D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Katowicach

Sygn. akt: II AKa 401/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 października 2012 roku
Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący
SSA Beata Basiura (spr.)
Sędziowie
SSA Marek Charuza
SSO del. Rafał Olszewski
Protokolant
Magdalena Baryła
przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Dariusza Wiory
po rozpoznaniu w dniu 25 października 2012 roku sprawy
P. S. c. J. i A.
ur. (...) w B.
oskarżonej z art. 62 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii
i inne
na skutek apelacji prokuratora
od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku – Białej
z dnia 22 czerwca 2012 roku, sygn. akt. III K 112/11
1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 9 w ten sposób, że na poczet
orzeczonej wobec P. S. łącznej kary grzywny zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 22 marca 2011
roku do dnia
4 czerwca 2011 roku to jest 75 dni, uznając grzywnę za wykonaną w całości
do wysokości 150 stawek dziennych;
2. w pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;
3. kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.
Sygn. akt II AKa 401/12
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Bielsku- Białej wyrokiem z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie o sygn. akt III K 112/11 uznał oskarżoną
P. S. za winną tego, że
1. w dniu 22 marca 2011r. w B. wbrew przepisom ustawy posiadała znaczną ilość środka odurzającego w postaci
ziela konopi innych niż włókniste (marihuany) o masie 37,877 grama netto tj. około 76 porcji konsumpcyjnych oraz
znaczną ilość substancji psychotropowej w postaci amfetaminy o masie 66,862 grama netto tj. około 670 porcji
konsumpcyjnych tj dokonania przestępstwa z art. 62 ust.2 ustawy z dnia 29.07.2005 roku i za to na podstawie art.62
ust.2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku w brzmieniu obowiązującym na mocy Dz.U. z 2006 roku, nr 120, poz.826, a
przed zmianą wprowadzoną Dz.U nr 11, poz. 678 )w zw. z art.4§1 k.k. skazał ją na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia
wolności,
2. w okresie od 27 stycznia do 22 marca 2011 roku w B. w celu niedozwolonej konsumpcji środków odurzających
przystosowała naczynie w postaci butelki plastikowej typu pet, w którym w bocznych ściankach wypaliła dwa otwory,
a na szyjkę nałożyła folie aluminiową, w której wykonała otwory to jest przestępstwa z art.54 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia
29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie tego przepisu skazał ją na karę grzywny w
wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł,
3. w okresie od stycznia 2011 roku do dnia 22 marca 2011 roku w B.działając w krótkich odstępach czasu w
wykonaniu z góry powziętego zamiaru wbrew przepisom ustawy, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udzieliła
A. P.i M. K.substancji psychotropowej w postaci amfetaminy i środka odurzającego w postaci amfetaminy i środka
odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste (marihuany) w ten sposób, że w okresie od stycznia 2011
roku do dnia 22 marca 2011 roku dwukrotnie udzieliła A. P.substancji psychotropowej w postaci amfetaminy o masie
nie większej niż 1 gram za kwotę 25 złotych każdorazowo, a w dniu 22 marca 2011 roku udzieliła A. P.substancji
psychotropowej w postaci amfetaminy o masie 10,07 grama netto za kwotę co najmniej 120 zł, zaś w okresie od 10
marca do 22 marca 2011 roku co najmniej dziesięciokrotnie, jednorazowo po 1 gramie netto udzieliła M. K.środek
odurzający w postaci ziela konopi (marihuany) o łącznej masie co najmniej 10 gram netto to jest około 20 porcji
konsumpcyjnych za kwotę co najmniej 250 zł to jest przestępstwa z art.59 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o
przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art.59 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o
przeciwdziałaniu narkomanii i art.33§2 k.k. skazał ją na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę
w wysokości 150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł.
Na mocy art.85 i 86§1 k.k. Sąd orzekł karę łączną 2 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości
150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł. Na mocy art.69§1 i 2 k.k. i art.70§1
pkt 1 k.k. Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności na okres próby 5 lat,
oddając oskarżoną w tym okresie pod dozór kuratora sądowego. Na podstawie art. 72§1 pkt 1,4,5 k.k. Sąd zobowiązał
oskarżoną w okresie próby do informowania kuratora o przebiegu okresu próby, wykonywania pracy zarobkowej,
powstrzymania się od używania środków odurzających. Na mocy art.63§1 k.k. Sąd zaliczył P. S. na poczet orzeczonej
łącznej kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 22 marca 2011 roku do dnia 22 czerwca 2011
roku uznając karę grzywny za wykonaną do wysokości 122 stawek dziennych tj do kwoty 1220 zł. Na mocy art.45§1
k.k. Sąd orzekł wobec P. S. przepadek na rzecz skarbu Państwa korzyści majątkowej w kwocie 420 zł osiągniętej
z popełnienia przestępstwa opisanego w punkcie 3 wyroku. Na podstawie art.70 ust.1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca
2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz na podstawie art.230§2 k.p.k. Sąd orzekł w przedmiocie dowodów
rzeczowych.
Tym samym wyrokiem Sąd uznał oskarżonego A. P. za winnego popełnienia czynów z art.59 ust.1 i 3 ustawy z
dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz z art.62 ust.2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o
przeciwdziałaniu narkomanii. Za pierwszy z tych czynów Sąd skazał go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, a
za drugi na karę 1 roku pozbawienia wolności. Sąd orzekł karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat. W tym okresie oddał oskarżonego pod dozór kuratora
sądowego i zobowiązał go do informowania kuratora o przebiegu okresu próby, wykonywania pracy zarobkowej lub
kontynuowania nauki, powstrzymania się od używania środków odurzających.
Sąd zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych.
Wyrok ten został zaskarżony przez prokuratora w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonej P.
S.. Prokurator zarzucił:
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na
niesłusznym przyjęciu przez Sąd I instancji, że postawa P. S., jej właściwości i warunki osobiste, wcześniejsza
niekaralność, przyznanie się do popełnienia zarzucanych czynów uzasadniają zastosowanie wobec niej środka
probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, podczas
gdy zebrany materiał dowodowy w postaci wyjaśnień oskarżonej, zeznań świadków, zabezpieczonych dowodów
rzeczowych przeczą przyjęciu takowego twierdzenia opierającego się zasadom prawidłowego rozumowania oraz
wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, co przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności podmiotowych
i przedmiotowych sprawy nakazuje przyjąć, iż orzeczona w tym wymiarze kara nie spełni wymogów prewencji
indywidualnej, jak i generalnej, nie realizuje celów wychowawczych oraz godzi w interes publiczny, nie stanowi
również skutecznego zapobieżenia powrotowi oskarżonej do przestępstwa.
Stawiając ten zarzut prokurator wniósł o zmianę wyroku poprzez orzeczenie wobec P. S. kary w wymiarze:
- za czyn I – 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,
- za czyn II – grzywnę w wymiarze 100 stawek przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł,
- za czyn III – 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 150 stawek dziennych przyjmując
wysokość jednej stawki na 10 zł, przepadek korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa w kwocie 420 zł
oraz orzeczenie kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia, 150 stawek dziennych grzywny w wymiarze 10 zł każda.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja prokuratora nie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie zauważyć należy, że w sytuacji gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd
I-szej instancji, a wskazujących na sprawstwo i zawinienie oskarżonej, jak i prawno-materialną ocenę zachowania
oskarżonej odnoszącą się do kwalifikacji czynów, sąd odwoławczy zwolniony jest od szczegółowych w tym zakresie
rozważań. Wprawdzie prokurator podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, niemniej lektura złożonego środka
odwoławczego dowodzi, że prawidłowo zarzut winien być oparty na przesłance z art.438 pkt.4 k.p.k.
Sąd Apelacyjny nie podzielił argumentacji zawartej w apelacji prokuratora, a kwestionującej orzeczenie kary
pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem. Nie ma racji skarżący wykazując, że wymierzona oskarżonej
kara nie spełnia wymogów prewencji szczególnej i ogólnej, nie realizuje celów wychowawczych oraz godzi w interes
publiczny. Lektura pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wskazuje, że Sąd Okręgowy wymierzając oskarżonej
karę i decydując o warunkowym zawieszeniu jej wykonania uwzględnił w sposób należyty wszystkie dyrektywy
wymiaru kary określone w art. 53 k.k., oraz przesłanki z art. 69 § 1 i 2 k.k.
Przepis art. 69 § 1 i 2 k.k. jest skonstruowany tak, że przy stosowaniu tej instytucji nakazuje kierować się
jedynie względami szczególno-prewencyjnymi, zaś społeczne oddziaływanie kary, jej współmierność do szkodliwości
społecznej czynu i winy sprawcy należy uwzględniać przy wymierzaniu kary (art. 53 § 1-3 k.k.). By zatem możliwe
było warunkowe zawieszenie wykonania kary sąd musi nabrać jedynie przekonania, że sprawca nie powróci do
przestępstwa i wykonanie wymierzonej kary nie będzie konieczne dla wdrożenia go do przestrzeganego porządku
prawnego. Tego rodzaju przekonanie bazować zaś musi na ocenie postawy sprawcy, jego właściwości i warunków
osobistych, dotychczasowego sposobu życia oraz zachowania się po popełnieniu przestępstwa. Jeśli zatem przez
pryzmat tych warunków spojrzy się na sylwetkę oskarżonej, to trzeba zauważyć, że jest ona osobą wcześniej niekaraną,
osobą młodą, która miałaby status młodocianej, gdyby na dzień wcześniej zakończyło się przypisane jej przestępstwo
ciągłe. Oskarżona przyznała się do zarzucanych jej czynów, złożyła szczere wyjaśnienia, które stały się podstawą
ustaleń faktycznych. Nie można pominąć i tego, że w wieku dojrzewania nie miała wsparcia w rodzicach, a brak
środków na utrzymanie stał się jedną z przyczyn jej wejścia na drogę przestępczą. Te wszystkie okoliczności miał na
uwadze Sąd I instancji i należycie je wyeksponował.
Apelacja prokuratora nie jest do końca zrozumiała, bo nawet sam autor środka odwoławczego stawia retoryczne
pytanie, czy oskarżona na pewno nie jest osobą niezdemoralizowaną i to mimo tego, że Sąd nie sformułował tego
rodzaju wniosku. Prokurator nie powołuje przy tym żadnych rzeczowych argumentów, które mogłyby podważyć
ocenę i stanowisko Sądu Okręgowego. Te zaś, które wskazał, należą do kategorii tych, które mają wpływ na
ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu, a tym samym na wymiar orzeczonych kar jednostkowych. Do takich
należą wymienione przez skarżącego okoliczności: handel narkotykami, i to mimo aresztowania brata za podobne
przestępstwa, kierowanie się pobudkami o charakterze finansowym, godzenie przestępstwem w zdrowie ludzkie,
posiadanie znacznej ilości narkotyków, które należy oceniać przez pryzmat przesłanek z art. 115§2 k.k., a nie
przesłanek warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wymienionych w art.69§1 i 2 k.k. Sąd
miał je na uwadze uznając, iż orzeczone za poszczególne przestępstwa kary są współmierne do stopnia zawinienia i
społecznej szkodliwości czynów. Wymiar tych kar nie jest kwestionowany przez prokuratora. Niezrozumiała też jest
zaprezentowana w apelacji ocena wyjaśnień oskarżonej w zakresie dotyczącym jej świadomości odnośnie wieku A. P..
W sytuacji, gdy Sąd uznał je za wiarygodne, uczynił podstawą ustaleń faktycznych, a prokurator nie zaskarżył wyroku
w tym zakresie, kwestionowanie tych wyjaśnień, a tym samym przyznania się do czynu, jest niedopuszczalne. Wskazać
należy też, że cytowane przez prokuratora orzeczenie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28.05.2008 roku
sygn. II AKa 120/08) dotyczy sprawcy cechującego się zupełnie innymi przymiotami, i nie może mieć przełożenia na
realia przedmiotowej sprawy.
Przesłanką decydującą o tym, czy kara ma być orzeczona w postaci bezwzględnej, czy też z warunkowym zawieszeniem
jej wykonania, jest ocena, w jakiej postaci kara ta osiągnie cele wobec sprawcy przestępstwa, a więc rozstrzygnięcie to
musi znajdować uzasadnienie w pozytywnej lub negatywnej prognozie kryminologicznej. Prawidłowo Sąd Okręgowy
uznał, że orzeczenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania wystarczy dla osiągnięcia wobec oskarżonej
celów kary Z uwagi na konieczność zweryfikowania prognozy kryminologicznej, orzeczoną karę Sąd zawiesił na
maksymalny okres próby wynoszący 5 lat. Ustanowiony nadzór kuratorski stanowić ma gwarancje, że oskarżona
nie popełni ponownie przestępstw, bowiem skutkować to może wprowadzeniem do wykonania orzeczonej kary
pozbawienia wolności.
Z tych wszystkich powodów Sąd Apelacyjny uznał, że orzeczona wobec oskarżonej kara pozbawienia wolności,
wzmocniona dodatkowo dolegliwościami w postaci grzywny, środka karnego przepadku korzyści majątkowej, nie
cechuje się rażącą niewspółmiernością, pomimo zawieszenia jej wykonania i tym samym apelacja prokuratora nie
zasługuje na uwzględnienie.
Sąd z urzędu dokonał korekty zaskarżonego wyroku na korzyść oskarżonej w zakresie rozstrzygnięcia o zaliczeniu
na poczet orzeczonej kary grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia wolności, jako że doszło do omyłki Sadu.
Prawidłowe obliczenie tego okresu po myśli art.63§2 k.k. dowodzi, że grzywna została wykonana w całości po 75 dniach
pozbawienia wolności to jest w okresie krótszym, niż okres rzeczywistego pozbawienia wolności.
Reasumując powyższe Sąd Apelacyjny w oparciu o przepis art.437§1 k.p.k. orzekł jak w sentencji wyroku, a kosztami
postępowania odwoławczego po myśli art. 636 § 1k.p.k. obciążył Skarb Państwa.