tematyka sprawdzianów z laboratorium z chemii analitycznej

TEMATYKA SPRAWDZIANÓW Z LABORATORIUM
Z CHEMII ANALITYCZNEJ
I Sprawdzian: Zagadnienia ogólne [1].
Termin sprawdzianu – 3 pracownia
1. Roztwory i wyrażanie stężeń.
2. Równowagi chemiczne w roztworach wodnych [1, rozdział 9]
• Kwasy i zasady wg Brönsteda
• pH roztworu
• Związki amfiprotyczne i autoprotoliza
• Moc kwasów i zasad
• Równowaga chemiczna i rodzaje stałych równowagi spotykanych w chemii analitycznej
• Iloczyn jonowy wody
• Iloczyn rozpuszczalności i wpływ wspólnego jonu na rozpuszczalność osadu
• Stałe dysocjacji kwasów i zasad oraz pH roztworów słabych kwasów i zasad
• Roztworu buforowe
II Sprawdzian: Analiza jakościowa [3, rozdział 4].
Termin sprawdzianu – 5 pracownia
1. Analityczny podział kationów i anionów na grupy analityczne.
2. Czułość reakcji chemicznych i skala analizy,
3. Odczynniki: specyficzne, selektywne, grupowe i maskujące
4. Rozdział i identyfikacja kationów należących do grup analitycznych od I do V
wg zmodyfikowanego podziału Lipca
5. Identyfikacja anionów, wybrane reakcje
III Sprawdzian: Analiza miareczkowa. Zagadnienia ogólne. Miareczkowe
metody wykorzystujące reakcje kwas - zasada. Alkacymetria [2,4].
Termin sprawdzianu – 7 pracownia
1. Klasyfikacja metod miareczkowych [4].
a) Według typu zachodzącej reakcji i związku będącego titrantem.
b) Według sposobu prowadzenia oznaczenia miareczkowego.
c) Od sposobu wyznaczenia punktu końcowego.
2. Błędy w analizie miareczkowej [4].
3. Substancje i roztwory wzorcowe, przygotowanie roztworów mianowanych w alkacymetrii.
4. Wskaźniki kwasowo-zasadowe: dobór wskaźnika, wskaźniki jedno i dwubarwne.
5. Krzywe miareczkowania alkacymetrycznego: mocnego kwasu (zasady) – mocną zasadą (kwasem),
słabego kwasu (zasady) – mocną zasadą (kwasem), kwasów wieloprotonowych.
6. Przykłady oznaczeń acydymetrycznych i alkalimetrycznych
• Oznaczanie kwasu octowego, borowego i fosforowego
• Oznaczanie wodorotlenku sodu, mieszaniny wodorotlenku sodu i węglanu sodu oraz azotu w związkach
organicznych i nieorganicznych.
IV Sprawdzian: Miareczkowe metody wykorzystujące tworzenie się
związków kompleksowych. Kompleksometria [2,4].
Termin sprawdzianu – 9 pracownia.
1.
2.
3.
4.
Tworzenie i budowa kompleksów.
Równowagi kompleksowania i ich wykorzystanie w analizie.
Stałe trwałości i stałe nietrwałości.
Miareczkowanie oparte na reakcjach kompleksowania: miareczkowanie bezpośrednie, odwrotne, podstawieniowe
oraz pośrednie oznaczanie anionów.
5. Kwas etylenodiaminotetraoctowy, jego sole i kompleksy w chemii analitycznej.
6. Krzywa miareczkowania kompleksometrycznego. Detekcja punktu końcowego w miareczkowaniach
kompleksonometrycznych. Wskaźniki metaloorganiczne.
7. Kompleksonometria – podstawy teoretyczne i przykłady oznaczeń.
• Oznaczanie wapnia i magnezu obok siebie, oznaczanie cynku
8. Merkurymetryczne oznaczanie chlorków.
V Sprawdzian: Miareczkowe metody wykorzystujące reakcję utleniania i
redukcji. Redoksometria [2,4].
Termin sprawdzianu – 11 pracownia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Reakcje utleniania i redukcji. Utleniacze i reduktory.
Potencjał redoks. Równanie Nernsta.
Stała równowagi reakcji redoks. Czynniki wpływające na przebieg reakcji redoks.
Krzywa miareczkowania redoks. Wskaźniki redoks.
Manganometria, jodometria, bromianometria, jodanometria, chromianometria,
tytanometria, askorbinometria
• podstawy teoretyczne
• substancje wzorcowe i nastawianie miana
Przykłady oznaczeń redoksymetrycznych
• Manganometryczne oznaczanie żelaza, pośrednie oznaczanie wapnia
• Jodometryczne oznaczanie miedzi i bromianów
• Bromianometryczne oznaczanie fenolu i antymonu
cerometria,
ferrometria,
VI Sprawdzian : Metody ilościowe wykorzystujące reakcje strącania osadów.
Metody wagowe. Metody miareczkowe strąceniowe [2,4].
Termin sprawdzianu – 13 pracownia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Rodzaje osadów [4].
Zjawiska towarzyszące strącaniu osadów: adsorpcja, okluzja, strącanie następcze [4].
Strącanie z roztworów homogenicznych [4].
Aktywność jonów i siła jonowa roztworu, równanie Debye’a i Hückela [4].
Klasyczny i termodynamiczny iloczyn rozpuszczalności [4].
Czynniki wpływające na rozpuszczalność osadów [4]:
• Wpływ obcych jonów oraz jonu wspólnego z osadem
• Wpływ pH i czynników kompleksujących
Analiza wagowa [2]
• Mnożnik analityczny
• Dobór warunków strącania osadów, sączenie, przemywanie, suszenie i prażenie osadów.
• Przykłady oznaczeń wagowych: siarczanów w postaci BaSO4, żelaza w postaci Fe2O3, niklu w postaci
dimetyloglioksymianu, krzemionki, chlorków w postaci AgCl, wapnia w postaci CaO, fosforanów w postaci
Mg2P2O7.
Analiza miareczkowa strąceniowa [2]
• Krzywa miareczkowania
• Wskaźniki
• Argentometria: substancje podstawowe i oznaczanie chlorków metodą Mohra i Volharda
• Miareczkowanie roztworem K4[Fe(CN)6]- (oznaczanie cynku).
Literatura
1. Skoog D.A., West D.M., Holler F.J., Crouch S.R., Podstawy chemii analitycznej, Tom 1, PWN,
Warszawa, 2006.
2. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna, Tom 2, PWN, Warszawa, 1999.
3. Szmal Z.S., Lipiec T., Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996.
4. Cygański A., Chemiczne metody analizy ilościowej, WNT, Warszawa, 1997