Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika

Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
Dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych przez osoby
uprawnione na podstawie uchwały zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie nie
podlega opodatkowaniu w momencie ich objęcia.
1. Określenie źródła przychodów z tytułu otrzymania warrantów subskrypcyjnych
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r., Nr
80, poz. 350 z późn. zm.) dalej UPDOF, jako odrębne źródło przychodów, wskazuje przychody
z kapitałów pieniężnych. Za przychody z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 UPDOF,
uważa się m.in.:
- należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z (pkt 6):
- odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów
wartościowych,
- realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit.
b) ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z
póź. zm.) - dalej: UOIF;
- przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji
praw z nich wynikających (pkt 10).
W art. 3 pkt 1 lit b) UOIF znajdują się inne, poza wymienionymi w art. 3 pkt 1 lit a) OUIF,
zbywalne prawa majątkowe. Warranty subskrypcyjne zostały natomiast wymienione wprost w
art. 3 pkt 1 lit a) UOIF, co jednocześnie wyklucza możliwość zaliczenia ich do przychodów z
1/6
Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 UPDOF
.
Warranty subskrypcyjne nie mieszczą się także w definicji pochodnych instrumentów
finansowych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 10 UPDOF, gdyż na gruncie UPDOF
pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust.
1 . W tym przepisie nie
1 pkt 2 UOIF
zostały natomiast wymienione warranty subskrypcyjne.
Konkludując, warranty subskrypcyjne nie stanowią, na gruncie UPDOF, przychodów z
tytułu kapitałów pieniężnych.
Jednocześnie UPDOF za przychody ze stosunku pracy uważa wszelkiego rodzaju wypłaty
pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na
źródło ich finansowania. Przepis art. 12 ust. 1 UPDOF, jako przykładowe, wymienia
następujące świadczenia stanowiące przychód ze stosunku pracy: wynagrodzenie zasadnicze,
różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty
niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, wartość nieodpłatnych świadczeń
lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Przekazanie warrantów subskrypcyjnych pracownikowi, nawet jeśli w umowie o pracy
stanowisko pracy jest określone jako: Prezes Zarządu, należy uznać jako przekazanie
2/6
Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
świadczenia związanego z zawartą pomiędzy stronami umową o pracę.
2. Określenie wartości przekazanych pracownikowi warrantów subskrypcyjnych
W przypadku uzyskania przez pracownika świadczeń w naturze, wartość pieniężną tych
świadczeń ustala się według przeciętnych cen rynkowych stosowanych wobec innych
odbiorców niż pracownicy
. W celu określenia wartości
uzyskanego świadczenia w postaci warrantu subskrypcyjnego należałoby odwołać się do
przeciętnych cen funkcjonowania na rynku takich papierów wartościowych.
W celu ustalenia wartości przychodu/dochodu z objęcia warrantów subskrypcyjnych na gruncie
UPDOF, podobnie jak było na gruncie UPDOP, muszą zostać spełnione dwie przesłanki:
- warrant subskrypcyjny musi posiadać określoną wartość rynkową, do której odnoszona
jest korzyść uzyskana przez obejmującego warrant subskrypcyjny bez wynagrodzenia;
- musi istnieć rynek, na którym warranty subskrypcyjne mogą zostać zbyte.
Warranty subskrypcyjne posiadają wartość godziwą określoną zgodnie z Ustawą z 29 września
1994 r. o rachunkowości (tj. Dz. U. z 2002 r., Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) - dalej: Ustawa o
rachunkowości. Ustalenie „wartości godziwej" na gruncie Ustawy o rachunkowości nie
jest równoznaczne z ustaleniem „wartości rynkowej", o której mowa w UPDOF. Z
3/6
Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
pewnością nie są to pojęcia jednoznaczne.
Przez „wartość godziwą" należy uznać hipotetyczną wartość rynkową, po jakiej mógłby być
zbywany określony składnik majątkowy pomiędzy podmiotami niepowiązanymi (art. 28 ust. 6
Ustawy o rachunkowości oraz MSSF 2). Na gruncie UPDOF istnieje natomiast pojęcie „wartości
rynkowej", która odwołuje się do „cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami
tego samego rodzaju i gatunku" (art. 11 ust. 2a pkt 4) UPDOF).
W przypadku, gdy w uchwale zgromadzenia wspólników warranty subskrypcyjne zostaną
określone jako prawa majątkowe niezbywalne - nie istnieje rynek, na którym można by
odsprzedać otrzymane w sposób nieodpłatny warranty subskrypcyjne i uzyskać z tego
tytułu określone środki pieniężne
. Na
gruncie UPDOF nie istnieje więc realna możliwość ustalenia wartości rynkowej otrzymanych
nieodpłatnie warrantów subskrypcyjnych.
Nie ma więc w konsekwencji możliwości ustalenia przychodu/dochodu do
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych
. Podobne stanowisko zajmują organy podatkowe w swoich interpretacjach
2
.
Podkreślenia wymaga także fakt, iż otrzymany niezbywalny warrant subskrypcyjny nie stanowi
ostatecznego przysporzenia majątkowego dla podmiotu go otrzymującego - przysporzenie
ostateczne nastąpi dopiero wraz z realizacją praw z warrantów subskrypcyjnych, tj. wraz z
zakupem akcji przez pracownika. Pracownik nabywając warranty subskrypcyjne nabywa
bowiem jedynie uprawnienie do złożenia oświadczenia o objęciu wskazanej ilości akcji po
ustalonej cenie. W konsekwencji, po stronie pracownika nie powstaje przychód
podatkowy na moment przyznania warrantów subskrypcyjnych
.
4/6
Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
Inna od powyższej sytuacja wystąpi w przypadku warrantów subskrypcyjnych zbywalnych.
Tutaj, pomimo tego, iż przekazanie warrantów subskrypcyjnych nie stanowi ostatecznego
przysporzenia majątkowego, istnieje możliwość uzyskania określonego przychodu w związku ze
zbyciem otrzymanych w sposób nieodpłatny warrantów subskrypcyjnych
. W takim przypadku istnieje ryzyko podatkowe uznania przez organy podatkowe, iż
pracownik uzyskał przysporzenie majątkowe, w związku z czym należy rozpoznać
przychód do opodatkowania z tego tytułu.
3. Skutki podatkowe objęcia akcji w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych
na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych
W praktyce występuje najczęściej sytuacja, w której, w związku z posiadanymi warrantami
subskrypcyjnymi, pracownik jest uprawniony do zakupu akcji emitenta po określonej z góry
cenie, np. 2,00 zł. za 1 akcję. Wartość rynkowa akcji na dzień zakupu akcji jest różna od
wykazanej w uchwale zgromadzenia dotyczącej emisji warrantów subskrypcyjnych i ich
późniejszej zamiany na akcje.
W sytuacji, gdy np. wartość rynkowa akcji to 5,00 zł, powstaje po stronie pracownika przychód z
częściowo odpłatnego świadczenia w wysokości różnicy pomiędzy ustaloną w uchwale ceną
objęcia akcji a ich wartością rynkową. W powyższym przykładzie jest to 3,00 zł.
5/6
Warranty subskrypcyjne otrzymane nieodpłatnie przez pracownika – na gruncie ustawy o podatku dochod
Wpisany przez Joanna Patyk
Z uwagi na brzmienie art. 24 ust. 11 UPDOF, dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy
wartością rynkową akcji objętych przez osoby uprawnione na podstawie uchwały
zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie nie podlega opodatkowaniu w
momencie ich objęcia
. Dochód z tytułu zakupu
akcji po obniżonej cenie w stosunku do wartości rynkowej akcji określonej na dzień realizacji
praw z warrantów subskrypcyjnych zostanie dopiero rozpoznany w momencie zbycia akcji
nabytych w powyżej opisany sposób.
1. Przepis art. 2 ust. 1 pkt 2 UOIF stanowi, iż: Instrumentami finansowymi w rozumieniu
ustawy są m.in. niebędące papierami wartościowymi: tytuły uczestnictwa w instytucjach
wspólnego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego, opcje, kontrakty terminowe, swapy,
umowy forward, instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego, kontrakty
na różnicę.
2. Por. interpretacja indywidualna Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w
Warszawie z dnia 26 kwietnia 2005 r., sygn 1472/RPŁ/415-11/05/OKP oraz interpretacja
indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie IPPB2/415-232/09-2/JB.
6/6