Harmonogramowanie dostaw dla wyrobów o strukturze modułowej

Gospodarka Materiałowa i Logistyka nr 5/2014
HARMONOGRAMOWANIE DOSTAW DLA WYROBÓW O STRUKTURZE
MODUŁOWEJ
SCHEDULING DELIVERIES FOR PRODUCTS WITH MODULAR STRUCTURE
Ewa STERNICZUK
Wojskowa Akademia Techniczna
Instytut Logistyki
Problematyka zarysowana w niniejszym artykule dotyczy tworzenia harmonogramu dostaw wyrobów o
strukturze modułowej z zastosowaniem zaproponowanej metodyki obliczeń. Dodatkowo przedstawiono sposób
wykorzystania arkusza kalkulacyjnego Microsoft Excel w danym przykładzie liczbowym.
The issues outlined in this article applies to scheduling the supply of products with modular structure
using the proposed calculation methodology. In addition, shows how to use Microsoft Excel spreadsheet in
a numerical example.
Słowa kluczowe: przedsiębiorstwo produkcyjne, zaopatrzenie, produkcja.
Keywords: manufacturing company, supply, production.
WSTĘP
Dzisiejsze rynek wymusza na przedsiębiorstwach produkcyjnych elastyczność
i efektywność. Wiąże się to z technologią, która rozwija się w zawrotnym tempie. Stąd
przedsiębiorstwa produkcyjne wprowadziły budowę modułową wyrobów. Umożliwia ona
m.in. dostosowanie się do potrzeb (indywidualnych) klienta oraz wymianę tych elementów
(modułów), które zostały ulepszone. W momencie kiedy jakiś moduł ulegnie uszkodzeniu
bądź wyeksploatowaniu, wymagana jest wymiana tylko tego jednego, a nie całego urządzenia
[1]. Wyroby o takiej strukturze można najczęściej spotkać w branży elektronicznej,
samochodowej czy przemysłowej.
Niniejszy artykuł jest kontynuacją pracy pt. „Planowanie potrzeb materiałowych dla
wyrobów o strukturze modułowej” opublikowanej w czasopiśmie Gospodarka Materiałowa
i Logistyka nr 5/2013. Poniżej przedstawiono metodykę opisu struktury modułowej wyrobu
oraz obliczeniową, umożliwiającą sporządzenie harmonogramu dostaw, rozbudowaną
o kolejne dostawy i zapas oraz z uwzględnieniem dodatkowych zamówień w poszczególnych
tygodniach.
1. SYSTEM MRP
571 | S t r o n a
Gospodarka Materiałowa i Logistyka nr 5/2014
System planowania potrzeb materiałowych (ang. Material Requirements Planning)
określa się jako zbiór technik pomagających w zarządzaniu procesami górnej części łańcucha
dostaw, a w szczególności w podsystemach zaopatrywania i produkcji. Techniki te często
wspomagane są odpowiednimi aplikacjami komputerowymi, np. arkusz kalkulacyjny
Microsoft Excel [2].
Cel, jaki został wyznaczony w systemie MRP, to usprawnienie przepływów (głównie
informacyjnych) w relacjach między dostawcą a przedsiębiorstwem produkcyjnym, poprzez
optymalizację dostaw podzespołów i materiałów do produkcji. Informacje o planowanej
produkcji oraz liczbie zamówień na wyroby gotowe wprowadzane są do systemu MRP i na
ich podstawie tworzony jest harmonogram dostaw i produkcji na poszczególny podzespoły
i materiały. Planowanie może odbywać się wprzód (czyli obliczenie od danego dnia kiedy
zostanie zakończona produkcja) lub wstecz (tzn. obliczanie kiedy należy zacząć proces, aby
produkcja zakończyła się w określonym czasie).
System MRP składa się z trzech głównych elementów [3]:
–
główny harmonogram produkcji MPS (ang. Master Production Schedule),
–
zbiór struktury wyrobu BOM (ang. Bill of Materials),
–
główny zbiór zapasów IMF (ang. Inventory Master File).
Rys. 1. Schemat przepływu informacji systemu MRP
Źródło: opracowanie własne na podstawie [Śliwczyński, 2008, s. 174].
Informacje jakie wpływają do systemu MRP pochodzą z głównego harmonogramu
produkcji, który tworzony jest na podstawie prognoz popytu i uzupełniany zamówieniami od
klientów, a także ze struktur wyrobu i zbioru zapasów (rys. 1).
572 | S t r o n a