CHEMIA

Transkrypt

CHEMIA

CHEMIA CHM0D12P0T01 TEST DYDAKTYCZNY Maksymalna ilość punktów: 83 Próg zaliczenia: 33 % 1 Podstawowe informacje dotyczące zadań  Test dydaktyczny zawiera 33 zadań.  Czas pracy oznaczono na kartach odpowiedzi.  Dozwolone pomoce: tylko przybory do pisania.  Obok każdego zadania umieszczono maks.ilość punktów.  We wszystkich zadaniach /lub ich częściach/ tylko jedna odpowiedź jest poprawna.  Nie odlicza się punktów za błędną odpowiedź.  Odpowiedzi wpisuj do karty odpowiedzi.  Notować można w arkuszu zadań.  Niejednoznaczny lub nieczytelny zapis zostanie uznany za błędny. 2 Zasady poprawnego zapisu odpowiedzi  Pisz długopisem z niebieskim lub czarnym tuszem. Pisz wyraźnie, czytelnie.  Ocenione zostaną tylko odpowiedzi umieszczone w karcie odpowiedzi. 2.1 Wskazówki do zadań zamkniętych:  Poprawną odpowiedź oznacz wyraźnie krzyżykiem w białym polu na karcie odpowiedzi, wg rysunku – dokładnie. A
B
C
D
4
 Jeżeli chcesz zmienić odpowiedź, starannie zakoloruj oznaczone pole, zaś wybraną odpowiedź oznacz krzyżykiem w nowym polu. A
B
C
D
4
 Jakikolwiek inny sposób wpisywania odpowiedzi i wnoszenia poprawek uznany zostanie za odpowiedź błędną.  O ile oznaczysz więcej pól, odpowiedź uznana zostanie za błędną. 2.2 Wskazówki do zadań otwartych:  Odpowiedzi wpisuj czytelnie do wyznaczonych pól. 16
 Dozwolone jest pismo „drukowane“ i zapis za pomocą liczb.  Rozróżniaj wielkie i małe litery.  O ile później chcesz wpisać inną odpowiedź, przekreśl wcześniejszą, a nową wpisz do tego samego pola. Odpowiedź nie może przekroczyć granic pola. Nie otwieraj arkusza zadań, poczekaj na decyzję osoby nadzorującej! © Centrum pro zjišťování výsledků vzdělávání (CERMAT), 2012 Obsah testového sešitu je chráněn autorskými právy. Jakékoli jeho užití, jakož i užití jakékoli jeho části pro komerční účely či pro jejich přímou i nepřímou podporu bez předchozího explicitního písemného souhlasu CERMATu bude ve smyslu obecně závazných právních norem považováno za porušení autorských práv. 1 TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ RYSUNEK DO ZADANIA 1.
Destylacja to metoda stosowana do oczyszczania substancji w stanie ciekłym,
rozdzielania substancji o różnych punktach wrzenia oraz do usuwania rozpuszczalników
z substancji mniej lotnych. Na rysunku pokazane jest szkło chemiczne stosowane
w laboratorium.
I.
II.
III.
IV.
V.
(CERMAT)
1
2 punkty
Które z elementów wyposażenia laboratorium (I.–V.) są niezbędne do złożenia
prostej aparatury destylacyjnej?
A)
wyłącznie I. i III.
B)
wyłącznie II. i IV.
C)
wyłącznie III. i V.
D)
wszystkie
TEKST ŹRÓDŁOWY DO ZADANIA 2.
Atom X posiada o jeden elektron i proton mniej niż atom gazu szlachetnego, który ma
całkowicie wypełnione orbitale walencyjne.
(CERMAT)
2 punkty
2
Do jakich pierwiastków zaliczymy atom X?
A)
fluorowce
B)
lantanowce
C)
gazy szlachetne
D)
litowce
© Centrum pro zjišťování výsledků vzdělávání (CERMAT), 2012 2 TEKST ŹRÓDŁOWY DO ZADANIA 3.
Azotan sodu, określany symbolem E 251, stosowany jest jako substancja konserwująca
do wyrobów mięsnych.
(CERMAT)
3
3 punkty
Ile g wody potrzebne jest do rozpuszczenia 90 g azotanu sodu, jeżeli jego
ułamek wagowy w roztworze wynosi 0,08?
ŹRÓDŁOWE RÓWNANIE CHEMICZNE DO ZADANIA 4.
...Cu + ...HNO3  ...Cu(NO3)2 + ...NO + ...H2O
(CERMAT)
2 punkty
4
Jaka jest prawidłowa kolejność (od lewej do prawej) współczynników
stechiometrycznych w uzupełnionym równaniu reakcji miedzi z kwasem
azotowym?
A)
2, 2, 2, 3, 4
B)
2, 8, 4, 5, 2
C)
3, 4, 2, 2, 2
D)
3, 8, 3, 2, 4
Kationy H3O+ i NH4+ wchodzą w skład wielu związków nieorganicznych i organicznych.
(CERMAT)
maks. 3 punkty
5
Na podstawie tekstu źródłowego rozwiąż następujące zadania:
5.1
Napisz jaka jest wiązalność atomu tlenu i atomu azotu w wyżej
wymienionych kationach:
5.2
Napisz jak nazywa się wiązanie chemiczne powstałe w nietypowy
sposób, które znajduje się w obu kationach:
TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ RÓWNANIE CHEMICZNE DO ZADANIA 6.
Przy 700°C osiąga się równowagę chemiczną w układzie zapisanym za pomocą
równania:
CO2 + C
2 CO
Bezpośrednia reakcja jest mocno endotermiczna.
(CERMAT)
6
2 punkty
Która z podanych zmian może wpłynąć na równoważny skład układu w taki
sposób, że zwiększy się ilość uzyskanego tlenku węgla(II)?
A)
podwyższenie ciśnienia
B)
obniżenie temperatury
C)
podwyższenie temperatury
D)
usunięcie CO2 z mieszanki
Przy temperaturze laboratoryjnej 20 °C przygotowano roztwór poprzez połączenie
20 cm3 kwasu chlorowodorowego o stężeniu 0,1 mol·dm-3 oraz 30 cm3 roztworu
wodorotlenku sodu o stężeniu 0,05 mol·dm-3.
(CERMAT)
3 punkty
7
Jaka jest wartość pH powstałego roztworu?
Związek NCl5 nie istnieje, natomiast PCl5 to pospolita substancja dostępna w sprzedaży.
(CERMAT)
2 body
8
Dlaczego chlorek azotu(V) nie istnieje?
A)
zbyt duża objętość atomów chloru
B)
zbyt duża elektroujemność azotu
C)
nieodpowiednia symetria orbitali atomów chloru
D)
brak odpowiednich orbitali do utworzenia wiązania z atomem azotu
Najbardziej znana metoda pozyskiwania dowodów w kryminalistyce to tzw. próba
Marsha. Stosuje się ją w celu wykrycia śladów arsenu w badanej próbce. Z zawartego w niej
arsenu powstanie arsenowodór, który pod wpływem ciepła rozłoży się na wodór i metaliczny
arsen, który utworzy na szkle charakterystyczne lustro.
(CERMAT)
2 punkty
9
O jaką reakcję chemiczną chodzi w przypadku rozkładu arsenu?
A)
redoks
B)
substytucji
C)
protolityczną
D)
kompleksowania
Niektóre substancje po zetknięciu się ze sobą wchodzą w gwałtowną reakcję, przy czym
przemiana jest często egzotermiczna.
(CERMAT)
10
maks. 3 punkty
Przyporządkuj do substancji chemicznych i roztworów (10.1–10.3) substancje
wstępujące w reakcję z listy (A–E) w taki sposób, aby reakcje pomiędzy nimi
były gwałtowne i niebezpieczne:
10.1
litowce
_____
10.2
nadtlenek wodoru
_____
10.3
stężony kwas azotowy
_____
A)
woda
B)
azot
C)
tlen
D)
substancje organiczne
E)
tlenek manganu (IV)
© Centrum pro zjišťování výsledků vzdělávání (CERMAT), 2012 6 TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ RYSUNEK DO ZADANIA 11.
Na rysunku modelu sieci krystalicznej można zaobserwować układ cząsteczek wody
w lodzie, który jest opisany za pomocą czterech spostrzeżeń I.–IV.:
I.
Każda cząsteczka wody tworzy regularne wiązania z kolejnymi
sześcioma cząsteczkami za pomocą wiązań wodorowych – O- -H- -O – .
II.
Każda cząsteczka wody tworzy regularne wiązania z kolejnymi
czterema cząsteczkami za pomocą wiązań wodorowych – O- -H- -O – .
III.
Z układu wynika, że lód ma większą gęstość niż woda.
IV.
Cząsteczki wody tworzą struktury o dużej objętości
z sześcioelementowymi pierścieniami w przestrzeni i pustymi tunelami.
(CERMAT)
11
2 punkty
Które z następujących spostrzeżeń dotyczących modelu siatki krystalicznej
lodu są prawidłowe?
A)
I. i II.
B)
I. i III.
C)
II. i IV.
D)
III. i IV.
Pozycja pierwiastków w układzie okresowym pozwala określić właściwości pierwiastków
i ich związków. Pierwiastki z grupy 17 nazywamy fluorowcami.
(CERMAT)
2 punkty
12
Które z następujących zdań o fluorowcach jest nieprawdziwe?
A)
Wszystkie fluorowce w normalnych warunkach są gazami.
B)
Elektroujemność maleje wraz z rosnącą liczbą atomową.
C)
Związki fluorowców z wodorem nazywają się fluorowcowodory.
D)
Wraz z rosnącą liczbą atomową wzrasta punkt topnienia, punkt wrzenia
i gęstość.
Siarka jest obecna w węglu w formie pirytowej a w spalinach pojawia się w postaci
tlenku siarki(IV). Z tlenku siarki(IV) można otrzymać siarkę elementarną w wyniku reakcji
z siarkowodorem.
(CERMAT)
maks. 4 punkty
13
13.1
Napisz równanie reakcji i oblicz współczynniki równania reakcji 4 moli
FeS2 z tlenem, w której powstaje tlenek żelaza(III) i siarki(IV):
13.2
Napisz równanie przemiany i oblicz współczynniki równania przemiany
tlenku siarki(IV) w siarkę elementarną:
Glin tworzy 7–8 % skorupy ziemskiej, w naturze występuje wyłącznie w postaci
związków. Ze względu na swoje znakomite właściwości znajduje szerokie zastosowanie
w praktyce.
(CERMAT)
2 punkty
14
Które z następujących zdań dotyczących właściwości glinu jest
nieprawdziwe?
A)
Jest to miękki metal o srebrzystym połysku.
B)
Jest kowalny, rozciągliwy i płonie oślepiającym płomieniem.
C)
Należy do bardzo złych przewodników ciepła i elektryczności.
D)
Na powietrzu pokrywa się spoistą warstewką tlenku i wodorotlenku, która chroni
go przed korozją.
TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ RÓWNANIA CHEMICZNE DO ZADANIA 15 .
Soda produkowana jest w sposób przemysłowy z solanki metodą Solvaya. Fazy
produkcji można opisać za pomocą następujących równań chemicznych:
(15.1*****) + H2O + NH3 + CO2  NaHCO3 + (15.2*****)
2 NaHCO3  (15.3*****) + CO2 + H2O
Ca(OH)2 + 2 (15.2*****)  CaCl2 + 2 NH3 + 2 H2O
(CERMAT)
maks. 3 punkty
15
Napisz wzory trzech związków (15.1*****–15.3*****):
15.1
_____
15.2
_____
15.3
_____
W wyniku reakcji sodu z wodą powstaje wodorotlenek sodu.
(CERMAT)
16
2 punkty
Jaka objętość wodoru w warunkach normalnych powstanie w wyniku reakcji 2
g sodu z wodą?
A)
0,97 dm3
B)
1,95 dm3
C)
2,04 dm3
D)
2,53 dm3
Podczas przemysłowej produkcji metali wykorzystuje się procesy chemiczne polegające
na przemianach redukcyjnych, podczas których jako czynniki redukujące stosuje się nie tylko
niemetale (na przykład H2, C), lecz także metale (na przykład Mg, Fe, Al).
(CERMAT)
17
maks. 4 punkty
Napisz i oblicz współczynniki równania, które określa przebieg reakcji
otrzymywania żelaza poprzez redukcję tlenku żelaza(III) za pomocą wodoru
(17.1) oraz otrzymywania tytanu poprzez redukcję chlorku tytanu (IV) za
pomocą glinu (17.2):
17.1
_____
17.2
_____
W wyniku analizy określono skład procentowy nieznanej próbki: 28,2 % Ni i 71,8 % As.
(CERMAT)
2 punkty
18
Jaki jest wzór chemiczny nieznanej próbki?
A)
NiAs
B)
NiAs2
C)
NiAs4
D)
Ni2As5
W jakościowej analizie chemicznej istotne są reakcje strącania.
(CERMAT)
19
2 punkty
Który z następujących roztworów soli będzie reagował z roztworem kwasu
chlorowodorowego a w wyniku tej reakcji wytrąci się osad?
A)
octan sodu
B)
siarczan(IV) miedzi(II)
C)
bromek wapnia
D)
azotan srebra
W celu odwzorowania
cząsteczkowych.
struktury
związków
chemicznych
używa
się
modeli
(CERMAT)
20
maks. 3 punkty
Przyporządkuj do cząsteczek związków chemicznych (20.1–20.3) model
cząsteczkowy ich struktury, wybierając z zaoferowanych możliwości (A–E):
20.1
siarkowodór
20.2
fluorek krzemu(IV) _____
20.3
chlorek berylu
_____
_____
A)
B)
C)
D)
E)
Tlenowe pochodne węglowodorów należą do ważnych związków organicznych,
stosowanych głównie jako surowce do otrzymywania różnych związków.
(CERMAT)
2 punkty
21
Które dwa wzory określają tę samą pochodną tlenową?
A)
OH
HO
B)
C)
D)
HO
OH
OH
O
OH
OH
OH
HO
Reaktywność alkenów wynika z obecności wiązania podwójnego, do którego ze
związków nieorganicznych przyłączają się np. fluorowce (z wyjątkiem fluoru) oraz
fluorowodory.
(CERMAT)
22
2 punkty
Który związek chemiczny powstaje w wyniku addycji chloru i cyklopentenu?
A)
chlorocyklopentan
B)
1-chlorocyklopenten
C)
1,2-dichlorocyklopentan
D)
1,2-dichlorocyklopent-1-en
Nieznana substancja ma wzór sumaryczny C4H8 i nie zawiera żadnego wiązania
wielokrotnego.
(CERMAT)
23
maks. 4 punkty
Narysuj dwa wzory izomerów (23.1) i (23.2) wyżej wymienionej substancji i
podaj nazwy obu związków:
23.1
_____
23.2
_____
Dowodem na zasadowy charakter aniliny jest to, że reaguje
W przeciwieństwie do aniliny produkt reakcji jest rozpuszczalny w wodzie.
z
kwasami.
(CERMAT)
2 punkty
24
Która z następujących możliwości wyjaśnia zmianę rozpuszczalności?
A)
H2SO4 reaguje z aniliną a w wyniku reakcji powstaje sól diazoniowa.
B)
H2SO4 reaguje z aniliną a w wyniku reakcji powstaje 3-sulfoanilina, która jest
dobrze rozpuszczalna.
C)
H2SO4 reaguje z aniliną a w wyniku reakcji powstaje 4-sulfoanilina, która jest
dobrze rozpuszczalna.
D)
H2SO4 reaguje z aniliną a w wyniku reakcji powstaje sól (wodorosiarczan(VI)
fenyloamoniowy, wodorosiarczan(VI) anilinowy), która jest rozpuszczalna
w wodzie.
Podstawniki przyłączone do pierścienia benzenowego wywierają wpływ na rozkład
gęstości elektronowej w pierścieniu aromatycznym i w ten sposób kierują przebiegiem
kolejnej reakcji.
(CERMAT)
25
maks. 4 punkty
Narysuj wzory produktów nitrowania bromobenzenu (25.1) i sulfonowania
toluenu (25.2) do pierwszego stopnia:
25.1
_____
25.2
_____
© Centrum pro zjišťování výsledků vzdělávání (CERMAT), 2012 15 TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ WZÓR CHEMICZNY DO ZADANIA 26.
Związek organiczny jest zapisany w postaci wzoru chemicznego:
O
O
O
(CERMAT)
26
2 punkty
Do którego z następujących typów substancji zaliczamy związek organiczny
określony przez wzór wyjściowy?
A)
estry
B)
ketony
C)
bezwodniki
D)
kwasy karboksylowe
W laboratorium przeprowadzono reakcję kwasu octowego z etanolem
w podwyższonej temperaturze, z dodatkiem małej ilości stężonego kwasu siarkowego.
Powstał produkt o charakterystycznym zapachu.
(CERMAT)
maks. 3 punkty
27
27.1
Napisz równanie reakcji i podaj nazwę chemiczną powstałego produktu
zapachowego:
27.2
Napisz jaką rolę w podanej reakcji spełnia kwas siarkowy:
Surowce wykorzystywane w chemii organicznej i przemyśle energetycznym dzielimy na
kopalne (nieodnawialne) i odnawialne. Surowce kopalne powstawały w wyniku procesów
geochemicznych w ciągu milionów lat, odnawialne nadal powstają.
(CERMAT)
28
2 punkty
W którym z następujących punktów wymienione są wyłącznie kopalne źródła
energii?
A)
biomasa, węgiel, drewno
B)
węgiel, ropa, gaz ziemny
C)
drewno, ropa, rzepak
D)
ziemniaki, biomasa, drewno
Poprzez katalityczne odwodornienie etylobenzenu powstaje styren, który następnie
poddawany jest obróbce w celu otrzymania polistyrenu.
(CERMAT)
2 punkty
29
Odwodornienie katalityczne to przykład:
A)
addycji
B)
eliminacji
C)
przegrupowania
D)
substytucji
Reakcje w chemii organicznej klasyfikuje się na podstawie mechanizmów, według
których one zachodzą.
(CERMAT)
30
maks. 3 punkty
Przyporządkuj do poszczególnych reakcji (30.1–30.3) typ mechanizmu (A–E)
ich przebiegu:
30.1
nitrowanie benzenu
_____
30.2
reakcja acetylenu z chlorowodorem
_____
30.3
fotochemiczne chlorowanie metanu
_____
A)
przegrupowanie
B)
eliminacja
C)
addycja elektrofilowa
D)
substytucja rodnikowa
E)
substytucja elektrofilowa
Kwas deoksyrybonukleinowy DNA i kwas rybonukleinowy RNA w swojej strukturze mają
zakodowaną informację genetyczną, zgodnie z którą żywy organizm buduje swoje ciało.
Kwasy nukleinowe DNA i RNA wykazują znaczące różnice w części węglowodanowej.
(CERMAT)
2 punkty
31
Wskaż jedną z istotnych różnic strukturalnych pomiędzy DNA i RNA.
A)
Jednostki węglowodanowe RNA składają się z glukozy a DNA z deoksyglukozy.
B)
Jednostki węglowodanowe DNA zawierają o jeden atom tlenu mniej niż
w przypadku RNA.
C)
Jednostki węglowodanowe RNA zawierają D-rybulozę, która jest odporna na
hydrolizę.
D)
Jednostki węglowodanowe RNA tworzą podwójne helisy, w przypadku DNA nie
tworzą podwójnej helisy.
W laboratorium poddano badaniom enzymy proteolityczne zawarte w kiwi:
1. Na stężałą żelatynę (białko) położono plasterek świeżego kiwi. Po pewnym czasie
żelatyna pod świeżym kiwi upłynniła się.
2. Na stężałą żelatynę (białko) położono plasterek ugotowanego kiwi. Żelatyna pod
ugotowanym kiwi pozostała bez zmian.
(CERMAT)
2 punkty
32
Którą właściwość enzymów te dwa doświadczenia potwierdziły?
A)
enzymy mają działanie wybiórcze
B)
enzymy mogą ulec denaturacji
C)
enzymy to biokatalizatory
D)
skuteczność działania enzymów jest uzależniona od pH
TEKST ŹRÓDŁOWY ORAZ RÓWNANIE CHEMICZNE DO ZADANIA 33.
W 100 ml próbki oznaczano ilość glicyny za pomocą reakcji ninhydrynowej. Reakcję
ninhydryny z glicyną opisuje równanie:
O
O OH
2
OH
O H2N + N
COOH
CH O
OO
H
+ HCHO + CO2
fioletowy
Zakładamy, że objętość roztworu podczas reakcji nie uległa zmianie. Stężenie
fioletowego produktu reakcji ninhydrynowej oznaczono spektrofotometrycznie i wynosi ono
1,20 mol·dm-3.
(CERMAT)
maks. 3 punkty
33
Oblicz masę glicyny zawartej w 100 ml próbki:
SPRAWDŹ, CZY WSZYSTKIE ODPOWIEDZI WPISAŁAŚ/- EŚ DO KARTY ODPOWIEDZI.
© Centrum pro zjišťování výsledků vzdělávání (CERMAT), 2012 19

CHEMIA

Transkrypt

Podobne dokumenty

MATEMATYKA

MATEMATYKA

MATEMATYKA+

MATEMATYKA

MATEMATYKA

MATEMATYKA+

JĘZYK FRANCUSKI

JĘZYK ANGIELSKI