Spis treści

Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Część I
Zarys problemów
O kulturze muzycznej. Zasygnalizowanie zagadnień . . . . . . . . . . . . . . . . .
Główne idee muzyczne w epokach modernizmu i postmodernizmu . . . . . . . . .
Modernizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koncepcje nowatorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tendencje awangardowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Postmodernizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Łączenie stylów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nowy eksperymentalizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
23
23
26
36
41
41
46
Część II
Muzyka i jej twórcy
Nurt romantyczny w epoce modernizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Przemiany stylistyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Idea muzyki narodowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Muzyka programowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Ignacy Jan Paderewski (1860–1941). Wirtuoz fortepianu, kompozytor, patriota . . . 58
Mieczysław Karłowicz (1876–1909). Wybitny symfonik polskiego romantyzmu . . . 69
Karol Szymanowski (1882–1937). Romantyk i modernista . . . . . . . . . . . . . 82
Nurt neoklasyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Dodekafoniczna twórczość neoklasyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Pantonalna muzyka neoklasyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Panmodalne utwory neoklasyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Józef Koffler (1896–1943). Neoklasyczny dodekafonista . . . . . . . . . . . . . . 114
Aleksander Tansman (1897–1986). Muzyczny „architekt” . . . . . . . . . . . . . 126
Spis treści
Grażyna Bacewicz (1909–1969). Wirtuoz skrzypiec i kompozytorka . . . . . . . . 139
Twórczość muzyczna w dobie socrealizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Muzyka dla mas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Folklor w muzyce artystycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
W kręgu ekspresjonizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Ekspresjonizm. Zakres pojęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Cechy muzyki ekspresjonistycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Roman Palester (1907–1989). Wobec nurtów modernizmu . . . . . . . . . . . . 170
Tadeusz Baird (1928–1981). Muzyczny poeta i dramaturg . . . . . . . . . . . . . 180
Nurt sonorystyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Niekonwencjonalne brzmienia „naturalne” . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Muzyka elektroniczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Nurt aleatoryczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Indeterminacja wysokości dźwięków, rytmu i tembru . . . . . . . . . . . 211
Formy otwarte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Grafika muzyczna, partytury słowne i teatr instrumentalny . . . . . . . . 217
Kazimierz Serocki (1922–1981). Wobec sonoryzmu i aleatoryzmu . . . . . . . . . 220
Witold Lutosławski (1913–1994). Klasyczność i nowatorstwo . . . . . . . . . . . 237
Andrzej Panufnik (1914–1991). Emocja i geometria . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Minimalizm i postminimalizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Idea formy jednorodnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
Idea formy kontrastowej. Muzyka Wojciecha Kilara (1932–) . . . . . . . 271
Henryk Mikołaj Górecki (1933–). Wobec awangardy i minimalizmu . . . . . . . 276
Krzysztof Penderecki (1933–). Dialogi z tradycją . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300
Bibliografia ogólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300
Bibliografia muzyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301
Indeks nazwisk i kompozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316
Spis przykładów nutowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 334
Spis fotografii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336
Aneks
Kilka uwag o mapach myśli (Mind Maps) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338
Mapy mentalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343