Urlopy i emerytury górnicze

Urlopy i emerytury górnicze - poradnik TG i ZUS
piątek, 17 kwietnia 2015 08:03
Kto występuje z wnioskiem o wydanie przez ZUS zaświadczeń potwierdzających okresy
uprawniające do emerytury oraz okres brakujący do nabycia uprawnień do emerytury i
jaki jest tryb postępowania?
Na wniosek Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA w Bytomiu (SRK) Zakład Ubezpieczeń
Społecznych ustala okresy uprawniające do emerytury oraz okres brakujący do nabycia
uprawnień do emerytury dla potrzeb przyznania przez SRK urlopu górniczego dla pracownika
wykonującego pracę górniczą pod ziemią lub dla pracownika zakładu przeróbki mechanicznej
węgla oraz wydaje zaświadczenia potwierdzające powyższe okoliczności. W celu ustalenia
przez ZUS okresów uprawniających do emerytury oraz okresu brakującego do nabycia
uprawnień do emerytury SRK występuje z wnioskiem według określonego wzoru na
formularzach: ZUS-ER-WOG-01 wniosek pracodawcy o ustalenie okresu uprawniającego do
emerytury oraz okresu brakującego do nabycia prawa do emerytury dla potrzeb urlopu
górniczego / urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, ZUS-ER-IOG-01
Informacja o okresach składkowych i nieskładkowych przebytych przez pracownika, którego
dotyczy wniosek pracodawcy o ustalenie okresu uprawniającego do emerytury oraz okresu
brakującego do nabycia prawa do emerytury dla potrzeb urlopu górniczego / urlopu dla
pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla. Formularze dostępne są w wyznaczonych
oddziałach ZUS, tj. w Chorzowie, Chrzanowie i Zabrzu. Do wniosku pracodawca dołącza
dokumenty potwierdzające przebyte przez pracownika okresy składkowe i nieskładkowe, okresy
pracy górniczej oraz pracy wykonywanej w szczególnych warunkach/szczególnym charakterze.
Dołączona do wniosku dokumentacja nie podlega zwrotowi. Jeżeli pracownik, którego dotyczy
wniosek, figuruje w ZUS jako świadczeniobiorca lub wnioskodawca, tj. jako osoba, której
kiedykolwiek ustalono prawo do świadczenia emerytalno-rentowego, kapitał początkowy albo w
stosunku do której prowadzone jest postępowanie o przyznanie świadczenia
emerytalno-rentowego bądź o ustalenie kapitału początkowego, ZUS skorzysta z dokumentacji
znajdującej się w aktach sprawy, o ile na podstawie tej dokumentacji będzie można dokonać
odpowiednich ustaleń.
Jak traktowany jest okres urlopu górniczego i dla jakich przypadków ZUS ustala okresy
1/5
Urlopy i emerytury górnicze - poradnik TG i ZUS
piątek, 17 kwietnia 2015 08:03
brakujące do emerytury?
Przy ustalaniu prawa do świadczeń okres urlopu górniczego traktuje się na równi z okresem
pracy górniczej. Ustalenie okresu brakującego do emerytury dla potrzeb urlopu górniczego
dotyczy przypadków, w których zainteresowany na dzień 31 grudnia 2019 r., z uwzględnieniem
okresu urlopu w rozmiarze nieprzekraczającym 4 lat, spełni wszystkie warunki wymagane do
uzyskania prawa do wymienionych świadczeń: górniczej emerytury przyznawanej ze względu
na wiek 50/55 lat lub górniczej emerytury przyznawanej bez względu na wiek; emerytury
wcześniejszej, przyznawanej na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), zwanej
emerytalną; emerytury pomostowej, przyznawanej na podstawie art. 4 lub art. 11 ustawy z dnia
19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), albo
emerytury przyznawanej na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej, tj. emerytury przysługującej
w wieku powszechnym.
Do których okresów pracy górniczej ZUS zaliczy okresy urlopu górniczego?
Okres urlopu górniczego podlega uwzględnieniu przy ustalaniu: co najmniej 25-letniego okresu
pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
uprawniającego do górniczej emerytury bez względu na wiek, ogólnego okresu pracy górniczej,
wynoszącego wraz z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla
mężczyzny, uprawniającego do górniczej emerytury ze względu na wiek 50 lub 55 lat, co
najmniej 10- lub 15-letniego okresu pracy górniczej wymaganej przy ustalaniu uprawnień do
górniczej emerytury ze względu na wiek 50 lub 55 lat,co najmniej 15-letniego okresu pracy
górniczej uprawniającego do emerytury pomostowej na podstawie art. 11 ustawy o emeryturach
pomostowych, o ile pracownik wykonuje ostatnio pracę górniczą pod ziemią.
Czy w każdym przypadku do emerytury pomostowej będzie uwzględniony okres urlopu
górniczego?
Ponieważ praca górnicza pod ziemią nie została wymieniona w załączniku nr 1 do ustawy o
emeryturach pomostowych jako praca w szczególnych warunkach, okresy urlopu górniczego
nie będą uwzględnione przy ustalaniu co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych
warunkach lub o szczególnym charakterze w przypadku badania uprawnień do emerytury
pomostowej, przysługującej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.
Czy i na jakich zasadach ZUS ustali okres brakujący do uzyskania prawa do emerytury
dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla?
Ustalanie okresu brakującego do uzyskania prawa do emerytury dla potrzeb urlopu dla
pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla będzie odbywać się na podobnych
zasadach jak dla pracowników wykonujących pracę górniczą pod ziemią. Jednakże dla tej
grupy pracowników ZUS będzie sprawdzał, czy z uwzględnieniem okresu urlopu w rozmiarze
nieprzekraczającym 3 lat zainteresowany na dzień 31 grudnia 2018 r. spełni wszystkie warunki
2/5
Urlopy i emerytury górnicze - poradnik TG i ZUS
piątek, 17 kwietnia 2015 08:03
wymagane do uzyskania prawa do poniższych świadczeń: emerytury wcześniejszej,
przyznawanej na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej, tj. emerytury dla
osób, które na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadały wymagany 20- lub 25-letni okres składkowy i
nieskładkowy, a w tym co najmniej np. 15 lat pracy w szczególnych warunkach, albo emerytury,
przyznawanej na podstawie art. 184 w związku z art. 39 ustawy emerytalnej, z tytułu obniżenia
wieku emerytalnego 60/65 lat o 6 miesięcy za każdy pełny rok pracy górniczej, wykonywanej
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią, albo pracy górniczej, wykonywanej stale i w
pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w
kopalniach otworowych siarki, o ile pracownik ten wykonywał przed dniem 1 stycznia 1999 r.
przez co najmniej 5 lat pracę górniczą uprawniającą do obniżenia wieku, bądź emerytury
pomostowej, przyznawanej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych z tytułu
wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, określonej w
zał. nr 1 pkt 1 ustawy (prace bezpośrednio przy przeróbce mechanicznej węgla), lub emerytury
pomostowej przyznawanej na podstawie art. 11 ustawy o emeryturach pomostowych, jeżeli
pracownik ma udowodniony co najmniej 15-letni okres pracy górniczej wymienionej w art. 50c
ust.1 ustawy emerytalnej, albo emerytury pomostowej przyznawanej na podstawie art. 49
ustawy o emeryturach pomostowych, jeżeli pracownik wykonywał przed dniem 1 stycznia 2009
r. przez co najmniej 15 lat pracę górniczą wymienioną w art.50c ust.1 ustawy emerytalnej, lub
pracę w szczególnych warunkach albo o szczególnym charakterze, tj. nowe rodzaje prac
wymienione w zał. nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, albo emerytury
powszechnej, przyznawanej po osiągnięciu podwyższonego wieku emerytalnego, na podstawie
art. 24 ustawy emerytalnej.
Czy z urlopu mogą skorzystać osoby, dla których ostatnim zatrudnieniem nie było
zatrudnienie w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, przy pracach określonych w pkt.
1 zał. nr 1 ustawy o emeryturach pomostowych?
Ustawa nie wymaga, aby ostatnim zatrudnieniem pracownika zakładu przeróbki mechanicznej
węgla było zatrudnienie na stanowisku, na którym wykonywana jest praca wymieniona w pkt. 1
zał. nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Zatem ostatnim zatrudnieniem może być
zatrudnienie w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla na innym stanowisku. W przypadku gdy
ostatnim zatrudnieniem pracownika zakładu przeróbki mechanicznej węgla jest natomiast
zatrudnienie na stanowisku, na którym pracownik ten wykonuje pracę w szczególnych
warunkach, wymienioną w pkt. 1 zał. nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, przy
ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach uprawniającego do emerytury pomostowej
ZUS zbada, czy łącznie z okresem urlopu pracownik będzie mieć wymagany co najmniej
15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, uprawniający do emerytury. W takim
przypadku okres urlopu będzie potraktowany na równi z pracą wykonywaną przez pracownika
wcześniej.
W jakich przypadkach ZUS uwzględni okres urlopu dla pracowników zakładu przeróbki
mechanicznej węgla do przyznania emerytury pomostowej, dla których ostatnim
zatrudnieniem nie było zatrudnienie w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, przy
3/5
Urlopy i emerytury górnicze - poradnik TG i ZUS
piątek, 17 kwietnia 2015 08:03
pracach określonych w pkt. 1 zał. nr 1 ustawy o emeryturach pomostowych?
Jeżeli ostatnim zatrudnieniem pracownika zakładu przeróbki mechanicznej węgla jest praca
niewymieniona w pkt 1 zał. nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, wówczas okres urlopu
w wymiarze do 3 lat podlega uwzględnieniu przy ustalaniu wymaganego do przyznania
emerytury pomostowej ogólnego okresu składkowego i nieskładkowego oraz wieku
uprawniającego do emerytury pomostowej albo tylko wieku, gdy pracownik spełnia pozostałe
warunki, tj. ma: 15 lat pracy w szczególnych warunkach ( nowe rodzaje prac wymienione w zał.
nr 1 lub nr 2 do ustawy) na podstawie art. 4 lub art. 49 tej ustawy, albo 15 lat pracy górniczej,
uprawniającej do emerytury pomostowej na podstawie art. 11 lub art. 49 ustawy o emeryturach
pomostowych. Pracownik może zatem spełniać niżej określone warunki: posiada co najmniej
15-letni okres pracy w szczególnych warunkach uprawniający do emerytury pomostowej,
osiągnął wiek 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna), lecz nie ma co najmniej 20- lub 25-letniego
okresu składkowego i nieskładkowego, posiada co najmniej 15-letni okres pracy w
szczególnych warunkach uprawniający do emerytury pomostowej, lecz nie ma co najmniej 20lub 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie osiągnął wieku 55 lat (kobieta) i
60 lat (mężczyzna), udowodnił na dzień 1 stycznia 2009 r. co najmniej 15-letni okres pracy
górniczej albo co najmniej 15-letni okres pracy wymienionej w pkt. 1 zał. nr 1 do ustawy o
emeryturach pomostowych, uprawniający do emerytury pomostowej na podstawie art. 49 tej
ustawy, i po dniu 31 grudnia 2008 r. jest zatrudniony w zakładzie przeróbki mechanicznej
węgla, lecz nie wykonuje pracy wymienionej w pkt nr 1 zał. nr 1 do ustawy. Ponadto udowodnił
co najmniej 20- lub 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, natomiast nie osiągnął wieku 55 lat
(kobieta) i 60 lat (mężczyzna) albo nie ma co najmniej 20- lub 25-letniego okresu składkowego i
nieskładkowego.
Czy ZUS ustali okres brakujący do emerytury pracownikowi zakładu przeróbki
mechanicznej węgla, gdy do dnia 31 grudnia 2018 r. nie spełni on warunków do
wcześniejszej emerytury lub emerytury pomostowej?
Pracownikowi zakładu przeróbki mechanicznej węgla, który przed dniem 1 stycznia 2019 r. nie
spełni warunków do emerytury wcześniejszej na podstawie art.184 ustawy emerytalnej albo do
emerytury pomostowej, ZUS na wniosek SRK ustali okres brakujący do nabycia uprawnień do
emerytury przysługującej w wieku powszechnym.
Jakie dokumenty należy przedłożyć do wniosku o ustalenie okresów uprawniających do
emerytury oraz okresu brakującego do nabycia uprawnień do emerytury na okoliczność
pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej po dniu 31 grudnia 2008 r.?
Nie ma potrzeby przedkładania dowodów na tę okoliczność, bowiem okresy pracy w
szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, przebyte po dniu 31 grudnia 2008 r.,
ZUS uwzględni na podstawie danych zawartych w centralnym rejestrze pracowników,
wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
4/5
Urlopy i emerytury górnicze - poradnik TG i ZUS
piątek, 17 kwietnia 2015 08:03
Jaki jest czas oczekiwania na wydanie przez ZUS zaświadczeń potwierdzających okresy
uprawniające do emerytury oraz okres brakujący do nabycia uprawnień do emerytury?
Termin na wydanie zaświadczeń wynosi 60 dni i jest liczony od następnego dnia po dniu
zgłoszenia wniosku przez pracodawcę. W sprawach tego typu zastosowanie ma art. 35 § 3
Kodeksu postępowania administracyjnego.
Konsultacje przygotowali eksperci z Oddziału ZUS w Chorzowie.
źródło: nettg.pl
5/5