D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
Transkrypt
D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
Sygn. akt III AUa 2463/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 11 października 2016 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie: Przewodniczący: SSA Dorota Goss-Kokot Sędziowie: SSA Jolanta Cierpiał del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans (spr) Protokolant: st. sekr. sądowy Krystyna Kałużna po rozpoznaniu w dniu 11 października 2016 r. w Poznaniu sprawy T. P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. o emeryturę na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 29 maja 2015 r. sygn. akt IV U 847/15 oddala apelację. del. SSO Wilkans Katarzyna Schönhof- SSA Dorota Goss-Kokot SSA Jolanta Cierpiał UZASADNIENIE Decyzją z dnia 18.02.2015 r. znak: (...) pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawcy T. P. prawa do emerytury wcześniejszej z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawcę 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Wnioskodawca T. P. wniósł odwołanie od tej decyzji, domagając się ustalenia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Wskazał, że będąc zatrudnionym w (...) K. w okresie od 07.05.1976 r. do 29.02.1988 r. pracował w warunkach szczególnych jako mechanik. Praca na tym stanowisku charakteryzowała się tym, że w kanale remontowym wykonywał naprawy traktorów, kombajnów oraz innych maszyn rolniczych. W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Wyrokiem z dnia 29 maja 2015 r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie IV U 847/15, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznał odwołującemu T. P. prawo do emerytury od 27 stycznia 2015 roku. U podstaw powołanego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne: Wnioskodawca T. P., urodzony (...), niepozostający w zatrudnieniu, w dniu 27.01.2015 r. złożył w organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do emerytury przewidzianej przepisem art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm). Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 26 lat, 1 miesiąca i 24 dni, w tym okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 12 lat, 11 miesięcy i 7 dni. Organ rentowy do okresu prac w szczególnych warunkach nie uwzględnił okresu zatrudnienia od dnia 07.05.1976 r. do 29.02.1988 r. w Spółdzielni (...) w K. na stanowisku tokarz-mechanik, ponieważ za ten okres wnioskodawca nie przedłożył formalnego świadectwa potwierdzającego wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. W okresie od 07.05.1976 r. do 29.02.1988 r. wnioskodawca był zatrudniony w Spółdzielni (...) w K. na stanowisku tokarz-mechanik, ale jako tokarz pracy nie wykonywał. W zakładzie nie było takiego sprzętu, który służyłby tokarzowi do pracy. W spornym okresie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę mechanika. Praca odbywała się na jedną zmianę od 7:00 do 15:00, a także – w zależności od potrzeb – po godzinach, w szczególności w okresie letnim, w czasie żniw. Zajmował się naprawą różnego sprzętu rolniczego, w tym ciągników, kombajnów, pras, przyczep. Warunki pracy były bardzo trudne. Warsztaty znajdowały się w starych, wyeksploatowanych, niskich i niemal walących się, małych pomieszczeniach. Naprawy dokonywane były na hali, gdzie znajdowały się dwa kanały. Jeżeli sprzęt nie mieścił się na kanale, wówczas konieczna była naprawa na zewnątrz, na dworze. Taka praca była jeszcze gorsza niż w kanale, bo trzeba było leżeć bezpośrednio na ziemi, w niesprzyjających warunkach. Praca T. P. była ciężką pracą fizyczną. Wnioskodawca jako mechanik ręcznie musiał wyciągać silniki, zdejmować ciężkie koła. W środowisku pracy wnioskodawcy panowały trudne warunki. Zimą było bardzo zimno, latem – gorąco, a ponadto panowało spore zadymienie. Nie było klimatyzacji, ani wentylacji. W tym samym pomieszczeniu, gdzie pracowali mechanicy, w tym odwołujący, wykonywane były prace spawalnicze, a także naprawy akumulatorów. Tym samym wnioskodawca narażony był na wdychanie różnego typu wyziewów, oparów. Pracował w stałym kontakcie z paliwem i ze smarami. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze uznał, iż wniesione odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. Mając na uwadze ustalony w sprawie stan faktyczny oraz podstawy prawne rozstrzygnięcia, tj. art. 184 ust. 1, art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013, poz. 1440 z późn. zm.- dalej jako: ustawa o emeryturach i rentach z FUS albo ustawa emerytalna), a także § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.), Sąd Okręgowy stwierdził, że wnioskodawca T. P. udowodnił ponad 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych. Sąd Okręgowy wskazał, że organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu do okresu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 07.05.1976 r. do 29.02.1988 r. ponieważ uznał, że wnioskodawca wystarczająco nie udokumentował wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Jednakże z ugruntowanego już orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że w sądowym postępowaniu odwoławczym nie obowiązują ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu przed organem rentowym i możliwe jest ustalenie okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze również w oparciu o inne dowody niż dokumentacja z zakładów pracy (uchwała SN z 21 września 1984 r., III UZP 48/84, Lex 14630 oraz uchwała SN z 10 marca 1984 r., III UZP 6/84, Lex 14625, uchwała SN z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85, Lex nr 14635, wyroku SN z dnia 8 kwietnia 1999 r., II UKN 619/98, OSNP 2000/11/439, PiZS 1999/9/35, M.Prawn. 1999/12/9, OSNP-wkł. 1999/19/1, OSP 2002/2/26). W świetle powyższego, Sąd Okręgowy ustalenia w zakresie pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych w spornych okresach poczynił w oparciu o zeznania świadków, akta emerytalne wnioskodawcy oraz korespondujące z nimi zeznania samego ubezpieczonego. Sąd I instancji przyjął jako w pełni wiarygodne zeznania świadków M. O. i K. C. (1), którzy pracowali wspólnie z T. P. w Spółdzielni (...)w K. i widzieli go w codziennej pracy, przez co mają praktyczną wiedzę jakie prace faktycznie wykonywał wnioskodawca. Świadek M. O. w Spółdzielni (...) w K. zatrudniony był w okresie od 15.10.1980r. do 30.08.1989 r. najpierw jako mechanik, a następnie jako specjalista d.s. zaopatrzenia, z kolei świadek K. C. (1) od 1973 r. do 1993 r. na stanowisku mechanika. Świadkowie ci zgodnie potwierdzili, iż wnioskodawca w Spółdzielni (...) był zatrudniony w K. na stanowisku tokarz-mechanik, ale jako tokarz nie pracował. W zakładzie nie było zresztą takiego sprzętu, który służyłby tokarzowi do pracy. Świadkowie zgodnie stwierdzili, że w spornym okresie zatrudnienia wnioskodawca wykonywał te same czynności – stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę mechanika. Zdarzało się, że musiał zostawać po godzinach, zwłaszcza w okresie letnim, po żniwach. Z zeznań świadków wynikało, że wnioskodawca zajmował się naprawą różnego sprzętu rolniczego. Naprawy dokonywane były na hali, gdzie znajdowały się dwa kanały. Jeżeli sprzęt nie mieścił się na kanale, wówczas konieczna była naprawa na zewnątrz, na dworze, gdzie trzeba było leżeć bezpośrednio na ziemi, w niesprzyjających warunkach. Sąd Okręgowy podkreślił, że zeznania te były zbieżne w swej treści ze stanowiskiem wnioskodawcy wyrażonym w odwołaniu oraz jego zeznaniami w charakterze strony. W świetle powyższego oraz wobec faktu, iż pozwany nie przedstawił żadnego dowodu przeciwnego (wbrew zasadzie dowodowej wyrażonej w art. 6 k.c. i 232 k.p.c.), Sąd I instancji dał wiarę w całości zeznaniom wnioskodawcy i przesłuchanych świadków, ponieważ są logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniają. W ocenie Sądu Okręgowego, przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwoliło zatem na jednoznaczne ustalenie, że wnioskodawca w spornym okresie od 07.05.1976 r. do 29.02.1988 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku wykonywał pracę jako mechanik w kanałach remontowych, a zatem pracę kwalifikowaną jako praca w szczególnych warunkach, wymienioną w wykazie A dział XIV, poz. 16 (prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych), stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). W zarządzeniu resortowym tj. zarządzeniu nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14.07.1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach jest to odpowiednio zapis w dziale XIII pkt 15 wykazu A stanowiącym załącznik do tego zarządzenia ( Dz.Urzęd. Min.Roln.i Gosp. Żywn. z dnia 31.10.1983r. nr 3 ,poz.7). Zdaniem Sądu Okręgowego, okoliczność – przyznana przez wnioskodawcę i potwierdzona przez świadków – iż w spornym okresie T. P. czasami dokonywał napraw pojazdów poza kanałem remontowym, nie wyklucza, w okolicznościach niniejszej sprawy, możliwości uznania, że w okresie tym wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych. Reasumując, w świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że T. P. spełnia wszystkie warunki wymagane do uzyskania wcześniejszej emerytury w oparciu o art. 184 ustawy emerytalnej, albowiem ukończył (...) lat życia, a na dzień 01.01.1999r. posiadał wymagany 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz posiadał co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach. Wobec powyższego, na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. i powołanych wyżej przepisów, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku, przyznając prawo do emerytury od daty złożenia o nią wniosku. Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł pozwany organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Z.. Zaskarżając wyrok w całości zarzucił mu: I. Naruszenie przepisów postępowania art. 233 k.p.c. polegające na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez wydanie wyroku bez wyjaśnienia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy bez wszechstronnego ich rozpoznania szczególnie w zakresie charakteru wykonywanych zadań służbowych w okresie zatrudnienia ubezpieczonego II. Naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 2 ustawy z dnia 17. 12. 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.) w związku z § 4 ust 1; wykaz A dział XIV poz. 16 rozporządzenia z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) poprzez uznanie iż, w rozumieniu tych przepisów pracą wykonywaną w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych jest praca na stanowisku tokarz-mechanik. Wskazując na powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. Wnioskodawca wniósł o oddalenie złożonej apelacji w całości. Sąd Apelacyjny zważył, co następuje : Apelacja organu rentowego nie zasługiwała na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż bezsporne w przedmiotowej sprawie jest to, że odwołujący T. P. obecnie spełnia wymogi określone w art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 1440; dalej ustawa emerytalna), tj. osiągnął wiek emerytalny przewidziany w art. 32 cytowanej ustawy ((...) r. ukończył (...) lat), posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 cytowanej ustawy, tj. co najmniej 25 lat dla mężczyzn (łączny staż odwołującego wynosił 26 lat, 1 miesiąc i 24 dni okresów składkowych i nieskładkowych), zakończył stosunek pracy oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (patrz: art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej). Szczegółowe warunki przyznania prawa do wcześniejszej emerytury określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43), które zachowuje moc obowiązującą również pod rządami ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W myśl § 2 ust. l przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Ust. 2 § 2 cyt. rozporządzenia stanowi, iż w/w okresy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach (...). Zgodnie z § 4 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki - osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia (zgodnie z § 3 cyt. rozporządzenia - 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn), w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Istotne jest, że zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Kwestia ta była wielokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego, który wyjaśniał, że praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy, w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2012 r., III UK 92/11 LEX nr 1215158). W niniejszej sprawie znajdzie także zastosowanie, wprawdzie obecnie nieaktualne, jednakże obowiązujące w okresie spornym zarządzenie Nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 lipca 1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach (Dz.Urz.M.R.i G.Ż. z dnia 31 października 1983 r., Nr 3, poz. 7) - [dalej zarządzenie], które szczegółowo wskazuje, jakiego rodzaju prace wykonywane w rolnictwie i gospodarce żywnościowej zaliczane są do prac w szczególnych warunkach. Mając na uwadze powyższe przepisy oraz ustalenia, należy wskazać, że spór w przedmiotowym postępowaniu ograniczał się do ustalenia, czy odwołujący T. P. w okresie od 7.05.1976 r. do 29.02.1988 r. pracując w Spółdzielni (...) w K., wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przez co okres ten może mu zostać zaliczony do stażu pracy w szczególnych warunkach i tym samym legitymuje się on co najmniej 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach i jednocześnie spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury, zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami. Organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 12 lat, 11 miesięcy i 7 dni. Sąd Okręgowy stwierdził natomiast, iż należało zaliczyć odwołującemu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres od 7.05.1976 r. do 29.02.1988 r., kiedy to T. P. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę jako mechanik w kanałach remontowych i tym samym legitymuje się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Sąd I instancji uznał, że praca wykonywana przez wnioskodawcę została wymieniona w wykazie A, dziale XIV pod poz. 16 rozporządzenia z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i odpowiednio w zarządzeniu resortowym Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w wykazie A, dziale XIII, pod poz. 15. Ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy zakwestionował apelujący organ rentowy, który w apelacji podniósł, że praca odwołującego w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych stanowiła jedynie część obowiązków pracowniczych, bowiem z zeznań świadka M. O. wynika, że w (...) K. znajdowały się dwa kanały remontowe, zatrudnionych było tam ok. 10 mechaników, a jednocześnie w kanale pracowało 2-3 mechaników. Ponadto odwołujący naprawiał zarówno ciągniki, jak i inny sprzęt rolniczy. Natomiast świadek K. C. (1) zeznał, że w jego ocenie praca w kanale remontowym zajmowała około połowy czasu pracy, a ubezpieczony wykonywał pracę mechanika zarówno w kanale remontowym, jak i poza nim. Wobec wątpliwości w zakresie charakteru świadczonej przez odwołującego pracy w (...) K., Sąd Apelacyjny uzupełnił postępowanie dowodowe w ten sposób, że przeprowadził dowód z zeznań T. P. na okoliczność charakteru jego pracy w w/w zakładzie. Z uzupełniającego przesłuchania wnioskodawcy wynika, że w hali zakładu, tj. w warsztacie, znajdowały się co prawda dwa kanały, ale były one przejazdowe – długie, na każdy kanał można było wprowadzić jednocześnie 2-3 ciągniki, przy naprawie których mogło pracować jednocześnie 6 mechaników (po dwóch mechaników przy jednym ciągniku). Ponadto na dworze – przed warsztatem - znajdował się jeden kanał „letni”, był to kanał z wykopaną dziurą w ziemi, gdzie naprawiane były kombajny czy inne maszyny, które nie mieściły się na kanale w warsztacie. Wnioskodawca zeznał, że przed Sądem I instancji nie opisywał „letniego” kanału, gdyż nikt go o to nie pytał. Nie było tak, że maszyny były naprawiane poza kanałem, ze względu na brak miejsca na kanale. Zakład posiadał znaczną ilość maszyn, a sprzęt, który uległ awarii, oczekiwał na placu przed warsztatem na naprawę – na wjazd na kanał remontowy. Naprawy poza kanałami dokonywane były tylko jako przygotowanie maszyny do wjazdu na kanał, np. w razie awarii koła, na zewnątrz dokonywana była naprawa tego koła, by umożliwić wjazd maszyny na kanał. Odwołujący jedynie sporadycznie naprawiał maszyny poza kanałem, w razie konieczności dokonania ich naprawy w terenie poza warsztatem, gdy ze względu na awarię maszyna nie mogła dojechać do warsztatu. Sąd Apelacyjny dał wiarę przesłuchaniu odwołującego, także w zakresie uzupełniających zeznań, gdyż były one spójne z pozostałym, zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a dzięki nim doprecyzowane zostały istotne szczegóły stanu faktycznego, które uzupełniają zebrany przez Sąd Okręgowy materiał. Sąd Apelacyjny zgadza się z Sądem Okręgowym, że okoliczność, iż w spornym okresie wnioskodawca czasami dokonywał napraw pojazdów poza kanałem remontowym, nie wyklucza, w okolicznościach niniejszej sprawy, możliwości uznania, że w okresie tym wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych. Uwzględniając fakt uzupełnienia materiału dowodowego, zgromadzonego przez Sąd I instancji, dokonanego przez Sąd Apelacyjny, który jest Sądem merytorycznym, należy podkreślić, że nie sposób dopatrzyć się w niniejszej sprawie naruszenia przywołanej przez organ rentowy zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy w sposób rzetelny bowiem wyjaśnił podstawy swojego rozstrzygnięcia i wskazał w oparciu o jakie dowody poczynił w sprawie ustalenia faktyczne, a Sąd Apelacyjny precyzując w oparciu o uzupełnienie postępowania dowodowego materiał sprawy, wskazuje na prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Ustosunkowując się do zarzutu apelującego odnośnie naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej w związku z § 4 ust 1; wykaz A dział XIV poz. 16 rozporządzenia z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, poprzez uznanie iż, w rozumieniu tych przepisów pracą wykonywaną w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych jest praca na stanowisku tokarzmechanik, należy podkreślić, że – jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego – odwołujący pracy takiej w spornym okresie nie wykonywał. Zapis w dokumentacji pracowniczej odnośnie takiego stanowiska wynikał z tego, że taki zawód odwołującego – tokarz - wynikał ze świadectwa szkolnego, a jednocześnie dawał podstawy do nieco wyższego zarobku. Przesłuchani w sprawie świadkowie zeznali, że odwołujący zatrudniony był stale jako mechanik. Świadek M. O. zeznał, że nie widział, aby odwołujący pracował jako tokarz, a świadek K. C. (1) – że „może wnioskodawca pracował sporadycznie jako tokarz”. Świadek ten (K. C.) nie zeznał kategorycznie, że T. P. pracował jako tokarz. Określenia „może”, „sporadycznie” nie mogą stanowić podstawy ustalenia, że odwołujący część obowiązków pracowniczych wykonywał jako tokarz. Zatem skoro brak podstaw do jednoznacznego ustalenia, że odwołujący pracował m.in. jako tokarz, zarzut naruszenia prawa materialnego w powyższym zakresie, jest – w ocenie Sądu Apelacyjnego – niezasadny. Reasumując, z przeprowadzonego postępowania dowodowego, łącznie z uzupełniającym przesłuchaniem wnioskodawcy, wynika jednoznacznie, że w okresie od 7.05.1976 r. do 29.02.1988 r. T. P. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę jako mechanik w kanałach remontowych. Powyższe ustalenia Sądu Apelacyjnego miały decydujące znaczenie dla uznania, że odwołujący pracował w szczególnych warunkach w rozumieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W świetle tych okoliczności należy stwierdzić, iż świadczona przez wnioskodawcę praca może być uznana za pracę wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych, wymienioną w wykazie A dziale XIV pod pozycją 16 załącznika do powołanego wyżej rozporządzenia i w wykazie A, dziale XIII, pod pozycją 15 zarządzenia resortowego. Całościowa analiza zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, uzupełnionego w postępowaniu apelacyjnym poprzez przesłuchanie odwołującego, pozwala na przyjęcie, iż wnioskodawca legitymuje się 15-letnim okresem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, albowiem po uwzględnieniu wszystkich okresów spornych i tego już zaliczonego przez organ rentowy, odwołujący legitymuje się łącznie okresem ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Mając powyższe na uwadze uznać należy, że apelacja organu rentowego jest bezzasadna i w związku z tym podlega ona oddaleniu, o czym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 385 k.p.c. w sentencji niniejszego wyroku. del. SSO Wilkans Katarzyna Schönhof- SSA Dorota Goss-Kokot SSA Jolanta Cierpiał