Rozwiązanie jest na końcu, chciałbym wcześniej “dogadać” kilka

Transkrypt

Rozwiązanie jest na końcu, chciałbym wcześniej “dogadać” kilka
Rozwiązanie jest na końcu, chciałbym wcześniej “dogadać” kilka oznaczeń i zapis, abyśmy używali
tego samego języka.
Umówmy się, że współrzędne wektorów piszemy pionowo, np trzy współrzędne wektora z R3 zapisujemy tak (celowo nie ma znaku wektora nad “r” aby podkreślić, że to tylko pionowa macierz)


x


r= y 
z
Natomiast zbiór wektorów bazy, oznaczany jako ê, zapisujemy poziomo, powiedzmy bazę standardową zapisujemy jako:
h
i
−
−
−
e1 →
e2 →
e3
ê = →
−
Podyktowane jest to tym, że teraz możemy zapisać wektor →
v ∈ R3 jako iloczyn macierzowy (kolejność
jest istotna) jak niżej; zwróć uwagę, że składowymi poziomej macierzy są wektory bazy, a pionowej
liczby rzeczywiste

→
−
v =
h
−
−
→
−
e3
e2 →
e1 →
i

x

 →
−
→
−
→
−
 y  = e 1x + e 2y + e 3z
z
czyli
→
−
v = ê r
(1)
Odwzorowanie liniowe f(x,y,z) możemy przekształca współrzędne we współrzędne, więc używając powyższej konwencji i oznaczając pionową macierz współrzędnych przez “r” zapiszemy działanie
odwzorowania f następująco:
(Uwaga: używam tutaj już liczb z zadania, macierz odwzorowania f nazwijmy fˆ, dla zaznaczenia tego
ta równość jest na niebiesko)





x
fx
−1 −3 −1



 
0
4  y 
p = fˆ r =  fy  =  2
z
2
1
0
fz
(2)
Wprowadźmy jeszcze macierz przejścia S, wiążąca wektory starej bazy z nową. Nową bazę oznaczmy
û = [u1 u2 u3 ]. Podane w zadaniu współrzędne nowej bazy wpisujemy w kolumnach. Ponownie używam danych z zadania więc wzór jest na niebiesko.

h
u1 u2 u3
i
=
h
e1 e2 e3
i

−1
0
0


0 
 0 −1
−1
0 −2
czyli
û = ê S
(3)
Zwróć uwagę na kolejność! Gdyby wektory bazowe pisać pionowo to mnożylibyśmy macierz z lewej
przez wektor z prawej strony, ale macierz musiałaby być transponowana.
−
Zobaczmy jeszcze jak macierz S przekształca współrzędne. Weźmy jakiś wektor →
v ∈ R3 . Jego położenie
w układzie współrzędnych nie zależy od wyboru bazy.
−
W starej bazie oznaczmy macierz współrzędnych wektora →
v przez “r”, a w nowej przez “r prim”.
Dodatkowo zauważ, że jeżeli pomnożymy prawostronnie równanie (3) przez S −1 to otrzymamy:
ê = ûS −1
(4)
−
Korzystamy z zależności (4) i sprowadzamy obie strony równości na wektor →
v do zależności od bazy û.
Otrzymujemy następujący wynik:
−
û r0 = →
v = ê r = û S −1 r zatem r0 = S −1 r
(5)
czyli współrzędne przekształcają się przez macierz odwrotną do macierzy przejścia S. Ze względu na
przyjęty sposób zapisu nie trzeba transponować tej macierzy - dlatego zresztą taki zapis wybrałem.
Jeszcze jeden, ale najważniejszy krok - przedstawienie odwzorowania f w nowej bazie.
W równaniu (2) oznaczyliśmy przez “r” macierz współrzędnych na które działa odwzorowanie f, natomiast przez “g” powstającą nową macierz współrzędnych. Dla przypomnienia mieliśmy równość:
p = fˆ r
(6)
W nowej bazie możemy zapisać to samo ze znakiem prim (przy czym fˆ0 jest szukaną macierzą odwzorowania f)
p0 = fˆ0 r0
(7)
Zastępujemy primowane p i r przez nieprimowane używając zależności (5), a następnie podstawiając
“p” ze wzoru (6)
fˆ0 S −1 r = S −1 p = S −1 fˆ r
(8)
Zależność (8) jest spełniona dla każdego r, wobec tego prawdziwe jest samo równanie macierzowe,
które potem prawostronnie mnożymy przez S
fˆ0 S −1 = S −1 fˆ
zatem
fˆ0 S −1 S = S −1 fˆ S
Iloczyn S −1 S jest identycznością, skracamy go i dostajemy szukany wzór łączący macierz odwzorowania f w starej i nowej bazie (w nowej jest primowane)
fˆ0 = S −1 fˆ S
(9)
Rozwiązanie zadania.
• Konstruujemy macierz S wypisując w kolumnach współrzędne wektorów nowej bazy.
• Znajdujemy macierz odwrotną S −1 .
• Konstruujemy macierz fˆ pisząc układ równań na składowe fx , fy , fz i zapisując go macierzowo.
• Korzystamy ze wzoru (9) (wykonujemy dwa mnożenia macierzy).
Macierze S i fˆ już mamy. Macierz S −1 ma postać (sorry, na pewno wiesz, jak odwracać macierze,
w razie czego po prostu rozwiązujesz układ 3 równań z niewiadomymi e1 , e2 , e3 )

S −1

−1 −1
0


−1
0 
= 0
1/2 1/2 −1/2
Wykonujemy mnożenie takich macierzy:




−1 −1
0
−1 −3 −1
−1
0
0




−1
0  2
0
4   0 −1
0 
fˆ0 =  0
1/2 1/2 −1/2
2
1
0
−1
0 −2
Częściowe wyniki są takie: Po pomnożeniu pierwszej macierzy przez drugą:



−1
0
0
−1
3 −3



0 
0 −4   0 −1
fˆ0 =  −2
−1
0 −2
−1/2 −2 3/2
Po wykonaniu powyższego mnożenia:


4 −4
6


8 
fˆ0 =  6 −2
−1 3/2 −3
To jest rozwiązanie. Jak wolisz zapis w postaci układu równań to w primowanym układzie mamy:
 0
fx = 4x0 − 4y 0 + 6z 0






fy0 = 6x0 − 2y 0 + 8z 0






fz0 = −x0 + (3/2)y 0 − 3z 0
Mam nadzieję, że się nie pomyliłem...
Wprawdzie macierze mnożyłem programem Maxima, ale mogłem coś źle przepisać.
W razie pytań pisz na priv.
Pozdrowienia - Antek.