrypt

C.H. BECK
Wymiar czasu pracy w 2013 r.
Dni ustawowo wolne od pracy w 2013 r.
Dzień ustawowo wolny od pracy
Dzień miesiąca
Dzień tygodnia
Nowy Rok
1 stycznia
wtorek
Trzech Króli
6 stycznia
niedziela
pierwszy dzień Wielkiejnocy
31 marca
niedziela
1 kwietnia
poniedziałek
1 maja
środa
3 maja
piątek
19 maja
niedziela
K
drugi dzień Wielkiejnocy
święto narodowe 3 Maja
pierwszy dzień Zielonych Świątek
Boże Ciało
Wszystkich Świętych
.B
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
EC
święto państwowe
czwartek
czwartek
1 listopada
piątek
11 listopada
poniedziałek
pierwszy dzień Bożego Narodzenia
25 grudnia
środa
drugi dzień Bożego Narodzenia
26 grudnia
czwartek
C
§
.H
Narodowe Święto Niepodległości
30 maja
15 sierpnia
ustawa z 18.1.1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. Nr 4, poz. 28 ze zm.)
1
Miesięczny okres rozliczeniowy w 2013 r.
Okres
rozliczeniowy
– miesiąc
Liczba
dni pracy
Wymiar
godzin pracy
styczeń
22 dni
176 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 24 godziny (29–31 stycznia)
– 8 godzin (1 stycznia)
luty
20 dni
160 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie)
marzec
21 dni
168 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 8 godzin (29 marca)
kwiecień
21 dni
168 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 16 godzin (29–30 kwietnia)
– 8 godzin (1 kwietnia)
maj
20 dni
160 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 24 godziny (29–31 maja)
– 24 godziny (1, 3 i 30 maja)
czerwiec
20 dni
160 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie)
lipiec
23 dni
184 godziny
(40 godzin × 4 tygodnie) + 24 godziny (29–31 lipca)
sierpień
21 dni
168 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 16 godzin (29–30 sierpnia)
– 8 godzin (15 sierpnia)
wrzesień
21 dni
168 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 8 godzin (30 września)
październik
23 dni
184 godziny
(40 godzin × 4 tygodnie) + 24 godziny (29–31 paździer­
nika)
listopad
19 dni
152 godziny
(40 godzin × 4 tygodnie) + 8 godzin (29 listopada)
– 16 godzin (1 i 11 listopada)
20 dni
160 godzin
(40 godzin × 4 tygodnie) + 16 godzin (30–31 grudnia)
– 16 godzin (25 i 26 grudnia)
2
K
EC
.B
.H
C
grudzień
Wyliczenie wymiaru czasu pracy
Trzymiesięczny okres rozliczeniowy w 2013 r.
Liczba
dni
pracy
Wymiar
godzin pracy
od 1 stycznia do 31 marca
63 dni
504 godziny
(12 tygodni × 40 godzin) + 32 godziny
(26–29 marca) – 8 godzin (1 stycznia)
od 1 kwietnia do 30 czerwca
61 dni
488 godzin
(13 tygodni × 40 godzin) – 32 godziny
(1 kwietnia, 1, 3 i 30 maja)
od 1 lipca do 30 września
65 dni
520 godzin
(13 tygodni × 40 godzin) + 8 godzin
(30 września) – 8 godzin (15 sierpnia)
od 1 października
do 31 grudnia
62 dni
496 godziny
(13 tygodni × 40 godzin) + 8 godzin
(31 grudnia) – 32 godziny (1 i 11 listopada,
25 i 26 grudnia)
K
Wyliczenie wymiaru czasu pracy
EC
Okres rozliczeniowy
– 3 miesiące
od 1 stycznia
do 30 kwietnia
od 1 września
do 31 grudnia
Wymiar
godzin pracy
Wyliczenie wymiaru czasu pracy
84 dni
672 godziny
(17 tygodni × 40 godzin) + 8 godzin (30 kwietnia)
– 16 godzin (1 stycznia i 1 kwietnia)
84 dni
672 godziny
(17 tygodni × 40 godzin) + 24 godziny
(28–30 sierpnia) – 32 godziny (1, 3 i 30 maja,
15 sierpnia)
83 dni
664 godziny
(17 tygodni × 40 godzin) + 16 godzin
(30–31 grudnia) – 32 godziny (1 i 11 listopada,
25 i 26 grudnia)
C
od 1 maja
do 31 sierpnia
Liczba
dni pracy
.H
Okres
rozliczeniowy
– 4 miesiące
.B
Czteromiesięczny okres rozliczeniowy w 2013 r.
Ogółem w 2013 r. przypada do przepracowania 251 dni, czyli 2008 godzin (251 dni × 8 godzin). Jest to
o jeden dzień pracy mniej niż w roku ubiegłym.
§
art. 130 KP
3
Okres rozliczeniowy
Maksymalna
długość
System czasu pracy
bez ograniczeń co do
branży, rodzaju pracy,
stanowiska, itd.
4 miesiące
art. 129
§ 1 KP
w rolnictwie i hodowli,
przy pilnowaniu mienia
i ochronie osób
6 miesięcy
art. 129
§ 2 KP
K
podstawowy praca świadczona 8 go­
czas pracy
dzin na dobę i przeciętnie
40 godzin na tydzień
w przeciętnie pięciodnio­
wym tygodniu pracy
Podstawa
prawna
12 miesięcy
art. 129
§ 2 KP
1 miesiąc
art. 135
§ 1 KP
.B
EC
w rolnictwie i hodowli,
przy pilnowaniu mienia
i ochronie osób, jeśli jest
to dodatkowo uzasadnio­
ne nietypowymi warun­
kami organizacyjnymi lub
technicznymi mającymi
wpływ na przebieg proce­
su pracy
C
.H
równoważny dobowy wymiar czasu pra­ gdy jest to uzasadnione
czas pracy
cy może być przedłużony
rodzajem pracy lub jej
do 12 godzin na dobę, co
organizacją
wyrównywane jest odpo­
wiednim skróceniem wy­
miaru czasu pracy w innym
dniu lub dniami wolnymi
od pracy przy zachowaniu
przeciętnie 40 godzin
na tydzień w przeciętnie
pięciodniowym tygodniu
pracy
4
Maksymalna
długość
System czasu pracy
3 miesiące
art. 135
§ 2 KP
przy pracach uza­
leżnionych od pory
roku lub warunków
atmosferycznych
4 miesiące
art. 135
§ 3 KP
K
w szczególnie uza­
sadnionych przypad­
kach
przy pracach pole­
gających na dozorze
urządzeń lub zwią­
zanych z częściowym
pozostawaniem
w pogotowiu do
pracy
1 miesiąc
pracownicy zatrud­
nieni przy pilnowaniu
mienia lub ochronie
osób, a także pra­
cownicy zakładowych
straży pożarnych
i zakładowych służb
ratowniczych
1, 3 albo 4
miesiące (tak
jak przy pracy
po maksymal­
nie 12 godzin
na dobę)
art. 136
§ 1 KP
.B
EC
dobowy wymiar czasu pracy
może być przedłużony do
16 godzin na dobę, co wyrów­
nywane jest odpowiednim
skróceniem wymiaru czasu
pracy w innym dniu lub dniami
wolnymi od pracy
przy zachowaniu przeciętnie
40 godzin na tydzień w prze­
ciętnie pięciodniowym tygodniu
pracy
.H
równoważny
czas pracy
Podstawa
prawna
C
dobowy wymiar czasu pracy
może być przedłużony do
24 godzin na dobę, co wyrów­
nywane jest odpowiednim
skróceniem wymiaru czasu
pracy w innym dniu lub dniami
wolnymi od pracy
przy zachowaniu przeciętnie
40 godzin na tydzień w prze­
ciętnie pięciodniowym tygodniu
pracy
art. 137 KP
5
Maksymalna
długość
System czasu pracy
Podstawa
prawna
dobowy wymiar czasu pracy
jednego dnia w niektórych
tygodniach może być przedłu­
żony do 12 godzin, a tygodnio­
wy czas pracy do przeciętnie
43 godzin na tydzień w okresie
rozliczeniowym
prace, które nie
4 tygodnie
mogą być wstrzyma­
ne ze względu na
technologię produk­
cji lub ze względu na
konieczność ciągłego
zaspokajania potrzeb
ludności
przerywany
czas pracy
maksymalnie jedna przerwa
w pracy w ciągu doby trwająca
nie dłużej niż 5 godzin (tylko
przy pracy maksymalnie 8 go­
dzin na dobę)
jeżeli jest to uzasad­ jak w systemie
nione rodzajem pracy podstawowym
lub jej organizacją
art. 139 KP
zadaniowy
czas pracy
pracodawca, po porozumieniu
z pracownikiem, ustala czas
niezbędny do wykonania po­
wierzonych zadań
w przypadkach uza­
sadnionych rodzajem
pracy lub jej organi­
zacją albo miejscem
wykonywania pracy
jak w systemie
podstawowym
art. 140 KP
system
skróconego
tygodnia
pracy oraz
tzw. praca
weekendo­
wa
praca świadczona przez mniej
na pisemny wniosek
niż 5 dni w tygodniu;
pracownika
dobowy wymiar czasu pracy
może być przedłużony do
12 godzin na dobę, co wyrów­
nywane jest dniami wolnymi od
pracy przy zachowaniu przecięt­
nie 40 godzin na tydzień
1 miesiąc
art. 143 KP
6
C
.H
.B
EC
K
praca w ru­
chu ciągłym
art. 138 KP
Maksymalna
długość
System czasu pracy
Podstawa
prawna
praca świadczona tylko w piąt­
ki, soboty, niedziele i święta;
dobowy wymiar czasu pracy
może być przedłużony do
12 godzin na dobę przy zacho­
waniu przeciętnie 40 godzin na
tydzień
na pisemny wniosek
pracownika
1 miesiąc
art. 144 KP
skrócony
czas pracy
wprowadzenie przerw w pracy
wliczanych do czasu pracy albo
skrócenie norm czasu pracy
pracownicy zatrud­
nieni w warunkach
szczególnie uciążli­
wych lub szczególnie
szkodliwych dla
zdrowia, przy pracy
monotonnej lub
pracy w ustalonym
z góry tempie
jak w systemie
podstawowym
art. 145 KP
.H
art. 129, 135–148 KP
C
§
.B
EC
K
tzw. praca
weekendo­
wa
7
Przerwy obowiązkowe, wliczane do czasu pracy i płatne
Rodzaj przerwy
Długość
na posiłek – gdy dobowy wymiar czasu wynosi
minimum 6 godzin
15 minut
dla młodocianego – gdy dobowy wymiar czasu
pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny
30 minut
dodatkowa przerwa niepełnosprawnego
K
gdy pracownica karmi jedno dziecko
2 × 30 minut
gdy pracownica karmi więcej niż jedno dziecko
2 × 45 minut
EC
na karmienie dziecka piersią – prawo do 2 przerw,
gdy czas pracy przekracza 6 godzin dziennie; na
wniosek pracownicy można je połączyć.
Jeżeli czas pracy wynosi 4–6 godzin dziennie przy­
sługuje jedna przerwa.
Jeżeli czas pracy jest krótszy niż 4 godziny dziennie
– przerwy nie przysługują.
15 minut
co najmniej 5 minut po każdej godzinie pracy
przy komputerze
dla pracownika zatrudnionego w warunkach szcze­
gólnie ciężkich lub szkodliwych* albo przy pracy
monotonnej lub w ustalonym z góry tempie
ustala pracodawca
.H
.B
dla pracowników wykonujących pracę przy kompu­
terze przez minimum 4 godz. na dobę
* zamiast przerw można obniżyć normy czasu pracy
art. 134, 145, 187 i 202 § 31 KP
§
§ 7 rozp. MPiPS w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w moni­
tory ekranowe z 1.12.1998 r. (Dz.U. Nr 148, poz. 973)
§
art. 17 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
z 27.8.1997 r. (t.j. Dz.U. z 2010 r., Nr 214, poz. 1407 ze zm.)
8
C
§
Metody rekompensaty nadgodzin
Sposób rekompensaty
Rodzaj nadgodzin
czas wolny
Uwagi
wypłata dodatku
na wniosek pra­
cownika: 1 go­
dzina wolna za
1 nadgodzinę
50% lub 100% do­
datku wypłacane
po każdym miesiącu
pracy
dobowe
bez wniosku
pracownika:
1,5 godziny
za 1 nadgodzinę
50% lub 100% do­
datku wypłacane
po każdym miesiącu
pracy
średniotygodniowe
jeżeli do zam­
knięcia okresu
rozliczeniowego
pracodawca nie
udzieli czasu
wolnego, to musi
wypłacić dodatek
udzielenie czasu wolnego jest
korzystniejsze, gdyż wówczas za
nadgodziny pracodawca płaci tyl­
ko normalne wynagrodzenie bez
dodatku, tak więc pracodawca nie
ponosi w ten sposób dodatkowych
kosztów (w praktyce płaci tak, jak
za wymiar czasu pracy)
K
dobowe
.B
EC
korzystniejsze jest udzielenie czasu
wolnego, ale tylko w tym samym
miesiącu, w którym wystąpiła pra­
ca nadliczbowa; udzielając czasu
wolnego w kolejnym miesiącu,
pracodawca musi za niego zapłacić,
gdyż pracownik powinien otrzymać
wynagrodzenie za pełny miesięczny
wymiar czasu pracy
C
.H
Zasada!
rozliczenie na koniec
okresu rozliczenio­
wego (np. po 3 mies.)
i wypłacenie
dodatku 100%
§
art. 1511–1512 KP
9
Urlop wypoczynkowy
Wymiar urlopu wypoczynkowego
Pełny wymiar etatu
jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat
20 dni
160 godzin
jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat
26 dni
208 godzin
10
20 dni
26 dni
Wymiar
etatu
dni
godz.
dni
1/2
10
80
13
1/3
7
56
1/4
5
1/5
20 dni
26 dni
dni
godz.
dni
godz.
104
3/4
15
120
20
160
9
72
3/5
12
96
16
128
40
7
56
3/6
10
80
13
104
4
32
6
48
3/7
9
72
12
96
1/6
4
32
5
40
3/8
8
64
10
80
1/7
3
24
4
32
1/8
3
24
4
32
.H
.B
EC
K
godz.
Wymiar
etatu
20 dni
26 dni
20 dni
26 dni
dni
godz.
dni
godz.
144
4/5
16
128
21
168
13
104
4/6
14
112
18
144
11
88
4/7
12
96
15
120
56
9
72
4/8
10
80
13
104
6
48
8
64
5
40
7
56
dni
godz.
dni
2/3
C
godz.
Wymiar
etatu
Wymiar
etatu
14
112
18
2/4
10
80
2/5
8
64
2/6
7
2/7
2/8
§
art. 154, 1542 KP
Najczęściej zaliczane okresy stażu
w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego
Okres zaliczany do stażu pracy
w zakresie wymiaru urlopu
Rodzaj szkoły
zasadnicza lub inna równorzędna szkoła zawodowa
przewidziany programem nauczania czas
trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata
średnia szkoła zawodowa
przewidziany programem nauczania czas
trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat
szkoła policealna
szkoła wyższa
5 lat
K
średnia szkoła ogólnokształcąca
EC
średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasad­
niczych (równorzędnych) szkół zawodowych
4 lata
6 lat
8 lat
1) okresy poprzedniego zatrudnienia (art. 154 KP),
2) okres nauki w szkole (art. 155 § 1 KP),
3) okres czynnej służby wojskowej (art. 120 ustawy z 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej),
4) okres urlopu wychowawczego (art. 1865 KP),
5) okres zatrudnienia za granicą u pracodawców zagranicznych (art. 86 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy),
6) okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium (art. 79 ww. ustawy z 20.4.2004 r.),
7) okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego (na warunkach określonych w art. 1 usta­
wy z 20.7.1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowni­
czego stażu pracy).
C
.H
.B
1
11
Urlop w wymiarze proporcjonalnym
Wymiar urlopu w dniach roboczych
Proporcja do
wymiaru
12
26 dni
obliczenie
wymiaru
zaokrąglenie
do pełnych dni
1/12
1,66
2
2,16
3
2/12
3,33
4
4,33
5
3/12
5
5
6,5
7
7
6/12
10
7/12
11,66
8,66
EC
6,66
8,33
9
9
10,83
11
10
13
13
12
15,16
16
.B
4/12
5/12
K
zaokrąglenie do
pełnych dni
13,33
14
17,33
18
15
15
19,5
20
10/12
16,66
17
21,66
22
18,33
19
23,83
24
.H
8/12
9/12
11/12
art. 1551, 1552a, 1553 KP
C
§
20 dni
obliczenie
wymiaru
Wynagrodzenie urlopowe
Zasada: wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi w takiej wysokości,
w jakiej by je otrzymał, gdyby w okresie urlopu pracował (art. 172 KP).
Ustalenie podstawy wymiaru
Sposób uwzględniania
w wynagrodzeniu
urlopowym
Składniki wynagrodzenia pracownika
jako łączną wysokość z okresu § 8 ust. 1 i 2 rozp. MPiPS
3 (a przy znacznych wahaniach z 8.1.1997 r.
– 12) miesięcy poprzedzających
miesiąc rozpoczęcia urlopu
okres urlopu traktowany jest
na równi z okresem wykony­
wania pracy
.B
wypłacane za
okresy dłuższe niż
jeden miesiąc
§ 7 rozp. MPiPS z 8.1.1997 r.
w sprawie urlopu wypo­
czynkowego
K
określone w inny
sposób niż w stałej
stawce miesięcznej
w stałej wysokości
w wysokości należnej w mie­
siącu wykorzystywania urlopu
EC
przysługujące za
określone w stałej
okresy nie dłuższe stawce miesięcznej
niż jeden miesiąc w stałej wysokości
Podstawa prawna
§ 12 rozp. MPiPS
z 8.1.1997 r.
C
.H
W podstawie wymiaru nie uwzględnia się (§ 6 rozp. MPiPS z 8.1.1997 r.):
  1) jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone
osiągnięcie,
  2) wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
  3) gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
  4) wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobec­
ności w pracy,
  5) ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
  6) dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
  7) wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z cho­
robą zakaźną,
7a) kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  8) nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przy­
sługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
  9) odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
10) wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
13
Wzór obliczenia wynagrodzenia urlopowego:
w = (P : x) × y
P –podstawa wymiaru ustalona wg przedstawionych powyżej zasad,
x –liczba godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona
podstawa wymiaru,
y –liczba godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy,
zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu,
w –należne wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy
C
.H
.B
EC
K
Zasada: należy się wyłącznie w przypadku niemożności wykorzystania urlopu w postaci dni wolnych od
pracy z powodu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy (art. 171 KP).
W 2008 r. – współczynnik wynosił 21.
W 2009 r. – współczynnik wynosił 21,08.
W 2010 r. – współczynnik wynosił 21,08.
W 2011 r. – współczynnik wynosił 21.
W 2012 r. – współczynnik wynosił 21.
W 2013 r. – współczynnik wynosi 20,91.
14
Urlopy rodzicielskie
Wymiar urlopu macierzyńskiego
Wymiar urlopu
Liczba dzieci urodzonych przy jednym porodzie
20 tygodni
urodzenie jednego dziecka
31 tygodni
urodzenie dwojga dzieci
33 tygodnie
urodzenie trojga dzieci
urodzenie czworga dzieci
37 tygodni
urodzenie pięciorga i więcej dzieci
K
35 tygodni
EC
Urlop macierzyński dodatkowy
Przy urodzeniu jednego dziecka
do 2 tygodni
2011
do 2 tygodni
Przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka
.B
Rok
2010
do 3 tygodni
do 3 tygodni
do 4 tygodni
do 6 tygodni
do 4 tygodni
do 6 tygodni
2014
do 6 tygodni
do 8 tygodni
.H
2012
2013
Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
2010
Przyjęcie jednego dziecka
Przyjęcie dwojga
i więcej dzieci
Przyjęcie dziecka
do 7. roku życia lub do 10. roku życia
C
Rok
do 2 tygodni
do 3 tygodni
1 tydzień
2011
do 2 tygodni
do 3 tygodni
1 tydzień
2012
do 4 tygodni
do 6 tygodni
do 2 tygodni
2013
do 4 tygodni
do 6 tygodni
do 2 tygodni
2014
do 6 tygodni
do 8 tygodni
do 3 tygodni
15
Wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
Liczba dzieci przyjętych jednocześnie
na wychowanie
20 tygodni
przyjęcie jednego dziecka
31 tygodni
przyjęcie dwojga dzieci
33 tygodnie
przyjęcie trojga dzieci
35 tygodni
przyjęcie czworga dzieci
37 tygodni
przyjęcie pięciorga i więcej dzieci
Uwagi
Urlop przysługuje nie dłużej niż do
ukończenia przez dziecko 7. roku
życia, a w przypadku dziecka, wobec
którego podjęto decyzję o odroczeniu
obowiązku szkolnego, nie dłużej niż
do ukończenia przez nie 10. roku
życia.
K
Wymiar urlopu
EC
Wymiar urlopu ojcowskiego
Rok
2011
2012 i nast.
1 tydzień
.B
2010
Wymiar
1 tydzień
2 tygodnie
.H
Urlop szkoleniowy
Uprawniony pracownik
Wymiar urlopu szkoleniowego
6 dni
Pracownik przystępujący do egzaminu maturalnego
6 dni
Pracownik przystępujący do egzaminu potwierdzającego kwalifi­
kacje zawodowe
6 dni
Pracownik przygotowujący pracę dyplomową oraz przygotowu­
jący się i przystępujący do egzaminu dyplomowego – w ostatnim
roku studiów
21 dni
C
Pracownik przystępujący do egzaminów eksternistycznych
Uwaga: Urlop szkoleniowy będzie udzielany na dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie
z obowiązującym go rozkładem.
16
Zwolnienia od pracy
Ważne wydarzenia rodzinne pracownika
Wymiar zwolnienia
Podstawa prawna
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
2 dni
§ 15 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
w sprawie sposobu
usprawiedliwia­
nia nieobecności
pracownika oraz
udzielania pracow­
nikom zwolnień
od pracy,
Dz.U. Nr 60,
poz. 281 ze zm.
tak (§ 16 ust. 1
rozp. z 15.5.1996 r.
w sprawie sposobu
usprawiedliwia­
nia nieobecności
pracownika oraz
udzielania pracow­
nikom zwolnień
od pracy, Dz.U.
Nr 60, poz. 281
ze zm.)
art. 188 KP
tak (art. 188 KP)
ślub pracownika
urodzenie się dziecka pracownika
zgon i pogrzeb małżonka pracow­
nika lub jego dziecka, ojca, matki,
ojczyma albo macochy
1 dzień
EC
ślub dziecka pracownika
.B
zgon i pogrzeb siostry lub brata
pracownika albo jego teściowej,
teścia, babki, dziadka, a także innej
osoby pozostającej na utrzymaniu
pracownika lub pod jego bezpośred­
nią opieką
2 dni w roku
kalendarzowym
C
.H
konieczność opieki nad dzieckiem
w wieku do 14 lat
K
Wydarzenie
17
Wezwanie pracownika przez instytucję lub organ
Wezwanie
do osobistego stawienia się przed
organem właściwym w zakresie
powszechnego obowiązku obrony
czas niezbędny
w celu załatwienia
sprawy będącej
przedmiotem we­
zwania
§ 5 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
§ 6 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
nie, pracodawca
wydaje zaświadczenie
określające wysokość
utraconego wynagro­
dzenia w celu uzy­
skania rekompensaty
pieniężnej od wzywa­
jącego organu (§ 16
ust. 2 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.)
K
do stawienia się przed organem
administracji rządowej lub samo­
rządu terytorialnego
EC
do stawienia się przed sądem,
w prokuraturze, na policji
.B
do wykonywania czynności biegłe­ maksymalnie do
go w postępowaniu administracyj­ 6 dni w ciągu roku
nym, karnym przygotowawczym,
kalendarzowego
sądowym
§ 7 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
czas niezbędny
w celu wzięcia
udziału w postępo­
waniu kontrolnym
do wzięcia
udziału w posie­
dzeniu komisji
pojednawczej
czas niezbędny
§ 8 rozp. MPiPS
w celu wzięcia
z 15.5.1996 r.
udziału w posiedze­
niu komisji
.H
do wzięcia udziału w postępowa­
niu kontrolnym prowadzonym
przez Najwyższą Izbę Kontroli
w charakterze świadka lub spe­
cjalisty
w charakterze
członka komisji
C
18
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
Wymiar zwolnienia Podstawa prawna
jako strona
postępowania
lub świadek
§ 10 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
tak (art. 257 KP)
tak (§ 16 ust. 1 rozp.
z 15.5.1996 r.)
Przyczyny związane z dodatkową działalnością pracownika
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
Wymiar zwolnienia
Podstawa prawna
członek rady pracow­
ników działającej
u danego pracodawcy
czas niezbędny do udzia­
łu w pracach rady
art. 17 ust. 3 ustawy
z 7.4.2006 r. o informo­
waniu pracowników
i przeprowadzaniu
z nimi konsultacji (Dz.U.
Nr 79, poz. 550 ze zm.)
tak (art. 17 ust. 3
ustawy z 7.4.2006 r.)
działacz związku
zawodowego
czas niezbędny do wyko­
nania doraźnej czynności
wynikającej z funkcji
związkowej poza zakła­
dem pracy
art. 25 ust. 2 ustawy
z 23.5.1991 r. o związ­
kach zawodowych
(Dz.U. z 2001 r. Nr 79,
poz. 854 ze zm.)
tak (art. 25 ust. 2
ustawy z 23.5.1991 r.)
czas niezbędny do wyko­
nania doraźnej czynności
wynikającej z funkcji
związkowej
art. 31 ust. 3 i art. 34
ustawy z 23.5.1991 r.
tak (art. 31 ust. 3
i art. 341 ust. 1 usta­
wy z 23.5.1991 r.)
okres kadencji w zarzą­
dzie zakładowej organi­
zacji związkowej
art. 31 ust. 1 i art. 34
ustawy z 23.5.1991 r.
tak lub nie w zależ­
ności od wniosku
zarządu zakładowej
organizacji związ­
kowej (art. 31 ust. 2
i art. 341 ust. 1 usta­
wy z 23.5.1991 r.)
art. 37 ust. 3 ustawy
z 5.4.2002 r. o euro­
pejskich radach zakła­
dowych (Dz.U. Nr 62,
poz. 556 ze zm.)
tak (art. 37 ust. 3
ustawy z 5.4.2002 r.)
§ 14 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
nie
C
.H
.B
EC
K
Pracownik
członek specjalnego
zespołu negocjacyjne­
go oraz europejskiej
rady zakładowej
czas niezbędny do udzia­
łu w pracach zespołu lub
rady
członek rady nadzor­
czas niezbędny do udzia­
czej działającej u dane­ łu w posiedzeniach rady
go pracodawcy
19
Pracownik
Wymiar zwolnienia
Podstawa prawna
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
art. 5 ustawy
z 25.9.1981 r. o samo­
rządzie załogi przedsię­
biorstwa państwowego
(Dz.U. Nr 24, poz. 123
ze zm.)
tak (art. 5 ustawy
z 25.9.1981 r.)
członek komisji bhp
działającej u danego
pracodawcy
czas niezbędny do
udziału w posiedzeniach
komisji
art. 23713 KP
tak (art. 23713 § 2 KP)
społeczny inspektor
pracy
czas niezbędny do wy­
konywania czynności
oraz udziału w naradach
i szkoleniach
art. 15 ust. 2 i 5 ustawy
z 24.6.1983 r. o spo­
łecznej inspekcji pracy
(Dz.U. Nr 35, poz. 163
ze zm.)
EC
K
członek rady pracowni­ czas niezbędny do
czej przedsiębiorstwa
wykonywania działań
państwowego
(w godzinach pracy)
tak (art. 15 ust. 5 i 6
ustawy z 24.6.1983 r.)
C
.H
.B
czas pełnienia funkcji –
w zakładach pracy, w któ­
rych występuje szczególne
zagrożenie zdrowia i życia
pracowników, a warunki
pracy wymagają stałego
społecznego nadzoru,
na wniosek zakładowych
organizacji związkowych
(decyzję o tym podejmuje
kierownik zakładu pracy)
tak (art. 15 ust. 2
ustawy z 24.6.1983 r.)
członek ochotniczej
straży pożarnej
czas niezbędny do
uczestniczenia w działa­
niach ratowniczych i nie­
zbędnego wypoczynku
maksymalnie do 6 dni
w ciągu roku kalenda­
rzowego – na szkolenie
pożarnicze
20
§ 11 ust. 1 pkt 1 rozp.
MPiPS z 15.5.1996 r.
nie, pracodawca wy­
daje zaświadczenie
określające wysokość
utraconego wynagro­
dzenia
(§ 16 ust. 2 rozp.
MPiPS z 15.5.1996 r.)
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
Wymiar zwolnienia
Podstawa prawna
członek Górskiego
Ochotniczego Pogo­
towia Ratowniczego,
Tatrzańskiego Ochot­
niczego Pogotowia
Ratunkowego i innych
podmiotów wykonują­
cych ratownictwo gór­
skie za zgodą Ministra
Spraw Wewnętrznych
czas niezbędny do
uczestniczenia w działa­
niach ratowniczych i nie­
zbędnego wypoczynku
art. 10 ustawy
z 18.8.2011 r. o bezpie­
czeństwie i ratownictwie
w górach i na zorgani­
zowanych terenach nar­
ciarskich (Dz.U. Nr 208,
poz. 1241)
§ 11 ust. 1 pkt 2 rozp.
MPiPS z 15.5.1996 r.
tak (art. 10 ustawy
z 18.8.2011 r.,
§ 16 ust. 1 rozp.
z 15.5.1996 r.)
członek Wodnego
Ochotniczego Pogo­
towia Ratunkowego
i innych podmiotów
wykonujących ra­
townictwo wodne za
zgodą Ministra Spraw
Wewnętrznych
czas niezbędny do
uczestniczenia w działa­
niach ratowniczych i nie­
zbędnego wypoczynku
art. 17 ustawy z
18.8.2011 r. o bezpie­
czeństwie osób przebywających na obszarach
wodnych (Dz. U. Nr 208,
poz. 1240)
tak (art. 17 ustawy
z 18.8.2011 r.)
członek doraźny Pań­
stwowej Komisji Bada­
nia Wypadków Kole­
jowych, ujęty na liście
ministra właściwego
do spraw transportu
czas wyznaczony przez
przewodniczącego Pań­
stwowej Komisji Badania
Wypadków Kolejowych
do udziału w postępo­
waniu
§ 11 ust. 1 pkt 2a rozp.
MPiPS z 15.5.1996 r.
nie
członek Ochotniczej
Drużyny Ratownictwa
Morskiego działającej
w Brzegowych Stacjach
Ratowniczych Morskiej
Służby Poszukiwania
i Ratownictwa „Służba
SAR”
czas niezbędny do
§ 11 ust. 1 pkt 2b rozp.
uczestniczenia w akcji
MPiPS z 15.5.1996 r.
ratowniczej i konieczne­
go wypoczynku oraz czas
udziału w szkoleniach
organizowanych przez
Morska Służbę Poszuki­
wania i Ratownictwa
C
.H
.B
EC
K
Pracownik
tak (§ 16 ust. 1 rozp.
z 15.5.1996 r.)
21
Pracownik
krwiodawca
Wymiar zwolnienia
czas oznaczony przez
stację krwiodawstwa
Podstawa prawna
§ 12 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
maksymalnie 6 godzin
w tygodniu lub 24 godzi­
ny w miesiącu
poseł lub senator
czas wykonywania obo­
wiązków poselskich lub
senatorskich
.B
.H
C
22
§ 13 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
tak (§ 16 ust. 1 rozp.
z 15.5.1996 r.)
nie
EC
wykładowca w szkole
zawodowej, w szkole
wyższej, w placówce
naukowej albo jedno­
stce badawczo-rozwo­
jowej albo na kursie
zawodowym
K
czas niezbędny do prze­
prowadzenia badań
zleconych przez stację
krwiodawstwa, jeżeli nie
mogą być one wykona­
ne w czasie wolnym od
pracy
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
art. 29 ust. 2 ustawy
z 9.5.1996 r. o wyko­
nywaniu mandatu
posła i senatora (Dz.U.
z 2011 r. Nr 7, poz. 29)
nie
radny
Wymiar zwolnienia
gminy
czas brania udziału
w pracach organu
gminy/powiatu
powiatu
art. 25 ust. 3 ustawy
z 8.3.1990 r. o samo­
rządzie gminnym
(Dz.U. z 2001 r. Nr 142,
poz. 1591 ze zm.)
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
nie
art. 22 ust. 1 ustawy
z 5.6.1998 r. o samo­
rządzie powiatowym
(Dz.U. z 2001 r. Nr 142,
poz. 1592 ze zm.)
czas brania udziału
w pracach sejmiku woje­
wództwa i jego komisji
oraz zarządu wojewódz­
twa
członek naczelnej, wo­
jewódzkiej i powiato­
wej rady zatrudnienia
czas niezbędny do udzia­
łu w posiedzeniach rady
art. 27 ust. 1 ustawy
z 5.6.1998 r. o samo­
rządzie województwa
(Dz.U. z 2001 r. Nr 142,
poz. 1590 ze zm.)
.B
EC
wojewódz­
twa
tak (art. 23 ust. 8
ustawy z 20.4.2004 r.)
działalności czas niezbędny do udzia­
pożytku pu­ łu w posiedzeniach rady
blicznego
art. 39 ust. 3 ustawy
z 24.4.2003 r. o działal­
ności pożytku publicz­
nego i o wolontariacie
(Dz.U. z 2010 r., Nr 234,
poz. 1536 ze zm.)
tak (art. 39 ust. 3
ustawy z 24.4.2003 r.)
pomocy
społecznej
art. 125 ust. 5 usta­
wy z 12.3.2004 r.
o pomocy społecznej
(Dz.U. z 2009 r. Nr 175,
poz. 1362 ze zm.)
nie
.H
art. 23 ust. 8 ustawy
z 20.4.2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytu­
cjach rynku pracy (Dz.U.
z 2008 r. Nr 69, poz. 415
ze zm.)
C
członek
Rady
Dzia­
łalności
Pożytku
Publicz­
nego
/Rady
Pomocy
Społecz­
nej
Podstawa prawna
K
Pracownik
23
Pracownik
Wymiar zwolnienia
Podstawa prawna
czas wykonywania czyn­
ności w sądzie
mediator w sporach
zbiorowych pracy
nie
czas prowadzenia media­ art. 111 ustawy
cji – maksymalnie 30 dni z 23.5.1991 r. o roz­
wiązywaniu sporów
w roku kalendarzowym
zbiorowych (Dz.U. Nr 55,
poz. 236 ze zm.)
osoba prowadząca
misje dobrej woli
czas prowadzenia misji
dobrej woli
osoba o znacznym lub
umiarkowanym stop­
niu niepełnospraw­
ności
czas uczestniczenia
w turnusie rehabilitacyj­
nym – do 21 dni robo­
czych w roku
K
ławnik sądowy
nie
nie
art. 20 ust. 1 i 2 ustawy
z 27.8.1997 r. o re­ha­bi­
litacji zawo­dowej i spo­
łecznej oraz za­trud­nianiu
osób niepełnosprawnych
(Dz.U. z 2011 r., Nr 127,
poz. 721 ze zm.)
tak (art. 20 ust. 1 i 2
ustawy z 27.8.1997 r.)
EC
art. 17c ustawy
z 6.7.2001 r. o Trójstron­
nej Komisji do spraw
społeczno-gospodar­
czych i wojewódzkich
komisjach dialogu spo­
łecznego (Dz.U. Nr 100,
poz. 1080 ze zm.)
.B
.H
C
czas niezbędny do wy­
konania badań specja­
listycznych, zabiegów
leczniczych lub uspraw­
niających lub uzyskania
zaopatrzenia ortopedycz­
nego lub jego naprawy
24
art. 172 § 1 ustawy
z 27.7.2001 r. prawo
o ustroju sądów pow­
szechnych (Dz.U. Nr 98,
poz. 1070 ze zm.)
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
radcow­
skich
czas uczestniczenia
w obowiązkowych zaję­
ciach szkoleniowych
adwo­
kackich
czas niezbędny do przy­
stąpienia do egzaminu
wstępnego i notarial­
nego
Zachowanie prawa
do wynagrodzenia
art. 34 ust. 1 ustawy
z 6.7.1982 r. o radcach
prawnych (Dz.U. z 2010 r.
Nr 10, poz. 65 ze zm.)
tak (art. 34 ust. 1
ustawy z 6.7.1982 r.)
art. 76a ust. 2 ustawy
z 26.5.1982 r. Prawo
o adwokaturze (Dz.U.
z 2009 r. Nr 146,
poz. 1188 ze zm.)
tak (art. 76a ust. 2
ustawy z 26.5.1982 r.)
art. 74c ustawy
z 14.2.1991 r. prawo
o notariacie (Dz.U.
z 2008 r. Nr 189,
poz. 1158 ze zm.)
tak (art. 74c ustawy
z 14.2.1991 r.)
C
.H
.B
osoba aplikująca do
zawodu notariusza
Podstawa prawna
EC
osoba
wpisana
na listę
aplikan­
tów
Wymiar zwolnienia
K
Pracownik
25
Inne przyczyny
Przyczyna
Wymiar zwolnienia
przeprowadzenie okresowych i kontrol­
nych badań lekarskich
wykonanie badań lekarskich w okresie
ciąży
czas niezbędny do
przeprowadzenia
badań
wypowiedzenie
3-mies.
C
zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy
i umiejętności z inicjatywy pracownika
i bez zgody pracodawcy
26
art. 185 § 2 KP
tak (art. 185
§ 2 KP)
§ 9 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.
tak (§ 16
ust. 1 rozp.
z 15.5.1996 r.)
art. 37 KP
tak (art. 37
§ 1 KP)
3 dni
część albo całość
dnia pracy – tak,
by pracownik mógł
punktualnie przy­
być na obowiązko­
we zajęcia i na czas
ich trwania
.H
podnoszenie kwalifikacji zawodowych
(zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy
i umiejętności z inicjatywy pracodawcy
albo za jego zgodą)
tak (art. 229
§ 3 KP)
EC
wypowiedzenie 2-tyg. 2 dni
i 1-mies.
.B
poszukiwanie
pracy w okresie
wypowiedzenia
umowy doko­
nanego przez
pracodawcę
Zachowanie
prawa do
wynagrodzenia
art. 229 § 2 KP
K
przeprowadzenie obowiązkowych
badań lekarskich i szczepień ochronnych
przewidzianych przepisami o zwalczaniu
chorób zakaźnych, gruźlicy oraz chorób
wenerycznych
Podstawa
prawna
art. 1031, 1032 KP tak (art. 1031
§ 3 KP)
urlop szkoleniowy
w wymiarze 6 albo
21 dni
zwolnienie z części
albo całości dnia
pracy, urlop bez­
płatny
art. 1036 KP
nie
Przyczyna
Wymiar zwolnienia
czas wykonania
obowiązkowych
świadczeń
udział w legalnym strajku
czas trwania akcji
strajkowej
Zachowanie
prawa do
wynagrodzenia
§ 11 ust. 1
nie, pracodawca
pkt 3 rozp. MPiPS wydaje zaświad­
z 15.5.1996 r.
czenie określają­
ce wysokość utra­
conego wyna­
grodzenia (§ 16
ust. 2 rozp. MPiPS
z 15.5.1996 r.)
K
wykonanie obowiązku świadczeń oso­
bistych (np. w związku z powodzią),
w trybie i na zasadach określonych
w odrębnych przepisach
Podstawa
prawna
art. 154 § 4 usta­ nie
wy z 5.1.2011 r.
Kodeks wyborczy
(Dz.U. Nr 21,
poz. 112 ze zm.)
do przeprowadzenia
referendum
art. 16
ust. 1 ustawy
z 14.3.2003 r.
o referendum
ogólnokrajowym
(Dz.U. Nr 57,
poz. 507 ze zm. )
.H
w wyborach do Sejmu
czas wykonywania
i Senatu, wyborach
zadań – do 5 dni
Prezydenta, wyborach
do Parlamentu Euro­
pejskiego, do organów
stanowiących jednostek
samorządu terytorialne­
go, wyborach wójtów,
burmistrzów i prezy­
dentów miast
C
wykonywanie
zadań członka
obwodowej
i terytorialnej
komisji wybor­
czej
.B
EC
art. 23 ustawy
nie
z 23.5.1991 r.
o rozwiązywaniu
sporów zbio­
rowych (Dz.U.
Nr 55, poz. 236
ze zm.)
27
Wypowiedzenie umowy o pracę
Zasady wypowiadania umów w zależności od rodzaju
Możliwość wypowiedzenia
Przyczyna uzasadniająca
tak
w każdym
przypadku,
przyczyna musi
być konkretna
i prawdziwa
umowa
na czas
określony
upadłość, likwidacja,
nie
zastosowanie ustawy o zwol­
nieniach grupowych,
umowa zawarta na dłużej niż
6 mies. zawierająca klauzulę
o możliwości wypowiedzenia,
umowa na zastępstwo
tak,
wyjątek:
upadłość,
likwidacja
Okresy wypowiedzenia
2 tyg. – zatrudnienie
krócej niż 6 mies.,
1 mies. – zatrudnienie co
najmniej 6 mies.,
3 mies. – zatrudnienie co
najmniej 3 lata;
wlicza się wszystkie okresy
zatrudnienia u danego
pracodawcy oraz u po­
przedniego, jeżeli aktual­
ny pracodawca jest jego
następcą prawnym;
art. 361 KP – skrócenie
okresu wypowiedzenia
.H
.B
EC
K
umowa
na czas
nieokreślony
Obowiązek
konsultacji
z ZOZ
nie
2 tyg.,
umowa na zastępstwo
– 3 dni robocze
nie
nie
2 tyg.
umowa na
okres próbny
nie
nie
3 dni – okres próbny
do 2 tygodni,
1 tydz. – okres próbny
dłuższy niż 2 tygodnie,
2 tyg. – okres próbny 3 mies.
C
upadłość, likwidacja,
umowa na
czas wykona­ zastosowanie ustawy o zwol­
nia określonej nieniach grupowych
pracy
§
28
tak
art. 32–38 KP
Okresy wypowiedzenia poszczególnych umów o pracę
Okres
wypowiedzenia
Wyszczególnienie
Uwagi
Umowa na okres próbny
3 dni robocze
zawarta na okres dłuższy niż
2 tygodnie, ale krótszy niż
3 miesiące
1 tydzień
2 tygodnie
EC
zawarta na 3 miesiące
w przypadku umów zawartych na okres
próbny długość wypowiedzenia zależy od
czasu na jaki zawarta została taka umowa
K
zawarta na okres do dwóch
tygodni
Umowa na czas określony
brak
zawarta na okres powyżej
6 miesięcy – w treści nie ma
klauzuli o wypowiedzeniu
brak
.B
zawarta na okres do 6 miesięcy
2 tygodnie
wszystkie umowy na czas okre­
ślony – bez względu na okres,
na jaki zostały zawarte
i czy w swej treści posiadają
klauzulę
2 tygodnie
C
.H
zawarta na okres powyżej
6 miesięcy – z klauzulą o wypo­
wiedzeniu
umowę na czas określony można wypo­
wiedzieć tylko wówczas, gdy spełnione są
jednocześnie dwa warunki:
1) czas jej trwania jest dłuższy niż 6 miesięcy
2) w treści umowy zawarto klauzulę
o możliwości jej wcześniejszego wypo­
wiedzenia
w razie wypowiadania stosunków pracy
w związku ze zwolnieniami grupowymi lub
w ramach zwolnień indywidualnych z przy­
czyn niedotyczących pracowników – każda
umowa zawarta na czas określony może
zostać wypowiedziana przez pracodawcę
i pracownika
29
Okres
wypowiedzenia
Wyszczególnienie
Uwagi
Umowa na zastępstwo
zawarta na zastępstwo nieobec­
nego pracownika
3 dni robocze
umowa ta ma ustawowy okres wypowie­
dzenia, który można zastosować bez wzglę­
du na to jak długo trwa umowa i bez ko­
nieczności wpisywania dodatkowych klau­
zul o wypowiedzeniu do umowy o pracę
K
Umowa na czas wykonywania określonej pracy
brak
EC
zawarta na czas wykonania
określonej pracy
umowa ta może być wypowiedziana za­
równo przez pracodawcę jak i pracownika
tylko w razie zwolnień grupowych lub
indywidualnych, z przyczyn niedotyczących
pracowników
.B
2 tygodnie
Umowa na czas nieokreślony
2 tygodnie
.H
okres zatrudnienia krótszy niż
6 miesięcy
1 miesiąc
okres zatrudnienia – 3 lata
i więcej
3 miesiące
C
okres zatrudnienia wynosi co
najmniej 6 miesięcy, ale jest
krótszy niż 3 lata
30
długość ustawowego okresu wypowiedze­
nia umowy zawartej na czas nieokreślony,
uzależniona jest od stażu pracy u danego
pracodawcy, do którego wlicza się również
poprzednie umowy
(np. na okres próbny, na czas określony)
Uwaga:
Do stażu wlicza się również staż u poprzed­
niego pracodawcy, jeżeli nastąpiło przejęcie
zakładu pracy lub jego części na podstawie
art. 231 KP.
Przyczyny zwolnień grupowych
Liczba
pracowników
zatrudnionych
w firmie
Minimalna
liczba
zwolnionych
pracowników
Tryb rozwiązania umowy
Ustawa o zwolnieniach grupowych nie znajduje zastosowania
10 osób
od 100 do 299
10% załogi
300 i więcej
30 osób
30 dni
– r ozwiązanie umowy za wypowiedzeniem
przez pracodawcę
– r ozwiązanie umowy za porozumieniem
z inicjatywy pracodawcy (pod warunkiem,
że dotyczy co najmniej 5 pracowników)
K
od 20 do 99
EC
od 1 do 19
Okres
w którym
dokonywane
są zwolnienia
Przyczyny zwolnień indywidualnych
od 20 do 99
od 100 do 299
mniej niż 10
mniej niż 10%
mniej niż 30
C
300 i więcej
Okres w którym
dokonywane są
zwolnienia
Tryb rozwiązania umowy
Ustawa o zwolnieniach grupowych nie znajduje zastosowania
.H
od 1 do 19
Liczba
zwolnionych
pracowników
.B
Liczba pracowników
zatrudnionych
w firmie
30 dni
– wypowiedzenie dokonane przez
pracodawcę
– porozumienie stron z inicjatywy pra­
codawcy
– nieprzyjęcie przez pracownika no­
wych warunków pracy i pła­cy, zapro­
ponowanych przez pracodawcę w ra­
mach wypowiedzenia zmienia­jącego
31
Zestawienie przypadków szczególnych – ustawowe możliwości wydłużania
i skracania okresów wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony
Wyszczególnienie
Ustawowy okres
wypowiedzenia
Dopuszczalna
długość okresu
wypowiedzenia po
zmianie
Uwagi
Zatrudnienie pracownika na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną
za powierzone mienie
1 miesiąc
okres zatrudnienia
wynosi co najmniej
6 miesięcy
3 miesiące
EC
1 miesiąc
wydłużenie okresu wypo­
wiedzenia może nastąpić
w drodze ustaleń między
pracodawcą a pracowni­
kiem, zapisanych w umowie
o pracę
K
okres zatrudnienia krót­ 2 tygodnie
szy niż 6 miesięcy
3 miesiące
C
.H
okres zatrudnienia –
co najmniej 3 lata
.B
Wypowiedzenie umowy w związku z upadłością lub likwidacją zakładu pracy albo z innych
przyczyn niedotyczących pracowników
32
1 miesiąc
pracodawca może skrócić
okres wypowiedzenia w tre­
ści samego wypowiedzenia
(najwyżej do 1 miesiąca); za
pozostałą część okresu wy­
powiedzenia pracownikowi
przysługuje odszkodowanie
Odprawy
Wysokość odprawy
Wysokość odprawy
Maksymalna kwota odprawy
jednomiesięczne wynagrodzenie
dwumiesięczne wynagrodzenie
15-krotność minimalnego wynagro­
dzenia za pracę obowiązującego
w dniu rozwiązania stosunku pracy
Okres zatrudnienia
krótszy niż 2 lata
dłuższy niż 8 lat
K
trzymiesięczne wynagrodzenie
od 2 lat do 8 lat
EC
Zasady ustalania podstawy obliczania odprawy
Okoliczności
Sposób uwzględniania w podstawie
składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wyso­
kości uwzględnia się w wysokości należnej w momencie nabycia prawa do
odprawy
składniki zmienne za
okresy nie dłuższe niż
miesiąc
składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż
1 miesiąc uzyskane przez pracownika w okresie 3 miesięcy poprzedzających
rozwiązanie stosunku pracy uwzględnia się przy ustalaniu wysokości odpra­
wy w średniej wysokości z okresu trzech miesięcy
.H
składniki za okresy dłuższe niż miesiąc, wypłacone podczas dwunastu mie­
sięcy poprzedzających bezpośrednio miesiąc nabycia prawa do odprawy,
uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu
C
składniki za okresy
dłuższe niż miesiąc
.B
składniki stałe w staw­
ce miesięcznej
33
Rodzaje odpraw – oskładkowanie i opodatkowanie
Warunek otrzymania
Wysokość
świadczenia
rozwiązanie stosunku 1-miesięczne
pracy z pracowni­
wynagrodzenie
kiem spełniającym
warunki do uzyska­
nia renty z tytułu
niezdolności do pracy
lub emerytury, i jego
przejście na któreś
ze świadczeń
odprawa
w związku
z powołaniem
do wojska
powołanie pracowni­
ka do zasadniczej
lub okresowej służby
wojskowej
C
.H
.B
2-tygodniowe
wynagrodzenie
34
Obowiązek
podatkowy
wyłączona z podsta­
opodatkowana
wy wymiaru składek
(art. 12 ust. 1
społecznych (§ 2 ust. 1 PDOFizU)
pkt 2 rozporządzenia
składkowego);
wyłączona z podsta­
wy wymiaru składki
zdrowotnej (art. 66
ust. 1 pkt 1 lit. a,
art. 81 ust. 1 ustawy
zdrowotnej)
EC
odprawa
emerytalna
lub rentowa
Obowiązek
składkowy
K
Rodzaj
świadczenia
wyłączona z podsta­
opodatkowana
wy wymiaru składek
(art. 12 ust. 1
społecznych (§ 2 ust. 1 PDOFizU)
pkt 5 rozporządzenia
składkowego);
wyłączona z podsta­
wy wymiaru składki
zdrowotnej (art. 66
ust. 1 pkt 1 lit. a,
art. 81 ust. 1 ustawy
zdrowotnej)
1-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
krócej niż 2 lata;
2-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
od 2 do 8 lat;
3-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
ponad 8 lat;
maksymalna
wysokość odpra­
wy – 15-krotne
minimalne wy­
nagrodzenie za
pracę
Obowiązek
podatkowy
wyłączona z podsta­
opodatkowana
wy wymiaru składek
(art. 12 ust. 1
społecznych (§ 2 ust. 1 PDOFizU)
pkt 3 rozporządzenia
składkowego);
wyłączona z podsta­
wy wymiaru składki
zdrowotnej (art. 66
ust. 1 pkt 1 lit. a,
art. 81 ust. 1 ustawy
zdrowotnej)
K
dokonanie
przez pracodawcę
zatrudniającego
co najmniej 20 pra­
cowników zwolnień
z przyczyn leżących
po jego stronie, np.:
ekonomicznych, or­
ganizacyjnych, tech­
nologicznych itd.,
oraz w razie ogło­
szenia jego upadłości
lub likwidacji
Obowiązek
składkowy
C
.H
.B
odprawa
z tytułu zwol­
nienia
z przyczyn
dotyczących
zakładu pracy
Wysokość
świadczenia
Warunek otrzymania
EC
Rodzaj
świadczenia
35
śmierć pracownika
w trakcie zatrudnie­
nia lub pobierania po
jego ustaniu zasiłku
z tytułu niezdolności
do pracy
Wysokość
świadczenia
Obowiązek
składkowy
Obowiązek
podatkowy
1-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
krócej niż 10 lat,
3-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
co najmniej
10 lat,
6-miesięczne
wynagrodzenie,
jeżeli pracownik
był zatrudniony
co najmniej
15 lat
wyłączona z podsta­
wy wymiaru składek
społecznych (§ 2 ust. 1
pkt 3 rozporządzenia
składkowego);
wyłączona z podsta­
wy wymiaru składki
zdrowotnej (art. 66
ust. 1 pkt 1 lit. a,
art. 81 ust. 1 ustawy
zdrowotnej)
zwolniona z po­
datku (art. 21
ust. 1 pkt 7 usta­
wy o podatku
dochodowym od
osób fizycznych)
C
.H
.B
EC
odprawa
pośmiertna
Warunek otrzymania
K
Rodzaj
świadczenia
36
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Zlecanie badań lekarskich pracowników
Badania
przed dopuszczeniem pracownika do wykonywania pracy
przed upływem terminu wskazanego w orzeczeniu lekarskim
kontrolne
przed dopuszczeniem pracownika do pracy po trwającej ponad 30 dni niezdol­
ności do pracy z powodu choroby
K
wstępne
okresowe
art. 229 KP
EC
§
Kiedy?
Częstotliwość badań lekarskich kierowców*
kierowcy w wieku 56–65 lat
Termin
co 5 lat
.B
Wiek
kierowcy do 55. roku życia
co rok
.H
kierowcy po ukończeniu 65 lat
co 2 lata
* dotyczy kierowców pojazdów uprzywilejowanych, instruktorów, egzaminatorów oraz kierujących
tramwajem
art. 122 ust. 2 ustawy z 20.6.1987 r. Prawo o ruch drogowym (t.j. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.)
C
§
Częstotliwość badań pozostałych kierowców
Wiek
Termin
kierowcy do 60. roku życia
co 5 lat
kierowcy po ukończeniu 60 lat
co 30 miesięcy
§
art. 39j i art. 39k ustawy z 6.9.2001 r. o transporcie drogowym (t.j. z 2007 r. Nr 125, poz. 874)
37
Częstotliwość szkoleń okresowych bhp
Stanowisko
Forma szkolenia
Częstotliwość
(minimum)
Pierwsze szkolenie
(okres od
rozpoczęcia pracy)
kurs, seminarium,
samokształcenie
kierowane
co 5 lat
6 miesięcy
pracownik na stanowisku robotniczym
instruktaż
co 3 lata
12 miesięcy
stanowiska, na których wykonywane
instruktaż
są prace szczególnie niebezpieczne,
o których mowa w rozdziale 6 działu
IV rozporządzenia Ministra Pracy i Poli­
tyki Socjalnej z 26.9.1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bhp (t.j. Dz.U.
z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.)
co 1 rok
12 miesięcy
EC
K
pracodawca, mistrz, brygadzista,
kierownik
kurs, seminarium,
samokształcenie
kierowane
co 5 lat
12 miesięcy
pracownik służby bhp, osoba wykonu­
jąca zadania służby bhp
kurs, seminarium,
samokształcenie
kierowane
co 5 lat
12 miesięcy
pracownik administracyjno-biurowy
oraz inny, którego praca wiąże się
z narażeniem na czynniki szkodliwe
dla zdrowia, uciążliwe, niebezpieczne
albo związane z odpowiedzialnością
w zakresie bhp
kurs, seminarium,
samokształcenie
kierowane
pracownik
administracyj­
no-biurowy
– co 6 lat
pozostali
– co 5 lat
12 miesięcy
C
.H
.B
pracownik techniczno-inżynieryjny
38
Odsetki
Odsetki ustawowe
1.2.2003–
24.9.2003
25.9.2003–
9.1.2005
10.1.2005–
14.10.2005
15.10.2005–
14.12.2008
Od
15.12.2008
13%
12,25%
13,5%
11,5%
13%
18.9.2003 r.
(Dz.U.
Nr 166,
poz. 1613)
4.1.2005 r.
(Dz.U.
Nr 3,
poz. 16)
13.10.2005 r.
(Dz.U.
Nr 201,
poz. 1662)
4.12.2008 r.
(Dz.U.
Nr 220,
poz. 1434)
Stawka % w stosunku
rocznym
EC
Podstawa prawna:
30.1.2003 r.
rozporządzenie Rady Mini­
(Dz.U.
strów w sprawie określenia wy­
Nr 14,
sokości odsetek ustawowych
poz. 137)
K
Okres
Od
10.5.2012
9.6.11–
9.5.12
12.5.11–
8.6.11
6.4.11–
11.5.11
20.1.11–
5.4.11
12% 12,5% 13% 13,5% 14% 14,5%
.H
Stawka %
w stosunku 15% 14,5% 13% 11,5% 11% 10,5% 10%
rocznym
9.11.10–
19.01.11
25.6.09–
8.11.10
26.3.09–
24.6.09
26.2.09–
25.3.09
.B
28.1.09–
25.2.09
24.12.08–
27.1.09
Okres
27.11.08–
23.12.08
26.6.08–
26.11.08
Odsetki od zaległości podatkowych
C
Skala podatkowa w latach 2009–2013
Podstawa obliczenia podatku
w złotych
§
ponad
do
–
85 528
85 528
–
Podatek wynosi
18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr
14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł
art. 27 ust. 1 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r.
poz. 361 ze zm.)
39
Koszty uzyskania przychodu w latach 2008–2013
Uprawniony
Miesięcznie
Rocznie
dla pracowników mieszkających w tej samej miejscowości, gdzie znajduje się zakład pracy i uzysku­
jących przychody:
od jednego zakładu pracy
111,25 zł
1335,00 zł
od więcej niż jednego zakładu pracy
111,25 zł
2002,05 zł
K
dla pracowników dojeżdżających do pracy z innej miejscowości i nieotrzymujących dodatku za rozłą­
kę, uzyskujących przychody:
od więcej niż jednego zakładu pracy
§
139,06 zł
1668,72 zł
139,06 zł
2502,56 zł
EC
od jednego zakładu pracy
art. 22 ust. 2 i ust. 11 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U.
z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
miesięczna
C
roczna
.H
Kwota zmniejszająca podatek
roczny dochód niepowodujący zapłaty podatku
40
2012
46,33 zł
556,02 zł
3091,00 zł
2013
Aktualne dane
można uzupełnić
z www.EkspertBeck.pl
.B
Kwota zmniejszająca podatek
Limity odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych
w latach 2010–2013*
Wysokość ulgi
i podstawa prawna
Rodzaj ulgi
Uwagi
Odliczenia od dochodu
nadwyżka wydatków ponad
100 zł miesięcznie
(art. 26 ust. 7a pkt 12
PDOFizU)
opłacenie przewodników osób
niewidomych I lub II grupy in­
walidztwa oraz osób z niepełno­
sprawnością narządu ruchu zali­
czonych do I grupy inwalidztwa
do 2280 zł – limit roczny
(art. 26 ust. 7a pkt 7
PDOFizU)
utrzymanie przez osoby niewido­
me I lub II grupy inwalidztwa psa
przewodnika
do 2280 zł – limit roczny
(art. 26 ust. 7a pkt 8
PDOFizU)
ulga na cele rehabilitacyjne przy­
sługuje osobom niepełnospraw­
nym, bądź podatnikom mającym
na utrzymaniu osoby niepełno­
sprawne, których dochód
(tj. osób będących na utrzy­
maniu) nie przekracza 9120 zł
w roku podatkowym
.B
EC
K
wydatki na zakup leków, których
stosowanie zalecił lekarz spe­
cjalista
C
.H
używanie samochodu osobowego, do 2280 zł – limit roczny
stanowiącego własność (współ­
(art. 26 ust. 7a pkt 14
własność) osoby niepełnosprawnej PDOFizU)
zaliczonej do I lub II grupy inwa­
lidztwa lub podatnika mającego na
utrzymaniu osobę niepełnosprawną
zaliczoną do I lub II grupy inwalidz­
twa albo dzieci niepełnosprawne,
które nie ukończyły 16. roku życia,
dla potrzeb związanych z koniecz­
nym przewozem na niezbędne
zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne
* Dane mogą ulec zmianie w 2013 r. Powyższy stan prawny jest aktualny na dzień wydania informatora
(paździenik 2012 r.).
41
Wysokość ulgi
i podstawa prawna
wysokość darowizny w po­
staci oddanej krwi ustala się
w wysokości ekwiwalentu
pieniężnego za pobraną
krew określonego przepisa­
mi wydanymi na podstawie
art. 11 ust. 2 ustawy o pu­
blicznej służbie krwi
(art. 26 ust. 1 pkt 9 PDOFizU)
.H
C
42
darowizna nie może być przeka­
zana m.in. na rzecz partii poli­
tycznych, związków zawodowych,
a także osoby fizycznej lub osoby
prawnej prowadzącej działalność
gospodarczą polegającą na wy­
twarzaniu wyrobów przemysłu
tytoniowego (art. 26 ust. 5 ustawy
oraz art. 3 ust. 4 ustawy o dzia­
łalności pożytku publicznego
i o wolontariacie – Dz.U. Nr 96,
poz. 873 ze zm.);
w zeznaniu rocznym należy
wykazać kwotę przekazanej
darowizny, kwotę odliczonej
darowizny oraz dane obdarowa­
nego poprzez podanie m.in. jego
nazwy i adresu
K
w wysokości dokonanej
darowizny, nie więcej jed­
nak niż kwota stanowiąca
6% dochodu
– art. 26 ust.1 pkt 9
.B
darowizny na cele:
a) określone w art. 4 ustawy
o działalności pożytku pu­
blicznego i o wolontariacie,
organizacjom, o których mowa
w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy,
lub równoważnym organiza­
cjom określanym w przepisach
regulujących działalności
pożytku publicznego obowią­
zujących w innym niż Rzecz­
pospolita Polska państwie
należącym do Europejskiego
Obszaru Gospodarczego, pro­
wadzącym działalność pożytku
publicznego w sferze zadań
publicznych, realizującym te
cele,
b) kultu religijnego,
c) krwiodawstwa realizowanego
przez honorowych dawców
krwi zgodnie z art. 6 ustawy
z 22.8.1997 r. o publicznej
służbie krwi
(Dz.U. Nr 106, poz. 681 ze zm.)
Uwagi
EC
Rodzaj ulgi
Uwaga:
należy zapoznać się z brzmie­
niem art. 26 ust. 6e ustawy
w przypadku darowizny na rzecz
organizacji w innym niż RP pań­
stwie
Wysokość ulgi
i podstawa prawna
Rodzaj ulgi
w wysokości dokonanej
darowizny
(przepisy ustaw o stosunku
Państwa do Kościoła Katolic­
kiego w RP oraz o stosunku
Państwa do innych Kościo­
łów i związków
wyznaniowych)
wymagane pokwitowanie od­
bioru darowizny oraz w okresie
dwóch lat od dnia przekazania
darowizny – sprawozdanie
o przeznaczeniu jej na tę dzia­
łalność
Uwaga:
w zeznaniu rocznym należy wy­
kazać kwotę przekazanej darowi­
zny, kwotę odliczonej darowizny
oraz dane obdarowanego po­
przez podanie m.in. jego nazwy
i adresu.
Pozostałe warunki zostały okre­
ślone w art. 26 ust. 7 PDOFizU
w związku z ust. 6d
.B
EC
K
darowizny na kościelną działal­
ność charytatywno-opiekuńczą
Uwagi
do wysokości 760 zł rocznie
(art. 26 ust. 1 pkt 6a PDO­
FizU)
niezbędny jest dokument po­
twierdzający zapłatę oraz fak­
tura VAT określająca wysokość
wydatku
C
.H
wydatki ponoszone z tytułu użyt­
kowania sieci Internet w lokalu
(budynku) będącym miejscem
zamieszkania podatnika
43
Wysokość ulgi
i podstawa prawna
Rodzaj ulgi
Uwagi
Odliczenia od podatku
w kwocie stanowiącej ilo­
czyn liczby wychowywanych
(małoletnich) dzieci i kwo­ty
92,67 zł za każdy miesiąc
kalendarzowy, w którym
podatnik wykonywał władzę
rodzicielską, pełnił funkcję
opiekuna prawnego albo
sprawował opiekę jako
rodzic zastępczy
ulga na dzieci przysługuje podat­
nikom wychowującym własne lub
przysposobione dzieci, o których
mowa w art. 6 ust. 4 PDOFizU,
a także rodzicom zastępczym
odliczeniu podlega kwota
stanowiąca różnicę między
podatkiem obliczonym przy
zastosowaniu metody od­
liczenia proporcjonalnego,
a kwotą podatku obliczo­
nego za ten rok podatko­
wy przy zastosowaniu do
dochodów wymienionych
w art. 27g ust. 1 ustawy, me­
tody wyłączenia z progresją,
art. 27g PDOFizU
przysługuje podatnikom podlega­
jącym nieograniczonemu obowiąz­
kowi podatkowemu i uzyskującym
poza terytorium Polski dochody:
1) ze źródeł, o których mowa
w art. 12 ust. 1, art. 13, art. 14
ustawy, lub
2) z praw majątkowych w zakresie
praw autorskich i praw pokrew­
nych w rozumieniu odrebnych
przepisów, z wykonywanej poza
terytorium Polski działalności ar­
tystycznej, literackiej, naukowej,
oświatowej i publicystycznej,
z wyjątkiem dochodów (przy­
chodów) uzyskanych z tytułu
korzystania z tych praw lub
rozporządzania nimi
– które rozlicza na zasadach okre­
ślonych w art. 27 ust. 9 albo 9a
ustawy, tj. stosując metodę odlicze­
nia proporcjonalnego
Uwaga:
ze względu na inne warunki sko­
rzystania z ulgi należy zapoznać
się z treścią art. 27f PDOFizU
EC
K
ulga na dzieci
C
.H
.B
tzw. „ulga na powrót”
44
Wysokość ulgi
i podstawa prawna
Rodzaj ulgi
dotyczy kontynuacji odliczeń
wydatków poniesionych na ten
cel; Wydatki odliczane w ramach
limitu odliczeń z tytułu wydat­
ków inwestycyjnych na własne
cele mieszkaniowe, tj. w ramach
limitu, czyli 35 910 zł, w okresie
obowiązywania ustawy. Limit
11 340 zł odpowiada wydatkom
w kwocie 37 800 zł.
Odliczenie przysługuje podat­
nikom, którzy przed 1.1.2002 r.
nabyli prawo do odliczeń z tego
tytułu i po tym dniu dokonują
dalszych wpłat na kontynuację
systematycznego gromadzenia
oszczędności wyłącznie na tym
samym rachunku i w tym samym
banku prowadzącym kasę miesz­
kaniową.
.B
EC
K
w ramach tzw. praw nabytych –
30% poniesionych wy­dat­
wydatki na systematyczne oszczę­ ków, nie więcej niż 11 340 zł
dzanie w kasie mieszkaniowej
(6% z 189 000 zł) – limit
roczny (art. 4 ust. 3 noweli­
zacji ustawy z 21.11.2001 r.;
Dz.U. Nr 134, poz. 1509)
Uwagi
w wysokości udokumento­
wanych i poniesionych wy­
datków na opłacenie z wła­
snych środków składek
(art. 27e PDOFizU w brzmie­
niu obowiązującym przed
1.1.2007 r. oraz art. 11
ustawy z 16.11.2006 r.; Dz.U.
Nr 217, poz. 1588)
C
.H
w ramach tzw. praw nabytych
– wydatki poniesione przez oso­
bę prowadzącą gospodarstwo
domowe z tytułu opłacenia
z własnych środków składek na
ubezpieczenia społeczne osoby
zatrudnionej w ramach umowy
aktywizacyjnej
§
dotyczy wydatków ponoszonych
do końca obowiązywania umowy
zawartej przed 1.1.2007 r.
Uwaga:
nie dotyczy wydatków pono­
szonych w związku z przedłu­
żeniem umowy, dokonanym po
31.12.2006 r.
art. 26, art. 27b–27g ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz.U.
z 2012 r. poz. 361 ze zm.)
45
Stawki podatku dochodowego od osób prawnych
Stawka
19%
Przychód
1) stawka podstawowa – 19% podstawy opodatkowania,
2) stawka podstawowa dla dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach
osób prawnych mających siedzibę na terytorium RP – 19% uzyskanego przychodu
Podatek dochodowy z tytułu przychodów uzyskanych przez podmioty zagraniczne na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej wynosi:
1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych,
znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw,
z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użyt­
kowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka
transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdoby­
tym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub
sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowa­
nej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność
w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczy­
pospolitej Polskiej,
3) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług
reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracow­
ników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym
charakterze
10%
1) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu
w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej,
z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych,
2) od przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne
przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej
C
.H
.B
EC
K
20%
Wyżej wymienionych stawek nie stosuje się, jeżeli umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu
opodatkowaniu, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, zawarta z krajem, na terytorium którego
podatnik ma siedzibę, stanowi inaczej.
§
46
art. 21 i 22 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r.
Nr 74, poz. 397 ze zm.)
Stawki ryczałtu ewidencjonowanego
Przedmiot
20%
Przychody z wykonywania tzw. wolnych zawodów (dotyczy głównie zawodów medycznych).
17%
Przychody ze świadczenia usług, m.in.:
– reprodukcji komputerowych nośników informacji,
– pośrednictwa w sprzedaży pojazdów mechanicznych, pośrednictwa w sprzedaży części
i akcesoriów do pojazdów mechanicznych, pośrednictwa w sprzedaży motocykli oraz
części i akcesoriów do nich,
– pośrednictwa w handlu hurtowym z wyłączeniem wymienionych w załączniku nr 2 do
ustawy usług pośrednictwa w sprzedaży, głównie, rud metali, paliw, chemikaliów oraz
urządzeń i maszyn przemysłowych a także statków i samolotów,
– hoteli i innych związanych z zakwaterowaniem,
– parkingowych, obsługi centrali wzywania radio-taxi, pilotowania,
– organizatorów i pośredników turystycznych,
– w zakresie informacji turystycznej, pilotów wycieczek i przewodników turystycznych,
– w zakresie rezerwacji nieruchomości będących we współwłasności,
– świadczonych przez organizatorów turystyki,
– związanych z promowaniem turystyki,
– w zakresie zarządzania nieruchomościami,
– obsługi nieruchomości wykonywanej na zlecenie, polegającej m.in. na utrzymaniu
porządku w budynkach,
– wynajmu samochodów osobowych i innych środków transportu,
– doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego, w zakresie oprogramowania, przetwa­
rzania danych oraz przesyłania strumieni audiowizualnych przez Internet,
– przez agencje pracy tymczasowej, pozostałych związanych z udostępnianiem pracowni­
ków,
– dezynfekcji i tępienia szkodników,
– fotograficznych z wyłączeniem usług wykonywania fotografii reklamowych i podob­
nych,
– przyjmowania telefonów, centrów telefonicznych, powielania, organizowania wystaw,
targów i kongresów,
– poradnictwa dla dzieci dotyczącego problemów edukacyjnych,
– niektórych kategorii opieki społecznej.
C
.H
.B
EC
K
Stawka
47
Przedmiot
8,5%
Przychody (ze świadczenia usług):
– z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podob­
nym charakterze,
– z większości rodzajów działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastro­
nomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
– związanych ze zwalczaniem pożarów i ich zapobieganiem,
– prowadzenia przedszkoli (wychowania przedszkolnego),
– związanych z ogrodami botanicznymi i zoologicznymi oraz obszarami i obiektami chro­
nionej przyrody,
– z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powie­
rzonego przez zamawiającego,
– prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,
– prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy,
– z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym cha­
rakterze dotyczących składników majątku związanych z działalnością gospodarczą
oraz otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych
z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych
produkcji rolnej.
5,5%
Przychody:
– z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków
taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,
– z uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych bile­
tów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych,
żetonów i kart magnetycznych do automatów,
– z odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia otrzymanych przez przedsiębiorstwa
energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł
energii.
C
.H
.B
EC
K
Stawka
48
Przedmiot
3%
Przychody:
– z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o za­
wartości alkoholu powyżej 1,5%,
– z działalności usługowej w zakresie handlu,
– ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą,
– z działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surow­
ców pochodzących z własnych połowów, z wyjątkiem sprzedaży konserw oraz prezerw
z ryb i innych surowców z połowów,
– z działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2 i 5–10 ustawy o po­
datku dochodowym od osób fizycznych (przychody z działalności towarzyszącej głównej
działalności, w tym odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych
w związku z wykonywaną działalnością)
– z odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku będących środkami trwałymi,
ujętych w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz
składników majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona
zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, jest niższa niż 1500 zł, nieujętych
w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzysty­
wanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet jeżeli przed zbyciem zostały
wycofane z tej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca na­
stępującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności,
i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat.
.H
.B
EC
K
Stawka
§
C
Z uwagi na konieczność dokładnej identyfikacji działalności w świetle PKWiU 2008 (lub PKWiU 1997
– w związku z okresem przed 1.1.2011 r.), należy zapoznać się z treścią art. 12 ustawy z 20.11.1998 r.
o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
oraz z załącznikiem nr 2 tej ustawy.
art. 12 ustawy z 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930)
49
Diety, ryczałty i rekompensaty
Podróże służbowe w kraju
Okres obowiązywania
Dieta
Ryczałt za nocleg
Ryczałt za dojazdy miejscowymi środkami
komunikacji
od 1.1.2007 r.
23 zł*
34,50 zł*
4,60 zł
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19.12.2002 r. w sprawie wysokości oraz warun­
ków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samo­
rządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. Nr 236,
poz. 1990 ze zm.)
K
§
Rodzaj pojazdu
EC
Zwrot kosztów przejazdu – jazdy lokalne i zamiejscowe
Maksymalna stawka za 1 km aktualna
od 14.11.2007 r.
0,5214 zł
samochód osobowy o poj. skokowej pow. 900 cm3
0,8358 zł
motocykl
0,2302 zł
* Stawka obowiązująca na dzień oddania Informatora do druku.
50
0,1382 zł
rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25.3.2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu
dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli
i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. Nr 27, poz. 271 ze zm.)
C
§
.H
motorower
.B
samochód osobowy o poj. skokowej do 900 cm3
Zwrot kosztów przejazdu (ryczałt) – limit dla jazd lokalnych
Okres
1.3.2004 r.–13.11.2007 r. (w zł)
Pojemność silnika
Do 900 cm
3
Od 14.11.2007 r. (w zł)
Powyżej 900 cm
Do 900 cm3
Powyżej 900 cm3
3
limit 300 km
146,82
235,38
156,42
250,74
limit 500 km
244,70
392,30
260,70
417,90
limit 700 km
342,58
549,22
364,98
585,06
.H
.B
rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25.3.2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu
dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli
i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. Nr 27, poz. 271 ze zm.)
C
§
EC
K
Uwaga: Limit ustalony w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, w których pra­
cownik jest zatrudniony, nie może przekroczyć:
300 km – do 100 tys. mieszkańców,
500 km – od 100 tys. do 500 tys. mieszkańców,
700 km – ponad 500 tys. mieszkańców.
51
Roczne limity VAT, CIT, PIT w latach 2009–2013
2011 r.
(w zł)
2012 r.
(w zł)
wartość sprzedaży uprawniają­
ca do zwolnienia podmiotowe­
go z VAT
50 000
100 000
150 000
150 000
wartość wewnątrzwspólno­
towego nabycia towarów
uprawniająca do zwolnienia
podmiotowego z VAT
50 000
50 000
50 000
50 000
wartość sprzedaży uprawnia­
jąca do statusu małego podat­
nika VAT
4 053 000
5 067 000
kwota prowizji uprawniająca
do statusu małego podatnika
VAT
152 000
wielkość przychodów za rok
poprzedni uprawniająca do
opłacania ryczałtu kwartalnie
kwota przychodów z najmu
w roku bieżącym opodatkowa­
na 8,5% ryczałtem
52
EC
200 000
160 000
160 000
160 000
506 625
633 420
591 975
661 680
84 437,50
105 570
98 662,50
110 280
13 510
–
–
–
.B
C
wielkość przychodów za rok
poprzedni uprawniająca do
opodatkowania ryczałtem
ewidencjonowanym
190 000
5 324 000
178 000
160 000
.H
wartość sprzedaży wysyłko­
wej, której nieprzekroczenie
uprawnia do nieopodatkowa­
nia VAT tej sprzedaży w Polsce
4 736 000
2013 r.
(w zł)
Aktualne dane można uzupełnić z www.EkspertBeck.pl
2010 r.
(w zł)
K
2009 r.
(w zł)
Przedmiot limitu
2010 r.
(w zł)
2011 r.
(w zł)
2012 r.
(w zł)
4 089 960
5 067 120
4 784 400
5 293 440
5 067 000
4 736 000
5 324 000
422 000
4 089 960
–
197 000
222 000
–
–
C
.H
wartość przychodów netto
powodująca obowiązek prze­
kształcenia spółki cywilnej
w spółkę jawną
338 000
.B
wartość środków trwałych,
od których można dokonać
jednorazowego odpisu amor­
tyzacyjnego
EC
wartość przychodów ze sprze­ do 30.6.09 r.
daży za poprzedni rok (wraz
2 702 000
z kwotą należnego VAT),
od 1.7.09 r.
której nieprzekroczenie powo­
4 053 000
duje, że podatnik ma status
małego podatnika uprawnio­
nego do jednorazowej amorty­
zacji i kwartalnego wpłacania
zaliczek
2013 r.
(w zł)
Aktualne dane można uzupełnić z www.EkspertBeck.pl
kwota przychodów za rok
poprzedni zobowiązująca do
prowadzenia ksiąg rachunko­
wych
2009 r.
(w zł)
K
Przedmiot limitu
53
Podatki i opłaty lokalne
Maksymalne roczne stawki podatku od nieruchomości
Okres obowiązywania
Rodzaj nieruchomości
od budynków mieszkalnych lub
ich części (od 1 mkw. powierzchni
użytkowej)
2007 r.
2008 r.
2009 r.
2010 r.
2011 r.
2012 r.
2013 r.
0,57 zł
0,59 zł
0,62 zł
0,65 zł
0,67 zł
0,70 zł
0,73 zł
8,66 zł
od budynków lub ich części zaję­
tych na prowadzenie działalności
gospodarczej w zakresie udziela­
nia świadczeń zdrowotnych (od
1 mkw. powierzchni użytkowej)
3,75 zł
8,86 zł
9,24 zł
9,57zł
9,82 zł
10,24 zł 10,65 zł
3,84 zł
4,01 zł
4,16 zł
4,27 zł
4,45 zł
C
.H
.B
od budynków lub ich części zaję­
tych na prowadzenie działalności
gospodarczej w zakresie obrotu
kwalifikowanym materiałem
siewnym (od 1 mkw. powierzchni
użytkowej)
EC
K
od budynków lub ich części
18,60 zł 19,01 zł 19,81 zł 20,51 zł 21,05 zł 21,94 zł 22,82 zł
związanych z prowadzeniem
działalności gospodarczej oraz od
budynków mieszkalnych lub ich
części zajętych na prowadzenie
działalności gospodarczej (od
1 mkw. powierzchni użytkowej)
54
4,63 zł
Okres obowiązywania
Rodzaj nieruchomości
2008 r.
2009 r.
2010 r.
2011 r.
2012 r.
2013 r.
od pozostałych, w tym zajętych
na prowadzenie odpłatnej sta­
tutowej działalności pożytku
publicznego przez organizacje
pożytku publicznego
(od 1 mkw. powierzchni użyt­
kowej)
6,23 zł
6,37 zł
6,64 zł
6,88 zł
7,06 zł
7,36 zł
7,66 zł
od budowli (w procentach ich
wartości będącej podstawą obli­
czenia amortyzacji)
2%
2%
2%
2%
2%
2%
2%
od gruntów związanych z pro­
wadzeniem działalności gospo­
darczej, bez względu na sposób
zakwalifikowania w ewidencji
gruntów i budynków (od 1 mkw.
powierzchni)
0,69 zł
od gruntów pod jeziorami, zaję­
tych na zbiorniki wodne retencyj­
ne lub elektrowni wodnych (od
1 ha powierzchni)
3,65 zł
od tzw. pozostałych gruntów,
w tym zajętych na prowadzenie
odpłatnej statutowej działalności
pożytku publicznego przez orga­
nizacje pożytku publicznego (od
1 mkw. powierzchni)
0,34 zł
EC
K
2007 r.
0,74 zł
0,77 zł
0,80 zł
0,84 zł
0,88 zł
3,74 zł
3,90 zł
4,04 zł
4,15 zł
4,33 zł
4,51 zł
0,35 zł
0,37 zł
0,39 zł
0,41 zł
0,43 zł
0,45 zł
C
.H
.B
0,71 zł
§
art. 5 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613
ze zm.)
55
Podstawa (średnia
cena skupu żyta za
pierwsze trzy kwartały
przedniego roku)
Podatek dla gruntów
rolnych (równowartość
2,5 dt żyta)
Podatek dla gruntów
gosp. rolnych
(równowartość 5 dt
żyta)
2012
74,18 zł
185,45 zł
370,90 zł
2011
37,64 zł
94,10 zł
188,20 zł
2010
34,10 zł
85,25 zł
170,50 zł
2009
55,80 zł
139,50 zł
279,00 zł
2008
58,29 zł
K
Podatek rolny dla gruntów gospodarstw rolnych
145,73 zł
291,45 zł
Okres obowiązywania
EC
2013*
Od 2003 r. podstawę opodatkowania podatkiem rolnym dla pozostałych gruntów stanowi liczba hek­
tarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Podatek rolny za rok podatkowy od 1 ha gruntów
wynosi równowartość pieniężną 5 dt żyta.
art. 6 ust. 2 ustawy o podatku rolnym
.B
§
Podatek leśny
C
2013*
Podstawa (średnia cena skupu
drewna za pierwsze trzy kwartały
poprzedniego roku – w zł za m3)
.H
Okres obowiązywania
Podatek od 1 ha
(równowartość
0,22 m3 drewna)
2012
186,68 zł
41,07 zł
2011
154,65 zł
34,02 zł
2010
136,54 zł
30,04 zł
2009
152,53 zł
33,56 zł
2008
147,28 zł
32,40 zł
§ art. 4 ust. 4 ustawy z 30.10.2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. Nr 200, poz. 1682 ze zm.)
* Aktualne dane można uzupełnić z www.EkspertBeck.pl. W dniu wydania Informatora nie zostały jeszcze podane.
56
Maksymalna stawka opłaty od posiadania psów
Rocznie na jednego psa
2013
119,93 zł
2012
115,31 zł
2011
110,66 zł
2010
107,85 zł
2009
104,20 zł
K
Okres obowiązywania
2008
100,00 zł
EC
2007
2006
2004
2003
2002
.H
2001
.B
2005
2000
53,21 zł
51,91 zł
50,30 zł
50,00 zł
37,19 zł
35,05 zł
31,74 zł
art. 19 pkt 1 lit. f ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 95,
poz. 613 ze zm.)
C
§
53,69 zł
57
Maksymalne stawki opłat lokalnych: targowej, miejscowej, klimatycznej,
uzdrowiskowej
Rodzaj opłaty
Okres obowiązywania
2008 r.
2009 r.
2010 r.
2011 r.
2012 r.
2013 r.
631,94 zł
658,49 zł
681,54 zł
699,27 zł
728,64 zł
757,79 zł
opłata miejscowa
w miejscowościach
posiadających ko­
rzystne właściwości
klimatyczne, walory
krajobrazowe oraz
warunki umożliwiają­
ce pobyt osób w tych
celach (dziennie)
1,74 zł
1,78 zł
1,86 zł
1,93 zł
1,99 zł
2,08 zł
2,17 zł
opłata miejscowa
w miejscowościach
posiadających status
obszaru ochrony
uzdrowiskowej
(dziennie)
2,49 zł
2,55 zł
§
58
EC
2,76 zł
2,84 zł
2,96 zł
3,08 zł
.B
2,66 zł
3,46 zł
3,54 zł
3,69 zł
3,82 zł
3,92 zł
4,09 zł
4,26 zł
206,34 zł
–
–
–
–
–
–
C
opłata administra­
cyjna
.H
opłata uzdrowisko­
wa (dziennie)
K
2007 r.
618,33 zł
opłata targowa
(dziennie)
art. 19 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613
ze zm.)
Pozostałe podatki
Podatek od spadków i darowizn
Stawki podatku od spadków i darowizn
Kwoty nadwyżki w zł
Ponad
Podatek
Do
od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
10 278
20 556
20 556
–
3%
K
10 278
308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł
EC
–
822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł
od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
20 556
.B
10 278
10 278
7%
20 556
719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł
–
1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł
.H
–
od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
10 278
12%
10 278
20 556
1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł
20 556
–
2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł
C
–
Stawka 20% – nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia dar­
czyńcy, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podat­
kowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatko­
wego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny,
a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony.
Stawka 7% – nabycie w drodze zasiedzenia (kwoty wolnej nie stosuje się).
59
Opodatkowanie nabycia – kwoty wolne
opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez nabywcę, od jednej
osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
Wartość
Nabywca
9637 zł
osoba zaliczona do I grupy podatkowej
7276 zł
osoba zaliczona do II grupy podatkowej
4902 zł
osoba zaliczona do III grupy podatkowej
K
Grupy podatkowe
małżonek, zstępni (dzieci, wnuki itd.), wstępni (rodzice, dziadkowie itd.), pa­
sierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie
II
zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów,
małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa
małżonków, małżonkowie innych zstępnych
III
pozostałe osoby
.B
EC
I
Sposób ustalania podstawy opodatkowania w podatku od spadków i darowizn
.H
Sposób nabycia
C
dziedziczenie
Dzień obowiązku podatkowego
1. przyjęcie spadku
2. prawomocne postanowienie sądu o stwier­
dzeniu nabycia spadku
zapis zwykły i dalszy zapis
wykonanie zapisu zwykłego i dalszego zapisu
zapis windykacyjny
uprawomocnienie się orzeczenia sądu stwier­
dzającego nabycie spadku, postanowienia czę­
ściowego stwierdzającego nabycie przedmiotu
zapisu windykacyjnego lub zarejestrowania aktu
poświadczenia dziedziczenia
polecenie testamentowe
wykonanie polecenia
60
Sposób ustalania podstawy opodatkowania w podatku od spadków i darowizn
Sposób nabycia
Dzień obowiązku podatkowego
wykonanie polecenia
prawa do wkładu oszczędnościowego
śmierć wkładcy
nabycie jednostek uczestnictwa
śmierć uczestnika
darowizna
1. sporządzenie aktu
2. spełnienie świadczenia
zasiedzenie
uprawomocnienie się postanowienia o stwier­
dzeniu zasiedzenia
nieodpłatne zniesienie współwłasności
zaspokojenie roszczenia lub jego części
służebność użytkowania
renta
§
1. zawarcie umowy albo ugody
2. uprawomocnienie się orzeczenia sądu
ustanowienie praw
.B
zachowek
EC
K
polecenie darczyńcy
ustanowienie renty
C
.H
art. 6 ustawy z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768
ze zm.).
Podstawę ustala się wg stanu rzeczy z dnia nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku po­
datkowego.
61
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Stawka
podatku
1%
1%
od umów ustanowienia odpłatnego użytkowania oraz odpłatnej służebności
2%
od umowy pożyczki
2%
od umowy depozytu nieprawidłowego
19 zł
0,5%
stawka
najwyższa
.B
.H
od ustanowienia hipoteki:
– na zabezpieczenie wierzytelności istniejących – od kwoty zabezpieczonej wie­
rzytelności
– na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej
C
0,1%
EC
1%
od umów zamiany, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
– przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytko­
wania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkal­
nego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z prze­
pisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do
lokalu w małym domu mieszkalnym
– przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych
2%
62
od umowy sprzedaży:
– nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własno­
ściowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa
do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego:
prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu miesz­
kalnym
– innych praw majątkowych
K
2%
Przedmiot opodatkowania
od umowy spółki
– jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpi­
ło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątko­
wych, do których mają zastosowanie różne stawki – od łącznej wartości tych
rzeczy lub praw
– jeżeli przedmiotem umowy zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do
których obowiązują różne stawki
Stawka
podatku
jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku
czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub
postępowania kontrolnego:
– podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawi­
dłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany,
a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony
– biorący pożyczkę powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił
warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo
jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredyto­
wą lub przekazem pocztowym
.H
.B
art. 7 ustawy z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 101,
poz. 649 ze zm.)
C
§
EC
K
20%
Przedmiot opodatkowania
63
Podatek od gier
Przedmiot opodatkowania
Podstawa opodatkowania
Stawka/kwota
podatku
suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub
innych dowodów udziału w grze
10%
bingo fantowe
wartość nominalna kartonów użytych do gry
10%
loterie pieniężne
suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub
innych dowodów udziału w grze
15%
gry liczbowe
suma wpłaconych stawek
20%
gry bingo pieniężne
wartość nominalna kartonów do gry zakupionych
przez podmiot urządzający grę
25%
gry telebingo
suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub
innych dowodów udziału w grze
25%
loterie audioteksowe
przychód organizatora loterii audioteksowej uzyskany
z tej loterii
25%
poker rozgrywany w for­
mie turnieju gry pokera
kwota wygranej pomniejszona o kwotę wpisowego
za udział w turnieju
25%
.B
EC
K
loterie fantowe
50%
gry w kości
kwota stanowiąca różnicę między sumą wpłat gotów­
kowych z tytułu wymiany żetonów w kasie i na stole gry
a sumą wypłaconych z kasy kwot za zwrócone żetony
50%
kwota stanowiąca różnicę między kwotą uzyskaną
z wymiany żetonów do gry lub wpłaconą do kasy
i zakredytowaną w pamięci automatu lub wpłaconą
do automatu a sumą wygranych uzyskanych przez
uczestników gier
50%
C
.H
gry w karty, z wyłączeniem kwota stanowiąca różnicę między sumą wpłat gotów­
pokera rozgrywanego
kowych z tytułu wymiany żetonów w kasie i na stole gry
w formie turnieju gry
a sumą wypłaconych z kasy kwot za zwrócone żetony
pokera
gry na automacie
§
64
art. 74 i 139 ustawy z 19.11.2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.)